وقتی هزینه بارداری مادران ایدزی «لوکس» میشود
10 آذر روز جهانی مبارزه با ایدز است؛ روز تمام بیماران مبتلا به HIV / ایدز که با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکنند.
سپیده علیزاده - کارشناس مسوول باشگاه مثبت HIV «سیمای سبز رهایی» با معرفی باشگاه مثبتHIV و اینکه در این باشگاه برای مبتلایان خدماتی همچون مشاورههای درمانی و روانشناسی، کلاسهای مهارتهای زندگی، کمک هزینههایی برای تامین معیشت و.. ارائه میشود، تاکید کرد که تعداد زنان مبتلا به HIV / ایدز از طریق رابطه جنسی در حال افزایش است.
وی همچنین تعداد مراجعان این باشگاه را که برای آنها پرونده ثبت شده است را 118 نفر عنوان کرد که اغلب مبتلایان ترجیح میدهند برای دریافت خدمات هیچ نامی از آنها ثبت نشود.
وی ادامه داد: چندی پیش اغلب مراجعان ما را مردانی تشکیل میدادند که علت ابتلای آنها اعتیاد تزریقی بوده است، اما متاسفانه در حال حاضر تعداد مراجعان زن که از طریق رابطه جنسی مبتلا شدهاند، افزایش یافته است؛ ضمن اینکه لزوما این روابط جنسی نامشروع نیست و اغلب از طریق همسری که سابقه زندان و تزریق مشترک را داشته، مبتلا شدهاند.
به گفته این کارشناس، باشگاههای مثبت HIV نتوانستند با زمان جلو بروند، چرا که در حال حاضر تعداد افراد از قشر متوسط و مرفه که مبتلا میشوند نیز افزایش یافته و باشگاهها دیگر تنها به معتادان کارتنخواب مبتلا به HIV خدمت نمیدهند؛ ضمن اینکه این افراد ترجیح میدهند مراجعه نکنند تا انگ معتاد بودن به تنشان نچسبد.
تنها 4 تا 5 مرکز در تهران برزگ، داروهای بیماران مبتلا به HIV را توزیع میکند
وی با بر شمردن مشکلات مصرف و تهیه دارو برای مبتلایان به HIV ، خاطرنشان کرد: عوارض این داروها بسیار بالاست؛ ضمن اینکه تنها 4 تا 5 مرکز بهداشت در سراسر تهران بزرگ این داروها را به صورت مجانی عرضه میکنند و در نتیجه فرد مبتلا باید هر ماه یا هر هفته مسافت طولانی را برای تهیه دارو در راه باشد به عنوان مثال من بیمار مثبت HIV داشتم که پایش فلج بود و برای رسیدن به نزدیکترین خانه بهداشت باید یک ساعت پیادهروی میکرد در نتیجه قید مصرف دارو را زد و ترجیح داد عمر کوتاهتری داشته باشد.
وی ادامه داد: ضمن اینکه افرادی که همچنان مصرف کننده مواد مخدر هستند و به HIV نیز مبتلا شدهاند بدن ضعیفی دارند که داروها را پس میزند.
به گفته این کارشناس ارشد باشگاه مثبت HIV، اکثر مراجعان به این باشگاه را مردان 25 تا 40 ساله تشکیل میدهند، ضمن اینکه اغلب مراجعان در فاز HIV هستند، اما تعداد مراجعانی که در فاز ایدز هستند نیز کم نیست.
علیزاده در ادامه با اشاره به چهار بیمار فوتی این باشگاه در سال گذشته گفت: در طول 4 -5 سال فعالیت باشگاه 10 بیمار در اثر ایدز فوت شدند.
وی همچنین با اشاره به خدماتی که از سوی باشگاه مثبت به مراجعان ارائه میشود، عنوان کرد: برای این مراجعان مشاوره پیش و پس از آزمایش HIV ارائه میشود، چرا که آزمایش HIV آزمایش پرخطری است و پیش از انجام آزمایش فرد باید برای آن آماده شود تا رفتارهایی همچون خودکشی را از خود بروز ندهد و اینکه پس از آزمایش نیز باید مشاورههای لازم را دریافت کند، حتی اگر تست HIV وی منفی باشد تا دست از رفتارهای پرخطر بردارد.
علیزاده با اشاره به فعالیت مرکز ارائه خدمات سرپایی و درمان اعتیاد متادون محور در کنار باشگاه مثبت گفت: معتادان مبتلا به HIV در این مرکز به سمت درمان با متادون سوق داده میشوند و از آنها هزینههای درمان دریافت نمیشود.
سقط جنین در محیطهای غیرمجاز امکان انتقال HIV را افزایش میدهد
این کارشناس آسیبهای اجتماعی در ادامه با برشمردن بحرانهای افراد مبتلا به HIV گفت: یکی از بزرگترین مشکلات زنان مثبت HIV بارداری و مشکلات پیش روی سقط قانونی جنین است، چرا که در قانون آمده به شرطی که فرزند مانع عسر و حرج باشد و مادر در فاز HIV باشد تنها میتواند فرزندش را سقط کند و این در حالیست که قاعدگیهای این افراد اغلب به دلیل مصرف دارو عقب میافتد و زمانی که به خود میآیند سه ماه از بارداری آنها گذشته و اجازه سقط ندارند. این موضوع زنان مبتلا را به سمت سقطهای غیرقانونی سوق میدهد که عوارض و هزینههای بالایی دارد، ضمن اینکه در این فضای غیرمجاز امکان انتقال HIV نیز بیشتر است.
