کاهش شمار گردشگران ایرانی در ترکیه به دلیل مشکلات ارزی
دویچه وله : در ماه‌های اخیر تعداد گردشگران ایرانی در ترکیه حدود ۳۵ درصد کاهش یافته است. کارشناسان و صاحبان شرکت‌های مسافرتی به دویچه وله گفتند، عامل عمده کاهش بحران ارزی و پائین آمدن نرخ ریال در مقابل لیره ترکیه است.
وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه اطلاعات مربوط به گردشگری در ماه‌های ژوئیه، اوت و سپتامبر ۲۰۱۲ را اعلام کرد. بر اساس این آمار، درآمد جهانگردی در ظرف این ۳ ماه در قیاس با سال پیش ۴ درصد کاهش پیدا کرده است. بنا به گزارش ایرنا ورود گردشگران ایرانی به ترکیه نیز در ۹ ماه نخست سال جاری میلادی با بیش از ۳۵ درصد کاهش نسبت به دوره‌ی مشابه سال گذشته روبرو بوده است.
ایرنا دلایل کاهش ورود گردشگران ایرانی به ترکیه را "کاهش عبور ترانزیت زوار ایرانی از خاک ترکیه برای سفر به سوریه و افزایش هزینه‌های گردشگری در ترکیه برای گردشگران ایرانی ناشی از نوسانات برابری ریال و لیره ترک" ارزیابی کرده است.
سقوط تعداد گردشگران ایرانی از رتبه‌ی چهارم به هفتم
پیش از این "آنتالیا در دست جهانگردان ایرانی" بود و صاحبان بسیاری از شرکت‌های تور مسافرتی در گفت‌وگو با دویچه وله گفته بودند که "ایرانی‌ها پس از آلمانی‌ها، روس‌ها و انگلیسی‌ها بیشترین تعداد جهانگردان خارجی در ترکیه را دارند". فرزین توکلیان دبیرمحلی "وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه" در تهران پیش از این در مصاحبه با دویچه وله پیش‌بینی کرده بود، تعداد مسافرین ایرانی به ترکیه به ۲ میلیون نفر خواهد رسید و آنتالیا و استانبول ایرانیان بیشتری را جذب خواهد کرد.
اما بر اساس آمار جدید اداره‌ی مربوط به امور جهانگردی در ترکیه، ایران از نظر شمارورود گردشگران خارجی به ترکیه، بعد از آلمان، روسیه ، انگلیس، هلند، بلغارستان و گرجستان، در ردیف هفتم قرارگرفته است. مسئولان شرکت‌های توریستی ایرانی در ترکیه و در تهران هم تائید می‌کنند، تعداد گردشگران ایرانی به دلیل مشکلات ارزی ایرانیان کاهش چشمگیری داشته است.
به رغم کاهش تعداد گردشگران ایرانی به ترکیه، تبادلات تجاری دو کشور افزایش یافته است
ایرانیان دیگر هتل ۵ ستاره رزرو نمی‌کنند
عارف کسگین کارشناس "مرکز تحقیقات استراتژیک ترکیه" در گفت‌وگو با دویچه وله تائید می‌کند، اختلافات سیاسی ایران و ترکیه و سقوط قیمت ریال در مقابل لیره به کاهش گردشگران ایرانی منجر شده است.
کسگین اضافه می‌کند: «در مقایسه با سال‌های پیش ایرانیان دیگرهتل‌های مجلل و ۵ ستاره رزرو نمی‌کنند و سطح خدمات به ایرانیان هم پائین آمده و قدرت خرید ایرانیان با ریال در ترکیه هم بسیار افت کرده است. در ظرف یک‌سال گذشته ارزش ریال ایران نسبت به لیره ترکیه صد درصد کاهش داشته است.»
احتمال ورشکستگی شرکت‌های مسافرتی به ترکیه
عارف کسگین از مرکز تحقیقات استراتژیک ترکیه درباره‌ی پیامدهای کاهش گردشگران ایران به ترکیه می‌گوید: «افراد و شرکت‌های زیادی هم در ترکیه و هم در ایران در رابطه با سفر گردشگران ایرانی به ترکیه فعالیت می‌کنند. وضعیت کنونی پیش آمده خطر ورشکستگی این شرکت‌ها را تهدید می‌کند.»
کسگین اضافه می‌کند: «در ترکیه بسیاری از ایرانیان به صنعت توریسم جدب شده بودند. کاهش گردشگران بیشترین ضربه را به شرکت‌های تور ایرانی به ترکیه می‌زند و ادامه‌ی این روند به احتمال قوی سبب بسته شدن این شرکت‌ها شود.»
عارف کسگین می‌گوید، سقوط ارزش ریال در برابر لیره ترکیه، سبب کاهش تعداد گردشگران ایرانی به ترکیه شده است
این کارشناس همچنین اشاره می‌کند، بسیاری از هتل‌هایی که برای ایران سرویس‌دهی می‌کردند، در وضعیت کنونی قادر به جذب توریست‌های ایرانی نیستند. شرکت‌های تور مسافرتی ویژه‌ی ایرانیان در ترکیه نیز تحت فشار اقتصادی قرار گرفته‌اند.
