آیا چاقی شما موضعی است؟ - بخش اول

آیا چاقی شما موضعی است؟

بخش اول

شاید شما هم از کسانی باشید که بیش از آن که از چاقی رنج ببرند از تجمع بافت چربی در ناحیه ای از بدن شاکی باشند.

این تجمع بافت چربی در ناحیه ای از بدن را چاقی موضعی و یا به عبارت دیگر سلولیت می نامند.

سلولیت اصطلاحی است که برای مشخص کردن توده هایی از چربی که معمولا در باسن، ران و قسمت تحتانی بدن زنان می باشد، به کار برده می شود.

چربی " سلولیت " از نظر فیزیولوژیک مشابه چربی طبیعی بدن است. لازم به ذکر است که این توده ها، تصورات ذهنی زنان نیست بلکه به صورت تجمعاتی از بافت چربی است که به صورت توده ای در قسمت های مختلف بدن ایجاد شده و به ویژه تغییرات سایز را در افراد ایجاد می نماید.

این پدیده بدین صورت است که سلول های چربی زنان در کیسه هایی، که در بین رشته های لایه های مختلف بافت پیوندی پوست نگه داشته می شوند، جمع می شوند. این رشته ها قابل گسترش نیستند، بنابراین به ویژه هنگامی که وزن افزایش می یابد و یا پوست فشرده می شود، گلبول های چربی از شکل طبیعی خود خارج شده و به داخل فشرده می شوند و توده های پرتقالی شکلی از چربی را تولید می کنند.

به نظر می آید که هورمون زنانه ی استروژن باعث می شود بیشتر چربی موجود در بدن زنان در ناحیه تحتانی، ران ها و باسن، جایی که " سلولیت " بیشترین بروز خود را دارد، جمع شوند. اگر چه تئوری هایی مطرح می باشد که تاکید دارند عواملی از قبیل قابلیت ارتجاعی ضعیف پوست و ورزش نکردن در ایجاد سلولیت تاثیرداشته باشند ولی این موضوع به طور قطع به اثبات نرسیده است.

این تجمع چربی معمولا به صورت فرورفتگی هایی روی پوست نواحی خاصی از بدن مانند بین زانو و استخوان مفصل ران و بین ران و کفل ظاهر می شود.

سلولیت گر چه یک عارضه ی بالینی جدی محسوب نمی شود اما می تواند ظاهر نامطلوبی را ایجاد کند. همین ظاهر نامطلوب زمینه ارائه درمان های متفاوت را فراهم می کند که همگی ادعای ریشه کنی سلولیت را دارند. اگر چه درمان های زیادی مانند ماساژ یا کرم های بر طرف کننده ی سلولیت، برای رفع سلولیت ارائه شده اند اما متاسفانه بسیاری از این درمان ها به اندازه ای که ادعا می کنند موثر نیستند.

علائم:

ظاهر سلولیت به صورت فرورفتگی هایی در پوست یا پوستی با سطح ناهموار است که گاهی شبیه پوست پرتقال می شود.

حیطه ی سلولیت بسیار گسترده است. موارد خفیف تر آن وقتی دیده می شود که اگر پوست را نیشگون بگیرید فرو رفتگی در پوستی که نیشگون گرفته اید ظاهر می شود.

در موارد خیلی شدید، سلولیت ظاهر پوست را چروکیده می کند و روی آن، نواحی پُر از برآمدگی و فرورفتگی دیده می شود.

سلولیت در نواحی بین زانو تا ران و کفل بسیار رایج است اما در نواحی دیگر مثل پستان ها، زیر شکم و بالای بازو هم وجود دارد .

زمان ملاقات با پزشک:

سلولیت یک وضعیت پزشکی جدی نیست و درمان آن نیز ضروری نیست در حقیقت خیلی از پزشکان سلولیت را به عنوان یک پدیده طبیعی در نظر می گیرند اما اگر شما در مورد نامطلوب بودن ظاهر آن روی پوست خود نگران هستند به متخصص پوست یا متخصص تغذیه ای که در این زمینه مهارت داشته باشد مراجعه کنید.

علت:

سلولیت به علت اتصال وترهای ریشه ای به پوست که به هم متصل هستند و پوست را به لایه ماهیچه ای زیرش متصل می کند، ایجاد می شود. وتر، پوست را به بافت های عمیق تر متصل می کند(به همراه لایه هایی از چربی که در بین شان است.) هنگامی که سلول های چربی تجمع پیدا می کنند در جهت خلاف پوست کشیده می شوند در حالی که وتر های بلند و محکم به جلو هل داده می شوند و این باعث ایجاد خلل و فرج می شود.

