روایت مخالفت مجلس با دو نخست وزیر پیشنهادی حجت الاسلام خامنه ای
+0
رأی دهید
-0
روایت مخالفت مجلس با دو نخست وزیر پیشنهادی حجت الاسلام خامنه ای
آیت الله خامنه ای در اوائل انقلاب در کنار احمد خمینی
رادیو فردا , مراد ویسی :سی ام مهر ماه مصادف است با سی مهر ماه ۱۳۶۰، روزی که قرار بود علی اکبر ولایتی (مشاور کنونی آیت الله خامنه ای در امور بین الملل) نخست وزیر حجت الاسلام علی خامنه ای رییس جمهوری وقت ایران شود اما نشد.
اولین تلاش ناکام حجت الاسلام خامنه ای برای به قدرت رساندن علی اکبر ولایتی
در مهر ۱۳۶۰ پس از رسیدن حجت الاسلام علی خامنه ای به مقام ریاست جمهوری وی تلاش کرد تا یکی از افراد نزدیک به خود را به عنوان نخست وزیر معرفی کند.
به همین دلیل او در ۲۷ مهر نامه ای به اکبر هاشمی رفسنجانی رییس وقت مجلس شورای اسلامی نوشت و علی اکبر ولایتی از نزدیکان خود در حزب جمهوری اسلامی و نماینده وقت مجلس را به عنوان نخست وزیر مورد نظرش به مجلس معرفی کرد.(۱)
فقدان ابراز رأی تمایل مجلس به نخست وزیری ولایتی
با این وجود طیف اکثریت حاکم بر مجلس آن هنگام ایران، ولایتی را برای این مقام مناسب نداست و به همین دلیل در مراسم رای گیری برای رای اعتماد به علی اکبر ولایتی، ازمجموع نماینده گان دارای حق رای درمجلس، فقط ۷۴ نفر به نخست وزیری ولایتی رای مثبت دادند و ۸۰ نفر رای مخالف و ۳۸ نفر رای ممتنع دادند که مجموع آرای مخالف وی را به ۱۱۸ رای رساند .
در این رای گیری در حالی که مجموع نمایندگان در مجلس ۲۰۷ نفر بودند، ۱۳ نماینده جدید الورود به دلیل تصویب نشدن اعتبار نامه هایشان حق رای نداشتند و ۲ نفر نیز رای ندادند.(۲)
بعد ها خود علی اکبر ولایتی در مصاحبه ای اعلام کرد که جریان سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی مهم ترین مخالفان نخست وزیری وی بوده و از همان ابتدا درپی نخست وزیری میر حسین موسوی بوده اند. (۳)
خامنه ای: ولایتی شایسته نخست وزیری است
پس از این جلسه حجت الاسلام خامنه ای گفت که از نظر وی علی اکبر ولایتی شایسته این سمت بوده اما مجلس به این دلیل به وی رای نداده که او را به خوبی وی نشناخته است.(۴) حجت الاسلام خامنه ای در مصاحبه ای که همان روز با رسانه ها انجام داد گفت که نخست وزیر را از بین ۵ فرد دیگری که در نظر دارد به مجلس معرفی خواهد کرد. محمد غرضی، اکبر پرورش، مصطفی میر سلیم سه تن از این پنج تن بودند اما مجلس نه به ولایتی رای مثبت داد(۵) و نه در جلسه غیر رسمی خود به محمد غرضی ابراز تمایل نشان داد. هاشمی رفسنجانی در تشریح این رای گیری غیر رسمی گفته است: طبق قرار قبلی با امام و رییس جمهور، قبل از رسمیت جلسه از نمایندگان درباره آقای مهندس غرضی نظرخواهی کردم از ۱۸۴ نفر صاحب رای ۶۰ نفر موافق و ۸۰ نفر مخالف و ۴۴ نفر ممتنع بودند. به رییس جمهور اطلاع دادم و ایشان مهندس میرحسین موسوی را به مجلس به عنوان نخست وزیر معرفی کردند.(۶)
دور اول نخست وزیری میر حسین موسوی به رغم تمایل قلبی حجت الاسلام خامنه ای
