بررسی روزنامه های تهران؛ دوشنبه ۲۶ دی
روزنامه های امروز صبح تهران در صفحات اول خود خبر از فرمان عفو عمومی بشار اسد داده از آرامش خیابان های تهران و جمع شدن دلالان ارز نوشته اند. گزارش های ضد و نقیض از وضعیت دانشگاه آزاد و ریاست آن، ابراز نگرانی درباره آینده هدفمند کردن یارانه ها از دیگر بخش های این روزنامه هاست.
عفو در سوریه و پیشنهاد گفتگو به جای تهدید
تیتر و عکس صفحه اول آرمان
چند روزنامه امروز صبح در صفحه اول خود از "عفو عمومی در سوریه" خبر داده اند و آرمان در تیتر اول خود از قول مقامات ایرانی نوشته "نامه اوباما از سه طریق به ایران ارسال شد".
روزگار در مقاله ای در تشریح اختلافات ایران و غرب نوشته در این سالها تندروها در دو طرف میداندار شده و رابطه را به خطرناکترین نقطه رسانده اند. به گونه ای که علاوه بر تندروهای غربی، طی شش تا هفت سالی که از دولت نهم و دهم یگذرد، برخی در درون نظام با تندرویها و ادبیات تهاجمی خود حتی به تلاشهای دولتهای قبل در مسیر ایجاد تفاهم با حفظ منافع ملی ضربه جدی وارد کرده و بازگشت به شرایطی که بتوان با مذاکره ای اثرگذار مشکلات ایران را حل کرد و موقعیت آن را تقویت کرد، از بین برده اند.
به نوشته محمد حسین سبحانی در این مقاله دولت سابق در مقطعی با طرح گفتوگوی تمدنها فرصت استثنایی را ایجاد کرد که با استقبال غرب میرفت تا زمینه های مناسبی در روابط فیمابین ایجاد کند و باعث شد روابط غرب و ایران نامناسب ترین دوره را رقم بزند، به گونه ای که امروز زبان تهدید جای زبان دیپلماسی را گرفته است.
مقاله روزگار با تاکید بر این که وضعیت چندان هم ساده نیست پیشنهاد کرده که ایران با اعتمادسازی به دنیا ثابت کند که به دنبال چارچوبهای قانونی برای بهره برداری از انرژی هسته ای است و در این مسیر نقش تندروها را کاهش دهد. ضمن آنکه نباید فرصت بی نظیر انتخابات را که در اختیار حاکمیت قرار گرفته دور از نظر داشت که به واسطه آن میتواند با برگزاری انتخاباتی سالم و بدون مشکل با فراهم کردن حضور تمام گروههای سیاسی، هر گونه فشار از سوی غرب را سلب کند. این مهم در سایه مناسب شدن شرایط داخل کشور با اصاح رفتار حکومت با مخالفان، تغییر رویه در برخورد با مسائل حقوق بشر، مطبوعات و... قابل تحقق خواهد بود.
تیتر و عکس صفحه اول روزگار
دلالان ارز رفتند به زیر زمین
کیهان در تیتر اصلی خود خبر داده "دلالان نیامدند بازار ارز آرام بود"، قدس نوشته "فعالیت دلالان ارز زیر زمینی شد" و فرهیختگان در عنوان اول خود از "ممنوع شدن خرید و فروش ارز در بازار" نوشته است.
فرخ قبادی در سرمقاله دنیای اقتصاد نوشته افزایش نرخ ارز در هفتههای گذشته و به ویژه نوسانات غیرقابل پیشبینی آن، وضعیت پر از ابهامی را بر فضای تولید حاکم کرد. تصمیمگیری در مورد خرید مواد اولیه، میزان تولید و پیشبینی بازار فروش، به معادلهای چند مجهوله و لاینحل بدل شده است. فروشندگان مواد اولیه و کالاهای واسطه رغبتی به فروش ندارند؛ زیرا از قیمت جایگزینی کالاهایشان بیخبرند و اگر هم بفروشند، از اغلب خریداران وجه نقد طلب میکنند. قیمتهای بالاتر خرید این کالاها و پرداخت نقدی یا بسیار کوتاه مدت، سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی را که پیشتر هم کفایت نمیکرد، به شدت تحلیل برده است. تداوم این وضعیت، بسیاری از کارخانهها را به کاهش تولید، تعدیل نیرو یا تعطیلی کامل خواهد کشاند.
