بررسی روزنامه‌های صبح شنبه تهران؛ دهم خرداد
روزنامه‌های اول هفته تهران در مقالات و گزارش‌های خود از پایان مهلت اتحادیه اروپا و آغاز تحریم‌های نفتی خبر داده و نوشته اند که هیاتی از اعضای کابینه مامور شده اند که راه های مقابله با تحریم های نفتی و بانکی را بررسی کنند. صعود ناگهانی بهای سکه و ارز، راه های مقابله با تورم و علت کنار گذاشتن ایران از مذاکرات سوریه از دیگر مطالب روزنامه های اول هفته است.
به مردم راستش را بگویید و مذاکره دیگر معنائی ندارد
محمدعلی وکیلی در سرمقاله ابتکار اشاره کرده روز پنج‌شنبه تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی به اجرا گذاشته شد. فردا نیز نوبت اجرایی کردن تحریم خرید نفت ایران توسط اروپایی‌ها می‌باشد.
این در حالی است که مطابق توافقات برآمده از مذاکرات مسکو، بنا بود مذاکرات به منظور رسیدن به راه حل مرضی‌الطرفین در سطح کارشناسان ادامه پیدا کند. ولی حالا با این تصمیم ها روی میز غربی‌ها و آمریکا دیگر چه گزینه‌ای باقی مانده است؟ آیا می‌توان همچنان از گزینه دیپلماسی سخن گفت؟
نویسنده این مقاله با اشاره به همان استدلال های پیشین درباره زیان شدید غرب از تحریم ایران و انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا سرانجام به این نقطه رسیده که روند کنونی هیچ نشانی از امیدواری برای حل و فصل مسالمت‌آمیز و صلح‌جویانه در پرونده هسته‌ای ندارد و غرب بالاترین سطح ممکن در تحریم را به کار بسته است.
در چنین شرایطی دو نوع نگاه پیرامون ادامه یا قطع مذاکرات وجود دارد؛ گروهی معتقدند که ادامه مذاکرات، حرکت در میدان دلخواه غرب است بنابراین می‌بایست مذاکرات را قطع کرد و اجازه نداد که سود مذاکرات بی‌حاصل به جیب غربی‌ها برود. در مقابل هم عده‌ای همچنان با این ادعا که دفع شر حداکثری به شر حداقلی اقتضا دارد که روزنه مذاکرات را نباید بست.
سرمقاله ابتکار در عین حال توضیح داده به نظر می‌رسد متناسب با حجم تأثیری که تحریم‌ها بر زندگی مردم دارد، تبیین اقناعی از طرف مسئولین مربوطه صورت نمی‌پذیرد.
تیتر و عکس صفحه اول تهران امروز
اگر کشور در حالت جنگی قرار گرفته است، لطفاً سیاست‌های تبلیغی را متناسب با این وضعیت کنید. اگر هم امیدی به راه حل وجود دارد پس متناسب آن، رفتار نمایید. در شرایط فعلی ثابت بودن روش‌های تبلیغی با تنوع اتفاقات چندان منطقی به نظر نمی‌رسد.
کیهان در ادامه استدلال های پیشین از مرکز عملیات چند لایه دشمنان برای رسیدن به نقطه ای نوشته که مردم و مسئولان - یا دست کم بخشی از آنها- به حرمت ها و محرمات آلوده شوند، ستاد مشترک و اتاق فرماندهی دشمن بر آن است که «شبیخون فرهنگی»، «فشار سیاسی- اقتصادی»، «اختلافات سیاسی»، «فتنه فرآوری و بازتولید شده» و «عملیات روانی و رسانه ای» را به عنوان محورهای جبهه جنگ به هم الصاق کند و کار حریف را با استفاده از نیروی انفعال و سردرگمی و ناامیدی و واگرایی خود آنها بسازد.
این روزنامه تندرو صبح در تشریح وضعیت اقتصادی کشور نوشته طرح تحول اقتصادی و هدفمندسازی توزیع یارانه ها با فشار تحریم اقتصادی و مقوله رنج بار گرانی و تورم مصادف شده است. فضای نقد هم متاسفانه اغلب به بازار مسگرها و آهنگرها شبیه شده که هرکس بر ادعای خود می‌کوبد.
برخی دولتی ها از توطئه دیگران و رقبا می‌گویند. برخی از مجلسی ها مایلند شانه از بار مسئولیت خالی کنند. گروهی از تحلیلگران بر آنند که دولت، مدیریت عرصه را - از سر غفلت یا شیطنت حلقه انحرافی- رها کرده است. طیفی از سیاست بازان و رسانه های آنان نیز که اپوزیسیون زده اند و به هر بهانه ای در آغوش غرب می غلتند، به واسطه هم پوشانی با حلقه های فتنه و انحراف می‌گویند «ما که گفتیم نمی‌توان مقاومت کرد و باید تسلیم شد.
