وقتی بهمنی و حسینی از کنترل بازار حرف می زنند ، بچه ها می گویند آقایان سیگنال دادند، باید بخریم!
یکی از فعالان بازار طلا و نیز یکی از تریدرهای بورس آتی طلا در ایران با ارسال یادداشتی به «انتخاب» ، راهکارهایی را برای آرامش بازار ارائه داده است.
سرویس اقتصادی «انتخاب» Entekhab.ir ؛ این یادداشت را در پی می آورد:
از سال گذشته در پی شروع تحریمهای بین المللی علیه ایران، بازار طلا و دلار و متعاقبا بورس آتی طلا دچار تحولاتی ناشی از ایجاد جو بی اعتمادی و ترس سرمایه داران نسبت به حفظ سرمایه های خود در قبال شروع و شیوع تورم در ایران گردید به طوری که دلار را در مدت زمان اندکی از 1100 تومان به 1300 تومان و نیز تا به اعداد 1500 و 1700 و 2100 تومان در مدت زمان کوتاهی صعود داد. در ادامه این روند دلاری که با حمایت و کنترل بانک مرکزی از عدد 2100 خودش را به 1700 و 1600 تنزل داده بود در سال جاری مجددا به سمت صعود حرکت کرد چنانچه این قیمت خودش را به اعداد 1900 و 2000 و 2300 و 2700 تومان رسانده است.
آیا از خود پرسیده ایم که چرا و به چه علت دلار و به دنبالش طلا و سکه تا این حد رشد داشته است. در سال گذشته سکه امامی 550 هزار تومان معامله می شده و در موقعیت کنونی این نرخ را برای سکه نیم معامله می کنیم. از سال گذشته تا بکنون ارزش پول ملی خودش را به نصف و بیشتر از نصف رسانده است. اگر روال بر این منوال باشد ارزش پول ملی تا شب عید امسال به ربع ارزش خود در سال گذشته خواهد رسید.
بنده بعنوان فعال بازار آتی و فیزیکال چند علت را عامل اصلی این بی ارزش شدن پول ملی و متعاقبا تمرکز سرمایه ها بر روی دلار وطلا می دانم. تریدرهای بورس اتی طلا در ایران از جمله افرادی هستند که لحظه به لحظه علت افزایش و کاهش نرخ طلا را بررسی می کند و چنانچه شما با هر تریدری در بورس طلا مصاحبه کنید سخنانی را خواهید شنید از نوع و جنس سخنان من. عواملی که سبب چنین بحران اقتصادی در کشور شده است که امان بریده و سایه تورم را بر روی تمامی کالا ها انداخته است مسائلی است که ریشه در موارد ذیل دارد.
موارد ذیل از جمله اهمی است که در پی آن نوسان شدید قیمت بوجود می آید و مسولان خود را به آن بی توجه نشان می دهند:
1 - در سال گذشته در پی صعود وحشتناک دلار از مرز 1300 تومان به 1900 تومان و 2100 تومان در طی چند روز ، بانک مرکزی وارد عمل شد و با خبر بمب ارزی و تزریق دلار توانست قیمت دلار را در یک شب به حدود 1600 تومان برساند که این اقدامی بجا و لازم بود و در پی آن اقدام بانک مرکزی مبنی بر پیش فروش سکه با قیمتی کاملا متفاوت و پایین تر از نرخ بازار سبب شد که التهاب از بازار رنگ بزداید. با این اقدام دولت برای مدتی بازار طلا و دلار در ایران دچار ترس و وحشت ریزش قیمت شده بود و لذا بازار بورس آتی که در انجا معاملات سلف طلا انجام می شود با نوسانی نسبتا معقولانه در حد تکنیکال خودش را اصلاح می کرد. اما چه شده است که در سال جاری اوضاع دلار و طلا به این وضع غیر قابل کنترل درآمده است.
