هدف مانور موشکی ایران: تهدید ترکیه و آمریکا
+0
رأی دهید
-0
هدف مانور موشکی ایران: تهدید ترکیه و آمریکا
آخرین مانور نظامی ایران در حوالی شهر قم
با توجه به افزایش تنش در مرزهای ترکیه و سوریه طی روزهای اخیر و تشدید خطر درگیری نظامی بین دو کشور، نمایش و تمرینهای جاری موشکی جمهوری اسلامی را، علاوه بر پیگیری هدفهای اعلام شده آن، میتوان اقدامی در جهت اعلام آمادگی برای دفاع از رژیم اسد در قبال تهدید نظامی ترکیه و مداخله احتمالی آمریکا نیز تلقی کرد.
علی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوا - فضای سپاه پاسداران، هدف از انجام رزمایش موشکی موسوم به پیامبر ۶ را نمایش قدرت مقابله با هجوم احتمالی اسرائیل و آمریکا معرفی کرده است. منابع اسرائیلی این مانور را اخطار غیرمستقیم ایران به ترکیه معرفی میکنند.
توسعه نیروی موشکی جمهوری اسلامی و بهخصوص تولید موشکهای میانبرد، در اجرای دکترین «دفاع نامتقارن» و در غیبت یک نیروی هوایی موثر و کارآمد، با انگیزه ایجاد ظرفیت حمله متقابل، و به عنوان نیروی بازدارنده، در برابر تهدیدهای اسرائیل و نیروهای آمریکا در منطقه پیگیری میشود.
در عین حال کاربرد نظامی این نیرو، به عنوان قدرت بازدارنده، علیرغم تنوع قابل ملاحظه آن، در مقایسه با کاربرد روانی و سیاسی آن، همچنان محدود مانده است. این محدودیت تا زمان ادامه استفاده از کلاهکهای انباشته از مواد انفجاری قراردادی، و در غیبت سلاحهای هستهای، همچنان ادامه خواهد یافت.
با توجه به هزینه اندک استفاده سیاسی از این اهرم نظامی، جمهوری اسلامی در موقعیتهای مختلف به تدارک و اجرای مانورهای موشکی مبادرت میورزد.
نقاط ضعف
اهمیت نظامی نه چندان زیاد ظرفیت موشکی ایران در شرایط فعلی، ناشی از وجود ضعفهای تکنیکی است که تاکنون کاملا مرتفع نشدهاند. منجمله عدم برخورداری موشکها از دقت کافی در هدفگیری، قابلیت محدود حمل کلاهک انفجاری (۷۵۰ کیلوگرم برای موشکهای شهاب ۳)، و همچنین زمان طولانی سوختگیری (مایع)، که در نتیجه، حمله پیشگیرانه به موشکها را پیش از پرتاب، آسانتر میسازد.
با استفاده از کلاهکهای انفجاری عادی در موشکهای میانبرد ایران و به دلیل نداشتن دقت کافی هدفگیری، از میان بردن یک پایگاه نظامی در خاک دشمن یا فلج ساختن یک بندر، متضمن استفاده از قسمت عمدهای از موشکهای موجود در اختیار جمهوری اسلامی است.
در چنین وضعیتی، و مشروط بر این که تمامی موشکهای شلیک شده موفق به عبور از مرزهای ایران و گریز از شبکه دفاع ضد موشکی آمریکا و اسرائیل بشوند، میزان تلفات انسانی که انفجار کلاهکهای متعارفی میتوانند وارد آورند از چند صد نفر متجاوز نخواهد بود.
از این لحاظ بسیاری از کارشناسان امنیتی، نیروی موشکی ایران در وضعیت کنونی و پیش از دست یافتن احتمالی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی، را بیشتر یک اهرم سیاسی- روانی میدانند، تا ظرفیت نظامی واقعا بازدارنده.
ایران در جهت کاهش نقاط ضعف نیروی موشکی خود، تاکنون طرحهایی را به مورد اجرا گذاشته و به نتایج قابل ملاحظهای نیز دست یافته است. با این وجود قابلیت نظامی و ظرفیت هجوم متقابل این نیرو افزایش چندانی نیافته است.
دست یافتن به تکنولوژی تولید موتورهای موشکی سوخت جامد و همچنین استفاده از روشهای ناوبری پیشرفتهتر کامپیوتری برای هدایت موشکها، از جمله موفقیتهای موشکی سالهای اخیر ایران به شمار میرود، در حالی که بیشترین پیشرفت آن کشور در زمینه افزایش برد موشکهای میانبرد صورت گرفته است.