پس از ناکامی علی اکبر ولایتی و محمد غرضی در کسب رای اعتماد، و نیز به رغم مطرح شدن گزینه هایی مانند مصطفی میرسلیم و اکبر پرورش، مجلس تمایل خود را برای نخست وزیری میر حسین موسوی به اطلاع حجت الاسلام خامنه ای رساند و وی نیزدر ۵ آبان ۱۳۶۰ میرحسین موسوی را به رغم میل قلبی خود برای احراز سمت نخست وزیری به مجلس معرفی کرد و مجلس در تاریخ ۷ آبان ۱۳۶۰ با ۱۱۵ رای موافق در برابر ۳۹ رای مخالف و ۴۸ رای ممتنع به نخست وزیر میر حسین موسوی رای داد.(۷)
دومین شکست حجت الاسلام خامنه ای برای رساندن علی اکبر ولایتی به مقام نخست وزیری
۴ سال بعد در سال ۱۳۶۴ نیز این واقعه به شکل دیگری تکرار شد . حجت الاسلام خامنه ای در آغاز دور دوم ریاست جمهوری خود تلاش کرد تا بار دیگر علی اکبر ولایتی را به عنوان نخست وزیر مورد نظر خود به مجلس معرفی کند اما این بار علاوه بر مخالفت ۱۳۵ نماینده مجلس با مخالفت صریح آیت الله خمینی رهبر وقت جمهوری اسلامی نیز روبرو شد که نظرش بر ابقای میر حسین موسوی بود.(۸)
ولایتی: می دانستم نظر آیِت الله خمینی بر موسوی است
اکبر هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود نوشته است که علی اکبر ولایتی با وی تماس گرفته و گفته است دیگر اصراری بر نامزدی خودش برای نخست وزیری ندارد زیرا می داند که نظر آیت الله خمینی بر ادامه نخست وزیری میر حسین موسوی است. (۹)
با این ترتیب در مجموع دو بار تلاش حجت الاسلام خامنه ای برای به نخست وزیری رساندن علی اکبر ولایتی شکست خورد و در هر دو بار نیز وی به رغم تمایل قلبی اش به نخست وزیری میرحسین موسوی تن داد.
یادداشت ها:
۱-روزنامه اطلاعات ۲۷ مهر ۱۳۶۰
۲- روزنامه اطلاعات ۳۰ مهر ۱۳۶۰
۳- مصاحبه علی اکبر ولایتی با ماهنامه پاسدار اسلام ، خرداد ۱۳۸۹
۴- مصاحبه حجت الاسلام خامنه ای با رسانه های گروهی ۳۰ مهر ۱۳۶۰
۵- اسامی این نامزدها در روزنامه اطلاعات مورخ ۴ آبان ۱۳۶۰ درج شده است
۶- رجوع شود به خاطرات اکبر هاشمی رفسنجانی درباره تحولات شهریور و مهر ۱۳۶۰
منتشر شده در سایت رسمی اکبر هاشمی رفسنجانی به آدرس www.hashemirafsanjani.ir
۷- روزنامه کیهان ۵ آبان ۱۳۶۰
۸- رجوع شود به خاطرات اکبر هاشمی رفسنجانی درباره تحولات شهریور و مهر ۱۳۶۰
منتشر شده در سایت رسمی اکبر هاشمی رفسنجانی به آدرس www.hashemirafsanjani.ir
۹- همان
اولین تلاش ناکام حجت الاسلام خامنه ای برای به قدرت رساندن علی اکبر ولایتی
در مهر ۱۳۶۰ پس از رسیدن حجت الاسلام علی خامنه ای به مقام ریاست جمهوری وی تلاش کرد تا یکی از افراد نزدیک به خود را به عنوان نخست وزیر معرفی کند.
به همین دلیل او در ۲۷ مهر نامه ای به اکبر هاشمی رفسنجانی رییس وقت مجلس شورای اسلامی نوشت و علی اکبر ولایتی از نزدیکان خود در حزب جمهوری اسلامی و نماینده وقت مجلس را به عنوان نخست وزیر مورد نظرش به مجلس معرفی کرد.(۱)
فقدان ابراز رأی تمایل مجلس به نخست وزیری ولایتی
با این وجود طیف اکثریت حاکم بر مجلس آن هنگام ایران، ولایتی را برای این مقام مناسب نداست و به همین دلیل در مراسم رای گیری برای رای اعتماد به علی اکبر ولایتی، ازمجموع نماینده گان دارای حق رای درمجلس، فقط ۷۴ نفر به نخست وزیری ولایتی رای مثبت دادند و ۸۰ نفر رای مخالف و ۳۸ نفر رای ممتنع دادند که مجموع آرای مخالف وی را به ۱۱۸ رای رساند .
