قمار هسته ای آیت الله؛ تحقیقی درباره تلفات احتمالی حمله به ایران

تاسیسات هسته ای در اصفهان

گلناز اسفندیاری

رادیو فردا : در حمله احتمالی به مراکز هسته ای ایران بین سه هزار تا ده هزار نفر کشته خواهند شد. این یکی از نتایج تحقیق تازه ای  است که در آمریکا از سوی دانشگاه یوتا و موسسه امید منتشر شده است. بر اساس این تحقیق هزاران غیر نظامی هم ممکن است در دراز مدت تحت تاثیر پیامدهای حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران قرار گیرند. این تحقیق می گوید که شمار تلفات جانی حمله به تاسیسات هسته ای ایران به نوع حمله و چگونگی بمباران مراکز بستگی خواهد داشت.
 
این مطالعه با نام «قمار هسته ای آیت الله» به بررسی پیامدهای جانی حمله احتمالی به مراکز هسته ای اصفهان اراک نطنز و بوشهر پرداخته است هر چند که در این مطالعه آمده است که احتمال حمله به نیروگاه بوشهر کم است. در گفت وگویی با  نویسنده  این تحقیق خسرو سمنانی،  محقق ایرانی آمریکایی که در زمینه کارهای خیریه نیز فعال است، پرسش هایی را در خصوص این تحقیق مطرح کرده ایم:
 
چرا به انجام چنین تحقیق علاقه مند شدید؟
 
سمنانی: علت تهیه این تحقیقات و این کاری که کردیم این بود که در طول سال های اخیر سخنان خیلی زیادی در مورد برنامه هسته ای ایران در جراید منتشر می شد.
 
و حداقل در طول ۱۸ ماه اخیر خطرات زیادی حس می شد و احتمال اینکه جنگی بین ایران و آمریکا و بین ایران و اسرائیل رخ دهد، داده می شد.
 
چیزی که مایه تاسف بود این بود که در مجموع سخنانی که از این جنگ احتمالی می شود، چرا صحبتی از تلفات مردم ایران نمی شود؟
 
برای اینکه این صحبت ها همیشه همجوار مسائل سیاسی و در محیط سیاسی و اقتصادی مطرح می شده ولی در مورد مردم ایران که هزینه اصلی این اتفاقات را می دهند هیچ صحبتی نشده است.
 
شما درگزارش تان به بررسی پیامدهای حمله نظامی به چهار مرکز هسته ای ایران ، یعنی تاسیسات هسته ای اصفهان، نطنز، مجتمع آب سنگین اراک و نیروگاه بوشهر پرداخته اید.  در این تحقیق از چه روشی استفاده کردید؟
 
اول از همه ما باید مقداری اطلاعات تهیه می کردیم تا از طریق کلی بتوانیم بفهمیم که این شماره ها و آمار را از کجا می شود تهیه کرد؟
 
ما به اطلاعاتی از آژانس بین المللی هسته ای دسترسی داشتیم و به هر حال آنجا مرجعی بود که ما اطلاعات از آن می گرفتیم.
 
دوم اینکه ما یک مدل های کامپیوتری تهیه کردیم که این اطلاعات را در آن ها گذاشتیم به این صورت که مثلا در اصفهان نزدیک به ۳۷۱ تن اورانیوم اکزوفلوراید وجود دارد که ما به شکل تخمینی این میزان را به پنج قسمت تقسیم کردیم و تخمین زدیم که حتی اگر یک درصد این مواد وارد اتمسفر شود، چند درصد مردم ممکن است تحت الشعاع آن قرار بگیرند؟
 
بعد هم حساب کردیم و دیدیم که ممکن است چیزی حدود ۲۶ تا ۲۸ هزار نفر تحت الشعاع این مواد قرار بگیرند.
 
در این مدل اول در شهر اصفهان نشان دادیم که یک درصد این مواد فقط ناحیه چهارم شهر اصفهان را پوشش خواهد داد و پنج درصد این مواد منطقه چهار و شش و ۲۰ درصد مواد نیز مناطق سه و چهار و شش را پوشش خواهد داد.
 
تمام این احتمالات در کتاب طبقه بندی و جدول بندی شده است .
 
