بررسی روزنامه‌های تهران؛ سه شنبه بیستم دی
عکس و تیتر صفحه اول جهان صنعت
روزنامه‌های صبح امروز تهران در عنوان‌های اصلی خود سخنان آیت‌الله خامنه‌ای را نقل کرده‌اند که تحریم و بی‌رغبتی مردم به شرکت در انتخابات آینده مجلس را کار بیگانگان و دشمنان دانسته و خبر از انتخاباتی دشمن شکن در اسفند ماه داده است. برخی روزنامه‌ها بخش دیگری از گفته‌های رهبر جمهوری اسلامی را مهم دیده‌اند که با رد نسبت دادن شرایط امروز اقتصادی ایران به حادثه تاریخی شعب ابی‌طالب، از زبان وی نوشته‌اند که امروز ایران در شرایط بدر و خیبر، دو جنگ پیامبر اسلام قرار دارد. "انتخابات مجلس دشمن شکن خواهد بود" به نقل از رهبر جمهوری اسلامی تیتر اول کیهان، جمهوری اسلامی و فرهیختگان، جام جم و ابتکار همین گزارش را با عنوان "امروز در شرایط بدر و خیبریم نه شعب ابی طالب" منعکس کرده‌اند و تهران امروز نوشته "رقابت به معنای نفی دیگران نیست".
آرمان در تیتر اول خود از قول وزیر سابق دفاع نوشته "ایران آماده است ارتش عراق را تجهیز کند" و دیگر روزنامه‌ها در گزارش‌های اصلی خود از نظریه‌های مختلف برای مهار کاهش ارزش پول ملی خبر داده و استعفای رییس بانک مرکزی را حتمی دانسته‌اند.
بحران ارز و قربانی شدن بهمنی
"ایست مجلس به دولت برای حذف ده میلیون یارانه بگیر" عنوان اصلی قدس است، "اولویت‌های سیاست گذاری‌های پولی در سال ۹۰" در صدر اخبار جهان صنعت آمده، "خداحافظی ویرانگر؟" تیتر اول روزگار است، دنیای اقتصاد در گزارش اصلی خود از "چالش بر سر نحوه مهار نقدینگی" خبر داده و شرق نوشته "اقتصادی‌های کابینه در کاراکاس".
دنیای اقتصاد در گزارش اصلی خود نوشته با کمرنگ شدن احتمال تغییر در سیاست‌های پولی، بازار سکه و ارز بار دیگر روند افزایشی پیدا کرد؛ هر قطعه سکه بهار آزادی با ۱۵ هزار تومان افزایش به ۶۳۵ هزار تومان رسید، قیمت دلار نیز با ۳۰ تومان رشد بار دیگر به سطح ۱۶۹۰ تومان برگشت؛ صعود قیمت‌ها در بازار دیروز در شرایطی رقم خورد که برخی فعالان با قوت گرفتن تغییر سیاست‌های پولی برای مهار نقدینگی در انتظار تثبیت نرخ‌ها بودند؛ اما اخباری مبنی بر کنارگذاشتن رییس‌کل بانک مرکزی به دلیل اصرار بر تغییر سیاست‌ها و جهت‌گیری ارگان رسمی دولت علیه این موضع بانک مرکزی، احتمال تغییر بسته پولی را با ابهام روبه‌رو کرد.
به نوشته این گزارش، بانک مرکزی تلاش داشت در اولین جلسه شورای پول واعتبار مجوز اعضا را برای مهار نقدینگی از طریق جذاب کردن ابزارهای پولی دریافت کند. اما در بزنگاه انتخاب، بار دیگر نگاهی در درون دولت، چنین سیاستی را مضر دانست و بر حفظ وضع موجود تاکید کرد.
دنیای اقتصاد نوشته به نظر گروهی در درون دولت، تغییر نرخ سود سپرده به دلیل آنکه منجر به افزایش نرخ سود تسهیلات می‌شود، موجب رکود تورمی می‌شود؛ بنابراین از این ابزار برای مهار نقدینگی نباید استفاده کرد. طرفداران حفظ وضعیت موجود اعتقاد دارند: باید اجازه داد نقدینگی در دست مردم بماند؛ اما برای استفاده درست به آنان آموزش داد. استفاده از روش‌های کنترلی و انتظامی با الهام از الگوی ابتدای دهه هفتاد نیز راهکار آنان برای کاهش التهاب بازار است.