در این رای گیری در حالی که مجموع نمایندگان در مجلس ۲۰۷ نفر بودند، ۱۳ نماینده جدید الورود به دلیل تصویب نشدن اعتبار نامه هایشان حق رای نداشتند و ۲ نفر نیز رای ندادند.(۲)
بعد ها خود علی اکبر ولایتی در مصاحبه ای اعلام کرد که جریان سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی مهم ترین مخالفان نخست وزیری وی بوده و از همان ابتدا درپی نخست وزیری میر حسین موسوی بوده اند. (۳)
خامنه ای: ولایتی شایسته نخست وزیری است
پس از این جلسه حجت الاسلام خامنه ای گفت که از نظر وی علی اکبر ولایتی شایسته این سمت بوده اما مجلس به این دلیل به وی رای نداده که او را به خوبی وی نشناخته است.(۴) حجت الاسلام خامنه ای در مصاحبه ای که همان روز با رسانه ها انجام داد گفت که نخست وزیر را از بین ۵ فرد دیگری که در نظر دارد به مجلس معرفی خواهد کرد. محمد غرضی، اکبر پرورش، مصطفی میر سلیم سه تن از این پنج تن بودند اما مجلس نه به ولایتی رای مثبت داد(۵) و نه در جلسه غیر رسمی خود به محمد غرضی ابراز تمایل نشان داد. هاشمی رفسنجانی در تشریح این رای گیری غیر رسمی گفته است: طبق قرار قبلی با امام و رییس جمهور، قبل از رسمیت جلسه از نمایندگان درباره آقای مهندس غرضی نظرخواهی کردم از ۱۸۴ نفر صاحب رای ۶۰ نفر موافق و ۸۰ نفر مخالف و ۴۴ نفر ممتنع بودند. به رییس جمهور اطلاع دادم و ایشان مهندس میرحسین موسوی را به مجلس به عنوان نخست وزیر معرفی کردند.(۶)
دور اول نخست وزیری میر حسین موسوی به رغم تمایل قلبی حجت الاسلام خامنه ای
پس از ناکامی علی اکبر ولایتی و محمد غرضی در کسب رای اعتماد، و نیز به رغم مطرح شدن گزینه هایی مانند مصطفی میرسلیم و اکبر پرورش، مجلس تمایل خود را برای نخست وزیری میر حسین موسوی به اطلاع حجت الاسلام خامنه ای رساند و وی نیزدر ۵ آبان ۱۳۶۰ میرحسین موسوی را به رغم میل قلبی خود برای احراز سمت نخست وزیری به مجلس معرفی کرد و مجلس در تاریخ ۷ آبان ۱۳۶۰ با ۱۱۵ رای موافق در برابر ۳۹ رای مخالف و ۴۸ رای ممتنع به نخست وزیر میر حسین موسوی رای داد.(۷)
دومین شکست حجت الاسلام خامنه ای برای رساندن علی اکبر ولایتی به مقام نخست وزیری
۴ سال بعد در سال ۱۳۶۴ نیز این واقعه به شکل دیگری تکرار شد . حجت الاسلام خامنه ای در آغاز دور دوم ریاست جمهوری خود تلاش کرد تا بار دیگر علی اکبر ولایتی را به عنوان نخست وزیر مورد نظر خود به مجلس معرفی کند اما این بار علاوه بر مخالفت ۱۳۵ نماینده مجلس با مخالفت صریح آیت الله خمینی رهبر وقت جمهوری اسلامی نیز روبرو شد که نظرش بر ابقای میر حسین موسوی بود.(۸)
ولایتی: می دانستم نظر آیِت الله خمینی بر موسوی است
اکبر هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود نوشته است که علی اکبر ولایتی با وی تماس گرفته و گفته است دیگر اصراری بر نامزدی خودش برای نخست وزیری ندارد زیرا می داند که نظر آیت الله خمینی بر ادامه نخست وزیری میر حسین موسوی است. (۹)
با این ترتیب در مجموع دو بار تلاش حجت الاسلام خامنه ای برای به نخست وزیری رساندن علی اکبر ولایتی شکست خورد و در هر دو بار نیز وی به رغم تمایل قلبی اش به نخست وزیری میرحسین موسوی تن داد.
یادداشت ها:
۱-روزنامه اطلاعات ۲۷ مهر ۱۳۶۰
۲- روزنامه اطلاعات ۳۰ مهر ۱۳۶۰
۳- مصاحبه علی اکبر ولایتی با ماهنامه پاسدار اسلام ، خرداد ۱۳۸۹
۴- مصاحبه حجت الاسلام خامنه ای با رسانه های گروهی ۳۰ مهر ۱۳۶۰
۵- اسامی این نامزدها در روزنامه اطلاعات مورخ ۴ آبان ۱۳۶۰ درج شده است
۶- رجوع شود به خاطرات اکبر هاشمی رفسنجانی درباره تحولات شهریور و مهر ۱۳۶۰
منتشر شده در سایت رسمی اکبر هاشمی رفسنجانی به آدرس www.hashemirafsanjani.ir
۷- روزنامه کیهان ۵ آبان ۱۳۶۰
۸- رجوع شود به خاطرات اکبر هاشمی رفسنجانی درباره تحولات شهریور و مهر ۱۳۶۰
منتشر شده در سایت رسمی اکبر هاشمی رفسنجانی به آدرس www.hashemirafsanjani.ir
۹- همان
|
|
|
|
|
|