بررسی روزنامه های صبح تهران؛ یکشنبه ۱۷ مرداد
تیترهای اول
"شرط تازه احمدی نژاد برای معرفی مفسدان اقتصادی" تیتر اصلی خبر است، "تاخیر در اجرای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات" گزارش جام جم است، روزنامه جمهوری اسلامی از قول سخنگوی شورای نگهبان نوشته "ابلاغ قوانین توسط رییس مجلس قانونی است".
مردم سالاری، آفرینش و آرمان از زبان رییس مجلس خبرگان نوشته اند "نگذاریم خبرهای ایران را دیگران به اطلا ع مردم برسانند"، ایران از زبان رییس دولت نوشته "با روزنامهنگاران به خاطر انتقاد نباید برخورد شود"، رسالت ابراز عقیده کرده که "امروز در جنگ گسترده رسانه ای به سر می بریم".
"متحدان ایران اسرائیل را محاصره کرده اند" عنوان اصلی کیهان است، حمایت از "نظر مثبت اعراب نسبت به برنامه هسته ای ایران" خبر داده، سیاست روز از زبان محمود احمدی نژاد نوشته "بدخواه مردم آمریکا نیستیم".
"اسرائیل به آلمان حمله می کند" به نقل از مهدی کلهر مشاور رییس جمهور تیتر اول ابتکار است، تهران امروز از "رایزنیهای حساس در تهران، بیروت و دمشق" خبر داده، دنیای اقتصاد از "روزهای سه رقمی بورس تهران" گزارش داده و "تدوین سند یا تاسیس شورا" تیتر اصلی جهان صنعت است.
گزیده مقالات
وضعیت دشوار مطبوعات
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله خود به مناسبت روز خبرنگار وضعیت مطبوعات را نگران کننده خوانده و نوشته از صدا و سیما و چند روزنامه و نشریه متصل به بودجههای دولتی که بگذریم، سایر رسانهها در شرایط سخت رکود اقتصادی و تورم، با مشکلات مالی آزار دهندهای دست و پنجه نرم میکنند.
به نوشته این روزنامه نشریات وابسته به دستگاههای دولتی برعکس هستند اول هر سال بودجهای در اختیارشان قرار میگیرد و به اواخر سال که میرسند بعضی از آنها تلاش میکنند با خرج تراشیهائی که میکنند چیزی از آن نماند تا بتوانند وانمود کنند که سال آینده باید بودجه بیشتری به آنها اختصاص یابد، روزنامهها در طول سال باید خودشان درآمدزائی کنند تا بتوانند هزینههای سنگین این روزگار سخت را که هر روز قیمتها افزایش مییابند تأمین نمایند.
سرمقاله جمهوری اسلامی در نهایت نوشته: راهی هم البته برای انتشار بدون تحمل فشارهای مالی وجود دارد ولی پیمودن آن راه موجب میشود روزنامه دیگر روزنامه نباشد و به "روزی نامه" تبدیل شود؛ کرنش در برابر صاحبان زر و زور، رشوه دادن به واسطههای آگهی ها، بند و بست با مراکز قدرت و ثناگوئی و مداحی آنها. این راه را آسان میتوان پیمود و به راحتی میتوان به نان و نوائی هم رسید ولی به قیمت از دست دادن استقلال و عزت نفس. شرافت قلم، اجازه چنین کاری را به اصحاب مطبوعات نمیدهد.
نه سرد و نه گرم
بهروز قزلباش در فرهیختگان نوشته هوا در روز خبرنگار نه گرم است نه سرد. در واقع همان هوای مطلوب و دلچسبی است که باید باشد. آسمان به قدر لازم آبی است. درختان در فصل تابستان سایه خود را دریغ نمیکنند. کبوتران واهمه تفنگ ندارند. آهوها هم در صحرا و کوه و کمر مشغول چمیدناند.
نویسنده به طعنه نوشته در روز خبرنگار هیچ مشکلی وجود ندارد و جهان بر مدار صلح، آشتی و دوستی میچرخد. زمین از همیشه دلخواهتر و کوهستان آرام است. در روز خبرنگار قلقل سماور مادربزرگ هم به جوش است و تو میتوانی بیدغدغه اقتصاد و سیاست بنشینی و یک چای دلچسب زعفرانی با طعم دارچین نوشجان کنی و کمی از اخمهایت را دور بریزی تا گشایشی در چین پیشانیات حاصل شود. خب، امروز روز خبرنگار است.