قابلیت دفاع ضد موشکی
با سرعتی بیشتر از زمان افزایش برد موشکهای میانبرد ایران، آمریکا و اسرائیل موفق به توسعه سیستمهای دفاع ضد موشکی خود شدهاند. به این ترتیب موشکهای نسبتا کندپرواز و میانبرد ایران، بهخصوص موشک شهاب-۳ که دارای موتور سوخت مایع است، هدفهای بالقوه ظرفیت ضد موشکی دو کشور یاد شدهاند.
پنهان ساختن موشکهای شهاب ۳ در سیلوهای زیرزمینی نیز، ظاهرا با هدف دفاعپذیرتر ساختن آنها در مقابل هجوم هوایی دشمن صورت گرفته است. این راه حل پرهزینه و کماثر، حاکی از عقبماندگی محسوس ایران در توسعه یک شبکه دفاع هوایی موثر است. تلاش اخیر ایران برای جبران این نقطهضعف و خرید موشکهای دفاع ضد هوایی موسوم به اس-۳۰۰ از روسیه طی سالهای اخیر بینتیجه ماند.
سیلوهای موشکی
احداث سیلوهای موشکی در جهان میراث آغاز جنگ سرد است و طی دهه ۱۹۵۰ به منظور پنهان ساختن موشکهای بالیستیک موسوم به «خط آبی» در بریتانیا ابداع شد. اجرای این طرح حتی پیش از لغو برنامه تولید موشکهای قارهپیمای زمین به زمین در بریتانیا، تنها بعد از ساختن یک سیلو، از میان رفت.
در دهه شصت، آمریکا برای دفاعپذیر کردن موشکهای قارهپیمای موسوم به اطلس به ایجاد سیلوهای زیرزمینی دست زد. اندکی بعد و در سال ۱۹۶۵ آمریکا این سیلوها را تعطیل کرد و محل آنها را تا ۳ دهه بعد تدریجا به فروش گذاشت.
اتحاد شوروی سابق نیز در اقدامی مشابه به ایجاد سیلوهای زیرزمینی و پنهان ساختن موشکهای ار-یو ۱۰۰ قارهپیمای خود مبادرت ورزید. ولی متعاقبا آنها را تعطیل ساخت.
کشورهای دارای ظرفیت موشکهای نظامی دوربرد، به جای استفاده از سیلوهای آسیبپذیر و پرهزینه زیرزمینی، سالهاست موشکهای اتمی خود را به زیردریاییهای اتمی منتقل کردند.
با این وجود جمهوری خلق چین که دارای ارتشی کهنه و قدیمی است، ضمن تلاش برای نوسازی نیروهای مسلح خود و توسعه ظرفیت زیردریاییها، هنوز تعداد محدودی سیلوهای موشکی را حفظ کرده است.
اینک جمهوری اسلامی با معرفی تکنولوژی منسوخ شده پنجاه سال پیش شرق و غرب، استفاده از سیلوهای موشکی را، به منظور پنهان ساختن تعدادی از موشکهای میانبرد شهاب ۳، پیروزی تازه میخواند.
پرتاب موشکهای زلزال
دستاورد دیگر به نمایش گذاشته شده در مانور موشکی جاری ایران استفاده از سکوی پرتاب سهگانه موشک زلزال اعلام شده است. این سکوها به منظور پرتاب همزمان سه موشک طراحی شدهاند.
در سال ۲۰۰۸ ایران این نوع سکوهای متحرک شلیک چندگانه را طی یک رژه نظامی به نمایش گذاشت، ولی بعد روشن شد که موشک نصب شده بر روی آن ساختگی بوده است. این بار ایران از شلیک واقعی موشکهای زلزال از سکوهای متحرک سهگانه پرتاب خبر میدهد.
در روز ۸ فوریه همان سال (۲۰۰۸) روزنامه هاآرتص چاپ اسرائیل، بدون اشاره به سکوهای پرتاب چندگانه، مدعی شد که جمهوری اسلامی موشکهای زلزال را که دارای بردی تا ۲۵۰ کیلومتر است، برای هدف قرار دادن تاسیسات زیربنایی اسرائیل در اختیار سوریه قرار داده است.
در حال حاضر جمهوری اسلامی نه مایل و نه قادر به تحمل هزینههای یک رویارویی جدی نظامی با آمریکا، اسرائیل، ترکیه یا هیچ نیروی دیگری است.
