بررسی روزنامه های صبح تهران؛ سه شنبه دوم خرداد
طرح هادی حیدری، شرق
روزنامه های امروز صبح تهران با تیترهای بزرگ گزارش دیدارهای رییس آژانس بین المللی انرژی اتمی را منعکس کرده و از اهمیت مذاکرات فردای بغداد نوشته اند. این روزنامه ها در مقالات خود کمتر از گرانی نوشته و در مقابل ادعا کرده اند که تصمیم های مذاکرات بغداد ربطی به شرایط سیاسی و اقتصادی داخلی ندارد و بر آن اثری نمی گذارد.
سالگرد دوم خرداد
الیاس حضرتی مدیر روزنامه اعتماد همزمان با سالگرد دوم خرداد که منجر به روی کار آمدن دولت اصلاحات شد نوشته خوش به حال اصلاح‌طلبی. جریان اصلاح‌طلبی از همان روز نخست با دو گروه و جریان مخالف جدی طرف بوده است. در یکسو کسانی قرار گرفته‌اند که هر نوع اصلاحی را اعتراف به وجود نقصی در سیستم می‌دانند. آنها در تمام طول این سال‌ها تمام توان و سابقه و قدرت‌شان را صرف انکار این نقایص کردند و هر گاه اصلاح‌طلبان عزم پر کردن شکافی را کردند و رفع لغتی، آنها خود را سپر بلای آن شکاف ساختند. در سوی دیگر مخالفانی قرار دارند که از فردای پیروزی جمهوری اسلامی منتظر فروپاشی آن هستند؛ کسانی که جمهوری اسلامی را در تاریخ ایران پرانتزی می‌دانند که دیر یا زود بسته خواهد شد.
این نماینده اصلاح طلب مجلس یادآور شده که امروز خواست تحزب از زبان رییس مجلس شنیده می‌شود، پورمحمدی از متمرکز بودن قدرت شکایت می‌کند و محسن رضایی از دولت رانتیر انتقاد می‌کند. همه اینها سرفصل‌های اصلاح‌طلبی بود. امروز مخالفان باهنر، مطهری و توکلی آنها را به اصلاح‌طلبی متهم می‌کنند که این خود اتهام غرورآفرینی است. در واقع عقلای اصولگرایان به اصلاح‌طلبی متهمند و افراطیون آنها همچنان بر طبل لجاجت می‌کوبند.
مقاله اعتماد با این سئوال تمام می شود که هواداران براندازی جمهوری اسلامی که هر دولتی که راه دشمنی با ایران را پیش گرفت دوست خود دانستند و از گرفتن هرگونه کمک مالی از هیچ‌کدام آنها ابایی نداشتند و برای رسیدن به آرزوی خود بی‌محابا از حمله نظامی به ایران دفاع می‌کردند و امروز به خوبی دریافته‌اند که هر تغییر و حرکتی در ایران تنها با حضور اصلاح‌طلبان میسر است. آنها بی‌هیچ اطلاعی از واقعیت آنچه در ایران می‌گذرد به لطف رسانه‌ها و تریبون‌های بی شمار دشمنان ملت ایران که در دست دارند مدام بر طبل ناامیدی می‌کوبند اما به خوبی می‌دانند که حوادث ایران را نمی‌توان از قلب امریکا رهبری کرد.
محمد مهدی مظاهری درسرمقاله تهران امروز با اشاره به این که قرار است فردا دور جدید مذاکرات با توافق طرفین در بغداد برگزار شود نوشته از نظر ایران ، باید مذاکرات آتی بر اساس احترام متقابل و با شناسایی حقوق هسته ای ایران و تایید این حقوق مطابق با بند ۴ و ۶ پیمان NPT از سوی گروه ۵+۱ انجام گردد. از سوی دیگر ، از نظر گروه ۱ + ۵ به ویژه آمریکا ، ایران باید اعتمادسازی بیشتر را بپذیرد.