کاهش تعداد گردشگران ایرانی به دلیل سرما
آقای یوکسلن، صاحب یک شرکت ایرانی که در زمینه‌ی توریسم و جهانگردی ایرانیان در ترکیه فعالیت می‌کند هم در گفت‌وگو با دویچه وله توضیح می‌دهد، ترکیه به دلیل امکان خرید کالاهای ارزان و غذای باب‌طبع ایرانی‌ها و هتل‌های مخصوص برای ایرانیان هنوز هم محبویت خود را از دست نداده است. این کارشناس یادآور می‌شود، کاهش تعداد گردشگران ایرانی پیش از این در ماه رمضان و یا بروز فصل سرما هم اتفاق افتاده است.
خانم لطفی مسئول تور خارجی "شرکت خدمات مسافرتی آفشید گشت جهان" در تهران می‌گوید، دو دلیل عامل اصلی کاهش مسافرت به ترکیه شده است: «یکی به دلیل سردی هوا و دلیل دیگر گرانی ارز است که در ایران رواج دارد و تعداد مسافران حدود ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده، ولی ۷۰ درصد دیگر هنوز ورود و خروجشان را انجام می‌دهند. این مسئله سبب کاهش درآمد شرکت‌های مسافرتی شده است. ما از طریق فروش تور درآمد داریم و با توجه به کاهش این تورها درآمد شرکت‌ها نیز کاهش می‌یابد. اما دلیل کاهش کنونی مسافرین به ترکیه، بیشتر فصلی هست، چون استانبول و دیگر نقاط ترکیه سرد شده است.»
مسئول تور خارجی شرکت خدمات مسافرتی آفشید گشت جهان همچنین می‌گوید: «برای مسافرت ایرانیان به دوبی، مالزی و نقاط دیگر ما فعلا کاهش آنچنانی ندیدم. من در ظرف چهار سال که در عرصه‌ی گردشگری فعالیت می‌کنم تجربه کردم که سردی هوا بر کاهش یا افزایش مسافرت‌ها در این زمان تاثیر گذاشته است. پائین آمدن نرخ ریال در مقابل لیره ترکیه هم باعث شده است که ایرانیانی که به ترکیه مسافرت می‌کنند هتل‌های ارزان قیمت با سرویس و خدمات کمتری رزرو کنند.»
«قشر متوسط ایران کمتر مسافرت می‌کند»
یکی از مدیران شرکت خدماتی مسافرتی"صدف سیر" در تهران نیز در گفت‌وگو با دویچه وله تائید می‌کند، تعداد مسافران ایرانی به ترکیه کاهش یافته است. وی می‌گوید عامل اصلی کاهش مسافران کاهش نرخ دلار و شرایط اقتصادی کنونی ایران هست.
افت ارزش ریال در برابر دلار، بر مسافرت ایرانیان تاثیرگذاشته است
خانم رسولی از شرکت "نسیم شب پرواز"، "شرکت خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی" که حدود ۸ سال در زمینه تورهای ترکیه هم فعالیت می‌کند به دویچه وله می‌گوید: «در تابستان امسال تعداد مسافران زیاد بودند. عامل تعیین‌کننده کاهش مسافران به ترکیه سردی هوا بوده است. شاید قشر متوسط یک بار از سفرشان کاسته شده باشد، اما مشکلات ارزی برای مسافران ترکیه مسئله‌ی مهمی نبوده است و کلا مشکلات ارزی برای گردشگران خارجی آنچنان تاثیر تعیین‌کننده‌ای نگذاشته است.»
استقبال ایرانیان از سفر به ترکیه و دوبی به نظر خانم رسولی، یکی از مدیران شرکت نسیم شب پرواز کاهش نیافته است و بویژه ترکیه هنوزهم به عنوان یکی از محبوب‌ترین کشورهای هدف مسافرت گردشگران ایرانی باقی مانده است. وی تاکید می‌کند، استانبول به دلیل خرید و آنتالیا به دلیل تفریحات آبی از محبوب‌ترین نقاط توریستی ایرانیان است.
حذف ویزا برای ایرانیان باعث شد که در سال‌های گذشته میلیون‌ها گردشگر ایرانی به ترکیه سفر کنند و در بازار استانبول و دیگر مراکز تجاری این کشور خرید کنند. کارشناسان و مسئولان شرکت‌های مسافرتی ایرانی و ترکیه خاطرنشان می‌کنند در کاهش تعداد گردشگران ایرانی به ترکیه، پائین آمدن ارزش ریال در مقابل لیره ترکیه عامل تعیین کننده‌ای بوده است. گرچه بروز سرما و سردی مناسبات سیاسی ترکیه با ایران نیز برآن بی تاثیر نبوده است. کارشناسان همچنین هشدار می‌دهند، ادامه‌ی روند کنونی می‌تواند شرکت‌هایی را که فقط در رابطه با تورهای مسافرتی ترکیه فعالیت می‌کنند با خطر ورشکستگی روبر کند.