کاهش تولید پسته ایران
انجمن پسته ایران اعلام کرده که تولید این محصول نسبت به سال گذشته نزدیک به ۴۰ هزار تن کاهش پیدا کرده است.
محسن جلال پور رئیس انجمن پسته ایران به خبرگزاری دانشجویان گفته که سال گذشته ۱۹۰ هزار تن پسته در کشور تولید شد ولی امسال این رقم به ۱۵۰ هزارتن کاهش پیدا کرده است.
گزارشهای رسمی نشان می دهد که در سال گذشته خورشیدی، بیشتر از ۱۵۰ هزارتن پسته به ارزش یک میلیارد و ۱۳۶ میلیون دلار به خارج صادر شد ولی با کاهش تولید این محصول در سال جاری، پیش بینی می شود که صادرات پسته ایران کاهش پیدا کند و قیمت آن در بازارهای داخلی نیز افزایش یابد.
علت اصلی کاهش تولید پسته، خشکسالی و کم آبی است. گزارشها نشان می دهد که در سه دهه اخیر به دلیل برداشت بی رویه از منابع آبهای زیرزمینی، چاهها خشک شده و هر ساله بخشی از باغات پسته منطقه کرمان خشک می شود.
حدود ۴۰۰ هزار هکتار از مناطق مرکزی و شرقی ایران به تولید پسته اختصاص دارد که ۲۹۵ هزار هکتار آن بارور و ۱۰۵ هکتار آن غیر بارور(نهال) است.
نزدیک به ۹۰ درصد پسته ایران در استان کرمان تولید می شود اما در سال های گذشته سطح زیر کشت پسته در استان های یزد، سمنان، قم، قزوین، خراسان و سیستان و بلوچستان توسعه یافته است.
با وجود افزایش سطح زیر کشت پسته، خشکسالی های اخیر منجر به خشک شدن چاه های آب و شور شدن آبهای زیر زمینی شده و نگرانی هایی را در بین باغداران به وجود آورده است.
این نگرانی به حدی است که پیشنهاد شده است که به جای باغ های خشک شده، باغ های تازه ای در مناطقی که آب کافی دارند، احداث شوند.
پسته آمریکا رقیب ایران
تا پیش از انقلاب ۱۹۷۹ صادرات پسته ایران بسیار محدود بود و از ۵ هزار تن در سال تجاوز نمی کرد که بخش عمده آن به امریکا صادر می شد.
با وقوع انقلاب و تحریم اقتصادی ایران از سوی آمریکا صادرات پسته به آن کشور متوقف شد.
همزمان پسته کاری در آمریکا رواج یافت و اکنون تولید پسته این کشور به سطح تولید پسته ایران نزدیک شده است. هر چند پسته ایرانی به لحاظ مزه و طعم همچنان بی رقیب است اما مشکل ایران این است که پسته این کشور، با هزینه بالایی تولید می شود و نمی تواند با پسته ارزان آمریکا رقابت کند.
گزارشها نشان می دهد که بخش عمده پسته صادراتی ایران اکنون به کشورهای آسیایی به خصوص چین صادر می شود در حالی که تا پانزده سال پیش، ایران نزدیک به ۹۰ درصد بازار پسته اروپا را در اختیار داشت.
سختگیری های اتحادیه اروپا و موانع موجود بر سر واردات پسته به کشورهای عضو این اتحادیه، سبب شد که ایران بازارهای هدف خود را تغییر دهد تا بتواند مشتریان تازه ای برای این محصول صادراتی پیدا کند.
شهریور ماه سال ۱۳۷۶(سپتامبر ۱۹۹۷) اتحادیه اروپا واردات پسته ایران را به دلیل آلودگی پسته به نوعی قارچ به نام افلاتوکسین ممنوع کرد که گفته می شود سرطان زاست.
پس از این ممنوعیت با تلاش ایران چهار ماه بعد این ممنوعیت بعد از سفر هیات اروپایی به ایران و ارائه گزارش بهداشتی از وضعیت تولید و فراوری پسته، برداشته شد اما محدودیت های تازه ای برای ورود پسته به اتحادیه اروپا باعث شد تا صادرات پسته ایران به اروپا به شدت کم شود.
در پی بروز این مشکل، ایران پسته صادراتی خود را در بازارهای آسیایی عرضه کرد که مقررات آسانتری برای ورود پسته داشتند و اکنون این کشورها بزرگترین خریداران پسته ایران هستند.
پسته اکنون مهمترین کالا صادراتی غیر نفتی ایران است که درآمد ارزی قابل توجهی را نصیب این کشور می کند.