پست الکترونیک چاپار مدعی رقابت با سرویس‌های جهانی
شورای عالی اطلاع‌رسانی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که سرویس پست‌الکترونیک «چاپار» می‌تواند جایگزین سرویس‌های خارجی شود. ایران اخیرا استفاده از سرویس‌های ایمیل‌خارجی را برای تبادلات بانکی ممنوع کرد.
روز دوشنبه ۲۵ اردیبهشت سعید سالاریان قائم‌مقام دبیر "شورای عالی اطلاع‌رسانی" گفت که پست الکترونیکی چاپار از میانه اسفند سال گذشته آغاز به کار کرده و ظرف دوماه بیش از ۲۰ هزار مشترک را به عضویت خود درآورده است.
در صفحه اول این سرویس پست‌الکترونیک نقشه‌ای از ایران دیده می‌شود که تعداد کاربران چاپار را به تفکیک استان‌ها نمایش می‌دهد. جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک، در کنار کیش و قشم با رنگی متمایز در این نقشه مشخص شده‌اند.
به‌گفته سالاریان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات قبلا در تماس با رئیس کل بانک مرکزی استفاده از پست‌‌های الکترونیک عمومی با میزبانی خارجی از جملهYahoo ،Gmail ،Hotmail و MSN را در مراودات بانکی مشتریان ممنوع کرده بود. در پی این تصمیم، پست‌الکترونیک چاپار آماده سرویس‌دهی به کاربران جدید شده است.
قائم‌مقام دبیر شورای عالی اطلاع رسانی، عضویت رایگان، عدم نیاز به وارد کردن اطلاعات هویتی مانند کدملی یا کدپستی، رمزنگاری اطلاعات محرمانه براساس گواهی دیجیتال معتبر جهانی (SSL) و سرعت دسترسی بالا را از جمله نقاط قوت این سرویس خواند.
به گفته سعید سالاریان مجموعه سرویس‌های چاپار با درخواست شورای عالی اطلاع‌رسانی و توسط بخش خصوصی در مدت زمان دو سال آماده شده و از "میزبان‌های امن داخلی" بهره می‌برد.
نکات مهم موافقنامه حقوقی سرویس چاپار
برای استفاده از سرویس‌دهنده چاپار همچون دیگر سرویس‌های بین‌المللی اعلام پایبندی به یک توافقنامه ۸ بندی ضروری است.
در یکی از بندهای این موافقنامه آمده است: «قسمتی از این نوآوری مشمول توقف دائمی یا موقت سرویس‌های فراهم شده توسط چاپار برای شما یا کاربرانش می‌باشد، بنابراین شما تصدیق و تایید می‌نمایید که هر توقف دائمی ویا موقت سرویس‌ها، براساس صلاحدید چاپار، می‌تواند بدون اطلاع قبلی به شما صورت پذیرد.»
تصور رقابت سرویس‌های ایرانی با سرویس‌های بین‌المللی دور از انتظار است
به‌نظر می‌رسد بر اساس این بند توافقنامه چاپار "قسمتی از این نوآوری" شامل قطع دائم و یا موقف سرویس‌های خدماتی به کاربران می‌باشد که ممکن است بدون اطلاع آن‌ها صورت بگیرد. مشخص نیست در این شرایط محتوای بارگزاری شده بر روی سرویس‌های چاپار به چه صورتی در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت.
این سرویس همچنان اجازه دارد حجم دریافت و ارسال شما را تغییر دهد. این سرویس هم اکنون مدعی است به هر کاربر یک گیگابایت فضا اختصاص داده است. این میزان تقریبا یک دهم فضایی است که گوگل تنها در سرویس جی‌میل در اختیار کاربرانش می‌گذارد.
کاربران همچنین باید از حساب کاربری و محتویات سرویس و یا سرویس‌های مورد استفاده خود نسخه‌ی پشتیبان تهیه کنند و چاپار در برابر از بین رفتن اطلاعات کاربران و بازیابی آن‌ها مسئولیتی نخواهد داشت.
در بخشی دیگری از موافقنامه، کاربر متعهد به پیروی از همه قوانین جمهوری اسلامی می‌شود و تایید می‌کند که چاپار حق دارد بر اساس "صلاحدید خود" از دسترسی کاربر به حساب کاربری و محتویات آن جلوگیری کند.
ظاهر نه چندان دلچسب خدمات ایمیل چاپار
بر خلاف صفحه نخست، صفحات داخلی سرویس دهنده پست الکترونیکی چاپار از نظر طراحی چندان جالب توجه نیست. در بخش تنظیمات نیز در مقایسه با دیگر سرویس‌های پست‌الکترونیک امکانات کمتری وجود دارد.
چاپار معادل‌های فارسی برخی بخش‌ها و امکانات سرویس‌های معتبر جهانی را به‌کار برده است. هرچند در این مورد ازعباراتی نه چندان آشنا استفاده شده، اما شاید برای برخی از کاربران فارسی جالب توجه باشد. همچنین این سرویس تنها زبان فارسی را پشتیبانی می‌کند.
به نظر می‌رسد امکان تغییر پوسته ایمیل در بخش تنظیمات در نظر گرفته شده که در حال حاضر فعال نیست. بخشی در تنظیمات ایمیل نیز به میان‌برها (Shortcuts) اختصاص داده شده است. نامه، دفترچه نشانی، تقویم، کیف اسناد، سرویس‌های تلفن همراه و تنظیمات از بخش‌های مختلف سرویس خدمات پست‌الکترونیک چاپار هستند.
در همین حال منتقدان مجبور ساختن کاربران به استفاده از سرویس‌های خدمات پست‌الکترونیک معتقدند کیفیت سرویس‌دهی و حجم ارائه‌شده توسط سرویس‌هایی نظیر گوگل و یاهو و مایکروسافت، اختلاف فاحشی با سرویس‌های «ایمیل داخلی» دارد و با توجه به توان پایین فنی ایران در حوزه فن‌آوری اطلاعات، تصور رقابت با این سرویس‌ها از واقعیت‌‌های موجود فاصله‌ای چشمگیر دارد.
قضاوت در مورد کارایی این سرویس در شرایط حاضر امکان پذیر نیست. خدمات متنوع سرویس‌های بین‌المللی نیز مانعی دیگر برای جذب کاربران است. اما در صورت محدود شدن کاربران به استفاده از سرویس‌های داخلی، می‌توان ارزیابی دقیق‌تری از کارایی این سرویس و "میزبان‌های داخلی" برای پاسخگویی به صدها هزار کاربر ایرانی داشت.