بررسی روزنامه های صبح تهران؛ دوشنبه هفدهم خرداد
تیترهای اول
"از امام آموختیم به جای تکیه بر غرب یا شرق باید روی پای خود بایستیم" تیتر آفتاب یزد است و کیهان خبر داده که 247 نماینده مجلس بیانات رهبر را فصل الخطاب دانستند".
"هدف آمریکا فشار بر ایران برای خروج ایران از ان پی تی است" تیتر اول سیاست روز است، ده پیشنهاد ایران به اجلاس جده برای مقابله با اسرائیل" عنوان اصلی روزنامه های ایران، رسالت، خراسان و جمهوری اسلامی است و دنیای اقتصاد از زبان محمود احمدی نژاد نوشته "روسیه مواظب باشد".
مردم سالاری خبر داده "تعیین ضریب حقوق شش درصدی کارمندان غیرقانونی است"، حمایت از زبان رییس مجلس نوشته "مجلس در حقوق خود اهل مجامله نیست"، "انحصار بیمه های دولتی شکسته می شود" گزارش اصلی جام جم است، ابرار از "کاهش پنج میلیون ریالی قیمت سمند" خبر داده، "ناگفته های علی آبادی از چهار سال مدیریت ورزش" عنوان اول خبر است و فرهیختگان نوشته "25 میلیارد دلار برای ترمیم شاهرگ اقتصادی".
ابتکار از "آغاز نام نویسی تسهیلات مهررضا" نوشته، "هجوم برای استفاده از تسهیلات اشتغال"، "هجوم وام جویان به صندوق مهررضا" تیتر آرمان است، پول خبر داده که "بنیاد مستضعفان 5 درصد سهام بانک صادرات را خرید" و جهان صنعت در گزارش اصلی خود از "بهت اقتصادی از نرخ تازه دلار" نوشته است.
گزیده مقالات
مقصر در عدم اجرای قانون
مژگان فرجی در سرمقاله جهان صنعت پرسیده کدام نهاد در عدم اجرای قانون مقصر است و در پاسخ به سخنان محمود احمدی نژاد در جلسه کمیسیون اصل نود مجلس اشاره کرده که در توضیح عدم ابلاغ قانون دو میلیارد دلار تسهیلات برای قطار شهری و نیز قانون حمایت از تولید مسکن گفته قانون تسهیلات دو میلیاردی قطار شهری دارای تبعات و خطرات بسیار بسیار نامناسبی بوده و قانون حمایت از تولید مسکن نیز در صورت ابلاغ مشکلات فراوانی را به وجود میآورده و در قیمت مسکن و زمین اثر میگذاشته است.
به نوشته این مقاله این اولین بار نیست که مجلس از دولت میخواهد تا قانون را رعایت کند و البته دولت هم برای عدم اجرای دلایل مختلفی میآورد که از نظر خود کفایت میکند اما ظاهرا تصور نمایندگان اینگونه نیست و احمدینژاد باید بر فرض برای بر زمین ماندن حدود یکصد قانون در حوزه بهداشت با شیوه دیگری اعضای خانه ملت را مجاب سازد.
سرمقاله جهان صنعت تاکید کرده در کنار انتقاداتی که به دولت در عدم اجرای بعضی قوانین گرفته میشود باید به مجلسیها هم گفت که بهتر است به جای طرح صورت مساله به فکر حل آن باشند و از ابزارهای نظارت به درستی استفاده کنند.
ایران و روسیه
ابتکار در سرمقاله خود نوشته دمیتری مدودف روزهاست که حرکات مارپیچ بسیاری را در عرصه دیپلماتیک از خود نشان میدهد. وی روز گذشته مهمان آنگلا مرکل آلمانی بود که این روزها کم در داخل کشورش با دردسرهای داخلی رو به رو نشده ولی همچنان برای تشدید تحریمها علیه ایران اصرار دارد و البته در این مسیر توانسته است حمایت روسهای سرسخت را نیز به دست آورد.
به نوشته این مقاله پیش از وارد شدن ترکیه و برزیل به بازی هستهای ایران، روسیه و چین از اصلی ترین مدافعان تهران در این مسیر بودند. اما پس از ورود این دو کشور، روس ها در آغوش غربیها مامن گزیده اند. روسیه نشان داد که درسیاست به هیچ اصل اخلاقی پایبند نیست حال که مشتش برای ایران بازشده به دنبال انتقام است.
ابتکار پیش بینی کرده که همراهی امروز روسها با غرب علیه ایران در خاطر ملت ایران خواهد ماند و بدون تردید برای آن کشور هزینههای جبران ناپذیر خواهد داشت.