سارا ثبات در سرمقاله جهان صنعت نوشته، نوسانات نرخ ارز بر آشفته بازار خرید و فروش اجناس دامن زده است. عمده‌فروش‌های بازار از عرضه کالا امتناع می‌کنند چراکه افزایش و کاهش لحظه‌ای قیمت دلار قیمت‌گذاری را تحت‌الشعاع خود قرار داده و فروشندگان نمی‌دانند لحظه‌ای که دلار بالا می‌رود قیمت‌ها را بالا ببرند یا دقیقه‌ای که نرخ آن پایین می‌آید با قیمت کالایشان چه کنند. چاره کار آنها امتناع از خرید و فروش‌هاست.
تیتر اول و عکس روزگار
به نوشته این مقاله تولید هم وضعیت نابسامانی پیدا کرده است چراکه پس از ماجرای هدفمندی یارانه‌ها و سیاست دستوری تثبیت قیمت‌ها صنعتگران مجاز به افزایش قیمت محصول نهایی نیستند، حالا زمانی که نرخ ارز بالا می‌رود، قیمت مواد اولیه وارداتی تولید هم سر به فلک می‌زند و هزینه‌ها را برای صنعتگر نجومی می‌کند، برای تولیدکننده سودآور نیست که تولید کند، بنابراین قربانی نوسانات ارزی، صنعتگری می‌شود و به خاطر سیاست عدم ثبات نرخ ارز به مسلخ می‌رود.
جهان صنعت نوشته شوک‌های پولی و ارزی بیشترین سهم را در نوسانات تولید و نرخ تورم بر جای می‌گذارد که باید برای کنترل این نوسانات به سمت تثبیت ارز حرکت و سیاست‌های پولی را کنترل و از تغییرات شدید نرخ ارز اجتناب کرد. سیاستی که به سهو یا عمد از نگاه بانک مرکزی دور مانده و نابسامانی بازار را رقم زده است.
راه‌ها ختم به استانبول و تاثیر تحریم‌ها
علی محقق در سرمقاله ابتکار نوشته در یک دهه اخیر، همواره روزهای پایانی و آغازین سال‌های میلادی و شمسی، روزهای پرترافیک دیپلماسی درخصوص اختلافات ایران و غرب، بر سر فعالیت‌های هسته‌ای بوده است. به سیاق این روند، این روزها نیز، از خاور دور و میانه تا باختر میانه و دور عالم، رایزنی‌هایی در جریان است که هرکدام به‌نوعی با این ماجرا مرتبط است.
آمریکایی‌ها در چین و ژاپن و بیخ گوش تهران، در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، مشغول رایزنی برای همراه کردن کشورهای آسیایی در تحریم ایران هستند؛ در مقابل رئیس‌جمهور با همراهی کاروانی یکصد نفره راهی سرزمین قهوه و شکر و نفت و چپ‌گرایی در غرب دور شده است تا در یک قدمی کاخ سفید، این متحدان آمریکایی تهران را برای خنثی‌کردن تحریم‌ها همراه‌تر کنند.
به نوشته این مقاله، اروپایی‌ها در نیمه راه اوج‌گیری تقابل با ایران متوجه شده‌اند، یا باید پیه عواقب غیر‌قابل پیش‌بینی تحریم نفت و بسته‌شدن تنگه هرمز را به تن اقتصاد خود و جهان بمالند و یا با امیدواری، به باز آزمودن تجربه ناموفق میزهای مذاکره پیشین و گفت‌وگوهای ژانویه روی آورند. ازاین رو همزمان ۱۸۰ درجه آن‌سوی گزینه تحریم، جبهه‌ای دیگر را گشوده و با پیش‌انداختن کاترین اشتون و میانجی‌گری ترک‌ها، بار دیگر به سیاست کهنه چماق و هویج متوسل گردیده و حل دیپلماتیک اختلافات را خواستار شده‌اند.
