بررسی روزنامه های صبح شنبه تهران- ۲۹ ابان ۸۹
تیترهای اول
"ایجاد یاس و تفرقه خیانت است" به نقل از رهبر جمهوری اسلامی تیتر اول رسالت و آفرینش است، کیهان از "حیرت چهانیان از نمایش قدرت موشکی ایران" خبر داده،"مخالفت ۱۱۲ کشور با قطعنامه جدید ضد ایرانی" عنوان اصلی قدس است و مردم سالاری از "واکنش به قطعنامه ضد ایرانی" نوشته است.
"غرب در تله افغانستان گیر افتاده است" به نقل از وزیر دفاع جدید فرانسه تیتر اول روزنامه جمهوری اسلامی است، خراسان از "۲ توافق مهم در اجلاس سران خزر" نوشته، ایران و حمایت از "شش پیشنهاد ایران به اجلاس باکو" خبر داده اند.
"۲۳ستاره ادب و هنر چهره ماندگار شدند" در صدر اخبار جام جم آمده، سیاست روز پرسیده "سرقفلی واردات خودرو در دست چه کسانی است؟"، ابتکار نوشته "همه عقود بانکی قرضالحسنه میشوند"، "سقف جدید مالیات بر ارزش افزوده" تیتر اول دنیای اقتصاد است و جهان صنعت از "اوراق مشارکت در راه بازار سرمایه" خبر داده است.
"اولین تصمیم بزرگ یارانه ای" گزارش اصلی تهران امروز است، آرمان خبر داده "سرنوشت بنزین امشب معلوم می شود" و خبر از قول عیسی کلانتری وزیر کشاورزی سابق نوشته "نگذاشتند هاشمی یارانه ها را هدفمند کند".
گزیده مقالات
واکنش در برابر قطعنامه ها
کیهان روزنامه هوادار دولت با این مقدمه که ۱۰۳ کشور جهان با قطعنامه ضد ایرانی مجمع عمومی سازمان ملل که با نفوذ آمریکا تصویب شد موافقت نکردند، نوشته کشورهای غربی به سرکردگی آمریکا و پادویی کانادا با اعمال فشار به کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه ای را به بهانه نقض حقوق بشر در ایران به تصویب رساندند.
به گزارش این روزنامه، این قطعنامه در حمایت از قاچاقچیان مواد مخدر، بهائیان، آشوبگران و فتنه گران است و از نگاه تحلیلگران رأی ندادن اکثر کشورهای عضو سازمان ملل به این قطعنامه حاکی از نارضایتی آنها از سیاست تبعیض آمیز و اعمال فشار سیاسی کشورهای غربی و سوء استفاده از جایگاه سازمان ملل در برخورد گزینشی با کشورهای مستقل عضو تلقی می شود.
براساس تحلیل کیهان از آنجا که جمع کشورهایی که به این قطعنامه رأی منفی داده یا رأی ممتنع دادند بیش از تعداد آراء مثبت است می توان گفت که کانادا و سایر تهیه کنندگان پیش نویس قطعنامه نتوانستند به اهداف اصلی خود در اعمال فشار بیشتر به جمهوری اسلامی موفق شوند.
پهلوان این مردم باشید
فضل الله همدانی در سرمقاله تهران امروز با عنوان "پهلوان این ملت باشید" نوشته شاید هنوز برای قضاوت زود باشد اما در حالیکه ۸ روز به پایان بازیهای آسیایی باقی مانده است درخشش ورزشکاران ایرانی لبخند و نشاط را بر چهره میلیونها ایرانی نشانده است. فرقی نمیکند که این میلیونها در چه وضع اقتصادی یا در چه مختصات جغرافیایی زندگی میکنند.
به نوشته این روزنامه این احساس رضایت، تقویتکننده شاخصهای است که در جامعه شناسی به آن احساس همبستگی اجتماعی میگویند؛ یک مولفه روانی بینظیر در ایجاد امید به آینده. نمی توان نادیده گرفت که برخی از سیاستمداران و مسئولان ما در جمود حاصل از منافع کوتاه مدت ابایی از نادیده گرفتن این عنصر مهم همبستگی اجتماعی ندارند و با تاکید بر نقاط افتراق خود با همتایان و رقیبان و یا استفاده از برخی اختیارات خود، مردم را از چشیدن طعم خوش همگرایی محروم میسازند.
تهران امروز نوشته موج نشاطی که جامعه را فراگرفته است نشان میدهد که این مردم بزرگوار چگونه نیاز به لمس همبستگی اجتماعی دارند.این همبستگی بهوجود نمیآید مگر با همدلی مسئولانی که پیش از منافع سیاسی خود، به مردم و خدمتگذاری به آنان بیندیشند و لبخند رضایت آن ها، همان لبخندی که هفته پیش در مراسم افتتاح پل جوادیه در بین ساکنان این محله قدیمی جنوب شهر دیده شد.
