ایران؛ «جامعه‌ای با مسائل پیچیده که زندگی در آن دشوار است»
حسین قاضیان ، جامعه شناس در آمریکا
الهه روانشاد
حسین ساجدی نیا، فرمانده انتظامی تهران بزرگ، روز دوشنبه، دوم بهمن ماه، از درگیری مسلحانه ماموران انتظامی با کسانی که وی آنها را اراذل و اوباش خواند خبر داد و گفت که ۵۸ تن از این افراد در شهر ری دستگیر شدند.
آقای ساجدی‌نیا عملیات روز دوشنبه را نتیجه همکاری مشترک بین پلیس آگاهی تهران بزرگ و پلیس امنیت در منطقه شهر ری خواند که به دستگیری ۵۸ «اوباشگر زورگیر» انجامید.
او از درگیری های مسلحانه در شب منتهی به دوشنبه نیز خبر داد و افزود که هیچ یک از ماموران پلیس در این درگیری ها مجروح نشدند.
فرمانده انتظامی تهران بزرگ افزود تعدادی از دستگیرشدگان که دارای سابقه شرارت، زورگیری از شهروندان و ایجاد رعب و وحشت هستند در بیمارستان بستری هستند.
همزمان غلامحسین محسنی اژه ای، دادستان کل کشور و سخنگوی قوه قضائیه از مصمم بودن قوه قضائیه در برخورد قاطع با کسانی که امنیت جامعه را به خطر می اندازند سخن به میان آورد.
حسین قاضیان ، جامعه شناس در آمریکا در واکنش به این خبر می گوید:
«تاسف می خورم از این که در جامعه ای زندگی می کنیم که این همه مسائلش در هم پیچیده است، جامعه ای است کاملا نابسامان. زندگی در آن وحشتناک است و دشوار و همه چیز ممکن است برای آدمی پیش بیایید در یک روز و لحظه ای که اصلا فکرش را هم نمی کرده اید، و همه چیز را هم به هم بریزد.
یک روز زورگیری است، یک روز اعدام دو نفر است، یک روز ممکن است در جاده به قتل برسی و روز دیگر ممکن است از آلودگی هوا جان بدهی و یک روز ممکن است در خانواده شما را بزنند و همه این اتفاقات دارد در این جامعه رخ می دهد و ما داریم در یک چنین جامعه وحشتناکی زندگی می کنیم. و یک مقدار هم متاسفانه با این اتفاقات خو گرفته ایم و حس مان در برابر این همه نابسامانی که روی دوش عواطف و احساساتمان دارد سنگینی می کند، کرخت شده است.»
به گزارش خبرگزاری ایسنا، اراذل و اوباش معروفی موسوم به «محسن گربه»، «ناصرسیاه» ، «محسن ریزه» و «سعید گدا» که سوابق دستگیری متعددی به اتهام قدرت نمایی، عربده کشی و اخلال در نظم عمومی را داشته اند، به عنوان تعدادی از دستگیر شدگان معرفی شده اند.
حسین قاضیان، جامعه شناس: در جامعه ما راه های درست رسیدن به هدف های مشروع اندک است و به صورت نامتعادل توزیع شده و پشت خیلی از این راه ها هم رانت وجود دارد.
در یک چنین جامعه ناعادلانه ای حتما راه های نامشروع کثرت پیدا می کند و آدم هایی هم که می خواهند به این راه ها دست پیدا کنند، بیشتر می شود.
اسم عده ای از آنها زورگیر است و عده دیگری هم می شوند مقامات دولتی. آن کسی که سه هزار میلیارد می دزدد و آن کسی که در خیابان خفت مردم را می گیرد و کیفش را می دزدد، هر دوشان دارند از راه های نادرست برای رسیدن به هدف شان استفاده می کنند.»
فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ گفته است که اجرای طرح های امنیت در تهران بزرگ ادامه دار است و از چشمگیر بودن همکاری پلیس و قوه قضائیه گفته است، چرا که بلافاصله به صدور حکم برای دستگیر شدگان منتهی شده است.
بامداد روز یکشنبه، دو پسر جوان به نام های علیرضا مافیها و محمد علی سروری در تهران در ملاء عام به دار آویخته شدند.
دو جوان اعدام شده در آذرماه امسال با همکاری دو نفر دیگر و با استفاده از سلاح سرد، یک شهروند تهرانی را مورد ضرب و جرح قرار داده بودند و فیلمی به وسیله دوربینی مدار بسته از زورگیری این چهار نفر در شبکه یوتیوب قرار گرفت.
اما آیا مجازات اعدام در پیشگیری از چنین جرایمی کارساز است؟
حسین قاضیان: مطالعات زیادی در این باره انجام شده و نشان داده شده است که جرم یک پدیده بسیار چند بعدی و بسیار پیچیده است و تاثیر مجازات در آن فقط یکی از جنبه های تاثیرگذار است. به علاوه، در مواردی نشان داده است که اگر مجازات به سمت شدت برود و هزینه جرم افزایش یابد، آن وقت مجرمان و تبهکاران هم به فکر تغییر روش می افتند.
مثلا در مواردی بوده که برای تجاوز مجازات اعدام تعیین شده است و بعد افراد تبهکار دست به کشتن قربانی زده اند تا تجاوزشان فاش نشود. بنابر این ممکن است به این شکل ما با پدیده انتقال جرم مواجه شویم. یعنی اعدام یا شدیدترین مجازات پدیده جرم را از یک جرم به یک جرم دیگری منتقل کند. مثلا از جرم زورگیری به سمت جرم قتل برود. بنابر این نمی شود گفت که لزوما اعدام باعث کاهش این قبیل جرایم می شود.»
خبرگزاری مهر از قول غلامحسین محسنی اژه ای درباره طرح پلیس برای مقابله با اراذل و اوباش در جلسه پرسش و پاسخ با خبرنگاران نوشته است.
او گفته است قوه قضائیه و نیروی انتظامی مصمم هستند با افرادی که در کشور شرارت می کنند برخورد کند و این قضیه ادامه خواهد داشت.
محسنی اژه ای گفت همان طور که قبلا اعلام کردیم برای برخورد با کسانی که امنیت جامعه را بر هم می زنند، قوه قضائیه مصمم است.
افرادی که با ایجاد فساد در جامعه از مصادیق مفسد فی الارض هستند، تا آخر، پرونده شان پیگیری و به سزای عملشان می رسند.