نقطه پایان جشنواره ونیز؛ شیر طلایی به فاوست رسید
نقطه پایان جشنواره ونیز؛ شیر طلایی به فاوست رسید
بزرگ ترین جایزه جشنواره یعنی شیر طلایی به فیلم "فاوست" ساخته فیلمساز روسی الکساندر سوخوروف اعطا شد
محمد عبدی
منتقد هنری
شصت و هشتمین دوره جشنواره ونیز ، قدیمی ترین جشنواره فیلم جهان و یکی از معتبرترین همه آنها، پس از یازده روز نمایش فیلم و جلسات مطبوعاتی و فرش های قرمزی که میزبان ستاره های جهانی سینما بود، شنبه شب به کار خود پایان داد.
داوران جشنواره به سرپرستی دارون آرونوفسکی (کارگردان کشتی گیر و قوی سیاه)، بزرگ ترین جایزه جشنواره یعنی شیر طلایی را به فیلم "فاوست" ساخته فیلمساز روسی الکساندر سوخوروف اعطا کردند.
این فیلم که بر اساس اثر کلاسیک فاوست نوشته گوته ساخته شده، فضای سردی دارد و عمدتاً بر مونولوگ های شخصیت اصلی استوار است. سوخوروف برای نزدیک شدن به دنیای درونی شخصیت اصلی، از نریشن های زیادی استفاده می کند و بیننده دائم در حال شنیدن گفت و گوهای درونی او است. او ازسویی سعی دارد در فضاسازی به اثر گوته وفادار باقی بماند.
شیر نقره ای بهترین کارگردان جشنواره نصیب شانگ جون سیای، برای فیلم "مردم کوهستان، مردم دریا" شد که در آخرین روزهای جشنواره به عنوان فیلم «سورپریز» به نمایش درآمد.
فیلم، در نمایش خشونت جهان، خود دچار خشونت بی حدی می شود که تماشای فیلم را برای تماشاگرش دچار مشکل می کند.
هرچند قصه فیلم با مضمون «خشونت باعث خشونت می شود» پیش می رود اما شاید همین تم هم دلیل مناسبی برای تصویر یک صحنه تجاوز طولانی و آزارنده نیست.
"کشتار"، ساخته رومن پولانسکی، محبوب ترین فیلم در نزد منتقدان بود، اما سهمی از جوایز نداشت.
"کشتار"، ساخته رومن پولانسکی، محبوب ترین فیلم در نزد منتقدان بود، اما سهمی از جوایز نداشت
این فیلم که بر اساس نمایشنامه خدای کشتار نوشته یاسمینا رضا نمایشنامه نویس فرانسوی ایرانی تبار ساخته شده، داستان دو خانواده را بازمی گوید که بر اثر درگیری خونین فرزندانشان، حالا می خواهند قضیه را با صحبت و بحث با هم حل و فصل کنند. این موقعیت خاص حس های درونی شخصیت ها را برملا می کند.
نکته عجیب درباره جشنواره امسال کیفیت ضعیف بسیاری از فیلم های بخش مسابقه بود که بسیاری از منتقدان و تماشاگران جدی سینما را شوک زده کرد.
"اسب سیاه" ساخته تاد سولوندز از جمله این فیلم ها بود که در نهایت از حد یک کمدی سبک و معمولی فراتر نمی رفت که در پرداخت قصه پر سر وصدایش درباره مردی تنها که درگیر یک رابطه می شود و بخاطر این رابطه می میرد، به موفقیتی نمی رسد و چیزی فراتر از نمونه های بسیار فیلم های هالیوودی هر ساله نیست که شاید این بار فقط پایان خوش ندارد.
"یک زندگی ساده" ساخته آن هوی نیز در روایت کسالت زندگی در یک آسایشگاه سالمندان، خود دچار کسالت می شد.
"زندگی بدون اصول" ساخته جانی تو هم در روایت غرق شدن آدم ها در سیستم بانکی و پول، آنقدر درگیر اقتصاد جهانی و مشکلات آن، از بحران اقتصادی یونان تا کم شدن ارزش سهام می شود که شخصیت هایش را فراموش می کند و به فیلم گنگی درباره شعارهای اقتصادی روز بدل می شود.
"ترافرما" ساخته امانوئل کریالس از ایتالیا هم که جایزه ویژه هیئت داوران را نصیب برد، قصه یک جزیره توریستی در جنوب ایتالیا را باز می گوید که در آن آسایش محلی ها و جهانگردان با مهاجران غیرقانونی که خود را از طریق دریا از آفریقا به این کشور می رسانند به هم می ریزد.
"مرغ و خورش آلو" ساخته مرجان ساتراپی و ونسان پارانو با بازیگری گلشیفته فراهانی جایزه ای کسب نکرد
فیلم مضمون انسانی گیرایی دارد اما پرداخت اثر از سطح فراتر نمی رود و بیشتر به سنت هالیوود - بخصوص در انتها- قهرمان پروری می کند و نتیجه اخلاقی می گیرد.
"مرغ و خورش آلو" ساخته مرجان ساتراپی و ونسان پارانو هم هرچند در فضا و نوع نگاه دنیای فانتزی پرسپولیس را به یاد می آورد، اما در نهایت به پای جهان جذاب پرسپولیس نمی رسد؛ به ویژه از حیث فیلمنامه.
روایت تلخ ساتراپی از زندگی یک ویولون نواز، هر چند در کارگردانی امتیازات ویژه ای در فضاسازی و روایت یک قصه «جن و پری» در فضایی واقعی داشت و چند صحنه زیبا و به یاد ماندنی (از جمله دویدن گلشیفته فراهانی در زیر باران برای آخرین وداع با معشوق) داشت، اما پرداخت اثر در میانه فیلم کم می آورد و نمادپردازی های فیلم و حس نوستالژی به جایی نمی رسند.
در بخش افق ها - که به فیلم هایی اختصاص دارد که در بخش مسابقه پذیرفته نشده اند اما از نظر گردانندگان جشنواره ارزش نمایش در جشنواره را داشته اند- فیلم امیر نادری به نام "کات"، به عنوان افتتاحیه به نمایش درآمد، اما داوران این بخش، فیلم "کوتوکو"ساخته شنیا تساکاموتو از ژاپن را به عنوان فیلم برگزیده اعلام کردند.
فیلم نادری به دلیل خشونت زیاد در صحنه هایی تماشاگرش را می آزارد و از سوی دیگر مهمترین مشکل فیلم در وجه شعاری آن نهفته است، اما در فضاسازی و کارگردانی موفق تر از فیلم های قبلی نادری به نظر می رسد.
برندگان جشنواره:
شیر طلایی: فاوست (الکساندر سوخوروف، روسیه)
شیر نقره ای برای بهترین کارگردان: شانگ جون سیای برای فیلم مردم کوهستان، مردم دریا (چین و هنگ کونگ)
جایزه ویژه هیات داوران: ترافرما ساخته امانوئل کریالس (ایتالیا)
بازیگر مرد: مایکل فاسبندر برای شرم (بریتانیا)
بازیگر زن:دنی ییپ (زندگی ساده)