بررسی روزنامه های صبح تهران �" چهارشنبه ۱۹ آبان

بررسی روزنامه های صبح تهران – چهارشنبه ۱۹ آبان

تیترهای اول

"بیعت اصناف با هدفمندی یارانه ها" تیتر اول قدس است. ایران خبر داده "7700 اتحادیه صنفی آماده اجرای هدفمند کردن یارانه ها"، حمایت از "هشدار وزیر بازرگانی به گرانفروشان" نوشته، رسالت از قول همین مقام در عنوان اول خود آورده "خواب افزایش بهمنی قیمت ها تعبیر نخواهد شد" و جام جم نوشته "خواب سودجویان تعبیر نمی شود".

کیهان از قول باراک اوباما در تیتر اول خود نوشته "می پذیرم قدرت آمریکا رو به افول است" و جهان صنعت از "تقابل متحدان چین با سیاست ارزی آمریکا" خبر داده است.

"واکنش نماینده ایران به‌گزارش آمانو در مجمع عمومی سازمان ملل" عنوان اصلی خراسان است، دنیای اقتصاد "واکنش به گزارش اتمی آمانو" را در گزارش اصلی خود آورده و تهران امروز از "مذاکره بدون سوخت" نوشته است.

روزنامه جمهوری اسلامی از "تاکید ایران بر تعیین سهم عادلانه کشورها در رژیم حقوقی دریای خزر" نوشته و آفرینش از قول منوچهر متکی نوشته "پنج به اضافه یک باید از گذشته درس بگیرد".

"دو روایت از نگرانی‌های اجاره‌نشینان" گزارش اصلی سیاست روز است، ابتکار از "شیوه افزایش حقوق کارکنان دولت" نوشته، خبر از "مخالفت مجلس با تاسیس سازمان کارمندان مازاد" آگاهی داده، "تعظیم به پرچم تعظیم به خداست" به نقل از رییس دفتر احمدی نژاد تیتر اول آرمان است و "صادرات سبزی با توپولوف" از زبان وزیر راه در صدر اخبار مردم سالاری آمده است.

گزیده مقالات

پنجاه در صدی در تصمیم گیری

دکتریوسف مولایی در مقاله ای در آرمان درباره مسایل پیرامون حق مالکیت پنجاه درصدی ایران بر دریای خزر نوشته در هیچ سندی بین المللی که میان ایران و اتحاد جماهیر شوروی سابق به امضا رسیده است، سخنی از مالکیت 50 درصدی به میان نرفته است. بلکه در معاهداتی که در مورد دریای خزر بسته شده است، هر جا سخن از حضور و همکاری رفته، اصلا درصد لحاظ نشده است.

به نوشته این وکیل دعاوی بین المللی فقط در یک مورد، ده مایل دریایی برای هر کشور به عنوان منطقه انحصاری ماهیگیری تعریف شده ولی در مورد مابقی صحبت نشده است. اگر ده مایل دریایی متعلق به شوروی سابق را حساب کنید، با توجه به طول سواحل شوروی سابق از آستارا تا حسین قلی خان 20 تا 25 در صد دریا را شامل می‌شود. بنابراین عملا 50 درصد تحقق نمی ‌پذیرد.

مقاله آرمان اظهار عقیده کرده که اگر از حق پنجاه درصدی سخن گفته می‌شود باید از پنجاه درصد حق تصمیم گیری و حق حاکمیت صحبت شود برای اینکه از طریق فرمول و مدل تصمیم‌گیری یک درصدی تعیین می‌شود. در واقع مساله این است که تصمیمات مربوط به دریای خزر باید چگونه اتخاذ شود. پس باید در مورد مدل تصمیم گیری مذاکره کرد. بنابراین باید توصیه کرد که بحث بر روی حق حاکمیت و نحوه تصمیم‌گیری متمرکز شود تا بدون موافقت ایران توافقی حاصل نشود و رژیمی جدید شکل نگیرد.

