بررسی روزنامه های صبح تهران _شنبه پنجم آذر
پیروزی والیبالیست های ایرانی، این که کسی از درآمدهای کشور خبر ندارد و ابراز شادمانی از انقلاب دوم در کشورهای عرب از جمله مهم ترین موضوع گزارش ها و مقالات روزنامه های اول هفته تهران است. ادامه صعود نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی و نگرانی ها نسبت به ناتوانی بانک مرکزی از مهار آن و این خبر که فیلم رقص زنی در صفحه بزرگ نمایشی جلو مصلا و دفتر امام جمعه اردبیل پخش شده است از دیگر مطالب این روزنامه هاست.
خبرهای خوش و حیرت از توقیف روزنامه
کیهان از قول سردار سلیمان قاسمی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران نوشته "ایران های دیگری در منطقه ظهور کرده است" و خراسان مهم ترین خبر امروز خود را با این عنوان منعکس کرده "والیبال ایران جهان را شگفت زده کرد".
احمد مسجد جامعی در مقاله ای در شرق نوشته هر چند در این روزگار دور از انتظار نیست که مطبوعه‌ای به جرم تشویش اذهان عمومی توقیف شود ولی نخستین بار است که روزنامه‌ای به دلیل محتوای مصاحبه یک مقام ارشد دولتی در جایگاه رییس روزنامه ارگان دولت و خبرگزاری رسمی کشور و مشاور رسانه‌ای رییس‌جمهور توقیف می‌شود؛ اگرچه ظاهرا مصاحبه شونده خود چنین باوری ندارد، این گفت‌وگو حاوی مطالبی درباره عملکرد دولت و عده‌ای از مسوولان کشور بود. صرف‌نظر از درستی یا نادرستی اطلاعات ارایه شده و مناسب یا نامناسب بودن ادبیات آن، چنین مباحثی در بین مسوولان رده‌های مختلف نظام، پیوسته وجود داشته است و روزنامه‌ها با انعکاس دیدگاه‌های طرفین قضاوت را بر عهده افکار عمومی واگذار می‌کنند. شفاف‌سازی و بیان دیدگاه‌های گوناگون از ویژگی‌های گردش آزاد اطلاعات است که در سلامت محیط سیاسی و فضای عمومی کارکردی قابل اعتنا دارد.
به نوشته وزیر سابق ارشاد روال معمول در چنین مواقعی پاسخگویی است. براساس قانون اگر در مطبوعه‌ای از شخص حقیقی یا حقوقی انتقاد شود، حق پاسخگویی و دفاع برای او محفوظ است، عرف جاری نیز چنین بوده است که دستگاه‌ها یا اشخاص در برابر سخنانی که ناحق تشخیص می‌داده‌اند، توضیحات خود را ارایه داده و روزنامه موظف به چاپ آن بوده است. اما در این مورد اتفاق دیگری حاصل شده و در قبال چاپ مصاحبه‌ای از یک مسوول دولتی، روزنامه اعتماد توقیف شد.
مقاله شرق در نهایت ادامه داده مشکل تا آنجاست که مقام ارشد رسانه‌ای دولت در برابر سخنان و نقطه‌نظرات خود مصونیت دارد ولی انتشار همین مطلب در روزنامه موجب تشکیل پرونده و تعطیل شدن مجموعه فعالیت‌های روزنامه و بیکار شدن همه کارکنان از خبرنگار گرفته تا صفحه‌بند، چاپ کار، توزیع‌کننده، فروشنده، بازاریاب، حسابدار و حتی نظافتچی و آبدارچی می‌شود. اگر در نظر بگیریم که هر کدام از این افراد، مسوولیت اداره خانواده‌ای را برعهده دارند، ابعاد زیان‌های اجتماعی و مشکلات خانوادگی و معیشتی این شیوه برخورد روشن‌تر می‌شود. شاید از همین روست که با وجود ظرفیت‌های بالای بالقوه جامعه مطبوعاتی کشورمان، کمتر موفق به دسترسی به جایگاه‌های شناخته شده جهانی در این عرصه هستیم.