در پایان مقاله فرهیختگان به طعنه آمده به همه سلام کنید، لبخند بزنید. با خودتان گل ببرید و به همکارانتان توصیه کنید با پنجرهها، درختان و مردم شهر مهربان باشند. امروز هیچ عکاسی حق ندارد از تلخیها و بدیها و شکستها و سوختنها عکاسی کند همه باید از آفتابگردانها عکس بگیرند؛ از تبسمها، قشنگیها، لبخندها و مهربانیها. چرا در هوای به این خوبی که نه سرد است و نه گرم خودمان را دچار اتفاقاتی کنیم که اصلا و اصولا اتفاقات خوشایندی نیست؟
خبرنگار دشمن؟
ابتکار سرمقاله خود را به روز خبرنگار اختصاص داده و نوشته گر چه در آغاز قرن بیستم،کسی تردید به خود راه نمیداد که قلم و کاغذ را مهمترین ابزار ذخیره سازی اطلاعات بداند،زیرا در آن زمان جوامع از نظر اقتصادی و فکری به جامعههای کاغذ مدار تبدیل شده بودند اما دیری نپائید که پایههای این باور به لرزه در آمد و با ظهور اینترنت، رایانه و رشد سریع فناوری اطلاعات، برتری بی رقیب کاغذ و قلم سنتی به طور جدی به مبارزه طلبیده شد.اما این پایان کار خبرنگاری نبود که تولدی دیگر برای او بحساب میآمد.
به نوشته این روزنامه اگر چه ابزار نوشتن دچار تحول بنیادی شده است اما از ارزش کار خبرنگار کاسته که نشده هیچ، عرصههای جدید،میادین نو برای خبرنگاران است. امروز دیگر نیاز خبرنگاری منحصر در یک رسانه با مشخصات خاص نسیت هر خبرنگار خود یک رسانه مستقل به نام وبلاگ شخصی دارد.
ابتکار معتقدست فضاهای مجازی، عرصه را بر خبرنگار تنگ نکرده است بلکه افقهای جدید پیش روی او گشوده است و او را مدد رسانیده است تا بتواند در مقیاس جهانی نقش آفرین شود. اما خبرنگاران را دشمن نیز هست دشمن خبرنگار کسی است که او را از کارکرد خود دور نگه دارد اگر کارکرد خبرنگار به آشکارسازی حقیقت است، پس دشمن او هر عاملی است که مانع حقیقت نشانی وی شود.
آیا آمریکا حمله می کند
محمود صدری در سرمقاله دنیای اقتصاد در پاسخ به این سئوال که آیا حمله نظامی آمریکا به ایران امکان پذیرست به سوابق ایران و آمریکا اشاره کرده و نوشته حتی دولت ایران که تقریبا هیچ قرابت سیاسی و اعتقادی با دولت آمریکا نداشت و ندارد، در جریان سرنگونی رژیمهای طالبان و صدام، گاه همراه این کشور بود و گاه دیگر خاموش راضی. تقدیر رژیمهای طالبان و صدام، سرنگونی بود و کسی یارای تغییر این سرنوشت را نداشت.اما وضع ایران، در فضای بینالمللی کنونی اینگونه نیست.
به نوشته این مقاله نظام سیاسی ایران، بهرغم برخی دشواریها و مصائب سیاسی و اقتصادی، قدرت شگرفی برای بازآفرینی و بازآرایی دارد. ایران، در عرصه بینالمللی سال دشواری مانند 1375 را پشت سرگذاشته است. در آن سال ایران و برخی کشورهای اروپایی تا مرز قطع رابطه سیاسی هم پیش رفتند، اما این بحران پشت سر گذاشته شد.
سرمقاله دنیای اقتصاد اضافه کرده پیام قطعنامه چهارم شورای امنیت این نبوده و نیست که جامعه جهانی خواستار برخورد نظامی با ایران است. حتی تحریمهای اضافی آمریکا و اروپا هم به خودی خود حامل چنین پیامی نیست، اما میتوان گفت آمریکاییها مایلند واکنش ایران به تحریمها و دیگر رفتارهای بینالمللی، لحن پرخاشگرانه و تهاجمی به خود بگیرد و آنان، رفتار ایران را دستاویز رجوع به اصل 51منشور ملل متحد کنند.فعلا دست آمریکاییها در این زمینه خالی است و چه خوب است که دیپلماسی ایران این دست را همچنان خالی نگهدارد.