سهم ایران از خزر

روزنامه خبر گزارشی از مناظره هرمیداس باوند و پیروز مجتهدزاده درباره حقوق ایران در خزر داده و نوشته باوند در پاسخ سوالی درباره سخنان سال گذشته وزیر خارجه درباره سهم یازده در صدی ایران از خزر گفته اینسخنان نشان از یک نوع توافق شفاهی داشت. وزیر خارجه یک مقام رسمی است و همین امر سبب شده که در ماده یک کنوانسیون قراردادها یا معاهدات درج شده که ممکن است قراردادها به صورت شفاهی باشد. ازا ین جهت گفتار آقای متکی به عنوان وزیر خارجه مستند خواهد بود.

گزارش خبر نشان می دهد مجتهد زاده در پاسخ همان سئوال گفته است یازده درصدی که آقای وزیر خارجه از آن صحبت کرد به همان اندازه غیر واقعی است که ادعای 50 درصد سهم ایران از خزر. این هم غیر واقعی است.

این کارشناس خزر گفته این که ما در خزر به کجا خواهیم رسید تماما بستگی به این دارد که پنج کشور ساحلی بتوانند با یکدیگر زبان مشترک پیدا کرده و با هم مسائل را مورد توافق قرار دهند. زبان مشترک در درجه اول ناظر بر آن است که هر پنج کشور حق دارند. ما باید تمام تلاش خود را به کار گرفته و از بیست سال گذشته تجربه بگیریم. یاد بگیریم که مسئله خزر مسئله درصد و سهم نیست. این مورد تنها در ایران مطرح شده حتی چهار کشور دیگر ساحلی نیز حرف یازده درصد نزدند.

استانبول سپر ایران در برابر غرب

امیرحسین تیموری در گزارش اصلی تهران امروز نوشته هشت دهه پس از آن که ترکیه لائیک بنیان نهاده شد و بسیاری از دولت های غربی و همچنین اسرائیل به آن دلبسته بودند، تحولات ترکیه در سال های 3 - 2002 به گونه ای رقم خورد که با ظهور اسلامگرایان عدالت و توسعه امید بسیاری نقش بر آب شد و ترکیه لائیک اینک به عاملی برای مهار آمریکا و اسرائیل درخاورمیانه بدل شده است.

به نوشته این روزنامه در روزهایی که متحدان کلاسیک ایران مثل روسیه، چین و هند در جبهه وعده ‌های آمریکا و غرب قرارگرفتند و از حمایت برنامه هسته ‌ای ایران دست کشیدند، ترکیه و سیاست‌مداران اسلامگرایش یک پشتوانه غیر‌منتظره برای ایران فراهم آوردند. در دو روز گذشته عبدالله گل و اردوغان در دو اظهار نظر جداگانه بار دیگر حمایت خود را از همسایه شرقیشان به نمایش گذاشتند.

تهران امروز با این سوال که تعهد ترک‌ها به هم پیمانی با ایران تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد نوشته آیا ترکیه در پلان بلند مدت خود در فکر بازی با کارت ایران برای پذیرفته شدن در جامعه اروپاست یا به یک اتحاد استراتژیک منطقه ای و فرامنطقه ای با ایران می اندیشد؟

فقدان دستور کار در مذاکرات آنکارا

سید علی محقق در سرمقاله ابتکار نوشته تجربه نشان داده است در مواقعی که طرفین یک منازعه حداقل‌هایی از اعتماد را نسبت به طرف مقابل از دست داده و گفتگوها به بن بست رسیده است، بهترین جایگزین میز مذاکره، گفتگوهای مطبوعاتی و بیان دیدگاه ها ازطریق تریبون ‌های رسمی و پرمخاطب است. اتفاقی که چندی است برای پرونده هسته‌ای ایران حادث شده و طرفین، سمت و سوی مذاکرات را نه پشت میز مذاکره و نه در جریان رایزنی‌ های پیدا و پنهان دیپلمات ها، که ازطریق گفتگوهای مطبوعاتی مدیریت می‌کنند.

نویسنده این مقاله تاکید کرده اما پس از چندماه چراغ سبز مطبوعاتی، ایران و 1+5 به تدریج رضایت دادند که برای رسیدن به تصمیمی نهایی با میز مذاکره آشتی کنند. در این بین نکته ناامید کننده این است که علیرغم همه فراز و فرود‌ها و توافقات و نامه نگاری ها، ازابتدای توافق زمان، مکان وسطح مذاکرات و مهم ترازهمه موضوع و محورهای مذاکرات مشخص نگردید تا تحلیلگران در گام اول اعلام توافق چندان امیدی به حل و فصل اختلافات پشت میزمذاکره نداشته باشند.