به این دلیل، کاربرد مانور جاری موسوم به پیامبر ۶، در عین حال که میزان آمادگی برای استفاده از ظرفیتهای موشکی را افزایش میدهد، حتی در صورت مورد حمله نظامی قرار گرفتن سوریه، همچنان در محدوده یک مانور روانی-سیاسی باقی خواهد ماند.
علی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوا - فضای سپاه پاسداران، هدف از انجام رزمایش موشکی موسوم به پیامبر ۶ را نمایش قدرت مقابله با هجوم احتمالی اسرائیل و آمریکا معرفی کرده است. منابع اسرائیلی این مانور را اخطار غیرمستقیم ایران به ترکیه معرفی میکنند.
توسعه نیروی موشکی جمهوری اسلامی و بهخصوص تولید موشکهای میانبرد، در اجرای دکترین «دفاع نامتقارن» و در غیبت یک نیروی هوایی موثر و کارآمد، با انگیزه ایجاد ظرفیت حمله متقابل، و به عنوان نیروی بازدارنده، در برابر تهدیدهای اسرائیل و نیروهای آمریکا در منطقه پیگیری میشود.
در عین حال کاربرد نظامی این نیرو، به عنوان قدرت بازدارنده، علیرغم تنوع قابل ملاحظه آن، در مقایسه با کاربرد روانی و سیاسی آن، همچنان محدود مانده است. این محدودیت تا زمان ادامه استفاده از کلاهکهای انباشته از مواد انفجاری قراردادی، و در غیبت سلاحهای هستهای، همچنان ادامه خواهد یافت.
با توجه به هزینه اندک استفاده سیاسی از این اهرم نظامی، جمهوری اسلامی در موقعیتهای مختلف به تدارک و اجرای مانورهای موشکی مبادرت میورزد.
نقاط ضعف
اهمیت نظامی نه چندان زیاد ظرفیت موشکی ایران در شرایط فعلی، ناشی از وجود ضعفهای تکنیکی است که تاکنون کاملا مرتفع نشدهاند. منجمله عدم برخورداری موشکها از دقت کافی در هدفگیری، قابلیت محدود حمل کلاهک انفجاری (۷۵۰ کیلوگرم برای موشکهای شهاب ۳)، و همچنین زمان طولانی سوختگیری (مایع)، که در نتیجه، حمله پیشگیرانه به موشکها را پیش از پرتاب، آسانتر میسازد.
با استفاده از کلاهکهای انفجاری عادی در موشکهای میانبرد ایران و به دلیل نداشتن دقت کافی هدفگیری، از میان بردن یک پایگاه نظامی در خاک دشمن یا فلج ساختن یک بندر، متضمن استفاده از قسمت عمدهای از موشکهای موجود در اختیار جمهوری اسلامی است.
در چنین وضعیتی، و مشروط بر این که تمامی موشکهای شلیک شده موفق به عبور از مرزهای ایران و گریز از شبکه دفاع ضد موشکی آمریکا و اسرائیل بشوند، میزان تلفات انسانی که انفجار کلاهکهای متعارفی میتوانند وارد آورند از چند صد نفر متجاوز نخواهد بود.
از این لحاظ بسیاری از کارشناسان امنیتی، نیروی موشکی ایران در وضعیت کنونی و پیش از دست یافتن احتمالی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی، را بیشتر یک اهرم سیاسی- روانی میدانند، تا ظرفیت نظامی واقعا بازدارنده.
ایران در جهت کاهش نقاط ضعف نیروی موشکی خود، تاکنون طرحهایی را به مورد اجرا گذاشته و به نتایج قابل ملاحظهای نیز دست یافته است. با این وجود قابلیت نظامی و ظرفیت هجوم متقابل این نیرو افزایش چندانی نیافته است.
دست یافتن به تکنولوژی تولید موتورهای موشکی سوخت جامد و همچنین استفاده از روشهای ناوبری پیشرفتهتر کامپیوتری برای هدایت موشکها، از جمله موفقیتهای موشکی سالهای اخیر ایران به شمار میرود، در حالی که بیشترین پیشرفت آن کشور در زمینه افزایش برد موشکهای میانبرد صورت گرفته است.
قابلیت دفاع ضد موشکی
با سرعتی بیشتر از زمان افزایش برد موشکهای میانبرد ایران، آمریکا و اسرائیل موفق به توسعه سیستمهای دفاع ضد موشکی خود شدهاند. به این ترتیب موشکهای نسبتا کندپرواز و میانبرد ایران، بهخصوص موشک شهاب-۳ که دارای موتور سوخت مایع است، هدفهای بالقوه ظرفیت ضد موشکی دو کشور یاد شدهاند.