کیهان نظر داده که برای چاره جویی ضرورت دارد ستاد هماهنگی مشترکی با حضور نمایندگان دولت و مجلس و احیانا سایر دستگاه ها و نهادها تشکیل شود که قبل از هر چیز بررسی کند سهم هر یک از ۵ متغیر «طرح تحول اقتصادی و ساماندهی یارانه ها»، «فشار تحریم ها»، «فضاسازی مسموم رسانه ای- سیاسی (تورم القایی و انتظاری)، «سودجویان اقتصادی» و «اختلاف ها، مجادلات و حاشیه سازی های سیاسی» در تلاطم اقتصادی موجود چقدر است؟
سوریه و ایران و زندانیان
روزنامه جمهوری اسلامی با اشاره به مذاکرات سویس برای حل مساله سوریه نوشته هدف آمریکا از حذف ایران از گروه تماس اینست که این گروه با ترکیبی که تمایل بیشتری به سیاست مورد نظر واشنگتن درباره سوریه دارد، به همان نتیجه‌ای برسد که غرب و ارتجاع عرب با ایجاد بحران در سوریه در پی آن هستند.
این روزنامه از قول کوفی عنان نوشته این فقط ایران نیست که از ترکیب "گروه تماس" حذف شده بلکه عربستان نیز در این گروه حضور نخواهد داشت و خود اضافه کرده هدف عنان اینست که نوعی برقراری توازن را به ذهن‌ها القا کند تا تصور افکار عمومی این باشد که اگر ایران در گروه تماس حضور ندارد تا از دولت سوریه دفاع کند در مقابل، دولت عربستان نیز حضور ندارد تا با دولت سوریه مخالفت نماید. در حالی که قطر همان نقشی را بازی می‌کند که مورد نظر عربستان است.
روزنامه جمهوری اسلامی به این نتیجه رسیده اعضای گروه تماس طبق اعلام کوفی عنان عبارتند از پنج عضو دائم شورای امنیت یعنی آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین و روسیه، همچنین عراق، ترکیه، سوریه، قطر، کویت و خود کوفی عنان به نمایندگی از سازمان ملل.
از ترکیب یازده عضوی گروه تماس، فقط چهار عضو را می‌توان با دولت سوریه دانست و هفت عضو دیگر علیه آن هستند. در گروه تماس، برای اعضای دائمی شورای امنیت حق وتو نیز وجود ندارد تا چین و روسیه بتوانند از آن برای خنثی کردن توطئه مخالفان دولت سوریه استفاده کنند.
پوریا عالمی در ستون کاناپه اعتماد خبر داده که دولت برزیل اعلام کرد: «زندانیان کتاب بخوانند تا سالانه ۴۸ روز از دوران محکومیت‌شان کم شود.» و بر این خبر افزوده:
به نوشته این طنزنویس: دولت کره شمالی اعلام کرد: «زندانیان اگر در سیاهچال‌های‌شان روشنایی، چراغ قوه یا لامپ پیدا کردند، کتاب بخوانند. اما عمرا! از نور خبری نیست. یوها‌ها‌ها. البته زندانیان یادشان باشد اگر چراغ هم پیدا کنند و در ساعات غیرمجاز آن را روشن کنند علاوه بر جرم مطالعه غیرمجاز، به خاطر مصرف اموال خصوصی پدر معنوی مردم کره شمالی، کیم جونگ ایل که ارث رسیده به پسرش کیم جونگ اون، مدت حبس‌شان اضافه خواهد شد.» دولت چین اعلام کرد: «هر زندانی چینی اگر بتواند یکی از شاهکارهای ادبی جهان را به صورت چینی، فیک و تقلبی تولید کند سه ساعت از مدت حبسش کم خواهد شد.
اما دولت سوریه در این باره چیزی اعلام نکرد.
دولت روسیه با بیان اینکه مسائل داخلی ما به خودمان مربوط است، اعلام کرد: «در روسیه کسی پاش به زندان نمی‌رسد.» آگاهان گفتند: «آره خب. چون قبل از اینکه پاشون به زندان برسد...» که پای این آگاهان قلم شد و زبان‌شان قاصر.
دولت آمریکا اعلام کرد: «از هر زندانی که بتواند از زندان‌های این کشور فرار کند و بعد برود در هالیوود و فیلمنامه‌اش را بفروشد تقدیر خواهد شد.»
