برای پرهیز از جنگی فراگیر، باید آخرین شانس را به ایران داد
جفری گلدبرگ، تحلیل‌گر خبرگزاری بلومبرگ و از روزنامه‌نگاران آشنا به مسائل بین‌المللی، در تحلیلی از تنش بین ایران و آمریکا می‌نویسد که در راستای ایده اولیه باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، در آغاز ریاست جمهوری خود یعنی تلاش برای تجدید مناسبات با ایران اکنون برای پرهیز از وقوع جنگی تمام‌عیار باید شانس دیگری به ایران داده شود.
این تحلیل‌گر به اقدامات باراک اوباما در ماه‌های اول ریاست جمهوری خود از جمله ارسال پیام تبریک نوروز به مردم و ارسال نامه‌ای خصوصی به رهبر جمهوری اسلامی ایران اشاره می‌کند که وی در آنها خواهان آغازی متفاوت در مناسبات دو کشور شد. رئیس جمهور آمریکا تاکید کرد که سیاست محوری دولت وی دیپلماسی است و تاکید کرد که طرفدار بنا نهادن مناسباتی سازنده با ایران است.
حتی در دوران اعتراضات سیاسی گسترده مردم ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ نیز پرزیدنت اوباما با احتیاط فراوان از خواسته‌های مشروع مردم ایران دفاع کرد. شاید او نمی‌خواست رهبران ایران را بترساند یا معتقد بود که این جنبش به موفقیت نخواهد رسید و دولت آمریکا کماکان ناگزیر است با حاکمیت فعلی ایران کلنجار برود. در هر حال هیچ یک از این تلاش‌های دولت آمریکا نتیجه نداد و حاکمان جمهوری اسلامی به تجدید مناسبات علاقه‌ای نشان ندادند.
ستون‌نویس خبرگزاری بلومبرگ سپس به حوادث هفته‌های اخیر می‌پردازد و می‌نویسد که اکنون سیاست باراک اوباما در قبال ایران حتی از سیاست دولت جرج بوش نیز سخت‌گیرانه‌تر است. علاوه بر اعمال تحریم‌های شدید، دولت آمریکا می‌کوشد ایران را به شدت منزوی کند. برخی از منابع مطلع در دولت آمریکا می‌گویند که رایزنی‌هایی با کشورهای عربی خلیج فارس در جریان است تا مناسبات دیپلماتیک خود با ایران را به حداقل کاهش دهند.
موضوع محوری در تشدید تنش بین دو کشور، آن طور که منابع غربی می‌گویند، تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای است. مقامات امنیتی و دفاعی آمریکا در هفته‌های اخیر ضمن اعلام این نکته که هنوز ایران تولید سلاح هسته‌ای را آغاز نکرده هشدار دادند که آمریکا از هر وسیله‌ای برای ممانعت از دستیابی ایران به این تسلیحات جلوگیری خواهد کرد.
به نظر می‌رسد که این تهدیدها تاکنون روی رفتار جمهوری اسلامی ایران هیچ تاثیری نگذاشته است، کما این که در هفته‌های اخیر شاهد مانور نظامی، آزمایش‌های موشکی و حتی تهدید فرماندهان نظامی ایران به مسدود کردن تنگه هرمز بودیم. در روزهای اخیر نیز دستگاه قضایی ایران یک آمریکایی ایران‌تبار را که سابقا جزء تفنگداران دریایی آمریکا بوده به جرم جاسوسی به مجازات مرگ محکوم کرده است. و بالاخره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در همین روزها اعلام کرد که ایران غنی‌سازی اورانیوم در تاسیسات زیرزمینی فردو در نزدیکی قم را آغاز کرده است.
جفری گلدبرگ در ادامه تحلیل خود در بخش دیدگاه‌های خبرگزاری «بلومبرگ» یادآوری می‌کند که برخی از سیاستمداران آمریکایی استدلال میکنند که برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای باید هم اکنون یا در آینده نزدیک به ایران حمله کرد، در غیر این صورت ممکن است آن کشور به زودی به سلاح هسته‌ای دست یابد و حمله نظامی بی‌معنا شود.
استدلال این گروه از سیاستمداران و از جمله اکثر نامزدهای حزب جمهوری‌خواه برای انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا این است که هسته‌ای شدن ایران بزرگ‌ترین خطری است که منافع آمریکا و متحدان آن را در خاورمیانه تهدید می‌کند. ولی نتیجه‌گیری از این استدلال که حمله نظامی پیش‌گیرانه بهترین راه مقابله با این خطر است درست نیست.
ستون‌نویس خبرگزاری «بلومبرگ» می‌نویسد که شاید دولت آمریکا یک روزی برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران مجبور باشد از نیروی نظامی استفاده کند، ولی قبل از روی آوردن به اقدام نهایی می‌توان روش‌های دیگری را نیز آزمایش کرد. می‌توان به ایران نشان داد که در صورت تغییر روش خود میتواند به جامعه بین‌الملل بازگردد.
مسلما دراز کردن دست دوستی یا تلاش برای تجدید رابطه با ایران در سال انتخابات ریاست جمهوری برای پرزیدنت اوباما کار بسیار دشواری خواهد بود، ولی وی میتواند این کار را به شکلی انجام دهد که نشانه ضعف وی و ضعف آمریکا تلقی نشود.
شاید در حال حاضر که ایران از نظر اقتصادی به شدت تحت فشار است و در شرایطی که اعمال تحریم‌های بین‌المللی به نتایج نسبتا مطلوبی رسیده است پیشنهاد مشوق‌های اقتصادی بتواند روی موضع‌گیری حکومت ایران اثرگذار باشد. البته شانس موفقیت یک چنین بازنگری در نحوه برخورد با حکومت ایران بسیار ناچیز است، چون آمریکاستیزی از ستون‌های اصلی بنا و موجودیت جمهوری اسلامی است.
در عین حال اسرائیل و متحدان عرب آمریکا را باید قانع کرد که این آخرین شانس برای تغییر رفتار حکومت ایران فقط برای مدت زمان محدودی است. جنگ با ایران برای همه طرف‌های درگیر و حتی آنها که درگیر جنگ نخواهند شد فاجعه‌بار خواهد بود. به نظر می‌رسد که دادن آخرین شانس به ایران برای گفت‌وگو در مقایسه با عجله برای راه انداختن جنگی دیگر زیان کمتری خواهد داشت.