به نوشته این مقاله در توضیح آشفتگیهای بازار ارز، اغلب به تحریمهای اخیر، شایعه پراکنی دشمنان ، سودجویی دلالان ارز و حتی ترفندی برای جبران کسری بودجه اشاره میشود. اشکال این قبیل تحلیلها نه در نادرستی عواملی که برشمرده میشوند که غفلت از ریشههای عمیقتر مسالهای است که اکنون افسار گسیخته و هیچ دستور و بخشنامهای را بر نمیتابد.
دنیای اقتصاد اضافه کرده اعتراض به «واردات بیرویه» و ناتوانی تولیدکنندگان داخلی در رقابت با کالاهای ارزان قیمت خارجی مربوط به دو سه سال اخیر نیست. «افشاگریها» در مورد واردات سنگ قبر و زنجیرهای عزاداری از چین، اظهارات مسوولان موسسات گردشگری در مورد گرانتر بودن تور شیراز از تورهای آنتالیا و دبی و حتی شگفتزدگی کارشناسان گمرک هنگامی که برای نخستین بار با واردات کالاهای «ایرانی»، با نام و نشان کارخانجات داخلی، از چین مواجه شدند، جملگی به دورانی مربوط میشوند که نه یارانهها هدفمند شده بودند و نه تحریمهای اخیر تحقق یافته بود. از همان سالها میبایست میدانستیم که چیزی در جایی عیب پیدا کرده است و بیتوجهی به آن میتواند تولید داخلی را به ورطه سقوط بکشاند.
ابتکار خبر داده سرانجام نرخ سود بانکی پس از کش و قوسهای فراوان، افزایش یافت. نرخی که به زودی و با بیش از ۲۰ درصد به بانکها ابلاغ خواهد شد. برخی افراد، افزایش این نرخ توسط بانک مرکزی را به دلیل ضرورت انجام آن میدانند و برخی دیگر، عقب نشینی دولت از موضع قبلی خود در قبال کاهش دستوری نرخ سود بانکی به حساب میآورند. به هر حال آن چه مهم مینماید، این نکته میباشد که امید میرود با افزایش این نرخ، التهابهای بازارهای سکه و ارز (به عنوان بازارهای غیر مولد) در دومین سال هدفمندی یارانهها فروکش کند و ضریب موفقیت این برنامه را بالا ببرد.
به نوشته این روزنامه در رسانهها، گمانهها از قهر و یا استعفای رییس کل بانک مرکزی برای بالا بردن سود بانکی بیان شده بود. به حق باید تلاشهای شورای پول و اعتبار و نیز رییس کل بانک مرکزی را در افزایش نرخ سود اوراق مشارکت و نرخ سود بانکی ستود. البته امید میرود که این تلاش آغازی برای کاهش نرخ سود بانکی با استفاده از روابط مشخصهی اقتصادی و نه به صورت دستوری، در میان مدت باشد تا بتوان به اهداف سند چشم انداز دست پیدا نمود. در یک سال اخیر، بحثهای فراوانی در مورد چرایی بالا رفتن نرخ ارز و نیز قیمت سکه و طلا در ایران میان مردم عادی و اقتصاددانان در گرفته است.
ابتکار در نهایت نوشته اعتقاد اکثریت بر این بوده که پایین بودن نرخ سود بانکی دلیل التهابهای بازارهای سکه و ارز بوده است. بر مبنای این تفسیر، پایین بودن نرخ سود بانکی و همراه شدن این موضوع با نرخ تورم بالا، دلیل خارج کردن سرمایهی افراد از بانکها و وارد شدن آن به بازارهای سکه، طلا و ارز با دید سوداگرانه بوده است.
نقشه انحرافی برای یارانه ها و سود ۲۰ درصدی سپرده بانکی
"نقشه جناح انحرافی برای یارانه ها" در صدر اخبار تهران امروز آمده، "دفاع از سود بانکی رقابتی" عنوان اول دنیای اقتصاد است و جهان صنعت تیتر اصلی خود را به این خبر داده "وام ساخت مسکن چهل میلیون تومان شد".
کارتون علی کاشی، مردم سالاری
تهران امروز در گزارش اصلی خود نوشته شاید زمانی که بلندپایگان دولت از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها در همین سال ۹۰ سخن می گفتند، کسی فکر نمی کرد که بار دیگر طرحی اقتصادی قرار است در میدان سیاست به یاری دولت بشتابد.
به نوشته این روزنامه زمزمه ورود هدفمندی یارانهها به گام دوم در آخرین روزهای پاییز شنیده شد. فرا رسیدن سالگرد آغاز آزادسازی قیمتها فرصت مناسبی برای مسئولان دولتی بود تا برنامه خود را اعلام کنند. در شرایطی که اقتصادیون دولت آزادسازی قیمتها در مرحله دوم را به سال ۹۱ موکول میکردند، رئیسجمهور در چند موضعگیری خود صراحتا اعلام کرد که همین امسال قیمتهای جدید در سال جاری برای حاملهای انرژی اعمال خواهد شد.