کارکردهای پنهان ورزش
نیما پورنیک در سرمقاله جهان صنعت کارکردهای پنهان ورزش را بررسی کرده و نوشته دیگر در دنیا ورزش به چشم یک سرگرمی دیده نمیشود. فوتبال از صنایع پولساز دنیا به شمار میرود و کارکردهای اجتماعی توسعه ورزش خود به عنوان ابزاری کلیدی در دست جامعهشناسان قرار دارد. کم نبودند تصفیه حسابهای سیاسی بینالمللی در قاب ورزش و بازیهای حیثیتی که نتایج آن در بیش از هزاران دیدار دیپلماتیک موثر واقع شده است، همین جعل نام خلیج فارس در افتتاحیه بازیهای آسیایی ۲۰۱۰ را ببینید.
این روزنامه به یاد آورده که چین با هزینه ۱۲۰ میلیارد دلاری بازیهای گوانگجو را برگزار کرده تا در کنار آن از مواهب اقتصادی و احتمالا سیاسی در سطح بینالملل برخوردار شود.
بیشک استفاده از نام جعلی برای خلیج فارس چنانکه برای ایرانیان خوشایند نبوده، برای دیگرانی خوشامد داشته است!پس از این واقعه تاسفبار و واکنش ضعیف مسوولان تربیت بدنی که خود از همه بیشتر با کارکردهای سیاسی ورزش آشنایی دارند علامت سوالهای زیادی در ذهن مردم شکل گرفته.
سرمقاله جهان صنعت در عین حال نوشته، روز گذشته، خبر بسته شدن قرارداد یک میلیارد یورویی با چین و پشت بند آن، توضیح یک مقام دونپایه چینی، تاسفی مضاعف را به جامعه ایرانی تحمیل کرد که جا دارد مسوولان پاسخی درخور برای مردم کشورمان داشته باشند.
اولین تصمیم بزرگ یارانهای
تهران امروز در عنوان اصلی خود خبر داده قیمت بنزین در آذر ماه، امشب در نشستی با حضور مسئولان دولتی در شرایطی مشخص میشود که برخی کارشناسان از آن به عنوان بزرگترین تصمیم یارانهای دولت درفاز آزادسازی قیمت ها تعبیر میکنند. در حالی که هنوز برای گازوییل که یارانه بیشتری نسبت به بنزین دریافت میکند، برنامهای اعلام نشده است.
به نوشته این روزنامه بر این اساس، در دو ماه نخست پاییز سالجاری ماهانه ۶۰ لیتر بنزین یارانهای به کارت هوشمند سوخت خودروهای شخصی واریز شد اما پیگیری خبرنگاران از دستگاههای دولتی مرتبط حاکی از بیاطلاعی مدیران ارشد این مجموعهها نسبت به سرنوشت بنزین در آذر ماه سال جاری دارد.
در همان حال تهران امروز نوشته بر اساس اعلام مسئولان ارشد دستگاههای مختلف دولتی، تصمیم نهایی درباره ادامه نظام سهمیهبندی بنزین آذر ماه و یا آزادسازی نرخ این فرآورده نفتی فقط با دستور رئیسجمهور انجام میشود. این در حالی است که قطعی شده است که قیمت سی.ان.جی خودروهای دوگانه سوز نیز به دوبرابر قیمت قبلی افزایش خواهد یافت.
مالیات خوب مالیات بد
محمود صدری در سرمقاله دنیای اقتصاد نوشته مجلس شورای اسلامی در ادامه بررسی جزئیات برنامه پنجم توسعه، دولت را مکلف کرد نرخ مالیات برارزش افزوده را تا پایان برنامه به ۸ درصد برساند. بخش دیگری از این مصوبه نیز، دولت را از استقراض از بانک مرکزی برای رفع کسری بودجه منع کرده است.این دو تصمیم مجلس، رفتاری متعارف است که در مجالس دیگر کشورها نیز به فراخور اوضاع و احوال گرفته میشود.
این اقتصاددان با یادآوری این که مالیات فی حد ذاته برای دولت خوشایند و برای مالیات دهنده ناخوشایند است، نوشته: اگر تاجر یا صنعتگر مالیات دهنده مجاب شود که مالیات وی صرف بهسازی وضع حمل و نقل و اصلاح نظام گمرکی میشود و هزینههای کسب و کارش از این طریق کاهش مییابد، مالیات را نوعی سرمایهگذاری تلقی خواهد کرد و آن را از فهرست هزینهها بیرون خواهد کشید. چنین تاجر یا صنعتگری تمایل بیشتری دارد که به صورت خوداظهاری و بدون فشار دولت مالیات خود را بپردازد.
مثال دیگر سرمقاله دنیای اقتصاد آن جاست که اگر مالیاتها در عملکرد بخش کالاهای عمومی نظیر امنیت و آموزش و بهداشت، بازتاب روشنتری پیدا کنند، اعتماد عمومی به دولت افزایش مییابد و پرداخت مالیات، بیشتر امری خداپسندانه و میهندوستانه انگاشته خواهد شد تا پرداخت اجباری بخشی از درآمد و دسترنج. ایجاد این تلقیهای مثبت در رایدهندگان به لوازم و مقدماتی فراتر از تشویق و تبلیغ و آن چیزی که در ایران «فرهنگسازی» خوانده میشود، نیاز دارد.
