بررسی روزنامه های صبح تهران؛ یکشنبه ۲۱ آذر
تیترهای اول
"آماده باش جایگاه ها برای بنزین 3 نرخی" تیتر اول ابتکار است، جام جم با پرداختن به همین موضوع نوشته "بنزین سه نرخی؛ تجهیز جایگاه ها آغاز شد" و "گمانه های قیمتی از بنزین و گاز" هم تیتر نخست دنیای اقتصاد در همین باره است.
"رونق کسب و کار؛ عامل کاهش فساد اداری" عنوان یکی از گزارش های اصلی همشهری است، آرمان از قول محمدباقر قالیباف شهردار تهران نوشته "آب پاشی تهران شبیه یک شوخی است"، جهان صنعت در یکی از عناوین خود به نقل از گزارش مرکز پژوهش های مجلس نوشته "بیمه بیکاری به تنهایی نمی تواند پاسخگوی نیاز بیکاران باشد".
جمهوری اسلامی و تهران امروز "انتقاد لاریجانی از تخریب چهره های سیاسی" را در صفحه نخستشان برجسته کرده اند، مردم سالاری هم از قول علی لاریجانی نوشته "نمی توانم نمایندگان را از سوال از رییس جمهور منصرف کنم".
قدس از "آغاز دور جدید طرح دورکاری در دستگاه های اجرایی" خبرداده، "ثبت نام از متقاضیان و دیگر هیچ" هم عنوان یکی از گزارش های اصلی خراسان درباره نتایج ثبت نام اینترنتی بیکاران متقاضی کار است .
"پیشگیری از وقوع جرم با احیای امر به معروف و نهی از منکر"نقل قولی از صادق لاریجانی تیتر اول حمایت است، کیهان نوشته "پیروزی در جنگ 33 روزه نتیجه فرهنگ عاشورا بود" و "دیپلماسی آمریکا معجونی از جاسوسی و توطئه گری " نقل قولی از رییس مجلس است که در صدر اخبار رسالت جای دارد.
گزیده مقالات
آلودگی امسال را باران میبرد سال دیگر چه؟
تهران امروز در سرمقاله امروزش موضوع آلودگی هوای تهران را مورد توجه قرار داده و با اشاره به اعلام خبر بارندگی قریب الوقوع از سوی سازمان هواشناسی نوشتهدر این روزها، آلودگی هوا و غبار متراکم غنی از انواع گازهای خطرناک، موضوع مورد توجه مجریان، مسئولان، رسانهها و مردم بودند. طرحهای تکراری مثل تعطیلی تهران و طرحهای خلق الساعهای مثل خیس کردن گوشهای از ابر عظیم آلودگی با هواپیماهای کوچک و ... به اجرا درآمدند اما نتیجه و حتی توصیه مسئولان، صرفا نشستن در انتظار باران بود. این انتظار، امروز به سر میرسد اما آیا طرحها و تدبیرهایی برای اسفند 89، پاییز 90 و پاییز و زمستانهای دیگر به جریان خواهد افتاد؟
نویسنده مقاله ادامه داده اگر طرحهای مبارزه به همین سان باشد که امسال دیدیم باید از اکنون برای بارش پاییزی سال آینده دست به دعا شد. آلودگی هوا برخلاف سایر بلایا که طبیعی و گاه غیرقابل پیشبینیند، هم طبیعی نیست و هم قابل پیشبینی است. کیست که نداند پاییز و آلودگی هوای تهران، سالهاست که همزاد هم شدهاند. کیست که نداند آلایندگی خودروها بیشترین نقش را در محروم ساختن شهروندان از هوای پاک در اختیار دارد.
حسن احمدی همچنین نوشته برای پایان دادن به این سامانه نامناسب، برنامههای بلندمدت، میانمدت و کوتاهمدت لازم است. آنچه امسال اجرا شد در حد برنامههای اضطراری و کوتاهمدت بود و نبود برنامههای طولانیمدت و اولویت دادن به آنها بر این آلودگی افزود. توسعه حمل و نقل عمومی و سیاستگذاری مناسب در این زمینه، بهترین و در عین حال کمهزینهترین برنامه میانمدت و بلندمدت است که اسیر تنشهای مدیریتی و اختلافات سیاسی شده است.
یک بام و دوهوای آلودگی
حمیدرضا شکوهی در مردم سالاری هم با نگاهی انتقادی به موضوع آلودگی هوای تهران و طرح هایی که در این 33 روز گذشته از سوی دستگاه های دولتی اجرا شده پرداخته و نوشتهتردد خودروها در کل تهران زوج و فرد شد ومسوولان با ذوق زدگی از کاهش ترافیک سخن گفتند و حتی برخی اعلام کردند که می توان این طرح را به کل سال تسری داد. غافل از این که حتی می توان برای کاهش ترافیک و به تبع آن آلودگی هوا نه فقط زوج و فرد، بلکه طرح ترافیک را هم به کل شهر افزایش داد تا هم ترافیک کاهش یابد و هم شاید آلودگی هوا کم شود.