سرمقاله ابتکار نوشته در سطح بین المللی نیز آمریکایی‌ها به بهانه قطعنامه شورای امنیت، همه اهرم‌ های نظامی اقتصادی و سیاسی خود را بکار گرفته اند. اروپایی‌ ها کماکان به تبعیت حداکثری از کاخ سفید ادامه میدهند. مسکو هم به طور رسمی راهی متفاوت ازسال های گذشته را در پیش گرفته و چینی‌ ها همچنان برسیاست یکی به میخ و یکی به نعل خود ادامه می‌دهند .

آژانس و رویه ای ناصواب

محمود صدری در سرمقاله دنیای اقتصاد از مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به خاطر وارد کردن اتهامات تازه به ایران انتقاد کرده و نوشته این موضعی غیرحقوقی است که از ایران بخواهند قطعنامه‌ های شورای امنیت سازمان ملل را اجرا کند گرچه سخنان یوکیا آمانو تازگی ندارد.

این مقاله تاکید دارد که پرونده هسته‌ای ایران اساسا موضوعی فنی و حقوقی است؛ اما مسائل سیاسی فی‌مابین ایران و آمریکا بر آن سایه افکنده و در عمل این پرونده فنی و حقوقی را به پرونده‌ای سیاسی تبدیل کرده است. محمد البرادعی، رییس پیشین آژانس می‌کوشید مرافعه سیاسی ایران و آمریکا و مساله هسته‌ای در هم نیامیزد؛ اما آمانو، رییس کنونی، ظاهرا چنین دغدغه‌ای ندارد.

سرمقاله دنیای اقتصاد تاکید کرده شاید اظهارات آمانو تاثیر آنی، مشهود و واقعی بر پرونده هسته‌ای ایران نگذارد؛ زیرا هر بار که وی ادعایی می‌کند، ایران هم سریعا آن را رد می‌کند. اما فارغ از ادعاها و ردیه‌ ها، بیم آن می‌رود که تکرار اختلاط بین مسائل سیاسی جهان و ساز و کارهای فنی و حقوقی آژانس و شکل‌گیری چنین رویه ‌ای، فضای حقوق بین‌الملل را مخدوش کند و نظام داوری حقوقی را تابع نظام تصمیم ‌گیری سیاسی بین‌المللی کند. چنین رویه ‌ای، تهدیدی بزرگ برای صلح جهانی است.

فتنه اقتصادی یعنی چه‌

مژگان فرجی در سرمقاله جهان صنعت نوشته با نزدیک شدن به اجرای هدفمندکردن یارانه‌ها بسیار از سوی دولت شنیده‌ایم که جریانی قرار است با ایجاد اخلال در امور اقتصادی سبب به وجود آمدن فتنه ای از نوع اقتصادی شود.واقعیت این است که رسانه‌ها درباره این مساله اطلاعات بسیار کمی دارند و حقیقتا نمی‌دانند چه مواردی به فتنه اقتصادی تعبیر می‌شود و تا کجا در خصوص نقد دولت می‌توانند پیش روند تا احیانا فردا اخلال یا فتنه به حساب نیاید و همین امر دغدغه دیگر روزنامه‌ها شود.

به نوشته این مقاله، سخنگوی قوه قضاییه در جواب به صراحت اعلام کرد از آنجا که این قوه چنین بحثی را مطرح نساخته بنابراین دلیلی هم وجود ندارد تعریفی ارایه دهد. به عبارتی دیگر پاسخ این است که دولت این بحث را پیش کشیده باید خود آن را تعریف کند. اما این حرف در حالی زده می‌شود که فرمانده کل نیروی انتظامی کشور از جمله کسانی بود که از وجود چنین جریانی خبر داد و گفت با آن مقابله خواهد شد.

نویسنده سرمقاله جهان صنعت تاکید کرده حال که هر روز به اجرای هدفمندکردن یارانه‌ها نزدیک‌تر می‌شویم به نظر نمی‌رسد پاس دادن قوا برای پاسخ به سوالی چنین ساده منطقی باشد. آیا بهتر نیست که پیش از هر اتفاق ناگواری خط قرمزهای مباحث اقتصادی که تا به امروز مبرا از این امر بود مشخص شود و دولت رسما بگوید رسانه‌ها در کدام موضوع اقتصادی می‌توانند سخن گویند و چه چیزی دقیقا در نگاه آنها در حیطه فتنه اقتصادی است.