علیزاده در ادامه گفت: همچنین یک سری از بیماران HIV مثبت همزمان مبتلا به هپاتیت C نیز هستند و این در حالی است که هپاتیت C قابل درمان است، اما درمان آن هزینههای زیادی را میطلبد.
این کارشناس مسئول باشگاه مثبت HIV در ادامه گفت: تعدادی از بیماران مراجعه کننده ما نیز در عین ابتلا به HIV مبتلا به سرطان هستندکه این موضوع زندگی را برای مبتلایان بسیار سخت میکند و نیاز به حمایتهای ویژه دارند، این در حالیست که بهزیستی برای نگهداری و سرپرستی این بیماران، مرکز و برنامهای ندارد.
وقتی هزینه بچهدار شدن HIVها «لوکس» میشود
علیزاده در ادامه با اشاره به بیماران HIV مثبتی که شرایط داشتن فرزند را دارند و به این کار علاقمندند گفت: این کار برای این بیماران بسیار هزینهبر است، چرا که نیازمند طی شدن فرایندهای شستشوی اسپرم، لقاح مصنوعی و غیره است و وزارت بهداشت کمکی به این بیماران نمیکند، چرا که هزینههای مربوط به بچهدار شدن بیماران HIV مثبت را جزو هزینههای لوکس به شمار میآورند.
وی همچنین از تعداد کم مراکزی که آزمایش هپاتیت را به صورت رایگان انجام میدهند انتقاد کرد و گفت: بیمار مبتلا به HIV زمانی که از مثبت بودن HIV خود آگاه میشود، علاقمند به دادن تست هپاتیت C است، اما این امر بسیار پر هزینه است.
عدم پوشش بیمههای پایه درمان برای بیماران مبتلا به HIV
علیزاده همچنین با انتقاد از عدم پوشش بیمههای پایه درمان برای بیماران مبتلا به HIV گفت: بیش از 95 درصد از بیماران مبتلا به HIV بیمه پایه درمان نیستند و این در حالیست که هزینههای مربوط به بیماریهای عجین با HIV بسیار بالاست و از توان بیمار خارج است.
وی ازدیگر مشکلات خانوادههای درگیر با HIV را تکوالدی بودن آنها دانست، چرا که در این خانوادهها شوهر معتاد که اغلب دارای اعتیاد تزریقی است بر اثر ابتلا به ایدز فوت میکند و زن مبتلا شده به HIV با فرزندانش باقی میماند و باید با مشکلاتی از قبیل کرایه خانه، هزینههای روزمره زندگی، فقدان شغل و غیره به تنهایی دست و پنجه نرم کند.
این کارشناس در ادامه بر لزوم ارائه خدمات مشاوره به افراد مبتلا به HIV تاکید کرد و گفت: ارائه مشاوره در زنان مبتلا، سلامت روان و تاب آوری در برابر سختیهای زندگی را افزایش میدهد و در نتیجه فرد دیگر روی به سوی مصرف مواد مخدر و یا رفتار پرخطر نمیآورد. ضمن اینکه این درمانها در مورد مردان اضطراب را کاهش میدهد.
به گفته وی، اعتبار سالیانه که از سوی سازمان بهزیستی در اختیار این مرکز قرار میگیرد 10 میلیون تومان است و این رقم کفاف حمایت اجتماعی از بیماران را نمیدهد.
این کارشناس با اشاره به کمکهایی که از سوی دیگر ارگانها نظیر شهرداری ارائه میشود نیز گفت: گاه پیش میآید که از طریق رایزنیها این ارگانها برخی خدماتی را که به کارکنان خود میدهند در اختیار بیماران نیز قرار میدهند؛ ضمن اینکه ملک باشگاه به صورت رایگان از سوی شهرداری در اختیار ما قرار گرفته است.
نخستین مورد گزارش و ثبت شده ابتلا به ایدز در ایران مربوط به سال ۱۳۶۶ و در مورد یک کودک شش ساله مبتلا به بیماری هموفیلی است که فرآوردههای خونی آلوده دریافت کرده بود و از آن زمان تا کنون و بر اساس آمار تجمعی که از سال 1365 تا 1390 به دست آمده است 23 هزار و 125 نفر مبتلا به HIV در کشور وجود داشته که 5.91 درصد مرد و 5.8 درصد هم زن بودهاند از این تعداد 3053 نفر وارد فاز پیشرفته HIV هستند و 4311 نفر هم فوت شدهاند.
بر اساس آمار غیر رسمی، ۱۲۰ هزار ناقل HIV در ایران وجود دارد، اما طبق آمارهای حاصل از مدل اپیدمیولوژیک UNAIDS و سازمان جهانی بهداشت که بر پایه محاسبات ریاضی و رصد دقیق کارشناسان استوار است؛ میزان مبتلایان در ایران 83 هزار نفر تخمین زده شده است و این یعنی 60 هزار نفر مبتلای شناسایی نشده در کشور وجود دارد.
روایت پردرد بیماران HIV تمام شدنی نیست هر بیمار قصهای دارد که هر کدام از ما به عنوان شهروندان در درد آن سهیم هستیم با انگ زدن، اعتماد نکردن، ترسیدن و طرد کردنهایمان. در این میان نقش نهادهای حمایتی هم بسیار کمرنگ است و جای خالی برخی مراکز و خدمات همچون مرکزی برای نگهداری بیماران مبتلا به HIV، هزینههای بالای درمان و فقدان پوشش بیمهای و فقدان حمایتهایی اجتماعی در فوران این آتشفشان خاموش احساس میشود.
منبع: ایسنا