آمریکا: ماه مارس مهلت پایانی ایران برای همکاری با آژانس است
نماینده آمریکا در نشست شورای حکام در وین اعلام کرد، ماه مارس مهلت پایانی ایران برای همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. مدیر کل آژانس پیش از آن از عدم پیشرفت در شفافسازی برنامه اتمی ایران گفته بود.
رابرت وود، نماینده آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه (۲۹ نوامبر/ ۹ آذر) در نشست شورای حکام در وین ماه مارس را "مهلت پایانی" ایران برای همکاری با آژانس در زمینه تحقیقات بازرسان این سازمان خواند.
وی گفت: «چنانچه ایران تا ماه مارس همکاری واقعی با آژانس را شروع نکرده باشد .... ایالات متحده مصرانه از شورای حکام خواهد خواست تا این عدم پیشرفت را به شورای امنیت سازمان ملل گزارش کند.»
نماینده آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی افزود: «نمیتوان به ایران اجازه داد به طور نامحدود تعهدات خود را نادیده بگیرد.... ایران باید الان عمل کند.»
کارشناسان بر این باورند که این سخنان نشاندهنده افزایش نگرانیهای آمریکا از کامل نبودن نتایج تحقیقات آژانس در مورد ابعاد نظامی احتمالی پرونده هستهای ایران است.
انتقاد آمانو از عدم پیشرفت در شفافسازی برنامه اتمی ایران
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در نشست روز پنجشنبه شورای حکام در وین از عدم پیشرفت در "شفافسازی" و رفع ابهام از برنامه اتمی ایران انتقاد کرد.
یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی
یوکیا آمانو گفت، به رغم "تلاش بسیار زیاد" آژانس برای شفافسازی و رفع نگرانیهای مربوط به نظامی بودن احتمالی برنامه اتمی ایران هیچ پیشرفتی در این زمینه حاصل نشده است.
آمانو باز هم بر درخواست خود از ایران مبنی بر فراهم آوردن زمینه دسترسی بازرسان آژانس به مجتمع نظامی پارچین، واقع در جنوب غربی تهران تأکید کرد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی احتمال میدهد که در این مجتمع برخی از آزمایشهای انفجاری که برای تولید بمب اتمی اهمیت دارند انجام شده است.
آمانو با اشاره به عملیات پاکسازی احتمالی در مجتمع پارچین ابراز نگرانی کرد که "فعالیتهای گسترده" انجامشده در این مجتمع حتی اگر بازرسان آژانس اجازه بازرسی این سایت را پیدا کنند مانعی جدی بر سر تحقیقات آژانس به وجود آورده باشد.
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اظهار داشت: «تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که فعالیتهای گستردهای، از جمله خاکبرداری و جابجا کردن مقادیر قابل ملاحظهای خاک در این محل اتفاق افتاده است.»
وی خاطر نشان ساخت که آژانس در گفتوگو با ایران راسخ است و گفت، نشست جدید با ایران در ۱۳ دسامبر بر پا خواهد شد. مذاکراتی که از ژانویه تا کنون با نمایندگان ایران جریان داشته گشایشی برای تحقیقات آژانس ایجاد نکرده است.
آمانو تأکید کرد: «اکنون فرصتی به دست آمده تا مسئله هستهای با ایران حل و فصل شود. اکنون زمان آن برای همه فرا رسیده که با اشراف به مبرم بودن این موضوع فعالیت کرده و از این فرصت برای راه حل دیپلماتیک بهره بگیریم.»
فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران
وی از ایران خواست، هر چه سریعتر زمینه بازرسی بازرسان آژانس از مجمع نظامی پارچین را فراهم کند.
چندین دور مذاکرات بینتیجه با ایران
آخرین دور مذاکرات ایران و آژانس در سوم شهریورماه (۲۴ اوت) سال جاری در وین برگزار شد. هرمان ناکارتس، رئیس هیأت مذاکرهکننده با ایران در پایان مذاکرات به خبرنگاران گفت که "اختلافات اساسی با ایران همچنان پا برجا است."
قرار است که نشست جدید آژانس و نمایندگان ایران در ۱۳ دسامبر (۲۳ آذرماه) در تهران برگزار شود.
گزارش جدید آمانو در باره فعالیتهای هستهای ایران حدود ۱۰ روز پیش در ۱۳ صفحه منتشر و در اختیار اعضای شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار گرفت.
غرب و آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران خواستهاند، به غنیسازی اورانیوم که میتواند علاوه بر استحصال انرژی اتمی به تولید بمب اتمی نیز منجر شود پایان دهد.
ایران تا کنون از پذیرش این درخواست سر باز زده است. فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه (۸ آذر) گفت، با وجود تحریمها ایران غنیسازی اورانیوم را "با قوت" ادامه خواهد داد. وی همچنین از احتمال "رشد قابل ملاحظه سانتریفوژها در سال جاری" خبر داد.
تحریمهای غرب علیه برنامه هستهای ایران در ماههای گذشته شدیدتر شده است. اسرائیل و آمریکا بارها تأکید کردهاند که گزینه نظامی نیز از جمله گزینههایی است که در صورت به بنبست رسیدن همه تلاشها برای توقف برنامه اتمی ایران ممکن است علیه این کشور به کار گرفته شود.