نویسنده مقاله در ادامه افزوده گویا مدیریت یعنی این که به جای توسعه حمل ونقل عمومی در شهرها و تسهیل رفت وآمد مردم بدون خودروی شخصی، مدام محدودیت جدید ایجاد کنیم. در چنین شرایطی، چه کسی می تواند پاسخگوی دارندگان خودروها باشد که عوارض خودرو را برای یکسال پرداخت می کنند و آنگاه مجبورند فقط در نیمی از سال به خیابان بیایند؟ آیا عوارض آنها هم نصف می شود؟... جالب است که تردد خودروها را زوج و فرد می کنیم اما بعدا اعلام می کنیم که مشکل آلودگی هوا، بنزین خودروها نیست، بلکه بخاری های گازسوز است! آقای رویانیان برای این موضوع، چه پاسخی دارند؟ آیا با فرافکنی مشکلی حل می شود؟
مقاله نویس مردم سالاری پرسیده چند روز اول که هوا آلوده شد، دولت تصمیم گرفت روزهای آخر هفته را که خودش هم به تعطیلی متصل می شد تعطیل اعلام کند اما در روزهایی که بنابر آمار رسمی آلاینده ها، میزان آلودگی هوا بیشتر بود، خبری از تعطیلی نشد. البته ما معتقدیم که با تعطیلی، مشکلی حل نمی شود اما چطور است که روزهای آخر هفته متصل به تعطیلی، به دلیل آلودگی هوا تعطیل اعلام شد و در روزهای دیگرکه هوا آلوده تر بود، تعطیل اعلام نشد؟
نویسنده در پایان نوشته از فردا که به مدد باد و باران، آلودگی هوا کمتر می شود، اطمینان داشته باشید باز هم همه چیز به دست فراموشی سپرده می شود تا باز هم مشکل آلودگی هوا، در مقطعی دیگر جلوه کند.
من نمی دانم مسوولان در مقابل کسانی که به دلیل آلودگی هوا دچار بیماری شده اند یا در آینده به هزار و یک مرض غیر قابل درمان مبتلا می شوند چه پاسخی دارند؟ و اگر این یک بام و دوهوا در مقابل آلودگی هوا، اهمال نیست پس چیست؟
ریشههای مفاسد اقتصادی ایران کجاست؟
بیژن کیامنش در سرمقاله سیاست روز موضوع فساد و مبارزه با مفاسد اقتصادی که این روزها در رسانه ها و از قول مقامات مختلف مطرح می شود را دستمایه کرده و نوشته طرح این دست موضوعها که دربرخی مواقع با رنگی غیر حقوقی انجام میگیرد، معمولا چند روزی به تیترهای جنجالی رسانهها تبدیل میشوند اما پس از گذشت مدتی ، این موضوع با همان ناگهانی که در روزهای نخست مطرح شده بود، دوباره به فراموشی سپرده میشود. روال همیشگی این موضوع، به دلیل تکرار و کم اثر بودن بحثهایی که در این خصوص به میان میآید، معمولا کمترین طنین و بازتاب را در جامعه دارد.
نویسنده مقاله ادامه داده تجربه روزمره مردم پس از گذشت سالها حاکی از آن است که موضوع مبارزه با مفاسد اقتصادی پیش از آنکه به ارادهای عمومی تبدیل شده باشد، معمولا از رنگی سیاسی برخوردار است. به همین خاطر مبارزه با مفاسد اقتصادی و طرح آن از سوی مقامهای ذی نفوذ کشور، چندان هیجانی در سطح جامعه ایجاد نمیکند. زیرا به طور طبیعی مردم کوچه و بازار کشور دریافتهاند که ریشه وقوع مفاسد اقتصادی معمولا با طرح شعارهای ناگهانی و احساسی حل نمیشود. حتی طرح شعاری موضوعهای بسیار اساسی میتواند به پیچیدگی بیشتر موضوعات بینجامد. پیچیدگی که امکان و احتمال حل آنها را دشوارتر نیز خواهد کرد.
نویسنده با تاکید بر این که "ریشه مفساد اقتصادی ایران بخاطر اقتصاد دولتی است" در پایان یادآور شده اقتصاد ایران در دو دهه اخیر رشد بالایی را در مسیر دولتی شدن طی کرده است. بنابراین در حالی که دولتی بودن اقتصاد یک کشور مهمترین و اصلیترین دلیل شکلگیری مفاسد اقتصادی است، معمولا بحثهایی که به صورت شعاری و احساسی در خصوص مفاسد اقتصادی انجام میگیرد از این یگانه عامل اصلی به شدت چشمپوشی میشود. با توجه به دلایل روشن و مشخص وقوع مفاسد اقتصادی، به نظر میرسد که بحث در زمینه مفاسد اقتصادی در روزهای اخیر ممکن است چندان منشا اثر واقع نشود و نتواند پرده از روی اصلیترین ریشههای یک معضل قدیمی را در کشور به یک سو بزند.