اختلافات و اختلاس ها
"اخطار می کنم بی جهت فضای کشور را آلوده نکنید" به نقل از رییس قوه قضاییه تیتر اول مردمسالاری است، شرق در عنوان اصلی خود خبر داده که بزودی "گزارش رسمی هیات حل اختلاف قوا" منتشر می شود و آرمان از "اولین گزارش روی میز هاشمی شاهرودی" نوشته است.
مردم سالاری در سرمقاله خود نوشته رسیدگی به پرونده هایی همچون پرونده اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی، امری نیست که بدون اشکال و جوسازی وهجمه باشد و این چنین وضعی برای کسانی که در چنین سطحی به قضاوت می پردازند چندان غریب نیست. در واقع وقتی فردی که تا چند سال پیش ناشناخته بوده و هیچ سابقه ای نداشته، توانسته دست به سو استفاده مالی در چنین حجمی بزند، معلوم است که تنها نیست و با پشتوانه و یاری افرادی دست به این کار زده که امروز هم بیکار ننشسته و نمی نشینند و به آسانی هم حاضر نمی شوند که به مجازات برسند یا حداقل به مدیریت ضعیف و ناتوان خود اعتراف کنند.
نویسنده با اشاره به موانعی که بر سر راه قوه قضاییه وجود دارد نوشته این سوال پیش می آید که چرا هجمه ای که این روزها علیه قوه قضائیه شکل گرفته نگران کننده است و به مرحله ای رسیده که مقامات قضایی بارها و بارها نسبت به آن هشدار می دهند، نمایندگان مجلس بیانیه صادر می کنند و در اظهار نظرها آنرا محکوم می کنند و مردم با نگرانی منتظر مانده اند تا نتیجه را ببینند و می پرسند که آیا قوه قضائیه می تواند از پس هجمه ها که گاهی با عوام فریبی هم همراه است برآید؟
در این مقاله آمده امروز همه ما بدون آنکه نام کسی را ببریم می دانیم که چه کانونهای قدرت و ثروتی که در سالهای اخیر فربه و فربه تر شده اند و با چه نقطه اتکایی، پشت چنین جریانهایی هستند و نگرانی ها هم از بابت قدرت روزافزون و ظاهرا مهار نشدنی آنها است. این نگرانی بود که همه کسانی را که دلبستگی به این آب و خاک دارند سالها است به جوش و خروش انداخته است، اما در تمام این سالها پیام و حرف و سخن آنها که فقط کمی زودتر از بقیه متوجه اشکالات و ایرادات شده بودند، آنگونه که باید شنیده می شد، شنیده نشد و گاهی حتی دلواپسی ها و انتقادات بحق آنها به دشمنی و خیانت تفسیر شد!
ایران و بریتانیا و کاهش سطح روابط
"تعیین تکلیف رابطه با انگلیس" عنوان اصلی فرهیختگان است، سیاست روز نوشته "ادامه تحریم ایران یا اخراج سفیر، انگلیس انتخاب کند"، روزنامه جهان صنعت در گزارشی از "پادرمیانی بخش خصوصی در سیاست" برای جلوگیری از کاهش سطرح روابط تهران و لندن نوشته و روزنامه جمهوری اسلامی از قول منابع مطلع در تیتر اول خود نوشته "تحریم ایران قیمت نفت را افزایش می دهد".
سیاست روز در تیتر اول خود با اشاره به مصوبه مجلس نتیجه گیری کرده که بریتانیا در مقابل دو راهی قرار گرفته یا دست برداشت از تحریم یا قطع روابط. به نوشته این روزنامه تصویب دو فوریت تعلیق روابط هنگامی صورت گرفت که انگلیس به طور یکجانبه اقدام به تحریم بانگ مرکزی جمهوری اسلامی ایران کرد. این تحریم از آنجا نشأت گرفت که گزارش سفارشی و یکجانبه آمانو درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران منتشر شد و متعاقب آن غرب با سرکردگی آمریکا و فشارهای لابی صهیونیستی سعی کرد فضایی را علیه ایران در افکار عمومی ایجاد کند.
