۴۱ درصدی که مالیات نمی پردازند، نهادهای زیرنظر رهبری هستند
بنیاد مستضعفان از جمله نهادهای زیر نظر رهبری است که به دولت مالیات نمی پردازد.
سخنگوی کارگروه تحولات اقتصادی روز شنبه اعلام کرد که ۴۱ درصد بدنه اقتصاد کشور ایران از پرداخت مالیات معاف است.
محمدرضا فرزین بدون اشاره به جزییات این موضوع گفت: در حال حاضر، نه تنها معافیت مالیاتی وجود دارد، بلکه از دسترسی به اطلاعات اقتصادی بخش قابل توجهی از فعالان اقتصادی جامعه نیز محروم هستیم.
حسن منصور، اقتصاددان در بریتانیا، که در این مورد تحقیقاتی انجام داده است، در گفت و گو با رادیو فردا در مورد سخنان سخنگوی کارگروه تحولات اقتصادی می گوید:
حسن منصور: جالب است اگر بدانیم جزییات بخشهایی که این ۴۱ درصد را از روی آن محاسبه کردهاند چیست، ولی معمولاً دولت این مسایل را اعلام نمیکند.
این آمار و اطلاعات چیز جدیدی نیست و ما ۱۰ سال پیش بر مبنای اطلاعات دیوان محاسبات و دیگر منابع رسمی دولتی تخمین زدیم که ۴۰ درصد از اقتصاد ایران از پرداخت مالیات معاف است و این ۴۰ درصد بخشهایی است که زیر نظر رهبری قرار دارد از جمله بنیاد شهید، بنیاد مستضعفان، آستانه قدس رضوی و دهها شرکت بزرگ و کوچک دیگر. به طور قطع امروز آمار از ۴۰ درصد هم بسیار بالاتر است.
به نظر شما آیا بخشهای دیگری هم در اقتصاد ایران وجود دارد که مالیات نمیپردازد؟
آن بخش که به لحاظ قانونی از مالیات معافیت دارد نهادهای زیر نظر رهبری است که تشکیل دهنده آن ۴۰ درصد برآورد ما بوده است. ولی قطعاً گریز از مالیات در بسیاری از بخشها نیز وجود دارد که دولت تحت فشارهای معین سیاسی- اجتماعی نمیتواند مالیات از آنها وصول کند و آدمهای ذی نفوذ هم از زیر پرداختن مالیات درمیروند.
ولی نهادهای زیر نظر رهبری که از پرداخت مالیات معاف هستند، نه بیلان به دولت ارائه میدهند و نه حساب سود و زیان اعلام میکنند و نه مشمول مالیات هستند.
در کنار این دو مسئله یعنی فرار مالیاتی و نهادهایی که از پرداخت مالیات معافیت دارند، باید اضافه کرد که حدود ۲۰ درصد از تولید ملی ایران اقتصاد زیرزمینی است یعنی قاچاق.
به عنوان مثال چند ده اسکلهای که زیر نظر سپاه پاسداران است و واردات کشور از آن طریق انجام میگیرد جزو همین اقلام است و اخیرا مجلس رقم واردات کالای قاچاق را ۱۹ میلیارد دلار برآورد کرده است که قاچاق انسان، مواد مخدر، اسلحه و کالاهای دیگر در ذیل آن قرار میگیرد.
معافیت حداقل ۴۰ درصد از بدنه اقتصاد کشور که آقای فرزین اعلام کرده است، چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟
دولت بنابر تعریف، باید تمام هزینههایش را با اجازه و نیابت از ملت انجام دهد. مثلا تامین بهداشت مجانی، آموزش اجباری، راهسازی و کارهایی که دولت باید انجام دهد باید از طریق درآمدها انجام شود.
هزینههای دولت باید با درآمدهایی که از وصول مالیات به دست می آورد پوشش داده شود اما در ایران چنین چیزی نیست و مالیات رقم بسیار ناچیزی از هزینههای دولت است.
این مالیات هم از کسانی وصول میشود که حقوق بگیر هستند و در نتیجه زمان پرداخت حقوق میتوان مالیات شان را کم کرد. به جز اینها عده ای هم با چانه زدن و رشوه پرداختن، مالیات معینی میپردازند و یا شرکتهایی که بیلان عرضه میکنند و دولت میتواند بر اساس آن مالیات از آنها بگیرد.
اما بخشهای بسیار بزرگ اقتصاد به صورت قانونی از پرداخت مالیات معاف هستند و امکان فرار از مالیات هم به واسطه ارتباطهایی که با مقامات دارند، برای آنها گسترده تر است.