حساب فراموش شده ارز
بایزید مردوخی در سرمقاله آرمان نوشته اصولا حساب ذخیره برای ظرفیتسازی است. فلسفه اصلی هم همین بود؛ چرا که ایران نیاز به ظرفیتسازی در زمینه تولیدی دارد تا از طریق رشد تولید، صادرات را افزایش دهیم. این اهداف از طریق تشکیل سرمایه صورت میگیرد. واحدی که امروز وجود دارد گرچه با گرفتن ارز به فعالیت و تولید میرسد، اما در افزایش اشتغال بی اثر است و احتمالا جنبه صادراتی نخواهد داشت.
به نظر دبیر سابق هیات امنای وام های سخاوتمندانه دولت همیشه به نفع صنایع نیست دولت همیشه سخاوتمند نیست. دولت یکدفعه به فکر میافتد که پول خود را پس بگیرد و نداشتن منابع برای بازپرداخت به صنعت لطمه میزند. درست است که چرخ صنعت باید در تمام دنیا با وام بچرخد اما باید وابستگی به منابع بانکی حدی داشته باشد. ممکن است دولت یکباره وامها را پس بگیرد. همانطور که اعلام شد وامهای کلان ظرف 15 روز تسویه شود. واحدهای صنعتی برای گرفتن ارز از اروپا هم مشکل دارند. گرچه زمانی ادعا میکردند که از اروپا آسانتر اعتبار میگیرند تا از داخل. امروز شرایط سختتر هم شده است. احتمالا وامهایی که به صنعت ایران میدهند گران است.
سرمقاله آرمان تاکید کرده اولویت صنایع دریافت وام ارزی نیست، بلکه دریافت وامهای ریالی است. هنوزتولید ایران صادراتمحور نشده است. برای صادرات محوری، از زمان شروع طرح، باید هدفگیری صادراتی صورت گیرد. باید طرحها با صادرات محصول توجیه شوند و این تنها مسیر صنعتی شدن کشور است.
تردید در آمار بورس
تهران امروز در گزارشی در باره رشد آمار بورس تهران سخن ریییس کمیسیون اصل نود مجلس را نقل کرده که گفته سازمان بورس باید در خصوص دلایل رشد شاخص و عدم تشکیل حباب توضیحاتی بدهد چرا که یکی از دلایل تغییر چشمگیر شاخص بورس طی پنج ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال قبل احتمال شاخصسازی از سوی برخی در آمار بورس است.
به گزارش این روزنامه با همه تردیدها رییس سازمان بورس میگوید شاخصی که هم اکنون به بازار منعکس میشود، شاخصی درست است، چراکه بازده بازار از دو بخش قیمت و سود نقدی تشکیل میشود و این شاخص بیانگر بازده بازار براساس این دو فاکتور است.
تهران امروز نوشته گرچه اظهار نظر رئیس سازمان بورس در خصوص دفاع از شاخص فعلی قانع کننده به نظر میرسد اما سوال این است که چرا شاخص جدید روند شاخص قیمت را ادامه داده وکار خود را با رقم 9 هزار واحد آغاز کرده است؟ به عبارت دیگر چرا مسئولان بورس شاخص شبیه سازی شده را فردای روزی که شاخص بورس حذف شده بود به عنوان شاخص کل به نمایش گذاشتند.
تاخیر در اجرای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات
جام جم در گزارش اصلی خود نوشته از ابلاغ قانون «انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» نزدیک به 6 ماه میگذرد، اما از اجرای آن خبری نیست، این در حالی است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید در یک فرصت 3ماهه آییننامه اجرایی این قانون را تدوین میکرد.
به نوشته این روزنامه شاید بسیاری از وجود قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات بیخبر باشند قانونی که براساس آن، هر یک از موسسات عمومی باید جز در مواردی که اطلاعات دارای طبقهبندی است، به نفع افکار عمومی و حقوق شهروندی، دستکم به صورت سالانه اطلاعات عمومی شامل عملکرد و ترازنامه خود را با استفاده از امکانات رایانهای یا در قالب یک کتاب راهنما منتشر کنند یا به منظور حمایت از آزادی اطلاعات و دسترسی همگانی به اطلاعات موجود در موسسات عمومی و خصوصی که خدمات عمومی ارائه میکنند، کمیسیون ویژهای تشکیل شود.