به نظر این روزنامه شاید برخی کارشناسان و تحلیلگران با این اقدام موافق و برخی دیگر مخالف باشند، اما عملکرد دولت انگلیس در قبال جمهوری اسلامی همواره سیاست خصمانه‌ای علیه کشورمان و مردم بوده است. مردم نیز نگاه مثبتی به دولت انگلیس ندارند و همواره این کشور را دارای سیاست‌های مزورانه و به دور از حسن نیت می‌دانند.
در همین حال جهان صنعت در عنوان اصلی خود از پادرمیانی بخش خصوصی ایران در سیاست خبر داده و نوشته همزمان با تشدید تنش‌های سیاسی میان دولت ایران و دولت انگلیس، مقامات اتاق‌های بازرگانی دوکشور تلاش‌هایی را برای کاهش تنش‌ها آغاز کرده‌اند. در تازه‌ترین تحول اعضای "اتاق بازرگانی ایران و انگلیس" دو روز پیش در اتاق تهران تشکیل جلسه دادند تا نحوه ورود به موضوع میانجیگری میان دو دولت را بررسی کنند.
این گزارش ادعا کرده که مقامات "اتاق بازرگانی انگلیس و ایران" نیز ضمن اعتراض به عملکرد دولت این کشور برای تحریم بانک مرکزی ایران خواستار مذاکره بیشتر با ایران شده‌اند .در تهران مقامات با نفوذ اتاق بازرگانی ایران وانگلیس درحال مذاکره با مقامات دولتی هستند تا آنها را از بروز تنش‌های بیشتر برحذر دارند. وزیر امور خارجه یکی از این مقامات است اما گفته می‌شود اعضای اتاق ایران و انگلیس قصد دارند با نمایندگان اثرگذار مجلس نیز مذاکره کنند.
به نوشته جهان صنعت اعضای اتاق ایران وانگلیس روز چهارشنبه هفته گذشته در محل اتاق تهران جلسه تشکیل دادند و بر اساس شنیده‌ها، مهم‌ترین موضوع قابل طرح در این نشست را در دستور کار قرار دادند. دستور جلسه کاری آنها به‌طور قطع چیزی جز تلاش برای رفع تنش میان دو کشور نیست.
صعود دلار و بی خبری از درآمد کشور
"اعتراض شدید دیوان محاسبات به نظام بانکی" تیتر اول ابتکار است، تهران امروز از قول رییس دیوان محاسبات نوشته "کسی از درآمد کشور خبر ندارد" و "هدایت دلار به سوی نرخ سوم" عنوان اصلی دنیای اقتصاد است.
شیرین سعیدی در گزارش اصلی تهران امروز نوشته وقتی رحمانی فضلی رئیس دیوان محاسبات اعلام می‌کند: "متاسفانه هیچ نهادی درآمد کل کشور را نمی‌داند" باید پرسید پس چگونه می‌توان پیگیر تغییرات ریز و درشت در بودجه اصلاحات مالی در بخش‌های مختلف کشور بود. بسیاری از کارشناسان مشکلات موجود را مربوط به نبود نظارت کافی در بخش‌های مختلف می‌دانند اما نکته در اینجاست که نهادهای نظارتی و قوانین کنترلی در کشور کم نیست اما متاسفانه اجرای قوانین همیشه با چالش روبه‌روست.
غلامحسین دوانی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به گزارشگر تهران امروز گفته اعلام این خبر که هیچ کس به درستی از درآمدهای کل کشور اطلاع ندارد، دو نکته رابه ذهن متبادر می‌کند؛ نخست اینکه دراین باره نقض آشکار اصل پنجاه و سوم قانون اساسی رخ داده و دیگر آنکه چرا دیوان محاسبات به عنوان نهاد اصلی نظارت از این موضع اطلاع ندارد و اینکه چرا این قدر شفافیت وجود ندارد که مهم‌ترین و اصلی‌ترین نهاد نظارتی در کشور خبر از مشخص نبودن درآمد کل کشور می‌دهد.