پنجاه سال انتظار برای خانه دار شدن
قدس در مقاله ای افزایش قیمت مسکن و عدم تناسبش با میزان درآمد متوسط مردم را مورد توجه قرار داده و نوشته قیمت مسکن باید متناسب با درآمد افراد باشد و به طور معمول خانوارها باید بتوانند با پنج سال پس انداز برای خود مسکن تهیه کنند. در کشور ما با سالهای طولانی پس انداز امکان خانه دار شدن فراهم است، چراکه قیمت مسکن بسیار بالا است و تسهیلاتی هم که پرداخت می شود سهم چندانی از بهای مسکن را پوشش نمی دهد... اگر متوسط حقوق را 700 - 600 هزار تومان در نظر بگیریم، با توجه به هزینه های موجود، افراد زودتر از 50 سال امکان صاحب خانه شدن را ندارند و این امر باعث شده افراد به حاشیه شهرها و یا بازار استیجاری هدایت شوند.
احمدرضا سرحدی در ادامه این مقاله نوشته شاخص بهای مسکن به درآمد خانوارها در برنامه سوم مطرح شده بود، آن چیزی که درباره مسکن در کشور مطرح است، دو بخشی بودن آن است، به این صورت که یک بخش تابع بازار و سوداگری است که اکنون هم در رکود به سر می برد و رغبتی به سرمایه گذاری و معاملات بازار ندارد. بخش دیگر مسکن نیاز واقعی است که با سیاستهایی که دولت در پیش گرفته مثل طرح مسکن مهر می تواند جوابگوی بخش نیاز واقعی برای آن قشر جامعه باشد که توان ورود به بازار را ندارند.
نویسنده مقاله در پایان نوشته به رغم رکود بازار مسکن، قیمت اجاره ها همچنان بالا است، اگر بنا باشد تسهیلات مانند گذشته پرداخت شود، نمی تواند بخش اعظمی از قیمت ملک را پوشش دهد و در نتیجه وارد بازار دلالی می شود، همان طور که شاهد بودیم وامهای مسکن در بازار خرید و فروش می شد. چنین وامهایی نمی تواند منجر به توانمند کردن افراد بی خانه برای خرید خانه شود، اگر تسهیلات در جهت تولید مسکن پرداخت شود و پس از ساخت به خریدار منتقل شود، آنگاه می تواند کمک کننده باشد.
بنزین سه نرخی
جام جم در گزارش اصلی اش از احتمال طرح بنزین سه نرخی در اجرای هدفمندی یارانه ها خبر داده و نوشته در برخی پمپبنزینهای کشورنرمافزار قیمتخوان جدیدی نصب شده که قادر است 3 نوع قیمت بنزین را محاسبه و اعلام کند و لذا این امر میتواند نشانهای درباره قصد دولت برای بررسی عرضه بنزین به 3 نوع قیمت باشد.
بنا بر گزارش این روزنامه هماکنون وقتی کارت هوشمند سوخت در کارتخوان پمپبنزین قرار میگیرد، نرمافزار مربوطه قادر به تشخیص 2 نوع سهمیه بنزین است. یعنی اگر در کارت سوخت سهمیه بنزین تمامیارانهای و 100 تومانی وجود داشته باشد ، نرمافزار آن را شناسایی و قیمت نهایی قابل پرداخت را براساس آن محاسبه و نمایش میدهد اما اگر در کارت سوخت سهمیه بنزین یارانهای وجود نداشته باشد، نرمافزار به سراغ بنزین نیمهیارانهای رفته و هزینه پرداختی را براساس 400 تومان بنزین معمولی و 540 تومان بنزین سوپر محاسبه و نمایش میدهد.
به نوشته این روزنامه حال تغییر جدید و قابل توجه این است که از حدود یک ماه پیش قید جدیدی به نرمافزار قیمتخوان پمپبنزینها در حال اضافه شدن است تا بتواند در صورت اتمام هر دو سهمیه بنزین یارانهای و نیمهیارانهای، قیمت بنزین کاملا آزاد را محاسبه و نمایش دهد و این امر یعنی برنامه احتمالی دولت برای عرضه بنزین به 3 قیمت.
جام جم همچنین نوشته که ناصررئیسیفرد ـ رئیس اتحادیه جایگاهداران کشور نیز در گفتگو با این روزنامه این مساله را تایید کرده و گفته نرمافزار نصب شده در کارتخوانهای پمپبنزینها از حدود یک ماه پیش تعویض و نسخه جدید آن نصب شده است که براساس آن دستگاه میتواند 3 نرخ بنزین را شناسایی و قیمت آن را محاسبه کند.