فرصت المپیک را از دست ندهیم
تیتر و عکس صفحه اول اعتماد
محسن مهرعلیزاده در سرمقاله شرق نوشته مکاتبات اخیر مسوولان مجامع بین‌المللی ورزش از جمله نامه‌های کمیته بین‌المللی المپیک و بعضی از فدراسیون‌های جهانی با مسوولان ورزش کشورمان در رابطه با جایگزینی برخی مسوولان فدراسیون‌ها و تهدید به تعلیق فدراسیون‌های مذکور و نیز مواجه شدن کاروان المپیک ورزش کشور با مشکلاتی برای حضور در بازی‌های المپیک گرچه در وسیع‌ترین حد ممکن مورد بحث و بررسی کارشناسان و صاحب‌نظران قرار گرفته است لیکن هنوز جای بحث دارد.
به نظر این رییس پیشین سازمان تربیت بدنی از نظر افکار عمومی به دلیل ارتباط وسیع ورزش و به ویژه بازی‌های المپیک با غرور ملی مردم کشور؛ حضور جوانان در بازی‌های المپیک به حدی مهم است که نباید مسایل و مشکلات مدیریتی داخلی و اختلاف سلیقه‌های احتمالی موجب محروم شدن مردم از این صحنه عظیم نمایش حضور فرهنگی و جلوه غرور ملی مردم باشد.
در ادامه مقاله شرق از رسانه‌ها خواسته شده با تزریق آرامش و کمک به حل منطقی و اصولی مساله است و با در نظر داشتن مصالح ملی فضای آرام را برای ورزشکاران پدید آورند و در نهایت از منظر روانی و آمادگی ورزشکاران موضوع حایز اهمیت است.
برخی از کشورها حتی فقط یک ورزشکار المپیکی دارند ولی تمام توجه دستگاه‌ها و مردم را معطوف حمایت و پشتیبانی روانی و تامین آرامش فکری وی می‌کنند.
چرا بازار به این شکل در آمد و چه می توان کرد؟
سیدجواد سیدپور در سرمقاله تهران امروز این سئوال را مطرح کرده که وضعیتی که در بازارهای مختلف از ارز و سکه گرفته تا مواد غذایی دیده می‌شود، محصول چه عواملی است و آیا راهی برای مهار این اوضاع وجود دارد؟
در ادامه این مقاله آمده در چند ماه گذشته که قیمتها سیر صعودی غیر طبیعی پیموده و هنوز هم سر ایستادن ندارد، مباحث کارشناسی زیادی درباره دلایل بروز چنین وضعیتی رخ داده و بالاخره دولت هم پذیرفته که علائم بازار طبیعی نیست و لاجرم باید اقدامی کرد.
تکرار دلایل تورم و گرانی سنگین به بحثی خسته کننده تبدیل شده و درعین حال انتظار عمومی هم بیشتر بر این است که دولت در عمل و نه در گفتار چاره ای اندیشیده و مانع تلاطم در بازارها شود. در مجموع می توان دیرباوری دولت در پذیرش واقعیت بازار، برخی سوء مدیریتهای عمدتا دولتی و نیز فشارهای ناجوانمردانه دشمنان را در شمار مهمترین دلایل بروز اوضاع غیر طبیعی در بازارها دانست.
تهران امروز در پایان افزوده هم راهکارهای مهار چنین وضعیتی کاملا روشن است. از یکسو دولت و سایر مراکز رسمی مانند قوای مقننه و قضائیه وظایفی سنگین تر از گذشته دارند چرا که تحریم یک شرایط ویژه است و رفع آثار تحریم هم تدابیر ویژه می‌طلبد.
دولت می بایستی تمام تلاش و توان خود را بر مدیریت بازار و جلوگیری از رواج دلالی و تشکیل بازار سیاه متمرکز کند و در سوی دیگر هم مجلس با پشتیبانی از دولت و در عین حال تصویب قوانین لازم، راه را برای مبارزه قاطع تر دستگاه قضایی با عوامل برهم زننده بازار هموار کند.
کارتون محسن ظریفیان، اعتماد
پویا جبل عاملی در سرمقاله دنیای اقتصاد نوشته اقتصاد ایران وارد دوره‌ای می‌شود که بیش از گذشته در حالت آتارکی (Autarky) – اصطلاحی در علم اقتصاد که به وضعیتی گفته می‌شود که کشوری منفک از دیگران منابع و مصارف خود را تامین می‌کند- قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی، سیاست مطلوب بخش ما چیست؟
یکی از این بخش‌ها، متولیان و سیاست‌گذاران پولی هستند؛ اما نکته آنجاست که این بخش بی‌تردید بیش از سایر بخش‌ها زیر فشار قرار خواهد گرفت؛ زیرا به نظر می‌رسد که با قرار گرفتن بیشتر در حالت آتارکی، تولید برای تداوم کار خود و دیگر بخش‌های دولتی برای عقب نماندن از تورم، بیش از پیش از سیستم بانکی یاری می‌خواهند و در این بین همه چشم‌ها به سوی بانک مرکزی و مقامات پولی می‌رود.