تهران امروز نوشته این موضوع نشان می‌دهد که شفاف‌سازی واقعی در موارد مختلف در کشور وجود ندارد و حسابرسی و بازرسی مالی در کشور نهادینه نشده است به همین جهت طبیعی است که دیوان محاسبات اعلام کند که درآمد کل کشور مشخص نیست. وی می‌افزاید: تنها نتیجه این عدم شفافیت، گسترش فساد و عدم حساب‌دهی دستگاه‌ها و افراد مختلف در سمت‌های مختلف است که این موضوع خودش نیز باعث بروز آفت‌های دیگری در سیستم اقتصادی و اداری کشور می‌شود. تهران امروز
الهه بیگی در گزارشی در جهان صنعت نوشته عنان ارز از کف بانک مرکزی رفت: دلار ۱۳۶۰ تومان شد حمید تهرانی در سرمقاله همین روزنامه نوشته نوسانات و در واقع جهش‌های نرخ ارز در کشور همه را کلافه کرده تا آنجا که شورای پول و اعتبار از دست‌اندرکاران بازار پولی کشور در بانک مرکزی خواسته که به این نوسانات پایان دهند و یک بار برای همیشه این مشکل را رفع کنند. پیش از این دستور، سید شمس‌الدین حسینی، وزیر امور اقتصادی و دارایی گفته بود که نظر دولت تعیین نرخ ارز واحد است و منتظر هستیم رییس کل بانک مرکزی اقدامات خود را انجام دهد اما قدر مسلم آن است که اقدامات آقای رییس کل نتوانست اوضاع را سامان دهد تا آنجا که این بار به جای وزیر بالاترین نهاد پولی کشور ساماندهی اوضاع را از بانک مرکزی خواستار شد.
به نوشته این مقاله از نظر اقتصادی مشکل عمده بازار ارز آن است که در حال حاضر ارز به سه نرخ اصلی، فرعی و بازار آزاد خرید و فروش می‌شود و همین امر رانت بزرگی را پدید آورده است. در آسیب شناسی این پدیده ناظران می‌گویند وجود نقدینگی کنترل نشده و سرگردان و محدودیت هایی که از طرف غرب برکشورمان تحمیل می‌شود عمده ترین عوامل بروز این معضل آزار‌دهنده است.
جهان صنعت نوشته اگر بانک مرکزی بخواهد نظام چند نرخی را حذف کند باید ابتدا به تمام تقاضاها از جمله تقاضاهای واقعی و غیر واقعی پاسخ دهد و عرضه و تقاضا را به تعادل برساند که در این صورت باید دست و دلبازانه ارز بیشتری وارد بازار کند. در عین حال مدیران نظام پولی کشور می‌دانند که یکی از عناصر تاثیرگذار روی نظام پولی و ارزی کشور مجموعه تحولاتی است که در خارج کشور و علیه نظام جمهوری اسلامی ایران تمهید می شود.
سئوال اصلی این است که: در چنین شرایطی موظف کردن بانک مرکزی آن هم در حالی که سایر عوامل کنار کشیده یا به انتظار اقدام مقامات پولی نشسته‌اند، آیا سودمند خواهد بود؟
پخش فیلم رقص جلو مصلا
روزنامه جمهوری اسلامی از اردبیل خبر از پخش یک فیلم غیراخلاقی از تابلوی تبلیغاتی در خیابان اصلی این شهر شده که درست روبروی مصلا و دفتر امام جمعه اردبیل بوده است.
دستگاه که به صورت یک نمایشگر بزرگ در خیابان اصلی اردبیل با مجوز رسمی از دستگاه‌های ذیربط توسط شهرداری جهت پخش آگهی‌های تبلیغاتی نصب شده است ساعت ۸ صبح به مدت حدود نیم ساعت فیلم یک زن که با وضع مبتذل درحال رقص بود را پخش کرد.