تیتر و عکس صفحه اول دنیای اقتصاد
نویسنده بعد از این مقدمه تاکید می کند آیا ایران مطابق پیمان NPT حق استفاده از دانش هسته‌ای در مصارف صلح آمیز را دارد؟ آیا فشارهای همسو و همه جانبه آمریکا و اروپا برای محروم ساختن ایران از دانش هسته‌ای منطبق با NPT است ؟ و خلاصه این که ایران باید چه سیاستی را برای نشان دادن حسن نیت خود و رفع سوء تفاهمات به کار گیرد؟ - استفاده از دانش هسته‌ای در صنایع تبدیلی نظیر پتروشیمی و پزشکی به‌مراتب ارزش بیشتری برای کشور دارد.
هم اکنون کشورهای مختلفی در مقیاس صنعتی یا نیمه‌صنعتی کار غنی‌سازی اورانیوم را انجام می‌دهند ولی چرا متهم به تلاش جهت دستیابی به بمب اتمی نمی‌شوند؟
مذاکرات هسته ای کیهان
کیهان در سرمقاله خود ادعا کرده که مذاکرات با ایران اکنون بدل به اصلی ترین دستور کار مناسبات جهانی شده است. اگرچه درباره جزئیات اختلاف فراوان و ابهام بسیار است، ولی در حالت کلی کسی در این باره تردید ندارد که بخش بزرگی از تحولات سیاسی، استراتژیک و ژئوپلتیکی منطقه و بلکه بخش های مهمی از جهان کاملا بستگی به این دارد که این مسئله چگونه و در چه مسیری پیش برود. می توان دید که اراده های تجمیع شده برای به دست آوردن یک فهم دقیق از صورت مسئله در نقاط متعددی از جهان شکل گرفته اما سرجمع توفیق چندانی نیافته است.
نویسنده بعد از اشاره به ابعاد جهانی این مذاکرات مدعی شده در داخل ایران به نظر نمی رسد که اداره امور کشور چندان در گرو نتیجه این یا آن مذاکره خاص و از جمله مذاکرات در بغداد باشد. روند امور در کشور حالتی روتین پیدا کرده است و تصمیم ها و شاخص های مدیریتی کشور چنان برنامه ریزی نشده است که در اثر مواجه شدن با مذاکراتی خاص- هر چقدر مهم- تغییر کند. مسئولان و مردم مدت هاست به این باور رسیده اند که روند مذاکرات ایران و ۱+۵ درباره موضوع هسته ای و دیگر موضوعات، روندی طولانی، سخت و پیچیده خواهد بود و بنا نیست که اداره امور کشور در کوتاه مدت به این مسئله گره بخورد.
سرمقاله کیهان در تکرار سیاست تبلیغاتی یکسانی که در نشریات دولتی اعمال می شود تاکید کرده مذاکرات بغداد چه موفق شود و چه شکست بخورد نمی تواند بر شاخص های اقتصادی خرد کشور تاثیر کوتاه مدت بگذارد. تلاش برای برقراری این پیوند با استفاده از عملیات رسانه ای و روانی حربه ای است که بناست از دل آن یک نتیجه سیاسی بیرون بیاید و آن نتیجه هم این است که عاملان و بازیگران اقتصادی حس کنند باید فعالیت خود را تا زمان نتیجه دهی مذاکرات یا روشن شدن دورنمای نتیجه آن به تعویق بیندازند و به این ترتیب بازار اگر دچار شوک نمی شود لااقل دچار رکود شود.
همه جا چینی ها
هادی مومنی درسرمقاله جهان صنعت نوشته راه‌اندازی شرکت‌های رتبه‌بندی اعتباری تازه‌ترین بهانه و فرصت حضور چینی‌ها در اقتصاد ایران است. این پیشنهاد که روز گذشته طی جلسه‌ای در تهران از طرف چینی‌ها به دو عضو هیات مدیره بورس ارایه شد، با استقبال طرف ایرانی هم روبه‌رو شده است. این رویداد در حالی رخ داده است که پس از حضور چینی‌ها در کل فضا و فرصتهای اقتصاد ایران که شامل ورود کالاهای اغلب بی‌کیفیت و غیر‌استاندارد است تا پروژه‌های کلان ملی این‌بار بورس با توجیه راه‌اندازی یک شرکت رتبه‌بندی به عنوان هدف تازه چینی‌ها مورد توجه کشور دوست در شرق آسیا قرار گرفته است.
