بانکداران مورد علاقه ایران
روزنامه « وال استریت جورنال » به بهانه اعلام جرم یکی از نهادهای آمریکایی ناظر بر فعالیت های بانکی علیه بانک بریتانیایی « استاندارد چارترد » و اتهام معاملات پنهانی این بانک با ایران می نویسد که امروزه معاملات بانکی را بسیار راحت تر از گذشته می توان کنترل کرد و بنابراین اگر بانکی با نقض تحریم های موجود با ایران معامله کند باید مجازات شود.
هفته گذشته یکی از نهادهای اصلی کنترل فعالیت های بانکی آمریکا اعلام کرد که یکی از بزرگترین بانکهای بریتانیایی با نقض تحریم ها علیه ایران معاملات بانکی بزرگ و مستمری را برای شبکه مالی ایران انجام داده است. این بانک به نام « استاندارد چارترد» از سوی مراجع آمریکایی متهم شده به پنهان کردن آگاهانه فعالیت های مالی ایران در خارج و بنابراین به خطر انداختن سیستم بانکی آمریکا.
در بخشی از این اعلام جرم گفته شده است که مدیر شعبه های این بانک در آمریکا در سال ۲۰۰۶ به هیئت مدیره هشدار داده بود « پنهان کردن معاملات بانکی با ایران ممکن است به اعتبار این بانک ضربه های سخت و جبران ناپذیری بزند.»
در آن زمان مدیر عامل این بانک در پاسخ به این هشدار گفته بود:« شما آمریکایی های لعنتی. خیال می کنید کی هستید که به ما و بقیه دنیا می گویید با ایران معامله نکنیم.»
مقامات بانک « استاندارد چارترد » در واکنش رسمی خود به اعلام جرم هفته گذشته گفته اند که این شکایت تمام حقایق مربوط به این ماجرا را بازتاب نمی دهد و این بانک در اکثر موارد تحریم های وضع شده توسط آمریکا را رعایت کرده است.
روزنامه « وال استریت جورنال » براساس مطالب مندرج در اعلام جرم نهادهای آمریکایی می نویسد که بانک «استاندارد چارترد» به توصیه مشاوران حقوقی اش اسامی مشتریان ایرانی را از فهرست و بایگانی مراسلات بانکی حذف می کرد تا معاملات با ایران برملا نشوند.
یکی ازدلایل بحث برانگیز شدن ماجرا این است که وزارت خزانه داری و بانک مرکزی آمریکا در حال بررسی موارد معاملات این بانک با مشتریان ایرانی بودند اما مرکز کنترل فعالیت های بانکی ایالت نیویورک به شکل مستقل تصمیم گرفته است که علیه ای بانک بریتانیایی اعلام جرم کند.
بانک « استاندارد چارترد» یکی از قدیمی ترین بانکهای بریتانیایی است که به خصوص در سالهای قرن نوزدهم و همزمان با گسترش قلمرو امیراطوری بریتانیا در کشورهای مختلف جهان فعالیت خود را آغاز کرد. این بانک در اقتصادهای تازه شکوفا شده جهان موقعیت تثبیت شده ای دارد و بخش اعظم درآمد آن از معاملات مربوط به کشورهای آفریقایی ، آسیایی و خاورمیانه کسب می شود.
شاید به همین دلیل است که این بانک با ایران نیز معاملات گسترده ای داشته است. اما اگر خطاهای منظور شده در اعلام جرم اخیر علیه این بانک اثبات شود آنوقت باید گفت که ظاهرا مدیران این بانک فراموش کرده اند که به خاطر فن آوری های پیشرفته در فعالیت های بانکی امروزه به سادگی می توان تمام معاملات و فعالیت های بانکی را کنترل کرد. بنابراین نقض تحریم ها نه تنها خطا است بلکه به احتمال فراوان برملا خواهد شد.
تعداد دیگری از بانک های بزرگ بریتانیایی نیز در سالهای اخیر معاملاتی با ایران داشته اند که تمام آنها برملا شده اند. بانک « اچ اس بی سی » ۷۰۰ میلیون دلار، بانک « لویدز » ۳۵۰ میلیون دلار و بانک « بارکلیز» نیز حدود ۳۰۰ میلیون دلار توسط وزارت خزانه داری آمریکا جریمه شده اند.
تحلیلگر روزنامه « وال استریت جورنال » در پایان یادآوری می کند که شاید از نظر برخی اعمال تحریم علیه ایران سیاست نادرستی باشد. برخی دیگر نیز معتقدند که این تحریم ها به نتیجه نخواهند رسید و در نهایت باید از قدرت نظامی استفاده کرد. شاید با جریمه کردن چند بانک نتوان از پیشرفت برنامه های هسته ای ایران جلوگیری کرد.
اما نکته در این است که چنین تصمیمی در حوزه اختیارات بانکداران نیست. هر کشور، موسسه و یا بانکی که با ایران معامله کند در حقیقت به پیشرفت برنامه های هسته ای آن کشور کمک کرده و بنابراین حیثیت و اعتبار خود را از دست خواهد داد.