سرمقاله ابتکار در نهایت نوشته اگرچه تا همین دو هفته پیش، میان تهران و آنکارا به سختی شکراب بود، اما همسایه ترک، بار دیگر ناگهان در قامت یک میانجی تمام‌قد وارد ماجرا شد. آنها که می‌دانند با اجرا شدن تحریم بانک مرکزی و نفت ایران ازسوی اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها، ضربه غیر قابل جبرانی به اقتصاد شکوفای کشورشان وارد می‌شود، با سراسیمگی آتش‌بیاری در معرکه سوریه و استقرار رادارهای سپر موشکی ناتو را موقتا به کناری نهاده و بار دیگر دست به دامان ادبیات دیپلماتیک و پیشینه مشترک تاریخی و ضرورت‌های حسن همجواری با ایران شده‌اند.
دکتر حسین کرمانپور در سرمقاله روزگار با اشاره به تاثیرات مثبت و خودکفائی‌آور تحریم‌ها اشاره کرده که تهدیدهای ناشی از تحریم‌های برنامه‌ریزی شده اگر بر بسیاری از صنایع ما اثرات مستقیم دارد لکن بر صنعت سلامت اثراتی دارد که در دراز مدت هویدا می‌شود و نباید انتظار داشت این تحریم‌ها اثرات خود را بلافاصله چون قیمت ارز و طلا نشان دهد. در حال حاضر بنا به ادعاهای مطرح در رسانه‌ها، دارو و درمان مورد تحریم واقع نشده است اما از لابه‌لای سخنان وزیر بهداشت و نمایندگان و مدیران می‌توان فهمید که تحریم‌ها مستقیم نیستند اما به صورت معکوس کمر بخش سلامت را هم به بار سنگین خود آزار داده‌اند. کارخانه‌های داروسازی ایران علی‌الظاهر در حال تولید هستند اما برای موارد زیر در حال دست و پنجه نرم کردن با دنیای دلالان و کشورهای سودجو هستند.
نویسنده افزوده، ایران اگر در ۹۰ درصد تولید دارو خودکفا باشد اما در ۹۹ درصد واردات مواد اولیه محتاج و واردکننده است. در زمان‌هایی که با جهان غرب و کشورهای عمده تولیدکننده نمی‌توانیم معامله کنیم، جایگزین روش‌های قانونی و محاسبه شده چه روش‌هایی خواهد بود؟ آیا در این موارد هجوم دلالان، هزینه‌ها را گزاف و در پاره‌ای موارد چند برابر نخواهد کرد؟ نگاهی به قیمت‌های فزاینده داروها و رویکرد شرکت‌های وارداتی به ورود داروها و مکمل‌های غذایی و... می‌تواند برای سیاست‌گذاران رهگشا باشد.
مقاله روزگار اشاره می‌کند بخش قابل توجه دیگری که از گزند تحریم‌ها به دور نخواهد بود، تجهیزات پزشکی، داروسازی و آزمایشگاهی است. بخش قابل توجهی از تجهیزات فوق پیشرفته و حتی پیشرفته بیمارستانی، داروسازی و آزمایشگاهی امروز بیمارستان‌های ما را دستگاه‌هایی به خود اختصاص می‌دهند که خاستگاه تولیدی آن یا آمریکاست یا اروپا. در یک سال گذشته، از یک سو به دلیل افزایش سرسام آور تکنولوژی‌های فوق نه تنها قدرت خرید بیمارستان‌ها و آزمایشگاه‌ها اعم از دولتی و خصوصی پایین آمده است که آسیب این، نصیب زن و مرد و پیر و جوان این مملکت می‌شود.
بحران‌ها و مدیریتش
ستون "بیا چت کنیم" روزگار امروز به گفتگو با رییس سازمان مدیریت بحران کشور اختصاص داده که پیشنهاد چت داده و پوریا عالمی در جوابش نوشته: بله. به شرطی که بحرانی برایمان نسازید. چون اصولا برعکس است. یعنی نیروی انتظامی باید نظم را برقرار کند، ولی آدم که پلیس می‌بیند هول می‌کند و روسری‌اش را می‌کشد جلو و تی‌شرتش را می‌کشد پایین و راهش را کج می‌کند بعد یک دفعه سر چهارراه بی‌نظمی می‌شود و شلوغ پلوغ. یا مامور راهنمایی و رانندگی باید رانندگان را راهنمایی کند که ترافیک نشود. اما هر جا مامور می‌آید ترافیک هم می‌آید. یا [...] خلاصه خیلی پیچیده است.