این مقاله تاکید کرده مشخص نیست که چرا اغلب مسوولان و مقامات ارشد کشور بیشترین تمرکز فعالیت‌های اقتصادی و مالی سازمان متبوع خود را به کشور چین در همه زمینه‌ها معطوف کرده‌اند و مسیر «پکن- تهران» به یک اتوبان یکطرفه بدون انتقال تکنولوژی و تربیت کارشناسان متخصص از سال‌ها پیش تبدیل شده است.
افزون بر این بی‌توجهی به متخصصان و تولیدات داخلی از یکسو و نادیده انگاشتن کشورهای مطرح و قدرتمندتر در حوزه‌های مشابه از سوی دیگر نگرانی‌هایی است که توجه به آن می‌تواند فرصتهای تازه‌تری در اختیار ایران قرار دهد.
"دادگاه های بزرگ" با اشاره به دادگاه اختلاس بزرگ و دادگاه اختلاس در شرکت دولتی بیمه عنوان سر مقاله ابتکار است که در آن از رویه قضایی جدید که پرونده‌هایی بزرگ را از حالت امنیتی و سری خارج شده و در دسترس عموم قرار داده تجلیل کرده و نوشته در این موقعیت جدید، هر روزه در خصوص نام‌های بزرگ درگیر در پرونده‌ها سوال و جواب‌های زیادی میان خبرنگاران و مسئولان قضایی رد و بدل می‌شود که بدون تردید هم به شفافیت فضای اطلاع‌رسانی و جلوگیری از شایعه‌پردازی منجر می‌گردد.
به نوشته این مقاله اگرچه در کشور ما هر چیزی -از جان مرغ تا شیر آدمی زاد - از نوع چینی آن وجود دارد، مشابه چینی این وضعیت نیز می‌تواند بهتر از محصولات بنجل این کشور به ما کمک کند. هر روزه اخبار فراوانی از مجازات سخت دستگاه قضایی چین با مسئولان خطاکار آنها منتشر می‌شود که به خوبی از اراده مسئولان برای پالایش دستگاه اداری کشورشان از فساد حکایت می‌کند.
دولت قدرت بی نظارت می خواهد
علی‌اکبر اولیا نماینده مجلس درمقاله ای در شرق نوشته در سی و سه سال گذشته در امر بودجه‌نویسی یک سیر قهقرایی را طی کردیم و هر ساله در انضباط بودجه ضعیف‌تر شده‌ایم. این ضعف هم در زمان ارایه بودجه نمایان می‌شود و هم در محتوای بودجه. متاسفانه مسوولان امر در بودجه‌نویسی حتی قانون برنامه و بودجه را هم رعایت نمی‌کنند. اگرچه چالش‌های بودجه به اینجا ختم نمی‌شود؛ طی دو سال گذشته تاخیر دولت در ارایه بودجه در تاریخ ایران کم‌نظیر بوده است.
نویسنده مقاله شرق تاکید کرده در چند سال اخیر دولت با زیرکی مجوز‌هایی را از مجلس گرفته است تا دستش فارغ از اعداد و ارقامی که در بودجه می‌آید، برای صرف مبالغی که می‌خواهد، باز باشد و بتواند مطابق تشخیص خود هزینه کند. این امر در مغایرت با اصول بودجه‌نویسی است. حجم لایحه بودجه آن قدر زیاد است که هیچ کدام از اعضای مجلس امکان وقوف و توجه به همه زوایای آن را نخواهند داشت. حجم بالای اطلاعات بودجه، بررسی کامل آن را در صحن علنی مجلس ناممکن می‌کند. تنها احکام بودجه در صحن بررسی می‌شود که به هیچ عنوان کافی نیست.
مقاله تراژدی بودجه سرانجام به این نکته می رسد که: اگر بودجه به صورت درستی تنظیم شود، بررسی و تصویب آن بیشتر از دو تا سه هفته زمان نبرد. اما این شکل بودجه‌نویسی بیشتر از مدت لازم زمان می‌برد. دولت بودجه را به صورتی می‌نویسد که مجلس نتواند از آن به درستی سر در بیاورد.