ابراهیم علیزاده در ابتدای گزارش خود در شرق نوشته محمد ستاریفر که روزگاری نقش تاثیرگذاری در تدوین سیاستهای اقتصادی کشور برای تدوین برنامههای توسعه کشور برعهده داشته، این روزها سهمش از اقتصاد کشور نگرانیهایی شده که حتی خوابهایش را هم مشوش کرده است.
این اقتصاددان با خبرنگاران روزنامه شرق به گفتوگو نشست، آن هم در زمانی که یک سالی از طرح هدفمندسازی یارانهها گذشته و آثار و پیامدهای آن به تدریج خود را نشان داده است. وی در نقد اجرای این قانون ابتدا متذکر میشود که هدف اصلی هدفمندسازی یارانهها فراهم کردن رشد اقتصادی و عدالت اجتماعی برای کشور بوده است؛ سپس وی علل مناسب اجرا نشدن این قانون را انسجام نداشتن خود قانون هدفمندسازی یارانهها، نبود استنباط واحد از این قانون، اجرا در شرایط نامناسب اقتصادی و نبود یک مدیریت و راهبردی موثر ذکر میکند و صراحتا میگوید: «این قانون به دلیل نبود تعادل در منابع و مصارفش زمینگیر شده است.»
شرق نوشته به اعتقاد این استاد دانشگاه حتی اگر اثبات شود که یارانهها کمتر برای جبران تورم پرداخت میشوند، باز هم باید گفت که مردم از نظر روحی و روانی فکر میکنند بازنده شدهاند، چراکه اکنون احساس رضایت از مردم به دلیل بیتوجهی عمدی نسبت به تولید و اشتغال کشور گرفته شده است. از این طرف ۴۵ هزار تومان به مردم پرداخت کردیم اما از آن طرف واحدهای تولیدی بسته شدهاند و بیکاری اجباری ایجاد شده است. بسیاری از خانوادهها درآمد موثرشان که از تولید و اشتغال بود، کم شده است اما در مقابل یارانه دریافت کردهاند؛ در حالی که قرار نبود این یارانهها به عنوان کسری درآمدشان پرداخت شود. بنا بود که این منبع بزرگ یارانهها جهت توانمندسازی آنها جلو برود تا آنها را سرمایهدار کند.
تاریک و روشن ریاست دانشگاه آزاد
"تزلزل در ریاست فرهاد دانشجو" تیتر اصلی روزگار است، "یک سال حبس برای جوانفکر" عنوان اصلی شرق است و جامجم از "ممنوعیت پست های کلیدی برای دو تابعیتی ها" خبر داده است.
مریم بابایی در گزارش اصلی جهانصنعت نوشته شک و شبههها در مورد سرنوشت ریاست جدید دانشگاه آزاد همچنان ادامه دارد . در حالی فرهاد دانشجو تحت عنوان رییس جدید دانشگاه آزاد اسلامی اولین روز کاری خود را آغاز کرد و در مقابل برخی از خبرنگاران سایتهای خبری قرار گرفت تا وعدههایی درخصوص شهریهها بدهد که اطلاعیه دبیرخانه هیات امنای دانشگاه آزاد ریاست او را غیر قانونی میداند با این حال فرهاد دانشجو پا را فراتر از این گذاشته و حتی از بانکی سخن گفت که برای این دانشگاه تاسیس خواهد کرد!
مردمسالاری خطاب به کامران دانشجو وزیر علوم نوشته شما و ۴ نفر دیگر از رای دهندگان با چشم پوشی از حضور این افراد با تجربه و با سابقه، اصرار بر ریاست برادرتان داشتید و یک تنه ، بدون گوش دادن به هر گونه اعتراضی فقط با۵ رای که یکی از آن آرا هم رای خود آقای فرهاد دانشجو به خودش بود برادرتان را برنده میدان معرفی کردید بدون آنکه حتی رییس هیات امنا جناب آقای هاشمی رفسنجانی مهر تایید بر این روند نامعمول بزنند.
