بنیانگذار گوگل: فیسبوک کاربرانش را گروگان گرفته است
لری پیج در حملهای بیسابقه به «سیاستها و مدلهای اقتصادی انحصارگرایانه فیسبوک» این شبکه اجتماعی را به ایجاد «باغ بسته و گروگان گرفتن کاربران» متهم کرده و سیاستهای آن را «قاتل نوآوری» دانسته است.
لری پیج٬ یکی از دو بنیانگذار کمپانی گوگل٬ بار دیگر فیسبوک٬ مهمترین رقیب گوگل در جهان را هدف حملات انتقادی خود قرار داد. لری پیج میگوید «سیاستهای بسته» فیسبوک در قبال دادهها٬ آزادی اینترنت را در معرض خطر قرار داده و در حال از بین بردن شرایط رقابت است.
لری پیج در مصاحبهای با چارلی رز٬ مجری مشهور تاکشوهای تلویزیونی آمریکا٬ در پاسخ به سوالی پیرامون احتمال ورود فیسبوک به حوزه جستجوهای آنلاین گفت که گوگل پتانسیل فیسبوک برای رقابت در زمینه جستجوهای آنلاین را جدی میگیرد٬ اما «تاسفبار است که فیسبوک تا این اندازه بسته عمل میکند. ما در بیزینس جستجوی دادهها کار میکنیم و نمیخواهیم منابع تولید محتوا را تسخیر کنیم. به نظرم محتوای آنلاین باید آزادانهتر در دسترس همه باشد.»
بنیانگذار و مدیرعامل کنونی گوگل معتقد است فیسبوکیها کاربرانشان را به گروگان گرفتهاند و برای این کار دلایلی ارائه میکنند که با هیچ منطقی سازگار نیست: «ما میخواهیم که این بازار همچنان رقابتی بماند.»
گرافهای باز و دادههای بسته؛ «قاتل نوآوری»
مساله اساسی برای لری پیج و گوگل و بسیاری از منتقدان بزرگ فیسبوک در جهان امروز٬ میلیاردها بیت و بایتی است ازاپلیکیشنها و فعالیتهای کاربران بزرگترین شبکه اجتماعی موجود در جهان٬ که فیسبوک از چشم الگوریتمهای جستجوی گوگل پنهان نگه میدارد.
گوگل و فیس بوک از رقابت تا خصومت
لری پیج میگوید گوگل در زمینه به اشتراک گذاری دادهها با فیسبوک بسیار باز و سخاوتمندانه عمل کرده٬ اما پاسخ درخور و محترمانهای از طرف فیسبوک دریافت نکرده است. اشاره لری پیج به یکی از عوامل اصلی اختلاف میان فیسبوک و گوگل است: استفاده از بانک تماسهای کاربران در گوگل برای یافتن دوستانشان در فیسبوک. مساله این است که فیسبوک چنین اجازهای به گوگل نمیدهد تا مثلا کاربران گوگلپلاس بتوانند از طریق فهرست تماسهای فیسبوک٬ دوستان فیسبوکی خود را در شبکه اجتماعی گوگل بیابند.
پیشتر سرگی برین٬ دیگر بنیانگذار گوگل هم نسبت به مدل تجاری انحصارگرایانه فیسبوک هشدار داده بود. برین میگوید فیسبوک قصد دارد همین قواعد انحصارگرایانه خود را به همه تحمیل کند؛ قواعدی که به اعتقاد گوگلیها «قاتل نوآوری» است.
فیسبوک و بنیانگذار آن مارک زاکربرگ٬ هرگز پنهان نکرده که برای «تسخیر جهان مجازی» کاملا مصمم است و به همین خاطر اجازه دسترسی به اپلیکیشنها و جریان دادههای درون این شبکه اجتماعی را به سرویسهای بیرونی نمیدهد.
دنیای سرچ در آستانه انقلابی بزرگ
هراس از ورود غولی نظیر فیسبوک به بازار رقابتی جستجوهای آنلاین؛ حوزهای که گوگل تاکنون در آن پیشتاز بوده٬ هراسی قابل درک است. با توجه به اینکه فیسبوک اطلاعات منحصربهفردی از ۹۰۰ میلیون کاربر فعال خود در اختیار دارد و با طراحی «گرافهای باز» کاربران را در مسیری قرار داده که عموما با کمال میل اطلاعات بیشتری درباره خود به اشتراک میگذارند٬ ممکن است بتواند پیشتازی گوگل را به چالش بکشد.
این یعنی معادلات رقابتی این دو کمپانی به زودی تا حد زیادی دگرگون خواهد شد. درآمد اصلی گوگل و فیسبوک از راه تبلیغات آنلاین به دست میآید. تسخیر کسر بزرگتری از ترافیک وب و در اختیار داشتن اطلاعات درباره علایق و سلایق و دادههای دموگرافیک کاربران، میتواند نقشی اساسی در افزایش این درآمدها داشته باشد.
بدیهی است که رشد انفجاری فیسبوک در دنیای شبکههای اجتماعی، گوگل را به شدت نگران کرده است. تلاش گوگل برای درک عمیقتر و دقیقتر کاربران و کسب دادههای شخصیتر از آنها٬ راهاندازی گوگل پلاس را در پی داشت٬ اما رقابت با فیسبوکی که حالا بیش از ۹۰۰ میلیون کاربر فعال دارد٬ سختتر از اینها است٬ گرچه گوگل پلاس هم نزدیک به۲۰۰ میلیون کاربر دارد. برخی از تحلیلگران از «مرگ زودرس و اجتنابناپذیر گوگل پلاس» خبر میدهند. این یعنی پیشتازی فیسبوک در عرصهای که ابعادش هنوز چندان روشن نیست؛ عرصه جستجوهای شخصیسازیشده اجتماعی در جهان آنلاین.