چه کسی جلیلی را در ترکیه پشت در نگه داشت؟ - رفتار احمدینژاد این بار یقه جلیلی را گرفت
نامه نیوز : سعید جلیلی در سفر شهریور ماه خود به ترکیه، تاوان رفتار شش ماه پیش احمدینژاد در جریان سفر اردوغان به ایران را پس داد و مجبور شد نیمساعت برای ملاقات با اردوغان در انتظار بماند.
«سعید جلیلی»، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان، اواخر شهریورماه عازم ترکیه شد تا با «کاترین اشتون»، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار کند. روز سهشنبه ۲۸ شهریور، خودروی حامل جلیلی و «بهمن حسینپور» سفیر تهران در آنکارا در مقابل دفتر اردوغان توقف کرد اما هیچ کس به استقبال آنها نیامده بود. دست آخر، آنها به دعوت فردی ناشناس وارد کاخ شدند تا بسیاری از رسانههای مجازی و مکتوب ترکیه از «ارسال پیام ترکیه به ایران» بگویند.
ماجرای بیاعتنایی مقامات سیاسی ترک، به حضور سعید جلیلی در برابر کاخ نخست وزیری ترکیه، هرچقدر از دید رسانههای ایرانی دور ماند، رسانههای ترک تحلیل و موشکافیاش کردند. از جمله روزنامه «ملیت»، روز ۲۹ شهریور نوشت: «دیدار جلیلی با اردوغان قرار بود روز سهشنبه ساعت ۱۱ انجام بگیرد، اما اردوغان با نیمساعت تاخیر، در ساعت ۱۱: ۳۰ به ساختمان مرکزی نخستوزیری ترکیه آمد. احمد داوود اوغلو، وزیر امور خارجه هم که قرار بود در این دیدار حضور داشته باشد در ساعت ۱۱: ۱۵ با تاخیر وارد محل ملاقات شده است. بنابراین جلیلی مجبور شده است نیمساعت برای ملاقات با اردوغان در انتظار بماند.» روزنامه «تودی زمان» هم با روایت انتظار نیمساعته جلیلی نوشت که اقدام نخست وزیر «پیامی» به ایران و «واکنش به رخدادی غیرمعمول» است.
از قرار معلوم، واکنش غیرمعمول مدنظر تودی زمان، به تقریبا شش ماه پیش و به هنگام سفر رجبطیب اردوغان به ایران بازمیگردد. اردوغان در نهم و دهم فروردین و پس از شرکت در کنفرانس سران امنیتی در سئول، به تهران سفر میکند و قرار بوده تا در شب نخست سفر، در ضیافت شامی شرکت کند که «محمود احمدینژاد» ترتیب داده بود. نخستوزیر ترکیه به محل دعوت میرود، اما پس از ساعاتی انتظار باخبر میشود که رییسجمهور کشورمان به دلیل بیماری نمیتواند در ضیافت شام شرکت کند. هنوز عصبانیت اردوغان از بدقولی میزبانش فروکش نکرده بود که خبر میرسد در همان ساعات، احمدینژاد در حال دیدار و گفتوگو با هیات خارجی دیگری بوده است.
با وجود همه اینها، انتظار چندساعته اردوغان در تهران به اندازه معطلی ۳۰ دقیقهای جلیلی واکنش برنیانگیخت. حتی در همان زمان، تارنمای تودی زمان، فیلمی را از انتظار هیات ایرانی در برابر دفتر نخستوزیر ترکیه منتشر کرد که در آن حسینپور، سفیر ایران در ترکیه چندین بار با نگرانی ساعتش را نگاه میکند. بدون تردید انتشار این فیلم در کنار حجم خبری گسترده رسانههای ترک، میتواند خدشهای عمیق بر اعتبار خارجی یک دولت باشد. اگرچه که دفتر نخستوزیری ترکیه، تاخیر اردوغان را تنها ناشی از «ناهماهنگی در برنامهها» عنوان کرده است.
طی یک سال اخیر از گرمی مناسبات تهران - آنکارا کاسته شده است. شاید مهمترین عامل واگرایی دو کشور را باید بحران سوریه دانست. ایران به حمایتهای خود از نظام بشار اسد ادامه میدهد و دولت اردوغان از راههای گوناگونی مخالفان بشار اسد را حمایت میکند. دامنه این اختلافات حتی تا آنجا بالاگرفت که بلافاصله پس از حملات سنگین شبهنظامیان پ. ک. ک به مواضع ارتش ترکیه، آنکارا انگشت اتهام را به سمت تهران گرفت و مدعی شد تهران با کمک به شبهنظامیان پ. ک. ک قصد دارد تا هزینه حمایت از مخالفان بشار اسد را سنگینتر کند.
دولتی که خود را یک قدرت منطقهای میداند و در تلاش است تا جایگاه خود را ارتقا بخشد، نمیتواند در برابر بیاحترامی به نمایندگانش در اینجا و آنجا سکوت کند. ماجرای جلیلی در ترکیه، اولین و احتمالا آخرین باری نخواهد بود که عزت سیاست خارجی کشور به دلیل بیاحترامی به هیات ایرانی لطمه میبیند. در برخی موارد، رفتارهای رییسجمهور و نزدیکان او، گروهی از ایرانیان را به دردسر انداخته است. این بار هم قرعه به نام سعید جلیلی افتاد تا تاوان رفتار شش ماه پیش رییسجمهور را بدهد. حالا مشخص نیست پس از ماجرای «منوچهر متکی» در سنگال و حالا سعید جلیلی در ترکیه، سبک و سنگینهای خاص رییس-جمهور یقه چه کس دیگری را در حضور خارجیها خواهد گرفت.