دخالت دولت در کار مطبوعات
روزنامه جمهوری اسلامی درسرمقاله خود پرسیده چرا باید برگزار کنندگان سمینار مطبوعات، مسئولان دولتی باشند؟ روشن است که دولتی‌ها همه چیز رابراساس تمایلات خود طراحی و اجرا می‌کنند و طبع کارهای دولتی با خود سانسوری همراه است و نمی‌تواند بیانگر واقعیت‌های مطبوعات باشد.
به نظر مقاله: راه درست اینست که اصولاً سمینارهای مطبوعات را خود اصحاب مطبوعات برگزار کنند. دولت اگر می‌خواهد علاقه و ارادت خود را به مطبوعات نشان بدهد، می‌تواند بخشی از بودجه‌های مطبوعاتی که در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار دارد را به خود اصحاب مطبوعات بدهد تا آنها بدون دخالت دولتی‌ها سمینار برگزار کنند. بزرگ‌ترین خدمت مسئولان دولتی به مطبوعات این می‌تواند باشد که در این قبیل کارها دخالت نکنند. خدمت بعدی هم این می‌تواند باشد که وقتی خود مطبوعاتی‌ها و خوانندگان مطبوعات، مشکلاتشان را فهرست می‌کنند، دولتی‌ها برای حل آن دسته از مشکلات که دولت در آنها دخیل است، همت نمایند.
فرصت های شغلی قاچاق
کارتون روز: طرح حسن کریم زاده، اعتماد
محمدحسین روانبخش در ستون طنز مردم سالاری نوشته قاچاق در مملکت ما چیز عجیبی نیست و داستانی است که در هر سر بازاری هست. یعنی اگر بخواهیم مته به خشخاش بگذاریم، می‌توان گفت که خیلی از کالاهایی که ما با نیت پاک و از فروشگاه‌ها‌ی عادی می‌خریم، کمی‌تا قسمتی قاچاق هستند؛ برای همین هم دیگر قبح قاچاق برای همه ما ریخته و کالای قاچاق مثل هوا است که اگر نباشد، زندگی مان مختل می‌شود! خیلی از ما شاید ناخواسته به جایی رسیده ایم که هوا را می‌توانیم به شکل سهمیه‌بندی دریافت کنیم اما اگر کالاهای قاچاق را با چنین وضعی به ما عرضه کنند، می‌میریم!
نویسنده با این سئوال که "پس وظیفه دستگاه عریض و طویل «ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز» چیست؟" با استناد به گزارش تحقیق و تفحص مجلس نوشته ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اثربخش است چرا که با تلاش و همت و سعی و کوشش شبانه روزی، از هر هزار کالای قاچاق، فقط نهصد و نود و هفت مورد کشف نمی کند و بقیه کشف می‌شود؛ یعنی خیلی بیشتر از آنچه تصورش می‌رفت.
دلیل دیگر موفقیت ستاد مبارزه با قاچاق به نظر طنز نویس مردم سالاری آن جاست که فرصت شغلی ایجادکرده. می‌دانید که دولت می‌خواهد که سالی ۲.۵ میلیون فرصت شغلی ایجاد کند و متاسفانه نمی‌تواند ؛ از سوی دیگر رئیس مرکز آمار گفته که فرصت شغلی با شغل خیلی فرق می‌کند. جمع این سخنان، ما را به این نتیجه رساند که فرصت شغلی، یعنی شغلی که در یک فرصت مقتضی، با زرنگی خاصی باید ایجاد و از آن بهره برداری شود. خوب، حالا فرصت شغلی قاچاق وقتی ایجاد می‌شود که ستادی به صورت خیلی سفت و سخت با آن مبارزه کند و در این وضعیت، همه آنهایی که توانسته اند از هر هزار کالای قاچاق، نهصدو نود و هفت تای آن را با فرصت طلبی و زرنگی، بدون کشف وارد کشور کنند، در واقع از فرصتهای شغلی استفاده کرده اند !