سالهاست که بسیاری از فلسطینیان در سوریه و دیگر کشورهای خاورمیانه زندگی می کنند و در آنجا ریشه دوانده اند.
یکی از نکات برجسته مذاکرات آتی صلح خاورمیانه با میانجیگری آمریکا، موضوع حق بازگشت پناهندگان فلسطینی به سرزمین آبا و اجدادی شان است. اما بعضی از فلسطینیان جوان تر که شاید تا به حال رنگ این آب و خاک را هم ندیده اند، می گویند چندان میلی برای بازگشت ندارند.
بیسان الشریف، یک فلسطینی نسل سومی که در سوریه بزرگ شده است می گوید ریشه های خود را در دمشق احساس می کند.
خانم شریف می گوید: "نمی دانم آیا همه چیز را رها خواهم کرد و برای زندگی به روستای آبا و اجدادی خود خواهم رفت یا نه؟! زیرا من واقعا از آنجا هیچ شناختی ندارم".
او در زمان استراحت بین کلاس های آموزش تئاتر به دانش آموزان نه ساله، می گوید: "سخت است که به جایی بروی و همه چیز را از صفر شروع کنی".
صدها هزار فلسطینی در طول جنگ اعراب و اسراییل طی سال های ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷ یا خود فرار کردند و یا مجبور به ترک خانه و کاشانه شان شدند.
اکنون در حدود ۴۵۰ هزار نفر از آنها و فرزندان شان در سوریه زندگی می کنند.
خانواده خانم شریف از زندگی در سرزمین اجدادی شان برای او بسیار گفته اند، و او هنوز هم امیدوار است که در آینده شاهد شکل گیری کشور فلسطین باشد. اما او لزوما خواهان بازگشت و زندگی در آنجا نیست.
او می گوید: "این سرزمین تبدیل به بخش غایب هویت من شده است. من می دانم که در فلسطین روستایی دارم و احساس می کنم حق من است که این موضوع را بدانم. اما من اینجا در سوریه زندگی می کنم. من اینجا کار می کنم و دوستان زیادی هم دارم. دنیای من اینجا شکل گرفته است. آن سو برای من سرزمینی ناشناخته و بی نشان است".
تفاوت در پایبندی
اکنون سال هاست که بسیاری از فلسطینیان به سوریه و دیگر کشورهای خاورمیانه مهاجرت کرده اند و در آن کشورها ریشه دوانده اند.
با این حال کمتر پیش می آید که فلسطینیان دیدگاههایی نظیر آنچه را که بیسان الشریف مطرح کرد، به طور علنی طرح کنند.
سامی موبید، تحلیلگر سیاسی در این باره می گوید: "همه پناهندگان فلسطینی به شما خواهند گفت که حتما به فلسطین باز خواهند گشت، زیرا گفتن هر چیز دیگری غیر از این از لحاظ سیاسی درست نیست. اما اگر در خلوت با آنها صحبت کنید، دیدگاه کاملا متفاوتی از آنها خواهید شنید".
این تحلیلگر سیاسی در ادامه می گوید: "چرا یک تاجر باید جایی را که در آن با آسایش کار می کند و از آن شناخت کامل دارد، رها کند؟ برای او خانه جایی ست که در آن دلبستگی و پول وجود دارد".
حتی سرسخت ترین حامیان حق بازگشت فلسطینیان هم معتقدند که نظرات آنها در این زمینه بسیار متنوع است.
یاسر جاموس، خواننده ۲۳ ساله گروه موسیقی "پناهندگان رپ" می گوید: "من احساس می کنم که انگار دو تا کشور دارم؛ سوریه و فلسطین".
این گروه شامل پنج فلسطینی جوان است که در اردوگاه پناهندگان "یارموک" در حومه دمشق زندگی می کنند.
این گروه در ترانه های خود در مورد سرزمینی آواز می خوانند که هرگز آن را ندیده اند.
یاسر می گوید "اول فلسطین، دوم سوریه" اما تاکید می کند که اگر روزی در آینده به یک کشور فلسطینی نقل مکان کند، حتما دلش برای سوریه تنگ خواهد شد.
اگرچه محله ای که آقای جارموس در آن زندگی می کند یک اردوگاه است، اما چادر و یا محل های کثیف و آلوده در اطراف آن به چشم نمی خورد. اینجا یک محل مسکونی است که در آن آرایشگاه و کافی نت وجود دارد.
فلسطینیانی که اینجا زندگی می کنند به خوبی توانسته اند خود را با جامعه میزبان خود تطبیق دهند. حتی بعضی از آنها تا گرفتن پست های دولتی پیش رفته اند.
"انتخاب ما"
بیشتر احزاب و گروههای فلسطینی از جمله گروه اسلامگرای حماس که پیروز انتخابات سال ۲۰۰۶ شد، به شکل آزادانه در سوریه فعالیت می کنند.
برای دیدن موسی ابو مرزوق، معاون رهبر سیاسی گروه حماس باید مثل فرودگاه ها از یک دستگاه اسکن الکترونیکی عبور کنیم.
آقای مرزوق می گوید: "این حق هر فلسطینی است که به خانه و سرزمینش بازگردد. اگر کسی تصمیم بگیرد از این حق خود استفاده نکند این انتخاب شخصی اوست".
نوران عبدالحافظ، یک فلسطینی دیگر می گوید: "ممکن است خودخواهی به نظر برسد، اما من از حق خود برای بازگشت به سرزمینم نخواهم گذشت. ما حق داریم که سرزمین خودمان را داشته باشیم. اگر بخواهیم اینجا را ترک کنیم و در کشور دیگری زندگی کنیم این انتخاب ما خواهد بود".
لینا سینجاب - خبرنگار بی بی سی در دمشق
|
|
|
|
|
|
|
|
|