در حقیقت از منابع موجود بهره برداری کرده و بر اساس آن تخمین زده اید که حمله احتمالی چه عواقبی ممکن است داشته باشد؟
 
بله. منابعی که ما استفاده کردیم منابع درستی است و از لحاظ علمی قابل دفاع است.
 بررسی که کردیم این است که اگر به این تاسیسات حمله نظامی شود، چند نفر در وقت  آنی از بین می روند و چقدر در دراز مدت تلفات خواهد داشت؟
 
در نهایت به این نتیجه رسید که در صورت حمله احتمالی ممکن است تا ده هزار نفر جان خود را از دست بدهند؟ درست است؟
 
این ده هزار نفر افرادی هستند که ممکن است فورا از بین بروند. برای اینکه بر اساس مدارک و اطلاعات ما که بیشتر این اطلاعات را از آژانس بین المللی و اطلاعاتی که خود دولت ایران در وب سایتش گذاشته است، گرفته ایم ، نشان می دهد که ده هزار نفر تلفات در زمان آنی است.
 تلفات خیلی بیشتر از ده هزار نفر هم می تواند باشد.
 
این ده هزار نفر از کسانی هستند که در این چهار مرکز هسته ای کار می کنند و احتمال دارد که در بمباران ها کشته شوند؟
 
در مورد کشته شدگان بمباران چیزی حدود پنج هزار نفر تخمین زده ایم. ولی این بمباران اگر بیشتر از این چهار منطقه باشد ، تعداد کشته شدگان به ده هزار نفر هم می رسد و کشته شدگان چهار تاسیسات را در مرحله اول چیزی حدود پنج هزار نفر تخمین می زنیم.
 
و این تعداد کسانی هستند که آنجا کار می کنند؟ یعنی دانشمندانی که آنجا مشغول به کارند؟
 
بله. دانشمندان، کارشناسان و کارگران و کارمندان و ماموران امنیتی و کلیه کسانی هستند که در آن تاسیسات و در آن لحظه وجود دارند.
 
طبعا وقتی آن بمب ها می افتد از نظر تنش شیمیایی و تنش حرارتی و فیزیکی باعث از بین رفتن این افراد خواهد شد.
 
در صورتی که این افراد در آن زمان و در شیفت کاری در مکان مورد نظر حضور داشته باشند؟
 ما دو شیفت کاری برای این مراکز در نظر گرفته ایم. تخمین فرضی ما بر این اصل بوده که نزدیک دو هزار نفر مثلا در مرکز اصفهان مشغول به کارند و هزار نفرشان در آن واحد در یک شیفت مشغول به کارند .
 
البته حملاتی که خواهد شد بستگی به برنامه نظامی دارد که تهیه شده و باید دید که چه جور حملاتی و در چه زمانی انجام خواهد شد؟
 
شماره تلفات در هر شرایطی فرق می کند اگر حملات ، کوتاه مدت باشد شمار افراد با حملات دراز مدت تفاوت دارد.اگر حملات شب باشد به یک شکل و اگر در روز رخ بدهد به شکل دیگری خودش را نشان خواهد داد.
 
درجه حرارت و شماره بمب ها موثر خواهد بود .
 
ما این فرضیه را مطرح کرده ایم که اگر یک دوم کسانی که در مرکز اصفهان هستند مثلا هزار نفر در آنجا حضور داشته باشند و به اندازه کافی بمب به این مراکز اثابت کند و کاملا تاسیسات را از بین ببرند، طبعا آن هزار نفر جانشان را از دست خواهند داد.
 
آقای سمنانی، تلفات جانی در کدام یک از تاسیساتی که شما مورد بررسی قرار داده اید بیشتر خواهد بود؟
 
امکان زیادی وجود دارد که به مراکز اراک، اصفهان و نطنز حمله شود. اما تاسیسات بوشهر کمی فرق می کند چون تاسیسات بوشهر یک مرکز  اتمی است که امکان استفاده نظامی از آن کمتر است و به همین دلیل هم ممکن است کمتر در معرض حمله قرار بگیرد.
 
ولی متاسفانه اگر تاسیسات بوشهر مورد حمله قرار بگیرد به دلیل سوخت هایی که در آنجا هست و مواد شیمیایی و آتش زایی که در منطقه وجود دارد، خیلی خطرش بیشتر است.
 