به نظر این کارشناس مسائل پولی اگر تا همین جا نیز بانک مرکزی زیر فشار بوده، به نظر می‌رسد که در آینده این فشار چندین برابر شود و مقامات پولی از هم‌اکنون باید خود را برای این دوره آماده کنند؛ اما مقامات پولی چه کاری می‌توانند انجام دهند تولین مورد آشکار کردن وضعیت برای تصمیم‌گیران است.
مقامات پولی باید با استدلال نشان دهند که تنها کاری که آنان در بهترین حالت می‌توانند انجام دهند، کاهش ریسک‌هایی است که می‌تواند به‌واسطه شوک در بازار پول و ارز و سکه رخ دهد.
به نظر می‌رسد که با تداوم روند موجود، ریسک‌های تورمی افزایش چشمگیری یابند و بانک مرکزی نه تنها باید مقاومت بیشتری برای عدم افزایش نقدینگی کند، بلکه به نظر می‌رسد کانال هزینه نیز بیش از گذشته بر شاخص بهای کالاها و خدمات تولیدی و در نتیجه مصرفی تاثیر می‌گذارد و در این بین حتی برای حفظ سطح تورم قبلی بانک مرکزی باید از هم‌اکنون سیاست‌های انقباضی را طراحی کند.
یحیی آل‌اسحاق در مقاله ای در شرق نوشته ایران به لحاظ آزادی اقتصادی در معیارهای مرتبط در شرایط نامساعدی قرار داشته و در مقایسه با کشورهای دیگر و حتی منطقه جایگاه مناسبی ندارد. این امر نشان دهنده این است که میزان ارزش افزوده بنگاه‌های اقتصادی ایران که موتور توسعه محسوب می‌شوند با محدودیت‌های پیچیده و سختی همراه است.
به نوشته وزیر پیشین بازرگانی: با نگاهی به مشکلات و موانع ایجاد ارزش افزوده و توسعه صنعتی می‌توان آثار فضای نامناسب کسب و کار را مشاهده کرد. مواردی همچون تاثیر تحولات سیاسی و اقتصادی، تورم و نرخ ثابت ارز، حمایت‌های غیر هدفمند از صنایعی که فاقد مزیت نسبی بوده‌اند، مقررات تعرفه‌ای ناکارآمد، دخالت دولت در قیمت‌گذاری کالاها و خدمات و عدم توجه به رابطه عرضه و تقاضا در بازار، فقدان رقابت‌پذیری صنایع کشور، وجود بازار قاچاق و مدیریت ناکارآمد آن، پرداختن به سیاست‌های خودکفایی بدون توجه به مزیت نسبی و توجه به سایر بخش‌های اقتصادی در مقایسه با سایر بخش‌ها از مشکلات و موانع بخش صنعت و معدن است که می‌توان به آنها اشاره کرد.
و سئوال اساسی به نظر مقاله شرق این است که با توجه به این موانع و مشکلات در بخش صنعت و معدن چگونه می‌توان فاصله بین وضعیت امروز و آنچه را که در چشم‌انداز ترسیم شده است، پر کرد؟
آخ در مقابل گرانی
ابتکار در ستون تیترهای پنهان خود نوشته:
محمدرضا باهنر: در انتخابات مواظب بودیم جریان‌های فتنه، انحرافی و تندروی اصلاح‌طلب وارد مراکز تصمیم‌گیری نشوند [البته یه تعارف هم به اصلاح‌طلبان زدیم که خوشبختانه جدی نگرفتن]
وزیر سابق احمدی‌نژاد: اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست جمهوری حضور جدی خواهند داشت [حالا ممکنه خودشون خبر نداشته باشن]
کوهکن: لاریجانی چندین بار نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری را تکذیب کرد [حالا ممکنه به غیر از یه بار، بقیه‌اش واقعا درست باشه]
پاسخ متکی به احتمال کاندیداتوری‌اش در انتخابات ریاست جمهوری [خوشبختانه در کشور ما همه چیز ممکنه]
لاریجانی خطاب به دولت و مجلس: مشکل گرانی و بیکاری را با تدبیر حل کنید [اگه بدون تدبیر هم بتونین، اشکال نداره]
سیداحمد خاتمی: در مقابل گرانی‌ها حتی یک ”آخ” هم نگویید [زشته. همسایه‌ها می‌شنون]
کارتون روز
کارتون هادی حیدری، شرق