خیلی راحت می توانم در این باره سخن بگویم چرا که در بورس طلا هم وزن نرخ انس جهانی و بالا و پایین رفتن های آن ، مبنای دیگری وجود دارد که بسی مهمتر از مبنی نرخ انس جهانی است یعنی اخبار داخلی و خارجی.
در سال گذشته در چند مرحله مسولان درباره کنترل بازار ارز و طلا سخن گفتند و در پی پوشش خبری سخنان آنها در خبرگزاری ها و صدا و سیما و نیز عمل به وعده های خود توانستند بازار صوری و پر از حباب دلار و سکه را کنترل کنند اما بعد از آن این ذهنیت در مسئولین ذیربط بوجود آمد که هر گاه سخنرانی کنند و وعده بدهند بازار متاثر از وعده های اجرایی همچون گذشته آنها شده و قیمت ها خودشان را اصلاح خواهند کرد. تمام مکافات هایی که امروز می کشیم ناشی از همین رویداد هست.
در پی هر وعده رئیس بانک مرکزی یا وزیر اقتصاد مبنی بر کنترل قیمت و خبر خوش ارزی و بمب ارزی و امثالهم بازار در ظرف چند ثانیه رفلکس نشان می داد و بورس طلا از حالت مثبت به منفی تبدیل می شد به طوری که برای مدت یک یا دو روز صف فروش بوجود می آمد و متعاقبا بازار نقدی یا فیزیکال دچار ریزش قیمت می شد و حباب قیمتی از بین می رفت اما این ریزش و اصلاح قیمتی دوام چندانی پیدا نمی کرد چنانچه به روز و موعد زمانی وعده مسولین که می رسیدیم بازار متوجه می شد که اجرا و عمل در کار نیست و تمام مسیری را که در طول دو یا سه روز برای اصلاح قیمتی به منظور کاهش قیمت طی کرده بود را بازار به یک روز و کمتر از چند ساعت طی می کرد و دوباره قیمت ها به جایی می رسید که قبل از وعده مسئولان قرار داشت و از روز بعد آن بازار قالب انتقامی و مقاومتی در برابر ریزش می یافت و اعداد بالاتری را برای کالای خود ثبت می کرد.
در طول امسال شاهد بیشماری وعده از طرف دولت بوده ایم که شاید شنیدن این سخن برای رئیس بانک مرکزی بسیار جالب باشد: دوستان ما و همکاران ما در بورس آتی طلا وقتی رئیس بانک مرکزی وعده کاهش قیمت ارز و کنترل بازار و سخنانی از این جنس با عنوان طرح اتاق ارزی و غیره را می دهند به همدیگر [به شوخی] اعلام می کنند که آقای بهمنی سیگنال خرید داده است و باید بخریم. چرا واقعا باید وعده های بانک مرکزی بدین گونه باشد؟ چرا باید در پی سخنانی که ایراد می شود تعهد اجرایی نباشد؟ در طی هفته های گذشته مکررا رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و وزیر اقتصاد اعلام کردند که در چند روز آینده بازار ارز کنترل و آرام می شود ، حالا چند هفته از وعده مسئولان ما گذشته است؟
زمانی که این دو بزرگوار این سخنان را اعلام کردند دلار 2350 تومان بود و اکنون 2700 و 2730 تومان است. آیا افراد این جامعه حق ندارند بی اعتماد شوند و آیا عکس العمل معامله گران بورس آتی طلا نباید خلاف سخنان مسولین ما باشد بطوری که اقدام به تعیین پوزیشن معاملاتی معکوس نمایند؟ باور بفرمایید تا مسئولان اعلام می کنند که قیمت ها را کنترل خواهیم کرد همان لحظه و همان روز بازار چند درصد مثبت می شود.
2- دولت طرح اتاق ارزی را مطرح کرد که منجر به کنترل شدید بازار خواهد شد. اتاق ارزی فعلی جای دلار در آن خالی است و واردکنندگان کالا با ارزهایی چون روپیه و ین و یوان و یورو روبرو هستند. اصولا مبنی معاملات در این اتاق ارزی برای کسی روشن نیست.