چرا دچار سلولیت می شویم؟

سلولیت در زنان بسیار رایج تر از مردان است؛ در حقیقت اکثر زنان(حد اقل هر 8 زن از هر 10 زن) درجه های مختلفی از سلولیت را دارند.

شاید این بدان علت باشد که در زنان چربی به طور طبیعی در نواحی پایینی بدن( بین زانو و ران، کفل و ران) توزیع شده اند که نواحی رایج سلولیت هستند و قدرت ذخیره ی چربی در سلول های چربی مناطق مذکور چند برابر دیگر سلول های چربی است. 

به علاوه با افزایش سن، سلولیت بیشتر می شود چرا که از الاستیسیته ی پوست کم می شود. افزایش وزن می تواند سبب افزایش سلولیت شود اما می تواند منحصرا در بافت های بدون چربی هم وجود داشته باشد.

این مشکل معمولا خانوادگی است بنابراین ژنتیک نقش مهمی در پیشرفت سلولیت دارد.

فاکتورهای دیگری که می تواند احتمال ابتلاء به سلولیت را بیشتر کنند عبارت هستند از:

* استرس

* شیوه زندگی غیر فعال

* استفاده از داروهای ضد بارداری هورمونی

* تغییرات هورمونی در سنین مختلف زندگی زنان از قبیل بلوغ، بارداری، شیردهی و نیز یائسگی

بعضی تصور می کنند که سمومی در بدن باعث ایجاد سلولیت می باشد. ولی هیچ مدرک علمی برای این موضوع وجود ندارد. با این وجود، بعضی از پزشکان معالج ِسلولیت، با این نظریه مخالف هستند و یک رژیم غذایی " پادزهر " (detoxing) را به عنوان درمان سلولیت ارائه می دهند. اگر چه یک رژیم غذایی پادزهر کمک می کند تا سلولیت، کمی بهتر شود ولی معمولا به این دلیل است که رژیم های پادزهر، کم کالری هستند و بنابراین مُسبب کاهش وزن شده که این کاهش وزن باعث کاهش بافت چربی و نیز مایعات از محل سلولیت و در نهایت تغییر سایز خواهد بود. آنچه مسلم است بهبود سلولیت علاوه بر رژیم غذایی سالم نیازمند ورزش و فعالیت بدنی می باشد.

چرا مردان به سلولیت مبتلا نمی شوند؟

بافت پیوندی مردان به طور آشکاری متفاوت از زنان شکل گرفته است و نتیجه ی این موضوع آن است که سلول های چربی در هر دو جنس،  به یک روش ذخیره نمی شوند. هم چنین، هورمون های مردانه در مردان فرمان می دهند که چربی بیشتر در ناحیه شکم آن ها متراکم شود تا در ناحیه ران و باسن.

آخرین مورد این که پوست بیرونی مردان ضخیم تر است و لایه محکم تری را به وجود می آورد بنابراین چربی زیر جلدی، کمتر به نظر می رسد.

چرا حتی زنان لاغر نیز به سلولیت مبتلا می شوند؟

حتی در یک زن لاغر نیز میزان چربی بدن در حدود 20 درصد از وزن بدن است و همان طور که در مطلب گذشته بحث کردیم هورمون زنانه استروژن باعث می شود تا چربی در ران، باسن و اندام تحتانی بیشتر جمع شود که این همان جایی است که سلولیت ظاهر می شود. کشش و قابلیت ارتجاعی پوست نیز ممکن است در آن ها ضعیف باشد و این موضوع با بالا رفتن سن نیز بیشتر می شود، بنابراین زنان مُسن لاغر ممکن است بیشتر از زنان جوان لاغر از سلولیت رنج ببرند.

با این وجود، زنان لاغری که ورزش های پایین تنه(مانند دویدن، دوچرخه سواری، اسکی)، را به طور منظم انجام می دهند، به ندرت علامتی از سلولیت در آن ها دیده شود.

آماده شدن برای قرار ملاقات با پزشک

از آن جا که جلسه ی ملاقات شما با پزشک تان می تواند کوتاه باشد پس بهتر است برای جلسه خود از قبل آماده شوید. سوالات خود را به ترتیب اهمیت با توجه به زمان، مرتب کنید.

برخی سئوالات پایه ای در مورد سلولیت عبارت هستند از:

* بهترین راه حل ممکن چیست؟

* در درمان من چه انتخاب ها و گزینه هایی وجود دارند و روند هر کدام از آن ها چیست؟

* هزینه ی درمان چه قدر است؟ آیا بیمه هزینه ی آن را تقبل می کند؟

* چه نتیجه ای باید انتظارداشته باشم؟

* چه جور پیگیری هایی وجود دارند که بتوانم از آن ها بهره ببرم؟