کار بیکاری
هادی حق شناس در مقاله ای در روزنامه خبر نوشته مـی خـواهم عـدد 7/24 درصـد را گـرد نـمـایم و بـگـویم 25 درصد، مطمئناً کسی مخالف نیست، عدد مذکور مربوط به درصد بیکاران سنین 15 الی 24 ساله ها مـی بـاشـد یعنـی همـان کسـانیکه طـی سـالـهـای 1364 لـغـایـت 1373 به دنیا آمده بودند این جمعیت بیکار غـیــر مــولـد حـدود 30 سـال دیگـر، در میانگین سنی بازنشستگی و پیری قرار میگیرد یعنی در محدوده سنی 45 الـی 64 سـال بـدون هـیـچـگـونـه تولیدی، انتظار دریافت خدمات اجتماعی و درمانی از جامعه دارند، یعنی انتظار دارند مشکلات پزشکی حل و همچنین مقرری مکفی از دولت دریافت نمایند.
به نوشته این نماینده مجلس ایران مجبور است در دهه های آینده برای اداره جامعه از محل مالیات ها برنامه ریزی مناسب داشته باشد، نه صرفاً فروش نفت خام یا سایر فرآورده های نفتی و گاز که در حال اتمام هستند . منشأ افزایش مالیات نیز افزایش تولید است یعنی اگر جامعه بتواند تولیدات کالا و خدمات خود را افزایش دهد دولت ها می توانند از آنها مالیات اخذ نمایند، در غیر این صورت دریافتی مالیات دولتها کم می شود و وقتی درآمد دولت ها کم گردد نمی توان از دولت ها انتظار دریافت خدمات اجتماعی و درمانی داشت.
بر اساس مقاله خبر حال که مجلس هشتم در آستانه بررسی و تصویب برنامه پنجم است، مفاد برنامه پنجم را طوری تـنـظیم نماید که خروجی آن اشتغال برای بیکاران باشد. باید با تدوین سیاستها و راهبردهای پولی، مالی و ارزی در بخش های صنعتی و کشاورزی و درنهایت بخش خدمات، بیکاری را به نرخ بیکاری طبیعی رساند، به شرطی که مجریان به برنامه باور داشته باشند و این بزرگترین نقص در تاریخ برنامه ریزی 60 ساله ایران زمین است.
بهت اقتصادی از نرخ تازه دلار
حمیدرضا طهماسبیپور در گزارش اصلی جهان صنعت نوشته روز گذشته نسبت برابری یورو به دلار به 1965/1 رسید تا تاریخیترین رقم دلار در بازار ایران به ثبت برسد. هر چند در عرصه جهانی واکنش اقتصاد بحرانزده اروپا باعث سقوط ارزش یورو در برابر دلار شد اما در این میان، بهبود اقتصاد آمریکا هم بیتاثیر نبود که قیمت نفت کاهش و ارزش دلار سیری صعودی یافته است.
به نوشته این روزنامه فارغ از این که این جابهجایی نرخها چه زیان مهلکی به بخش تولید و اشتغال کشور وارد میکند آنچه به صورت عینی و ملموس در این اتفاق اقتصادی مهم است؛ موضوع تبدیل بخشی از ذخایر ملی بانک مرکزی به یورو است که چندی پیش انجام شد و بانک مرکزی رقم زیان آن را در قبال سود تبدیل دلار به طلا ناچیز دانست.
نویسنده گزارش جهان صنعت از سیاستگذاران ذخایر کشور پرسیده اقتصاد ملی در تبدیل دلار به یورو چه میزان زیان (یا شاید هم عدمالنفع) دیده است؟ آیا رشد 40 درصدی ذخایر در تبدیل دلار به طلا با چنین افزایش قیمتی باز هم همان 40 درصد مانده یا آب رفته است؟
هجوم برای دریافت تسهیلات بانکی
مهرداد خدیر در سرمقاله روزنامه پول نوشته به گزارش خبرگزاریها تنها در یک ساعت اول صبح دیروز 120 هزار نفر برای دریافت تسهیلات مهررضا ثبتنام کردند. فارغ از ابعاد کمی شمار بیکاران در ایران، جاذبه این تسهیلات را نزد ثبتنام کنندگان میتوان در کارمزد 4 درصدی و بازپرداخت پنج ساله آن جست. در اقتصادی با نرخ تورم بالای 10 درصد طبیعی است که کارمزد 4 درصدی مورد استقبال قرار میگیرد، اما آیا وام اشتغال، دارو و درمان درد بیکاری در وضعیت رکودی اقتصاد ایران است؟
به نوشته این اقتصاددان چند سال پیش و با اینکه انتظار میرفت تجربه ناموفق وام خوداشتغالی سه میلیون تومانی در دولت آقای خاتمی مدنظر قرار گیرد و تکرار نشود، اما در دولت آقای احمدینژاد در ابعاد بزرگتر تشدید و در قالب کارگاههای زودبازده ارقام بسیار بیشتری نسبت به طرح قبلی توزیع شد، ولی این یک نیز به طریق اولی افاقه نکرد تا جایی که تازهترین آمارها از انحراف در بنگاههای زودبازده تا میزان 30 درصد حکایت میکند که به منزله سوق بخش قابل توجهی از این پول به بازارهای دیگر همچون مسکن است.