در مقاله مردم سالاری آمده تصور نمی کنید که انتصاب برادر بزرگوارتان به این سمت کمی با اهداف و شعارهای زیبای دولت مهرپرور مغایرت دارد. راستی مگر می توان کشوری را متصور شد که برادری وزیر علوم باشد و برادری دیگر رییس بزرگترین و گسترده ترین دانشگاه آن کشور. تصور نمی کنید که با این کار نقض قانون کرده اید و این شعار زیبا در حد همان شعار زیبا باقی ماند؟ راستی با چه قانونی برادر شما با داشتن ۵ رای از ۹ رای برنده مسابقه ای شده است که شاید پیروزی در آن به نوعی شکست نیز ارزیابی شود. راستی در کجای اساسنامه دانشگاه آزاد اسلامی ذکر شده که انتخاب رییس با ۵ رای مورد تایید است؟ این قانون نانوشته چگونه به نفع برادر شما تمام شد؟
همین روزنامه در سرمقاله خود نوشته فارغ از مباحثی که تاکنون در خصوص جلسه هیات امنای دانشگاه آزاد مطرح شده، اظهارات فرهاد دانشجو در خصوص ریاست دانشگاه آزاد، چه قبل و چه پس از جلسه هیات امنا مهم است و ای کاش، فرهنگ صداقت با مردم، در رده های مختلف مدیریتی، آن میزان همه گیر بود که شاهد این همه تناقض گویی در عرصه های مهم تصمیم گیری نبودیم.
به نوشته این مقاله فرهاد دانشجو قبل و بعد از این جلسه گفته که آمادگی پذیرش ریاست دانشگاه را ندارم، چگونه است که ریاست دانشگاه مهمی چون دانشگاه آزاد اسلا می، از سوی طیف دولتی ها قرار است به شخصی سپرده شود که علا قه و آمادگی برای پذیرش این پست را نداشته است. آیا عقلا یی تر نبود، ترتیبی اتخاذ شود تا اگر قرار است شخصی ریاست دانشگاه آزاد اسلا می را عهده دار شود، با ارایه برنامه و پیش زمینه لا زم این مسوولیت را بپذیرد.
مردم سالاری تاکید کرده که اساس انتقادش به این است که چرا باید برای پست مهمی چون ریاست دانشگاه آزاد که کم از وزیر علوم نیست، تا این میزان عجله صورت گیرد. نکته جالب تر، اظهارات و وعده های جدید فرهاد دانشجو پس از جلسه دوم هیات امنا است. در حالی که تصور نمی شود هنوز فرصتی پدید آمده باشد تا اطلا عات و جزئیات عملکرد دانشگاه آزاد توسط دانشجو بررسی شده باشد، چگونه وعده های جدید در خصوص کاهش شهریه و مسائلی از این قبیل داده می شود؟ دانشگاه آزاد یک نهاد علمی است لذا بهتر است، پیش از آن که معادلا ت سیاسی بر آن حکم فرما باشد، فضایی آرام و کارشناسی در عرصه مدیریتی آن مشاهده شود.
چشمش را که ببندد خوش تیپ می ماند
کارتون علی درخشی، شرق
پوریا عالمی در ابتدای ستون "بیا چت کنیم" در روزگار با تیتر "آدم چشمش را ببندد خوشتیپ میماند" خبر داده که محمد باقر قالیباف حاضر به چت کردن شده و وقتی پرسیده اند برای چی با شما چت کنیم؟ رسانه کم داری؟ روزنامه و سایت کم داری؟ الان ملت اجازه ندارند یک تلفن بزنند به زن و بچهشان. بعد شما باید این همه تریبون را اسراف کنی؟ گفته است:
خب من از هر راهی برای تبلیغ استفاده میکنم. عین خیالم هم نیست کی تلفن دارد یا ندارد. الان شهرداری در دورهی من سر همهی چهارراهها تلفن کارتی گذاشته. زمان شهرداری آقای احمدینژاد این خبرها نبود که. من خیلی بهترم. اصلا من رییسجمهور بشوم برای همه تلفن میزنم. برای همه دور بر گردان میگذارم. برای همه تونل میزنم. اصلا باید کاری کرد که مردم به هم راه پیدا کنند. اصلا یک کاری میکنم آدمها احساس راحتی کنند. اصلا همه را راحت میکنم. اصلا ببین این عینک به من مره؟ این عینک هر وقت لازم باشد شیشهاش دودی میشود که خیلی چیزها را نبینم. این درست نیست که بگویی من خودم را میزنم به ندیدن. نهخیر. بنده چشمهام بازه. نهخیر. این عینک را باید بردارم. ایناهاش. اوه اوه. چشمام را واقعیت جامعه زد عینک را بگذارم بهتر است آها. این شد. این طوری راحت مره. آدم چشمم را ببندد خوشتیپ میماند.