گورستان متفقین در جنوب باغ سفارت بریتانیا
در ضلع جنوبی باغ سفارت بریتانیا در تهران که معروف به «باغ قلهک» است، گورستانی قرار دارد که سربازان، افسران و نظامیان انگلیسی کشتهشده در ایران، در جریان سالهای ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ (جنگ جهانی اول) و همچنین سالهای ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ (جنگ جهانی دوم) را در خود جای داده است.
این گورستان که در بین مردم محلی به «گورستان دولت» معروف است و در آن به خیابان دولت باز میشود، قبل از سال ۱۹۱۴ نیز وجود داشته و اجساد عدهای از انگلیسیها در آن دفن شده بود.
دسترسی به این بخش از باغ سفارت بریتانیا در تهران، آسانتر و عمومیتر از کل این باغ است و میتوان به بازدید از این گورستان رفت.
مقامات جمهوری اسلامی در سالهای اخیر بر سر تملک باغ سفارت و همچنین وجود این گورستان با دولت بریتانیا اختلاف داشتهاند.
مقامات ایرانی همچنین که این گورستان، مدفن انگلیسیهای متجاوزی است که در تابستان سال ۱۲۹۴ به اشغال جنوب ایران دست زدند و با مقاومت عدهای معروف به «دلیران تنگستان» مواجه شده و کشته شدهاند.
گورستان باغ سفارت بریتانیا که به «گورستان متفقین در تهران» نیز معروف است، تعدادی از کشتهشدگان نیروهای متفقین غیرانگلیسی، نظیر سربازان لهستانی و آمریکایی را نیز در خود جای داده است. هر سال در «روز D» در ۶ ژوئن، مراسم یادبودی با حضور سفرای کشورهای مربوطه توسط مقامات سفارت بریتانیا در تهران در این گورستان برگزار میشود.
این گورستان دیوارهای آجری ساده دارد و نمادی گنبدیشکل و به رنگ فیروزهای در پایین آن ساخته شد که رد معماری ایرانی-اسلامی در آن دیده میشود.