به نوشته این ستون، حسن قدمی آمار حادثه‌های کشور را داده اما طنز‌نویس به لیست وی افزوده: توی ایران ممکن است شما با جسم سخت برخورد کنی و از هوش بروی. اگر از هوش نرفتی بعید نیست پات بلغزد و از روی پل بیفتی. این احتمال هم هست در کلاس درس بسوزی. البته خیلی طبیعی است که به یکی جواب منفی بدهی و لباس عروس تن نکنی فرداش یک ظرف اسید ریخته شود رویت. ممکن است وسط مهمانی مهمان ناخوانده برایت بیاید و تو تصمیم بگیری از پنجره خارج شوی. مشکلات اقتصادی و اینا هم که گفتن ندارد. جانم برایت بگوید یک اتفاق بامزه که بعضی وقت‌ها بعضی جاها می‌افتد تجاوز است. منتها سی نفر. اصولا کار تیمی‌مان خوب نیست اما بعضی نیم‌ها توی این یک فقره یعنی تجاوز موفق عمل کرده‌اند. کاش جام جهانی داشت...
خدمات امیری که کبیر بود
همزمان با سالروز قتل امیرکبیر که روزنامه‌های مختلف صفحات ویژه‌ای در این باره انتشار داده و به ذکر خدمات وی پرداخته‌اند هادی چپردار در ستون طنز شرق نوشته البته بر پیر و جوان و خرد و کلان عیان و مبرهن است که آقای امیرکبیر یک امیر خیلی کبیری می‌باشد که اولین کبیر ایران می‌باشد؛ البته بعضی‌ها معتقدند که دو‌هزار سال قبل از او یک کبیر دیگر هم بوده می‌باشد که ما معتقدیم او کبیر نمی‌بوده باشد و یک پادشاه خونخوار و عامل امپریالیسم جهان‌خوار و خیلی هم صغیر بوده می‌باشد.
در ادامه این نوشته آمده ما برای انشای خود درباره زندگی آقای امیرکبیر تحقیقات‌ها و گمانه‌زنی‌ها و جستارگشادی‌ها گردانیدیم و با اندیشمنگان و پرریختگانی مثل آقای معلم کبیر خود نهادینه‌سازی‌ها را چالشی گرداندیم. ما از بسترسازی زیرساخت‌ها (که باید خیلی کار سختی باشد) فهمیدیم که آقای امیرکبیر کارهای خوب زیادی گردانده بوده. او به همه مردم و اقشار آسیب‌پذیر کمک گردانده بوده.
ستون طنز شرق اضافه کرده: آقای امیر پس از کبیر شدن، اصلاحات‌های زیادی را آغاز گردانید و مدرسه‌ای به‌نام دارالفنون را ساخت و خارجی‌ها را آورد که در آن درس بدهند. آقای معلم کبیر ما معتقدند که آقای امیرکبیر به این ترتیب می‌خواست کشور را پیشرفت بگرداند و برای همین خارجی‌های استکمار جهانی و انگیلیستان و روسیه با او دشمن گردیدند. اما این حرف آقای معلم کبیر ما کمی عجیب می‌باشد چون که هرکسی می‌داند که خارجی‌ها و استکمار سهلونیسم عامل جهان‌خوار می‌باشند. بنابراین آقای امیرکبیر هم شاید عوامل وابسته بوده می‌باشد.
خلاصه در آخر ماجرا وقتی مدرسه ساخته گردیده، آقای امیرکبیر را در حمام فین با بریدن رگش مورد کشتار و قتل می‌گردانند. ما از این موضوع نتایج زیادی می‌گردانیم. مثلا نتیجه می‌گردانیم که آقای امیر آدم تمیزی بوده و به حمام هم می‌رفته. همچنین نتیجه می‌گردانیم که در قدیم‌ها حمام کاربردهایی مانند پل مدیریت و باغ‌های اطراف شهر نیز داشته بوده و هرکسی با کسی دشمنی داشته، به‌جای حوالی سعادت‌آباد به حمام می‌رفته، اما چون علم هنوز پیشرفت نکرده بوده، به‌جای ۵۰ضربه چاقو با زدن رگ دست کار را انجام می‌داده و تازه قاتل را هم در ملاءعام مورد قصاص گردانیده نمی‌کردند که همه تماشا نمایند و خوشحالی بگردانند، بلکه به او مقامات خیلی خوب می‌دادند.
کارتون روز
کارتون سعید صادقی، جام جم