شورای نگهبان مصوبه مجلس در مورد دانشگاه آزاد را رد کرد

شورای نگهبان مصوبه مجلس در مورد دانشگاه آزاد را رد کرد

شورای نگهبان گفته است که مصوبه مجلس اشکالات دیگری هم دارد که اگر دوباره در اختیار شورای نگهبان قرار گیرد، اعلام خواهد شد

شورای نگهبان قانون اساسی در ایران مصوبه اخیر مجلس را که مانع از تغییر اساسنامه دانشگاه آزاد می شد و وقف اموال آن را قانونی می کرد، مخالف شرع و قانون اساسی دانست.

عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان امروز شنبه ۱۲ تیر (۳ ژوئیه) گفت که اعضای این شورا این مصوبه را از آنجا که "ابهام" دارد و "متضمن ورود به صلاحیت شورای عالی انقلاب فرهنگی است"، مغایر اصول ۵۷ و ۱۱۰ قانون اساسی می دانند و آن را رد می کنند.

اصل ۵۷ قانون اساسی ایران قوای سه گانه را موظف می کند که زیر نظر "ولایت مطلقه امر" عمل کنند و اصل ۱۱۰ این قانون که در مورد اختیارات رهبری است، حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه را در اختیار رهبر جمهوری اسلامی قرار می دهد.

به نظر می رسد که استناد شورای نگهبان به این اصول، با توجه به مخالفت آیت الله علی خامنه ای با لغو مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی توسط مجلس صورت گرفته باشد؛ مخالفتی که هواداران دولت نمونه آن را از یک سخنرانی مربوط به ۱۴ سال قبل رهبر ایران چنین نقل می کنند: "به صورتی نباشد که این جا [در شورای عالی انقلاب فرهنگی] یک عده از افراد متفکر، صاحب منزلت فرهنگی و فکری و اجتماعی بنشینند و چیزی را تصمیم گیری بکنند، بعد ناگهان مثلا مجلس در حاشیه یک مصوبه همه آنها را نقض کند و بی نتیجه شود".

در مصوبه مناقشه انگیز مجلس، ایجاد تغییر در اساسنامه اولیه دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی غیر دولتی تنها با پیشنهاد هیأت موسس مجاز دانسته شده و همه مصوبات قبلی که این قاعده در آنها رعایت نشده بود، باطل اعلام می شد.

این تصمیم مجلس به معنای لغو مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد تغییر اساسنامه دانشگاه آزاد تلقی می شد، چرا که هیأت موسس این دانشگاه با این تغییرات مخالف بود.

اما تصویب این طرح مخالفت های گسترده ای در میان هواداران دولت برانگیخت و مجلس دو روز بعد فوریت طرحی را تصویب کرد که اعتبار مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد دانشگاه آزاد را مورد تأیید قرار می داد.

علی مطهری، نماینده اصولگرای منتقد دولت در مجلس ایران در مخالفت با تصویب فوریت این طرح گفت که رهبر ایران نظرات دیگری هم در این مورد داشته و از جمله در دیدار با کمیسیون فرهنگی مجلس گفته است که وظیفه شورای عالی انقلاب فرهنگی سیاست‌گذاری، وظیفه مجلس قانون‌گذاری و وظیفه دولت اجرا است، "لذا ایشان به طور مثال طراحی نقشه مهندسی فرهنگی و الگوی توسعه ایرانی اسلامی را به عهده این شورا گذاشتند و اگر این شورا در مواردی قانون‌گذاری هم کرده از روی اضطرار بوده است."

کشمکش

ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی به عهده محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری ایران است و ریاست هیأت موسس دانشگاه آزاد را اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس خبرگان رهبری و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به عهده دارد.

ناظران مسائل سیاسی ایران، کشمکش بر سر اساسنامه دانشگاه آزاد را تلاش آقای احمدی نژاد و نزدیکانش برای خارج کردن این دانشگاه از تسلط آقای هاشمی رفسنجانی و همفکران او قلمداد می کنند.

علاوه بر آقای هاشمی رفسنجانی، میر حسین موسوی، سید حسن خمینی و عبدالله جاسبی هم در هیأت موسس دانشگاه آزاد عضویت دارند.

این هیأت در شهریورماه سال گذشته، ظاهرا به قصد جلوگیری از تسلط حامیان آقای احمدی نژاد بر اموال دانشگاه آزاد، این اموال را وقف توسعه آموزش، پژوهش و فناوری کرد، اما این اقدام با مخالفت هوادارن دولت رو به رو شد که ایرادهای شرعی و حقوقی در مورد آن مطرح می کردند.

مصوبه اخیر مجلس این وقف را هم به رسمیت می شناخت و قانونی می کرد که با مخالفت شورای نگهبان مواجه شده است.

تکذیب شایعه دخالت رهبری

همزمان با اعلام مخالفت شورای نگهبان با مصوبه مجلس، منصور کبگانیان، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد به تعویق افتادن جلسه هیأت امنای دانشگاه آزاد بر اساس اساسنامه مصوب این شورا توضیحاتی داده است.

آقای کبگانیان به خبرگزاری فارس گفت: "اجرای اساسنامه جدید دانشگاه آزاد برای بررسی های حقوقی و قانونی مدت کوتاهی متوقف خواهد شد".

او گفت که شورای عالی انقلاب فرهنگی ممکن است جلسه این هفته خود را به بررسی نقشه جامع علمی کشور اختصاص دهد و بررسی موضوع دانشگاه آزاد را به بعد موکول کند، اما تأکید کرد که "تصمیم گیری نهایی در این زمینه بر عهده رئیس شورا خواهد بود".

آقای کبگانیان همچنین این "شایعه" را تکذیب کرد که آیت الله خامنه ای دستور لغو اجرای اساسنامه جدید دانشگاه آزاد را صادر کرده است و گفت: "برداشت بنده این است که این توقف کوتاه خواهد بود و بعد از بررسی های کارشناسی، با استحکام و قوت بیشتری اجرا خواهد شد".

این در حالی است که اکبر هاشمی رفسنجانی در جلسه امروز مجمع تشخیص مصلحت به "اقدامات اخیر" آیت الله خامنه ای در "مسئله دانشگاه آزاد" برای "تحقق قانون مندی و وحدت" اشاره کرده، بدون اینکه روشن کند که این اقدامات چه بوده است.

ممکن است "بررسی های حقوقی و قانونی" که عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به ضرورت آنها اشاره کرده است، در مورد جنبه ای از ماجرا باشد که پیش تر صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه ایران هم در مورد آن سخن گفته بود.

آقای لاریجانی در یک برنامه تلویزیونی گفته بود که مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی از نظر قوه قضائیه محترم است، اما دانشگاه آزاد مطابق اساسنامه اولیه خود یک "نهاد عمومی غیر دولتی" است و تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی "تصرف خاصی" در املاک و مستغلات آن ایجاد می کند که قابل شکایت در دادگاه است.

این اظهارات آقای لاریجانی پس از آن مطرح شد که او حکم توقف اجرای اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی را که توسط یک قاضی صادر شده بود، لغو کرد.

او در توضیح این تصمیم خود گفت که از نظر او دادگاه نمی بایست اجرای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی را به دلیل مشکلی که در بخشی از آن است به طور کلی متوقف کند.