مجلس ها و دولت ها
سرمقاله نویس مردم سالاری نوشته، در طول ۳۳ سال بعد از انقلا ب تمایز هویت سیاسی وتقویت کارشناسی درکشور نه از صورت حکومت بلکه ازنظر درجه این هویت فراز و فرودهای مختلفی را تجربه کرده است. در مجلس اول هویت سیاسی بر هویت کارشناسی غالب است، مجلس دوم حالت تعادل داشت، در مجلس سوم هویت سیاسی غالب شد و مجلس چهارم و پنجم بر هویت کارشناسی تاکید شد، مجلس ششم در پی هویت سیاسی بود و مجلس هفتم در تلا ش برای هویت زدایی سیاسی و هویت یابی. در مجلس هشتم نه در هویت سیاسی قد می کشد و نه در هویت کارشناسی ادعای قابل قبولی را ظاهر می کند.
به نوشته این مقاله در مباحث برنامه پنجم، اقلیت مجلس برهویت کارشناسی مجلس پافشاری می کنند، شاید به این دلیل که امیدی بر تجلی هویت سیاسی آن ندارند و گروه اکثریت ظاهرا نه علاقه به این و نه علاقه به آن دارند، اما به یک باره پیشنهاد مهندس با هنر چهره با نفوذ اکثریت در مورد استقلا ل بانک مرکزی مطرح می شود و می تواند آرای فراوانی را کسب و این پیشنهاد را به تصویب برساند.
به نوشته مردم سالاری هویت سیاسی این پیشنهاد آنقدر قوی و روشن است که رئیس بانک مرکزی را نیز به مخالفت وامی دارد، البته این پیشنهاد از نظر هویت کارشناسی هم قابل توجه است، اما در جابه جایی قدرت اقتصادی آنچنان نقشی میآفریند که بر هویت کارشناسی سایه می افکند.
بانک مرکزی متصل به دولت
ایران روزنامه دولت درباره تصمیم مجلس برای تضمین استقلال بانک مرکزی خواهد بود از قول کارشناسان پولی و بانکی نوشته کشورهای توسعه یافتهای که به اعتقاد حامیان مصوبه مجلس، «بانک مرکزی مستقل» دارند در بحران اخیر مالی جهانی بشدت از تصمیمات بانکهای مرکزی خود زیان دیدند و در مقابل بانک مرکزی «غیر مستقل ایران» توانست از اثرگذاری شدید بحران بر اقتصاد ایران جلوگیری کند.
به نوشته این روزنامه، استدلالی که طراحان مصوبه هفته گذشته مجلس بیان کردهاند، تلاش برای استقلال بانک مرکزی اعلام شده است. به اعتقاد آنان، در سالهای اخیر بانک مرکزی تحت فرمان دولت بوده و این امر خلاف استقلال بانک مرکزی است. از این رو، این عده از نمایندگان مجلس با تأسی از سیستمی که هماینک در شماری از کشورهای اروپایی و امریکایی بر نظام تصمیمگیری پولی حاکم است، طرح یادشده را مطرح کرده و به تصویب رساندند تا از نقش و اثرگذاری دولت و رئیسجمهور بر بانک مرکزی کاسته شود.
ایران از قول کارشناسان پولی و بانکی نوشته استدلال حامیان طرح مزبور فقط ظاهر زیبایی دارد، وگرنه در وضعیت فعلی اقتصاد کشور، چندان ارزش عملی ندارد. اصلاً آیا الگوبرداری از نظام پولی و نحوه مدیریت بانک مرکزی در کشورهای توسعهیافته، درست است یا خیر؟ طراحان مصوبه مجلس باید به این سؤال پاسخ دهند که چرا کشورهای توسعهیافتهای که به اعتقاد آنان «بانک مرکزی مستقلی» دارند، در بحران اخیر مالی جهانی به شدت از تصمیمات نادرست بانک های مرکزی خود زیان دیدند و اکنون اجماع جهانی وجود دارد که ریشه بحران مالی اخیر، تصمیمات اشتباه بانک های مرکزی «دارای استقلال کامل» کشورهای قدرتمند بویژه امریکا بوده است.
به نظر روزنامه دولت بانک های مرکزی مستقل اروپا نتوانستد بحران مالی اخیر را پیش بینی کنند اما بانک مرکزی کاملاً «غیرمستقل ایران» به خوبی توانست از اثرگذاری شدید بحران مالی جهانی بر اقتصاد ایران جلوگیری کند. یا مدیریت صحیح ذخایر ارزی کشور در سالهای اخیر است که بانک مرکزی با حمایت شخص رئیسجمهور و هماهنگی کامل دولت به آن دست یافت.