چهرههای متفاوت عاشورا در ایران
برگزاری مراسم عاشورا پیشینه دیرینهای در ایران دارد. اما بهرهگیری سیاسی از واقعه عاشورا در سالهای اخیر بیش از پیش افزایش یافته است.
افزون بر آن عاشورا با مولفههای اجتماعی، فرهنگی و هنری متفاوتی نیز درآمیخته است.
در سالهای اخیر شیوه برگزاری مراسم مذهبی در روز عاشورا رنگ متفاوتی در مقایسه با گذشته به خود گرفته است.
اشکال سنتی اجرای مراسم مذهبی ویژه این روز نظیر قمهزنی یا گل مالی همچنان در شهرهای مختلف ایران دیده میشود.
آتش گردانی نیز یکی دیگر از روشهای عزاداری مردم در شب عاشوراست.
ایدئولوژی مسلط و حمایتهای رسمی سبب افزایش چشمگیر برگزاری این گونه مراسم در سالهای اخیر شده است.
تعزیه نیز از دیرباز بخشی از مراسم عاشورا بوده است.
جلال ستاری، اسطورهشناس و پژوهشگر ایرانی در مورد تعزیهخوانی معتقد است: «عربها این اشکال و سبکهای هنری را نمیشناختند و در واقع باید گفت که ایرانیان با انتقال اسطورههای باستانی خود به موضوع واقعه کربلا و شهادت حسین امام سوم شیعیان، هنر شیعی تعزیه را به مثابه شکل ابتدایی تئاتر خود پایهریزی کردند».
به باور آقای ستاری با توجه به همین ریشه اساطیری است که در تعزیههای ایرانی نیز شاهد پیکار میان نیکی و بدی هستیم.
این اسطورهشناس سرشناس ایرانی نتیجه میگیرد که تعزیه گونهای از درام اسطورهای ایران در عصر اسلامی است.