چون این تاسیسات در ده کیلومتری شهر بوشهر واقع شده است و بادهای منطقه می تواند بیشتر این مواد را به عنوان ابرهای سمی به آسمان بوشهر برساند و بعد هم در تمام کشورهای حاشیه خلیج فارس مثل بحرین، کویت و امارات پخش کند و فضای آنجا را تحت تاثیر قرار دهد.
 
از این منظر با وجود اینکه بوشهر ممکن است کمتر مورد حمله قرار بگیرد ولی در صورت حمله احتمالی، تلفاتش بیشتر خواهد بود.
 
ولی امکان حمله به تاسیسات اصفهان بیشتر است و تعداد تلفاتش به تلفات آنی و نیز تلفات دراز مدت بستگی دارد و تلفات دراز مدت آن ممکن است بین ۵۰ تا ۷۰ هزار نفر را شامل شود.
 
اصفهان یک قطب مهم در ایران از نظر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و جمعیتی است و نزدیک به دو میلیون نفر در آن منطقه زندگی می کنند.
 
بر اساس تحقیق و بررسی ما در صورت حمله احتمالی، چندین منطقه مهم اصفهان تحت تاثیر قرار خواهد گرفت .
 
اصفهان تا به حال نزدیک به ۵۵۰ تن مواد فرآوری شده تهیه کرده است که این مواد اورانیوم ... است که مواد سمی است که در کپسول های مختلف و در منطقه وجود دارند.
 
ممکن است مقداری از آن به نطنز منتقل شده و مقداری از آن هنوز هم در اصفهان باقی مانده باشد. این اطلاعات در دست ما نیست ولی همین اندازه می دانیم که بعد از حمله نظامی، این گازهای سمی وارد اتمسفر شده و از طریق باد به سمت شهر اصفهان، زیان های مختلفی به افراد ساکن در منطقه وارد می کند و این زیان ها نه تنها در کوتاه مدت بلکه در دراز مدت هم با شیوع بیماری هایی مانند سرطان مردم را ازبین خواهد برد.
 
و اگر چنین اتفاقی رخ دهد آیا ایران برای مقابله با چنین وضعیت و تهدیدی و برای پاکسازی بعد از حمله آمادگی دارد؟
 
طبق اطلاعات ما متاسفانه ایران این آمادگی را ندارد. اگر هم آمادگی دارد بسیار جزیی است.
 به عنوان مثال در اصفهان چیزی حدود پنج هزار و ۲۰۰ تخت خواب بیمارستانی وجود دارد. در صورتی که طبق بررسی ما اگر فقط پنج درصد گازهای موجود در منطقه وارد اتمسفر شده و به سمت اصفهان رها شود، بین ۱۲ تا ۴۷ هزار نفر را تحت تاثیر اثرات سوء خود قرار خواهد داد.
 
می شود توضیح دهید که این اتفاق چه تاثیری روی این افراد خواهد داشت؟
 
بستگی دارد به ترتیبی که برنامه نظامی موجود جلو خواهد رفت ولی این افراد به طور خلاصه ممکن است درگیر سوختگی پوست، نابینایی، ازبین رفتن شش ها، صدمه دیدگی کلیه ها، سرطان پوست، سرطان مغز استخوان و اثراتی از این قبیل بشوند.
 
ما می توانیم به عنوان یک نمونه به اتفاقات جنگ ایران و عراق دقت کنیم. الان ایرانی ها به خوبی واقف هستند که در جنگ ایران و عراق سربازان ایرانی چه صدماتی در این میان دیدند.
 
شما اسم تحقیقتان را «قمار هسته ای آیت الله» گذاشته اید که ظاهرا بر اساس گزارش شما این قمار هسته ای هزینه بسیار بالایی هم خواهد داشت و هزینه آن را بیشتر مردم ایران باید بپردازند؟
 
در زمان قمار ممکن است قمارباز ببازد. متاسفانه در اینجا زیان و صدمه قمار، متوجه قمارباز نیست بلکه متوجه مردم ایران است.
 
یعنی بر اساس این گزارش بازنده اصلی مردم ایران خواهند بود؟
 
بله. مردم خواهند بود. این چیزی است که من وظیفه وطنی ام دانستم که این اطلاعات را به صورت چتر آگاهی در اختیار ایرانیان بگذارم.