در ادامه گزارش جام جم آمده بر این اساس موسسه عمومی یا خصوصی باید به درخواست دسترسی به اطلاعات در سریعترین زمان ممکن پاسخ دهد و در هر صورت، مدت زمان پاسخگویی نمیتواند حداکثر بیش از 10 روز از زمان دریافت درخواست باشد.
کیهان و رییس دفتر احمدی نژاد
کیهان در ادامه افشاگری های خود درباره همایش ایرانیان مقیم خارج از کشور علیه رحیم مشائی رییس دفتر رییس جمهور امروز هم در مقاله ای مدعی شده در این همایش از برخی چهره های ایرانی و خارجی که مرتکب جرایم قابل پیگیری قضایی شده و به محض ورود بایستی بازداشت و تحت پیگرد قرار می گرفتند نیز دعوت شده است که معلوم نیست مراکز اطلاعاتی و امنیتی کشور چگونه و با کدام توصیه احتمالی از انجام وظیفه قانونی خود درباره آنها سر باز زده اند؟!
به نظر کیهان سوال اساسی تر آن که چرا باید در شرایط کنونی با هزینه نجومی و هنگفتی بالغ بر 80 میلیارد ایرانیان خارج از کشور را برای شنیدن سخنان شرک آلود آقای مشایی گردهم آورد؟! و این اظهارات شرم آور و ضد انقلابی را در پوشش دیدگاه جمهوری اسلامی ایران به خورد آنان داد؟! چه کسی به آقای مشایی اجازه داده است که 80 و چند میلیارد پول بی زبان بیت المال را از حلقوم محرومان و مستضعفان بیرون بکشد و برای سخنان آمریکا و اسرائیل پسند خود مستمع جمع کند؟! راستی! وزارت اطلاعات، وزارت امور خارجه، دستگاه قضایی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مخصوصا شخص ریاست محترم جمهوری چه پاسخی برای این پلشتی آشکار دارند؟!
در ادامه گزارش افشاگر کیهان این جمله رحیم مشائی نقل شده که اندیشه آقای احمدی نژاد حذف رژیم صهیونیستی از نقشه جغرافیایی نیست، بلکه ما معتقدیم آمدن اسرائیل مبنا ندارد، این رژیم زورکی آمده و موقت است. کیهان پرسیده آیا این دقیقا همان شعار «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران»! نیست؟! یعنی اسرائیل خودش رفتنی است و نباید در پی مقابله با آن بود! صهیونیست ها مگر چه می خواهند؟! آیا آقای احمدی نژاد با محو اسرائیل که دیدگاه قطعی امام راحل است مخالفند؟
حمله به آلمان، اشغال پاکستان
آرمان خبر داده که مهدی کلهر مشاور محمود احمدی نژاد در تازه ترین اظهار نظر خود گفته هدف از سپر موشکی ایران نیست و اگر تل آویو بخواهد روزی به کشوری حمله کند آن کشور ایران نخواهد بود، بلکه در اروپا و به احتمال زیاد کشورهایی همچون آلمان و اتریش خواهد بود.
گفته هائی که به نوشته این روزنامه با تحلیلهای کارشناسان مسایل سیاسی و بینالمللی به هیچ عنوان همخوانی ندارد و حتی واکنش منفی خبرنگاران مصاحبهکننده را در پی داشته است. اما این نوع سخنان از سوی برخی مسئولان در سالهای اخیر عجیب و دور از ذهن نیست و مردم و اصحاب رسانه تقریبا به شنیدن این تحلیلها عادت کرده و از کنار آن به سادگی میگذرند، اما جای بسی تامل است که چرا یک مسئول دولتی بلندپایه به خود اجازه میدهد اظهاراتی را بیان کند که حتی تصورش دور ذهن است.
مشاور رئیسجمهور به نوشته آرمان سپس به افشاگری تازه ویکی لیکز و نشت اطلاعاتی ارتش آمریکا در خصوص افغانستان آن را سناریوئی برای آماده سازی فضای بین المللی برای خروج نظامیان آمریکا از افغانستان خوانده و گفته انتشار این اسناد شبیه واقعهای است که در جنگ ویتنام پیش آمد.اما باید بررسی کرد که آیا این نیروها در پاکستان میمانند یا آنکه از این کشور هم خارج میشوند؟ اما به نظر می رسد اشغال پاکستان مورد نظرست.