سرمقاله پول با این پرسش پایان می گیرد اولویت دولت آیا کاهش نرخ تورم است یا نرخ بیکاری؟ راه شناختهشده و مطمئن هم سرمایهگذاری است
فرسودگی ناوگان هوائی
پریسا پناهخواهی در گزارشی در سیاست روز نوشته فرسودگی ناوگان هوایی کشور بزرگترین معضلی است که صنعت حمل و نقل هوایی و مردم با آن درگیر هستند و این مشکل روز به روز جدیتر رخ مینماید. وقوع 7 حادثه خونین در بخش هوایی کشور طی یکسال گذشته، حاکی از وخامت اوضاع در این حوزه است. شدت بحران به نقطهای رسید که وزیر راه و ترابری نیز در نهایت مجبور شد بپذیرد به جای پاک کردن صورت مسئله برای این موضوع باید راهحلی یافت.
به نوشته این گزارش هرچند کارشناسان صنعت هوانوردی از ریسک بالای هواپیماهای توپولوف خبر میدادند، اما وزیر راه همواره معتقد بود هواپیماهای شرقی هیچ مشکل جدی ندارند. اما پروازهای پر حادثه هواپیماهای شرقی در سال گذشته و در نهایت پرواز مرگبار هواپیمای توپولوف حامل نخست وزیر لهستان، همه دنیا را متفقالقول کرد که هواپیماهای شرقی پرخطر هستند.
سیاست روز پرسیده تکلیف 4 فروند توپولوف 204 که حدود 4 سال پیش از کشور روسیه خریداری شد، چه میشود؟ آیا قرار است این توپولوفها را در ناوگان بپذیریم؟ آیا قراداد، ابطال خواهد شد؟ موتوری که در توپولوف 204 استفاده میشود همان موتور توپولوف 154 است. اگر تا پایان سال، پرونده خروج توپولوفهای 154 بسته شود، با ورود توپولوفهای 204 مجددا پرونده دیگری با همین مضمون گشوده نخواهد شد؟
اشتغال یا تورم
تهران امروز در مقاله اصلی خود نوشته کمبود اشتغال و افزایش بیکاری از متغیرهای آزار دهنده در اقتصاد کلان کشور است. آسیبهای مترتب بر این عارضه که از آن به عنوان بیماری لاعلاج در ادبیات اقتصادی کشور یاد میشود، چنان است که موجب میشود گاه دولتهایی مانند دولت نهم در تدوین برنامههای بودجه سالیانه، اشتغالزایی هر چند همراه با افزایش تورم را بر برنامهریزیهای کلان اقتصادی ترجیح دهند.
به نوشته این روزنامه افزایش بیکاری در جامعه که معمولا قشر جوان را بیش از سایر اقشار تهدید میکند در واقع به معنای تقدیم سفره خالی به خانوارهای جوان کشور است. از این رو بود که طرح ارائه تسهیلات به بنگاههای زودبازده با استراتژی تولید شغل و تاکتیک سرعتافزایی در اشتغال جامعه بیکار و جوان در دستور کار دولت نهم قرار گرفت.
تهران امروز نوشته این طرح در سه سال اخیر از دو جنبه نقد و بررسی شد. اول اینکه آیا این طرح نسخه مناسبی برای درمان بیکاری است؟ و دوم اینکه چه تضمینی برای اجرای درست آن وجود دارد؟ پاسخ این بود که طرح یاد شده، به عنوان یک طرح مکمل در کنار سایر برنامهریزیها موجب کاهش نرخ بیکاری خواهد شد. این پاسخ البته یکسال پس از اجرای طرح با چالشی اساسی مواجه شد و گزارشهای غیررسمی از انحراف بنگاههای زودبازده حکایت داشت.
خرید سهام توسط بنیاد مستضعفان
پول در گزارش اصلی خود نوشته بنیاد مستضعفان چابک و چالاک در حالی که «400 شرکت خود را واگذار یا منحل کرده» و در حالی که رییس آن اعلام کرده است «دیگر به بنگاهداری علاقهای ندارد» در معاملهای نفسگیر که شش روز به طول انجامید، موفق شد 5 درصد سهام بانک بزرگ صادرات را از آن خود کند.
به نوشته این روزنامه گفته محمد فروزنده به اثبات رسید که "بنیاد در استراتژی سرمایهگذاریهایش تغییر جهت اساسی ایجاد کرده است."
پول روشن کرده دیروز پس از آنکه کارگزار «بهگزین» به نمایندگی از بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، دکمه اینتر را فشار داد، همه در تالار بورس فهمیدند که بنیاد، 5 درصد بانک صادرات را تصاحب کرده است. ارزش دادوستد بزرگ دیروز چیزی فراتر از 168 میلیارد تومان بود و بنیاد با خرید این بلوک بزرگ مالی نشان داد اگرچه به نگهداری بنگاههای زیانده علاقهای ندارد اما نمیتواند کیک بزرگ 5 درصدی بانک را نادیده بگیرد.