به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی هنوز علت و انگیزه پخش این فیلم مشخص نشده ولی مجری و پیمانکار این طرح می‌گوید فیلم از حافظه دستگاه خود به خود و بدون دخالت انسان پخش شده است اما به این سئوال که چنین فیلمی در چنین مکان حساس چرا در حافظه دستگاه گذاشته شده جوابی داده نشده است.
آبروداری کنیم
مینو مشیری در مقاله ای در شرق ضمن اشاره به این که "من ماهواره نگاه نمی‌کنم چون ندارم" نوشته اما اخبار تلویزیون خودمان را مرتب می‌بینم و گوش می‌کنم. در سراسر جهان، اخبار مهم‌ترین و جدی‌ترین برنامه تلویزیون است. معمول این است یک یا دو نفر پشت میز ساده‌ای می‌نشینند و اخبار را می‌خوانند. پشت سرشان شاید نقشه جهان باشد و روی پرده‌ای فیلم‌های خبری به نمایش گذاشته شود. در تلویزیون ما اما تنوع حیرت‌انگیزی از شکل و شمایل میز اخبار به نمایش گذاشته می‌شود: گاه میز بزرگ مدوری که شباهت به استخر المپیک بچه‌ها دارد، یا میزهای مربع و مستطیل و ذوزنقه و لوزی و گرد و هشت گوش و سرسره‌ای با رنگ‌های نامناسب.
به نوشته این مقاله سادگی چه عیب و ایرادی دارد که لازم است متحمل چنین تجمل‌گرایی نامناسب و بی‌سلیقگی مفرط در دکورهای تلویزیون شویم. شاید یکی از کارخانه‌های مبل‌سازی برای تبلیغ کالاهایش این میزها و صندلی‌ها و مبل‌های عجیب و غریب را به رایگان در اختیار تلویزیون می‌گذارد. مشکل بتوان متصور شد پول بی‌زبان را تلویزیون برای این کالاها مصرف کند و هدر دهد.
نویسنده مقاله شرق با اشاره به حضور ۵۴ هزار مامور در آمارگیری و سرشماری سال جاری پرسیده نمی‌شود فقط دو نفر از این ماموران کارکشته آمار تعارفات روزانه رادیو – تلویزیون را نیز به ما بدهند؟ روزی چند بار می‌شود به ما "عزیزان" سلام کرد و احوالپرسی کرد و خسته نباشید و دست شما درد نکند گفت؟ چرا این تداعی منفی افشانی، آبروداری کنیم.
اهمیت المپیک و تغییرات
محمد حسین روانبخش در ستون طنز مردم سالاری ضمن اشاره به اهمیت المپیک هفت هشت مانده به این حادثه تغییر و تحول در فدراسیون کشتی را به عنوان ورزشی که بیشترین امید به کسب مدال در آن می رود با اهمیت دیده و نوشته می گویید حالا وقت این کارها نیست؟! چرا نیست؟! اگر می گذاشتند شب افتتاح المپیک، رئیس فدراسیون کشتی را برکنار می کردند، خوب بود؟!
این مقاله جمله ای از رئیس معزول فدراسیون کشتی نقل کرده که گفته جریان انحرافی می خواهد آدم های خودش را وارد ورزش کند، در همان گفتگو حکم برکناری اش از ریاست فدراسیون کشتی را کار جریان انحرافی دانسته و گفته است: "این ها وزیر امور خارجه را روی هوا عوض کردند، می خواهید رئیس فدراسیون کشتی را عوض نکنند؟"
طنزنویس مردم سالاری در نهایت نوشته حرف حق جواب ندارد; فقط یک توضیح کوچک دارد! وزیر خارجه سابق یعنی برادر "بنده خدا" روی هوا برکنار نشد، بلکه کمی آن طرف تر از محل کارش، در کشور سنگال معزول شد. آن چه روی هوا اتفاق افتاد قبول استعفای برادر محمود خاوری مدیر عامل متواری بانک ملی بود. با این اوصاف، نمی دانم جریان انحرافی به برادر یزدانی خرم جواب می دهد یا نه; ولی بعید نیست که برایش پیغام بفرستند: حالا هم چیزی نشده است، یک سفر به سنگال طلب شما!