بررسی روزنامه های صبح دوشنبه تهران - ششم آذر

روزنامه های امروز صبح تهران که بعد از دو روز تعطیل عزاداری های محرم منتشر شده اند در صفحات اول خود از عزاداری های باشکوه عاشورا نوشته اند و به انعکاس پی آمدهای اتش بس در غزه بین حماس و اسرائیل پرداخته اند.

انتقاد از نخست وزیر ترکیه و تائید موضع محمد مرسی در کسب قدرت بیشتر از جمله مطالب این روزنامه هاست که در صفحات اقتصادی خود همچنان از اعتراض مردم به گرانی ها نوشته اند.

تائید مرسی، گلایه از اردوغان

تیتر و عکس صفحه اول مردم سالاری از تظاهرات قاهره

در میان انتقادهای روزنامه ها نسبت به سیاست های محمد مرسی در مصر و رجب اردوغان در ترکیه به خصوص درباره جنگ غزه و در حالی که بیشتر آن ها کوشیده اند گزارش های مربوط به اعتراض مردم به بخشنامه جدید محمد مرسی را گزارش کنند و نسبت به ان بی طرفی پیشه کنند روزنامه خراسان در سرمقاله خود نوشته برخلاف آن چه رقبای سیاسی محمد مرسی مدعی می شوند بخشنامه جدید بیش از آن که به معنی بازگشت به دوران مبارک باشد تکمیل فرآیند انقلاب است.

نویسنده مقاله مواد بخشنامه محمد مرسی را تحلیل کرده و به این نتیجه رسیده که مواد آن نشان دهنده تلاش دولتی عمل گرا برای تدوین سریع تر یک قانون اساسی جدید و در خور ملت انقلابی مصر است. و جریان های سیاسی مخالف دولت هم که شامل لیبرال ها و چپ گرایان هستند به دلیل ناکامی در انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری این کشور و اقبال مردم به گروه های اسلامی در تلاش اند تا در ائتلافی با بازماندگان رژیم سابق بار دیگر مسیر تدوین قانون اساسی را با مشکل مواجه کنند.

خراسان اعتراض مردمی مصریان را "عده کشی خیابانی" خوانده که به قصد آن صورت می گیرد که مخالفان قدرت چانه زنی خود با دولت در مسائل سیاسی را بالا ببرند اما عمل گرایی، مشخصه بارز دولت جدید مصر است.

اما حشمت الله فلاحت پیشه در مقاله ای در تهران امروز به دعوت ترکیه از ناتو برای استقرار سیستم موشکی در مرز با سوریه پرداخته و نوشته سوریه کشوری است لجستیک که در حوزه سیاست خارجی از مقاومت و لبنان حمایت می کند و در خط مقدم مبارزه علیه اسرائیل قرار گرفته است. در این شرایط شکل دادن به یک تهدید فرضی و تبدیل کردن سوریه به تهدیدی برای ترکیه و غرب یک موضع انحرافی است که باید نسبت به آن برائت جدی صورت گیرد و طرح اصلی می‌بایستی جهتگیری کشورهای اسلامی و سوریه علیه تل آویو باشد.

نویسنده بدون توجه به سیاست های جاری دولت اسلامگرای ترکیه نتیجه گرفته: هر آنچه غیر از این امر اتفاق افتد، موضوعی انحرافی است چرا که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک قدرت منطقه‌ای و روسیه به عنوان کشوری که سابقه جنگ سرد را داشته است به این طرح اعتراض کرده اند.

تیتر و عکس صفحه اول تهران امروز از قاهره

عاشورا، از معالجه یک ارمنی تا تسلط مداحان

مرتضی گلپور در تهران امروز نوشته عاشورا، صحنه عجیبی است، صحنه‌ای که تاریخ با همه قدرت‌نمایی‌هایش، نتوانست بدیلی برای آن ارائه کند. همچنان که همه ایسم‌ها و رسم‌های دیگر در طول تاریخ نتوانستند چنین شور و حماسه‌ای خلق کنند. حتی ایسم‌های بزرگ تاریخ نتوانستند این چنین به طول یک تاریخ، انسان‌های عاشقی را وادارند تا هر سال در سوگ سردار یگانه تاریخ، لباس عزا بر تن کنند و بر سر و صورت بزنند.

