آیا چشمان شما خشک است؟
آیا چشمان شما خشک است؟
بسیاری از افراد در برهه ای از زندگی خود به دلایل مختلفی همچون بیماری، عمل جراحی و بسیاری از دلایل دیگر دچار خشکی چشم می شوند و گاه این مساله می تواند برای آن ها به قدری عذاب آور باشد که آن ها را راهی چشم پزشکی کند.
خشکی چشم یکی از شایع ترین بیماری های چشم است که می تواند اشکالاتی همچون تبخیر زیاد اشک یا کاهش تولید اشک را به همراه داشته باشد، حال چه باید کرد تا از این بیماری مصون بمانیم یا اگر به آن مبتلا شدیم، سریعا درمان شویم؟
دکتر افسر فراهانی دستجانی، جراح و متخصص بیماری های چشم در گفتگو با جام جم در این باره می گوید: اشک از سه لایه چربی، آبکی و موسینی تشکیل شده است که ممکن است در یکی از این لایه ها اشکال به وجود آمده باشد.
وی با بیان این که لایه ی چربی از غدد چربی لبه پلک و بقیه غدد چربی ساخته می شود، خاطر نشان می کند که لایه آبکی از غدد اشک و لایه موسینی از سلول های مخاطی موجود در ملتحمه ساخته می شوند و برای داشتن اشکی خوب و سالم باید تولید، تخلیه، تبخیر، حس قرنیه، حرکت و شکل پلک ها سالم باشند، زیرا اختلال در هر یک از این موارد می تواند خشکی چشم را به همراه داشته باشد.
طبق مطالعات انجام شده، خشکی چشم در برخی از نژادها و مناطق جغرافیایی بیشتر دیده می شود.
به گفته ی این جراح و متخصص، علائم این بیماری از اختلالات مختصر(تحریک چشم) تا بیماری های شدید سطحی چشم را شامل می شود و علائم بیماری در پایان روز بدتر می شود.
احساس وجود جسم خارجی، سوزش، خشکی، ترس از نور، در موارد نادری تاری دید، قرمزی چشم، خستگی و سنگینی چشم از علائم شایع این بیماری است
که با بالا رفتن سن و پس از سن یائسگی در زنان قابل ملاحظه است.
دکتر فراهانی دستجانی با ابراز این که برخی از داروها نیز می توانند خشکی چشم را برای فرد به همراه داشته باشند، پروپرانولول، متیل دوپا، گروه داروهای ضد افسردگی، گروه داروهای قلبی برای تنظیم ریتم قلب، برخی از داروهای عصبی، گوارشی، شل کننده های عضلانی، کاهش احتقان برای سرماخوردگی، داروهای بیهوشی و آنتی هیستامین ها را جزو این دسته به شمار آورده و می افزاید: برخی از اعمال جراحی چشم همچون اصلاح عیوب انکساری می تواند از دلایل خشکی چشم باشد.
وی با اشاره به این که گروهی از پزشکان با انجام تحقیقاتی در سطح آسیا به این نتیجه رسیده اند که خشکی چشم در افراد مبتلا به دیابت بسیار شایع است، در خصوص بیماران تیروئیدی اظهار می کند: در انواع بیماری های تیروئیدی ممکن است اختلال خاصی به نام اختلال چشمی تیروئید دیده شود که صرف نظر از علائم پُرکاری و کم کاری، این اختلال با خشکی چشم همراه است.
این چشم پزشک می افزاید: گرما و سرمای زیاد، جریان هوای تند (کولر و گرم کننده ها)، رطوبت کم هوا، استفاده زیاد از کامپیوتر، تابش مستقیم خورشید و آلودگی هوا می تواند از علل تشدید کننده خشکی چشم محسوب شود.
درمان خشکی چشم
دکتر فراهانی دستجانی با اشاره به این که یکی از دلایل خشکی چشم می تواند ایجاد اشکال در لایه های اشک، لبه پلک و شکل پلک ها باشد، خاطر نشان می کند: گاهی اوقات برای جبران تبخیر اشک می توان با گذاشتن لنزهای خاص یا دوختن پلک ها مانع تبخیر آن شد یا این که با گذاشتن پلاک ها و ژلاتین های مخصوص در راه خروج مجرای اشکی در گوشه داخل پلک ها، مانع خروج آن شد تا بدین ترتیب اشک بیشتری در مقابل چشم قرار بگیرد.
وی در خصوص تاثیر اشک مصنوعی معتقد است درمان خشکی چشم در ابتدا شامل از بین بردن علت به وجود آورنده آن و در مرحله بعد جبران اشک به صورت اشک مصنوعی است که در ترکیب شیمیایی غلیظ و کم غلظت است.
قطره های معمولی حاوی ماده موثره و ماده نگهدارنده باعث می شود که بعد از باز شدن قطره تا 4 هفته بتوان از آن استفاده کرد ولی در قطره های بدون ماده نگهدارنده که فقط حاوی ماده موثره هستند، پس از باز کردن فقط تا 24 ساعت قابل استفاده هستند و بیشتر از این مدت نمی توان آن ها را نگهداری کرد.
گرما و سرمای زیاد، جریان هوای تند (کولر و گرم کننده ها)، رطوبت کم هوا، استفاده زیاد از کامپیوتر، تابش مستقیم خورشید و آلودگی هوا می تواند از
علل تشدید کننده خشکی چشم محسوب شود.
مطالعات نشان می دهد: وجود اشک طبیعی در سطح چشم برای حفظ سلامت قرنیه، ملتحمه و بهبود کیفیت دید ضروری است و بدیهی است اختلال در اشک موجب ایجاد عوارض مختلفی می شود که در برخی موارد (شدید یا معمولی) احتمال بروز زخم عفونی و غیرعفونی قرنیه و ایجاد کدورت قرنیه و حتی عوارض جدی تر وجود دارد.
زنان خشک چشم
این چشم پزشک ابراز می کند: خشکی چشم در زنان بیشتر از مردان دیده می شود که پس از سن یائسگی بسیار مشهود است بنابراین در شرایطی که امکان استفاده ی مکرر از قطره نباشد، پمادهای مخصوصی تجویز می شود که دارای ماندگاری بیشتری هستند.
رژیم های متعادل می توانند به پیشگیری و بهتر شدن خشکی چشم کمک کند، به طوری که دکتر فراهانی دستجانی یکی از دلایل اختلال در تولید لایه موسینی اشک را کمبود ویتامین A عنوان کرده و می افزاید: رژیم های غذایی متعادل می توانند تا حد زیادی کمک کننده باشند.
وی تصریح می کند: یکی از دلایل خشکی چشم بلفاریت یا التهاب غیرعفونی لبه پلک است که در این مورد خاص شستشو با شامپو بچه در بهداشت لبه پلک و کاهش عارضه خشکی چشم موثر است.
|