فعالیت دفاتر مهاجرتی در ایران ممنوع شد
فعالیت دفاتر مهاجرتی تحت عنوان سرمایه‌گذاری، تحصیل و اشتغال در ایران "ممنوع" شد. صاحب یکی از موسسات مهاجرت در تهران به دویچه‌وله می‌گوید، هر چند وقت یک‌بار برای موسسات مهاجرت در ایران خط و نشان می‌کشند.
معاون وزیر کار جمهوری اسلامی فعالیت دفاتر مهاجرتی در ایران تحت عناوین "سرمایه‌گذاری در خارج کشور، اقامت، تحصیل و اشتغال" را ممنوع اعلام کرد.
به گفته محمدحسین فروزان، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه، تبلیغات این دفاتر در فضاهای مجازی صورت می گیرد و به دلیل رقابت با دفاتر کاریابی بین‌المللی، تاکنون توانسته‌اند متقاضیان زیادی برای کار در خارج کشور را به سوی خود جلب کنند.
به گزارش خبرگزاری مهر، محمدحسین فروزان از برخورد با فعالیت کاریابی‌های غیرمجاز از طریق "مراجع قضایی" خبر داده و گفته است: «آن مجموعه‌هایی که مسئول رسیدگی به دفاتر مهاجرتی هستند باید مکانیزم‌های نظارتی و کنترلی را نیز در این بخش فراهم کنند.»
آقای میرآفتاب، صاحب یکی از دفاتر مهاجرتی در تهران درباره اعلام ممنوعیت فعالیت دفاتر مهاجرتی از سوی معاون وزیر کار به دویچه‌وله می‌گوید: «وضعیت دفاتر مهاجرتی در ایران تعریف نشده است، تعریف استانداردی از طرف وزارت کار یا سازمان‌های ذیربط برای دفاتر مهاجرت وجود ندارد. اصلا نمی‌توان اسم صنف روی ما گذاشت، چون اصلا تشکیلاتی وجود ندارد. استاندارد تعریف شده‌ای برای این کار یعنی "دفاتر مهاجرتی" وجود ندارد و این دفاتر مهاجرتی موجود هم خودجوش فعالیت می‌کنند. هر از چندگاهی هم خط و نشانی برای دفاتر مهاجرتی می‌کشند.»
"کارمندان آموزش عالی، رقیب دفاتر مهاجرتی هستند"
"مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری"، "گرفتن ویزای تحصیلی" و "گرفتن ویزای کار" بیشترین عناوین تبلیغی استفاده شده در سایت‌های موسسات مهاجرت است. آقای میرآفتاب درباره تقسیم‌بندی دفاتر مهاجرت می‌گوید: «اگر دفاتر مهاجرت در ایران را تقسیم‌بندی کنیم، یکسری از دفاتر مهاجرت دنبال ویزاهای تحصیلی هستند. کسانی که در این شکل فعالیت می‌کنند، خودشان متولی صدور مجوز برای دفاتر مهاجرتی هستند. پنج سال پیش بنده به شخصه برای گرفتن مجوز به آموزش عالی رفتم تا بتوانم برای گرفتن انواع ویزاهای تحصیلی تلاش کنیم. متوجه شدم کسانی که در آموزش عالی هستند، خودشان هر کدام یکی، دوتا از این شرکت‌های مهاجرتی دارند و راه فعالیت برای دیگران را بسته‌اند و نمی‌خواهند برای خودشان رقیب ایجاد کنند.»
مبالغ کلان برای مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری
با نگاهی کوتاه به تبلیغات سایت‌های متنوع مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری، رقم‌هایی مختلفی برای این نوع مهاجرت می‌توان یافت. از ۲۵۰ هزار دلار تا ۸۰۰ هزار دلار مبلغ سرمایه‌گذاری در کشورهای مختلفی همچون استرالیا، کانادا و ... به چشم می‌خورد.
آقای میرآفتاب درباره این نوع مهاجرت تخصص خود را مهاجرت به استرالیا عنوان می‌کند و درباره مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری در این کشور می‌گوید: «مبلغ سرمایه‌گذاری برای مهاجرت به استرالیا قبلا ۳۰۰ هزار دلار بود ولی از مارس ۲۰۱۱ این مبلغ به ۵۰۰ هزار دلار افزایش یافت. با توجه به این‌که مبلغ دلار در ایران خیلی بالا رفته، قبلا ۳۰۰ هزار دلار را ۳۰۰ میلیون تومان حساب می‌کردیم اما الان اگر کسی بخواهد از طریق سرمایه‌گذاری به استرالیا مهاجرت کند باید چیزی حدود یک میلیارد تومان پول داشته باشد. مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری به کانادا فرق می‌کند. بعضی‌ها می‌گوید مهاجرت به استان کبک یک قیمت می‌خواهد. بعضی‌ها می‌گویند با ۲۰۰ هزار دلار این کار را انجام می‌دهند، بعضی‌ها می‌گویند با ۴۰۰ هزار. تخصص من مهاجرت به کانادا نیست.»
به گفته این کارشناس مهاجرت در تهران، به خاطر وضعیت بد حاکم بر ایران بسیاری از جوانان علاقه‌مند هستند از ایران مهاجرت کنند. با این حال هر از چندگاهی اخباری مبنی بر کلاهبرداری برخی از موسسات مهاجرت در رسانه‌های داخل ایران منتشر میشود.
آقای میرآفتاب درباره احتمال کلاهبرداری شرکت‌های مهاجرت می‌گوید: « اگر مورد کلاهبرداری در بین موسسات مهاجرت پیدا میشود یا پرونده‌ای طولانی میشود و مردود میشود، بیشتر به علت تغییر قوانین کشور مقصد است. چون این پروسه طولانی است و چیزی حدود ۲ سال طول می‌کشد. کمترین پروسه هم مربوط به ویزای تحصیلی و ازدواج است. خود من هم می‌خواهم این کار را تعطیل کنم. چون در ۳ یا ۴ سال اخیر کشورهای مقصد به‌قدری کار را برای متقاضیان مهاجرت مشکل کرده‌اند که عملا وضعیت پرونده‌ها خیلی سخت شده است.»
حدود ۵ میلیون ایرانی خارج از ایران
ایران در میان کشورهای توسعه‌نیافته از کشورهایی است که بیشترین آمار مهاجرت را داراست. بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول، در سال ۲۰۰۹، جمهوری اسلامی ایران به لحاظ مهاجرت نخبگان، در میان ۹۱ کشور در حال توسعه یا توسعه‌نیافته جهان، مقام نخست را دارد.
به استناد گزارش سال ۲۰۰۹ صندوق بین‌المللی پول، «سالانه ۱۸۰ هزار نیروی آموزش‌‌دیده از ایران مهاجرت می‌کنند که فرار ۱۸۰ هزار نیروی آموزش دیده، به معنای خروج سالانه ۵۰ میلیارد دلار ارز از کشور است.»
هر چند آمار دقیقی از تعداد ایرانیانی که خارج از ایران زندگی می‌کنند وجود ندارد اما برخی گزارش‌ها تخمین می‌زنند حدود ۵ میلیون ایرانی در خارج از ایران به سر می‌برند.