پنهان ساختن موشکهای شهاب ۳ در سیلوهای زیرزمینی نیز، ظاهرا با هدف دفاعپذیرتر ساختن آنها در مقابل هجوم هوایی دشمن صورت گرفته است. این راه حل پرهزینه و کماثر، حاکی از عقبماندگی محسوس ایران در توسعه یک شبکه دفاع هوایی موثر است. تلاش اخیر ایران برای جبران این نقطهضعف و خرید موشکهای دفاع ضد هوایی موسوم به اس-۳۰۰ از روسیه طی سالهای اخیر بینتیجه ماند.
سیلوهای موشکی
احداث سیلوهای موشکی در جهان میراث آغاز جنگ سرد است و طی دهه ۱۹۵۰ به منظور پنهان ساختن موشکهای بالیستیک موسوم به «خط آبی» در بریتانیا ابداع شد. اجرای این طرح حتی پیش از لغو برنامه تولید موشکهای قارهپیمای زمین به زمین در بریتانیا، تنها بعد از ساختن یک سیلو، از میان رفت.
در دهه شصت، آمریکا برای دفاعپذیر کردن موشکهای قارهپیمای موسوم به اطلس به ایجاد سیلوهای زیرزمینی دست زد. اندکی بعد و در سال ۱۹۶۵ آمریکا این سیلوها را تعطیل کرد و محل آنها را تا ۳ دهه بعد تدریجا به فروش گذاشت.
اتحاد شوروی سابق نیز در اقدامی مشابه به ایجاد سیلوهای زیرزمینی و پنهان ساختن موشکهای ار-یو ۱۰۰ قارهپیمای خود مبادرت ورزید. ولی متعاقبا آنها را تعطیل ساخت.
کشورهای دارای ظرفیت موشکهای نظامی دوربرد، به جای استفاده از سیلوهای آسیبپذیر و پرهزینه زیرزمینی، سالهاست موشکهای اتمی خود را به زیردریاییهای اتمی منتقل کردند.
با این وجود جمهوری خلق چین که دارای ارتشی کهنه و قدیمی است، ضمن تلاش برای نوسازی نیروهای مسلح خود و توسعه ظرفیت زیردریاییها، هنوز تعداد محدودی سیلوهای موشکی را حفظ کرده است.
اینک جمهوری اسلامی با معرفی تکنولوژی منسوخ شده پنجاه سال پیش شرق و غرب، استفاده از سیلوهای موشکی را، به منظور پنهان ساختن تعدادی از موشکهای میانبرد شهاب ۳، پیروزی تازه میخواند.
پرتاب موشکهای زلزال
دستاورد دیگر به نمایش گذاشته شده در مانور موشکی جاری ایران استفاده از سکوی پرتاب سهگانه موشک زلزال اعلام شده است. این سکوها به منظور پرتاب همزمان سه موشک طراحی شدهاند.
در سال ۲۰۰۸ ایران این نوع سکوهای متحرک شلیک چندگانه را طی یک رژه نظامی به نمایش گذاشت، ولی بعد روشن شد که موشک نصب شده بر روی آن ساختگی بوده است. این بار ایران از شلیک واقعی موشکهای زلزال از سکوهای متحرک سهگانه پرتاب خبر میدهد.
در روز ۸ فوریه همان سال (۲۰۰۸) روزنامه هاآرتص چاپ اسرائیل، بدون اشاره به سکوهای پرتاب چندگانه، مدعی شد که جمهوری اسلامی موشکهای زلزال را که دارای بردی تا ۲۵۰ کیلومتر است، برای هدف قرار دادن تاسیسات زیربنایی اسرائیل در اختیار سوریه قرار داده است.
در حال حاضر جمهوری اسلامی نه مایل و نه قادر به تحمل هزینههای یک رویارویی جدی نظامی با آمریکا، اسرائیل، ترکیه یا هیچ نیروی دیگری است.
به این دلیل، کاربرد مانور جاری موسوم به پیامبر ۶، در عین حال که میزان آمادگی برای استفاده از ظرفیتهای موشکی را افزایش میدهد، حتی در صورت مورد حمله نظامی قرار گرفتن سوریه، همچنان در محدوده یک مانور روانی-سیاسی باقی خواهد ماند.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|