3- از همه مهمتر و از همه بدتر اینکه دولت اعلام می کند که نرخ فعلی دلار را قبول ندارد اما بعد از چند ماه که اکنون باشد نرخ 2400 را به رسمیت می شناسد. لذا بی جهت نبود که تریدرهای آتی و معامله گران دلار و طلا نرخ طلا را برای آینده بالای 3000 تومان تصور می کردند.
سخن را کوتاه می کنم و با توصیه به چند مورد ذیل در صورت رعایت "بند بند" آن و به ترتیب مذکور مطمئن هستم بازار ارز و در پی آن طلا به آرامش باز خواهد گشت و خطاب سخنم به رئیس سازمان بورس و رئیس بانک مرکزی است:
1- بانک مرکزی پیش فروش سکه امامی را همانند دفعه قبل شروع کند.
2- مهلت تخلیه ضرب الاجل 10 روزه به تمامی افرادی که سرمایه ریالی خود را به دلار و طلا به عنوان سبد سرمایه گذاری مطمئن تبدیل کرده اند. بطوری که دولت بعد از این زمان مقرر اقدام به تزریق ارز به بازار نموده تا بازار را به حالت آرام خود بازگردادند. که البته این بند زمانی موفق است که دولت واقعا به این وعده عمل کند و بعد از زمان 10 روزه ، روزانه دلار در حجم 15 تا 30 میلیون دلار تزریق کند.
به قطع قبل از رسیدن به زمان مذکور دلار از عدد 2700 تومان به 2300 تومان (این عدد به عنوان کف روانی در ذهن صرافها و تریدرهای بورس آتی است) تنزل می یابد و با اولین اقدام دولت مبنی بر تزریق ارز در طی کمتر از چند روز دلار خودش را به کف حساس و بسیار روانی 2000 تومان خواهد رساند. این نقطه می تواند سقف روانی شود در صورتی که تزریق دلار ادامه یابد که منجر به شناسایی تارگتهای پایین تری از دلار خواهیم بود. در پاسخ به این سوال که تکلیف دلار های فروخته شده توسط دولت چه خواهد شد؟ به راحتی با کاهش روزانه نرخ توزیع دلار توسط دولت می توان دلار پس انداز شده توسط مردم توسط بانکها خریداری گردد تا دوباره جایگزین قبلی خود گردد. این اقدامی موثر خواهد بود تا ارز دپو شده در صندوق خانه ها به صندوق ارزی دولت باز گردد و نقش دلال و واسطه حذف گردد و بانکها جایگزین نظام فعلی شوند و یا صرافی ها با نظارت شدید و دقیق بانک مرکزی.
در پی این اقدام بانک مرکزی افرادی که دلار را در خانه های خود به جای ریال در بانکها پس انداز کرده اند احساس خطر می کنند و با ضرر وارده بر آنها اقدام به سرمایه گذاری ارزی در ذهن عموم تا حدودی منتفی خواهد شد.
3- برای مدت زمان کارشناسی شده ای ، کف و سقف نوسان بورس آتی از +5 و -5 برداشته شود و حد نوسان بورس آزاد باشد و یا به اعدادی در حد 10 درصد ارتقاء یابد. این توصیه بدین جهت است که بازار آتی بتواند همپای بازار نقدی حرکت کند. وقفه در مسیر اصلاح قیمتی می تواند معادلات کنترل بازار را بر هم زند.
4- برقراری مجدد ارز مسافرتی و ارز دانشجویی. این امر شفاف سازی میسری خواهد کرد در ذهن عموم مردم با این مضمون که الزامی ندارد مثلا 5 هزار دلار را از قبل برای سفرهای خارجی از بازار آزاد تهیه نماییم. چرا که در همان موقع سفر بانک ها ارز مسافرتی را تامین خواهد کرد.