دست بردن در بازار به صلاح نیست

جمشید پژویان در مقاله ای در آرمان نوشته به نظر می‌رسد دولت پیش از اجرای کامل قانون هدفمند کردن یارانه ها، به روشی معکوس عمل می‌کند؛ در شرایطی که باید آزادسازی قیمت‌ها صورت گیرد، عملا شاهد کنترل قیمت ها، ممنوعیت در افزایش قیمت ها، دست بردن در بازار و جلوگیری از ذخیره سازی کالاها هستیم. این امر را که دولت در حال حاضر دخالت هایی را در بازار به عمل می‌آورد، می‌توان از دو منظر مورد بررسی قرار داد؛ از یکسو به دلیل عدم وجود شفافیت لازم در بازارهاست و از سوی دیگر صرفاً عملکرد اشتباهی است که دنبال می‌شود.

به نوشته این اقتصاددان که ریاست شورای دولتی رقابت را هم به عهده دارد تفکری که بر اساس آن سعی می‌گردد اقتصاد کنترل شود. پیاده سازی این روش که در چارچوب آن می‌خواهند قیمت‌ها را تحت کنترل در آورند، به هیچ وجه به صلاح نیست. اگر دولت با شفافیت به مردم اطلاع دهد که کالاهای اساسی مورد نیاز آنها را ذخیره کرده است، دیگر جای نگرانی باقی نمی‌ماند.

به نوشته مقاله آرمان دولت با اطلاع رسانی مناسب، نتیجه بهتری می‌گیرد تا اجرای مانورهایی برای کنترل قیمت ها. چرا که این اقدامات بیشتر اثرات منفی دارد و مردم را برای دامن زدن به افزایش قیمت‌ها تحریک می‌کند. برای مثال خبر رسانی در خصوص گران شدن یک کالا و این که دولت مانورهایی برای کنترل بازار خواهد داشت، اصلاً ضرورتی ندارد و در مقابل باید در خصوص مزایای هدفمند کردن یارانه‌ها و کارایی‌های اقتصادی بیشتری که در آینده شکل کاملتری به خود خواهد گرفت اطلاع رسانی شود.

حکایت توسعه نیافتگی

امیر دبیری مهر در مقاله اصلی تهران امروز نوشته شهرام تازه 11 ساله شده بود که پدرش قول داد این بار که از دهدشت برگشت یک خودنویس برایش بخرد. وقتی شنید پدر نزدیک است دوان دوان به سمت رودخانه رفت. سوار نیمکت شد، دستش را روی سیم گرفت و آن را به جهت مخالف حرکت نیمکت کشید. همه هوش و حواسش پی خودنویسی بود که در دستان پدر و زیر نور خورشید گرم گاودانه می‌درخشید. با صدای بلند خوشامد گفت.

به نوشته این مقاله نوجوان می‌خواست هر چه زودتر از رودخانه بگذرد، داشت نزدیک می‌شد که ناگهان چیزی در دل پدر شکست و هری پایین ریخت. صدای شهرام بود که داد می‌زد. فریادش خوشامد نبود، از درد بود. از درد انگشتی که لای دندانه‌های چرخ گرگر مانده بود. از درد، دردی که دیگر نمی‌توانست خودنویس را در دست بگیرد. مدت‌هاست شهرام خودنویسش را روی تاقچه خانه گذاشته و نگاهش می‌کندچون دیگر تکیه گاهی برای نگه داشتنش در دست ندارد.

تهران امروز نوشته عبارات بالا داستان نیست. خیال‌پردازی نیست. بلکه بخشی از یک حکایت سوزناک از توسعه نیافتگی مناطقی از کشور عزیزمان ایران است. حکایت رنجی است که فرزندان ما و خواهران و برادران ما از توسعه نیافتگی مناطق روستایی دور افتاده می‌برند. این بار سخن از روستانشینانی محروم در استان کهگیلویه و بویراحمد است که برای خروج از روستا مجبورند از رودخانه‌ای که بین جاده و محل زندگی‌شان واقع شده با "گرگر" عبور کنند.