مصطفی ایزدی در مقاله ای در اعتماد نوشته یکی از مهم‌ترین آثاری که برگزاری مراسم عاشورا در سراسر ایران دارد، همدلی و یکپارچگی آحاد مردم است نوشته در سال‌های اخیر بهره‌برداری معنوی به مفهوم آگاهی از تاریخ و اهداف حماسه عاشورا و قیام امام حسین، به دلیل گسترش مداحی و کاسته شدن از سخنرانی‌های علما و اندیشمندان، بسیار کم شده و مجالسی که برای بزرگداشت قیام عاشورا تشکیل می‌شود و نیز تکیه‌هایی که جوانان محلات شهرها برپا می‌کنند بیشتر به مداحان سپرده می‌شود و کسانی که می‌توانند با سخنرانی‌های خود آگاهی مردم را از تاریخ و اهداف قیام حسینی افزایش دهند در این میدان کمتر جایگاهی دارند.

نویسنده مقاله به یاد آورده که در دوران جوانی‌اش در مجالس عاشورا به ازای دو سه نفر منبری باسواد و سخنران جذاب، یک مداح در چند دقیقه وقت، پامنبری می‌خواند. اما امروز به ازای چندین مداح که یک محفل عزاداری را گرم نگه می‌دارند، یک منبری در چند دقیقه وقت، به آگاه کردن مردم می‌پردازد.

ابتکار در گزارشی نوشته سالهاست که روزهای عزاداری امام حسین با دادن نذری به در خانه‌ها عجین شده و بیشتر در روزهای عاشورا و تاسوعا در کم‌تر خانه‌ای پخت و پز می‌شود چون مردم ترجیح می‌دهند در این روزها از غذاهای نذری بخورند. با وجودی که اغلب کسانی که نذری پخش می‌کنند خورشت قیمه را برای اینکار انتخاب می‌کنند اما برخی هم نذری‌های خاص خود را دارند. در خیابان طرشت، ظهر عاشورا خورشت فسنجان بین عزاداران توزیع می‌شود. علاوه بر تکیه‌های سینه زنی بسیاری از افراد به صورت سنتی و از قدیم در منازل خود در روز و وعده مشخصی نذری می‌دهند.

در این گزارش از توزیع پیتزای نذری ‌در شمال تهران آمده تا جائی که در کوچه‌ها و خیابان‌های اکثر محلات مسکونی و در بازار، قدم به قدم به مردم شیر، شیرکاکائو و چای تعارف می‌شود. هر سال لقمه‌های نان و پنیر، سبزی یا نان و پنیر و خرما بین عزاداران پخش می‌شود. نارمک هم به عنوان یکی از محلات قدیمی تهران همواره به عزاداری‌های پرشورخود معروف بوده است، بسیاری از مردم برای خوردن نذری‌های متفاوت چون جوجه‌کباب یا چلوکباب ساعت‌ها در صف می‌ایستند.

گزارش ابتکار سپس به این گلایه می رسد که برخی حرمت نذری را نگه نمی‌دارند، چرا که امیرمحمد یکی از جوانانی که در امر توزیع غذای تکیه محل خود کمک می‌کند، می‌گوید: برخی عزاداران درخواست یک غذای بیشتر می‌کنند که من به جای آن‌ها شرمنده می‌شوم.

جوان در گزارشی از عاشورا نوشته یک ارمنی چشم هایش از عشق حسین خیس است و همراه مسلمانان درعزای حسین سینه می زند .وی به خبرنگار ایرنا خود را "ن.ب" معرفی می کند و قبض نذری خود را که از حسینیه دریافت کرده نشان می دهد. او روز اول آذرماه برابر با ششم محرم مبلغی حدود ۴۴۰ هزارتومان برای خرید گوسفند در حسینیه ثارالله به عاشقان و عزاداران حسینی نذر کرده می گوید فرزندش بیمار است؛ نام بیماری فرزندش را نمی گوید اما می گوید او تنها مسیحی نیست که ایام محرم برای عزای حسین توسل می کند.

به نوشته این روزنامه یک بانوی ارمنی هم که سال ۱۳۶۲ به حسینیه می آید و برای شفای شوهر بیمارش توسل می کند و سال بعد پس از شفایافتن بیمارش، گوسفند و نذری خود را به حسینیه می آورد. یک کلیمی هم در این حسینیه در سال ۱۳۸۵ وقتی شوهرش بعد از توسل به امام حسین شفا می یابد، گوسفندی نذری می دهد.

رسول جعفریان به نوشته مردم سالاری در پاسخ این سئوال که شمر چه توجیهی برای کشتن امام حسین داشت؟ از منبعی نقل کرده که شمر گفته بود حکام دستوری به ما دادند و ما با آن مخالفت نورزیدیم. اگر با آنها مخالفت می‌کردیم، از شتران آبکش بدتر بودیم.

نویسنده با این توجیه مخالفت کرده و به نقل از پیامبر اسلام نوشته در اموری که معصیت خالق در آن است، اطاعت از دستور معنا و مفهومی ندارد. شمر با نادیده گرفتن این اصل، و شاید هم برای توجیه اقدام زشت خود، اطاعت از امیران و حکام را بهانه کرد و انتظار داشت خداوند او را ببخشاید.

برنده جنگ غزه کیست؟

طعنه حسین کشتکار کارتونیست روزنامه جوان به شیوخ عرب

در حالی که روزنامه های مختلف بعضی در تیترهای اصلی خود از پیروزی فلسطینیان در جنگ غزه نوشته و از قول مقامات فلسطینی از حکومت ایران بابت دادن کمک های مالی و تسلیحاتی تشکر کرده اند روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله خود نوشته بعد از پایان جنگ ۸ روزه غزه، مسابقه تبلیغاتی شدیدی به راه افتاد تا هر کسی اعلام کند من برنده این جنگ هستم و طرف مقابل بازنده است. آیا باید این تبلیغات را باور کرد یا راه دیگری برای یافتن پاسخ این سؤال وجود دارد؟ بلافاصله بعد از اعلام آتش بس، رهبران حماس گفتند ما برنده این جنگ هستیم، در مقابل، ایهود باراک وزیر جنگ اسرائیل در یک واکنش فوری و صریح گفت: اسرائیل برنده این جنگ است.

این روزنامه با یادآوری این که مجامع کشورهای عربی و اسلامی در جنگ ۸ روزه غزه بی‌خاصیتی خود را نشان دادند. اتحادیه عرب در اجلاس خود که در قاهره تشکیل شد نتوانست به نتیجه‌ای برسد و سازمان همکاری‌های اسلامی نیز حساسیتی نشان نداد. نوشته شاید اسرائیل از این جنگ هدفی داشت مثلا کسب اطلاعات جدید درباره سلاح‌های مقاومت در برابر گنبد آهنین خود یا دریافت واکنش کشورهای مسلمان و شاید آزمایش میزان حساسیت اعراب و مسلمانان نسبت به مسأله سوریه.

به نظر سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی متأسفانه اسرائیلی ها توانستند پاسخ سؤال های خود را بیابند. آنها متوجه این واقعیت شدند که شیوخ قطر و عربستان و رئیس‌جمهور مصر و نخست‌وزیر ترکیه و سلفی‌ها و تکفیری‌ها و القاعده و...همچنان بر طبل جنگ علیه دولت سوریه می‌کوبند و حاضر نیستند از رقصیدن با ساز آمریکا و اسرائیل صرف نظر کنند حتی اگر مردم غزه زیر آتش پرحجم صهیونیست‌ها پرپر شوند.

سفر زنان مجرد، مخالف همه واقعیت ها

الهه کولایی در مقاله ای در اعتماد با اشاره به این که در میان زنان خاورمیانه، زنان ایرانی تلاش و تکاپوی بی‌نظیری را تجربه کرده‌اند نوشته با وجود فشار سنگین دگرگونی در نگرش نسبت به حقوق انسانی زنان، در پرتو انقلاب اسلامی و دیدگاه‌های مقامات بلندپایه آن، سنت‌ها و باورهای بازمانده از قرن‌ها سیطره «پدرسالاری» و نگاه قیمومت‌گرا به زنان، به سادگی عرصه حیات اجتماعی ایران را ترک نگفته است.

به نظر این نماینده سابق مجلس فشارهایی را که در سال‌های اخیر برای محدود‌سازی حقوق اساسی و آزادی‌های انسانی زنان گسترش یافته، می‌توان در این چارچوب تحلیل کرد. مصوبه‌یی هم که به تازگی در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی شکل گرفته، در همین زمینه قابل بررسی است. زنانی که با حضور موثر خود در عرصه‌های مختلف جنبش‌های عظیم اجتماعی را موجودیت بخشیده‌اند، آیا همه زنان متاهل بالای ۴۰ سال بوده‌اند؟ آیا تصویب اعمال ولایت بر دختران زیر ۴۰ سال و زیر پرسش قرار دادن اهلیت آنان در اداره هوشمندانه و مدبرانه امور خود در سفر خارج از کشور، غفلت از دستاوردهای ارزشمند حضور گسترده اجتماعی زنان و رشد همه‌جانبه آگاهی و شعور مثال‌زدنی آنان نیست؟

سخنگوی سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در مقاله اعتماد ابراز امیدواری کرده که با همه تناقض‌ها و مشکلاتی که در قوانین کشور وجود دارد، نمایندگان مجلس با رد این مصوبه توهین‌آمیز، خود را از بی‌عدالتی و تبعیض‌گستری دور کنند و راه را برای امواج سنگین نفوذهای جهانی و تجربه‌های جوامع دیگر هموار نسازند.

وقتی مشکلات با زیر میزی حل می شود

هادی وکیلی در سرمقاله ابتکار نوشته این روزها با هر کس برخورد می‌کنی یک جور می‌نالد، حقوق بگیران از عدم تناسب حقوقشان با تورم موجود می‌نالند، ناله مردم کوچه و بازار که به جایی نمی‌رسد. اما شکایت کار آفرینان و کارفرمایان و پیمانکاران سوز بیشتری دارد. ولی در این بین و با کمال تعجب به کسانی هم برمی خوری که نه انگار در شرایط بد اقتصادی قرار گرفته اند گویا که مشکلات با آنان هیچ نسبتی ندارد امورشان بر وفق مراد و بازار کارشان همواره سکه است.

سرمقاله ابتکار با اشاره به گفتگوی خود با یک وارد کننده و اعتراف وی به دادن زیرمیزی برای هموار کردن کارهایش نوشته در حالی که حرف رایج رو میزی در برخورد با ارباب رجوع ”نداریم”، ”نمی شود”، ”ممکن نیست”، ” محدودیت منابع”، ” بخشنامه عدم پرداخت”، “تغییر در الویت پرداخت‌ها”، ”خالی بودن انبارها”، “ مانع بودن تحریم‌ها” و... به عنوان پاسخ منفی و دلیل لازم جهت توجیه عدم تمکین سازمان به تعهدات را نشان می‌دهد ولی همه این توجیهات با زیر میزی مثبت می‌شود و نا ممکن‌ها ممکن می‌گردد، نداریم بی معنی می‌شود وهر مشکلی در کوتاه ترین زمان لازم حل.

قانون جدید مالیات‌ها و پاره‌ای نگرانی‌ها

احمد میرمطهری در دنیای اقتصاد با اشاره به قانون جدید مالیات ها که در مجلس به تصویب رسیده نوشته مایه نگرانی این است که در همهمه نرخ ارز و نحوه تامین نیازهای وارداتی و داستان تحریم، یکی از پایدارترین قوانین کشور دستخوش تغییراتی شود که از پختگی لازم برخوردار نبوده و خود در اجرا به معضلی از معضلات کشور تبدیل شود.

این اقتصاد دادن با تاکید بر این که جابه‌جایی از درآمدهای نفتی به درآمدهای مالیاتی گام مثبتی در جهت سالم‌سازی اقتصاد است نوشته دولتی که وابسته به در آمدهای مالیاتی شهروندان است پاسخگوتر بوده و مالیات به طور کلی زمینه ساز طرح مطالبات شهروندان می‌شود؛ اما همه این مهم را یک شبه نمی‌توان تحقق بخشید.

مقاله دنیای اقتصاد یادآوری کرده که فراموش نشود در تنظیم قوانینی از این دست یک نفر سومی هم هست و آن شهروندان ودر واقع مودیان مالیاتی هستند. سخن آخر آنکه باید پرسید، این لایحه با توجه به شرایط رکود توام با تورم و تحریم‌ها برای کمک به اصلاحات ساختاری اقتصاد ایران و در نهایت با هدف رشد و توسعه اقتصادی و دستیابی به رفاه و عدالت اجتماعی تدوین شده است یا صرفا برای افزایش اعداد مالیات‌های وصولی؟ آیا بهتر نیست کمی دست نگه داشته شود؟

کارتون روز

کارتون محمد طحانی، مغرب