مجید جلالی دبیرکل کانون مربیان فوتبال است و به عنوان یک مربی علمی شناخته می شود. او در آغاز سال۸۸، از سوی فدراسیون فوتبال به خاطر "بازی پاک و جوانمردانه" مورد تقدیر قرار گرفت.
فولادى ها در این بازى تا دقیقه ۹۲ پیروز بودند اما سرانجام گل تساوى را از استقلال خوردند. دو روز بعد، رییس کمیته پزشکى فدراسیون فوتبال از منفى بودن ۱۴ نمونه دوپینگ بازیکنان لیگ برترى خبر داد. اما حتى این خبر نیز مانعى براى افشاگرى مجید جلالى نبود.
مجید جلالى، سرمربی تیم فولاد خوزستان، بیهوش شدن برخى بازیکنان پس از پایان بازى ها را دلیل ارتکاب آن ها به دوپینگ دانست.
بلافاصله عبدالمجید باقرىنیا سرمربى استقلال اهواز خبر از شکایت برخى بازیکنان تیمش داد و گفت: "این نوع برخورد براى جلالى که در فوتبال به 'معلم' معروف است شایسته نیست. علاوه بر میلاد میداوودى و اسماعیل شریفات، باشگاه استقلال اهواز نیز از آقاى جلالى شکایت کرده و من به بازیکنان حق مىدهم."
عبدالحمید رمضانى مدیر تیم استقلال اهواز هم در توجیه بیهوش شدن بازیکنانش گفت: "با توجه به فصل سرما، از مدیرعامل تا تدارکات باشگاه، همگى واکسن زدیم. پس از زدن واکسن در بدن بعضى ها واکنش هایى ایجاد مى شود. این اتفاق براى چند بازیکن افتاد. البته این واکنش ها قبل از بازى بروز پیدا نکرده بود. اما بعد از بازى باعث سرماخوردگى آن ها شد."
یکى دیگر از مسوولین این تیم هم گفت: "یکى از بازیکنان این باشگاه در آستانه ازدواج است، اما پس از مصاحبه جلالى، خانواده عروس اعلام کرده مراسم ازدواج فعلا منتفى است."
مجید جلالى نیز در واکنش به شکایت ها گفت: "از کلانترى اهواز مامورانى به هتل محل اقامت تیمم آمده و حکم احضار من به دادسرا را ابلاغ کردهاند. با اتفاقى که افتاد، به مراتب این موضوع را قوى تر پیگیرى مىکنم."
او افزود: "اگر فدراسیون فوتبال چنین کارى نکند به فیفا نامه مىنویسم و مىگویم در کشورم خواستم که سازمان لیگ نظارت بیشترى انجام دهد اما ماموران کلانترى آمدند تا من را ببرند."
جلالى مى گوید: "داروهایى که در بین ورزشکاران یافت مى شود از کشورهاى شرق اروپا به ایران وارد شده. اثر این داروها تنها پس از ۲۴ ساعت در بدن بازیکنان از بین مى رود و دیگر به هیچ نوع آزمایشى پاسخ نمى دهد."
![]() |
همایون بهزادی اولین مربی فوتبال بود که درباره وجود دوپینگ در عرصه این ورزش در ایران هشدار داد |
سال ۱۳۵۴ نخستین بار بود که عبارت "دوپینگ" در فوتبال ایران سر زبان ها افتاد.
در دور رفت لیگ تخت جمشید، پرسپولیس از تاج شکست خورد. پس از بازی همایون بهزادی سرمربی سرخپوشان، بازیکنان حریف را متهم به استفاده از مواد نیروزا کرد و خواستار انجام آزمایش پزشکی شد.
اما فدراسیون فوتبال به خاطر در پیش داشتن مسابقات مقدماتی المپیک مونترال و حاشیه ساز بودن این موضوع، از پرسپولیس خواست پرونده دوپینگ را به بایگانی بسپارد.
سال ۱۳۷۳ به دلیل مثبت اعلام شدن تست دوپینگ عباس جدیدی و پس گرفتن مدل طلای مسابقات جهانی کشتی آزاد ۱۹۹۳ تورنتو، بحث دوپینگ به گونه ای گسترده در جامعه مطرح شد. مردم و رسانه ها، نگرانی از احتمال تکرار آن اتفاق در سایر رشته های ورزشی را ابراز می کردند.
بر این اساس، در لیگ آزادگان و در بازی پرسپولیس با کشاورز، قرار شد بین دو نیمه از چند بازیکن نمونه گیری شود. پرسپولیسی ها همکاری نکردند و بازیکنی که مد نظر متصدیان کنترل دوپینگ بود، بلافاصله پس از مسابقه ورزشگاه را ترک کرد.
حمید درخشان سرمربی وقت پرسپولیس مدعی شد: "هیچ جای دنیا بین دو نیمه آزمایش نمی گیرند. ضمنا آن بازیکن به دلیل بیماری مادرش در پایان بازی مجبور شد سریع تر راهی خانه شود."
بر این اساس، محرومیتی برای امتناع کنندگان اعمال نشد. طرح نمونه گیری از بازیکنان فوتبال نیز مدت ها به تعویق افتاد.
![]() |
نعیم سعداوی (ردیف بالا - وسط) از اولین بازیکنان فوتبال در ایران بود که به واسطه ارتکاب دوپینگ مجازات شد |
سال ۱۳۷۶ کنفدراسیون فوتبال آسیا، دو بازیکن پرسپولیس در جام باشگاه های آسیا را به دلیل استفاده از مواد غیرمجاز نیروزا، یک سال محروم و باشگاه پرسپولیس نیز۳ هزار دلار جریمه شد که این مبلغ از جایزه مقام سومی آن ها در آسیا کسر شد.
نعیم سعداوی و فرشاد فلاحت زاده (بازیکن کمکی پرسپولیس) در بازی رده بندی مقابل الزورا عراق آزمایش داده بودند که نتیجه آن مثبت اعلام شد. نکته قابل توجه این بود که سعداوی در آن مسابقات اصلاً به میدان نرفت.
عده ای از پیشکسوتان فوتبال عقیده دارند سابقه دوپینگ در فوتبال ایران به سال ها قبل باز می گردد و محدود به این ۱۲ سال نمی شود. اما اگر اسناد را ملاک قرار دهیم، سعداوی و فلاحت زاده را باید اولین ها محسوب کرد.
![]() |
طبق مقررات آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا) آزمایش سرزده در منزل ورزشکاران منع قانونی ندارد |
اولین حکم محرومیت ناشی از دوپینگ در لیگ برتر، به نام حمید شفیعی بازیکن ذوب آهن صادر شد. شفیعی که بازیکن تیم ملی المپیک نیز بود و از او به عنوان یکی از بزرگان آینده فوتبال یاد می شد، در سال ۱۳۸۳ به مدت یک سال از حضور در میادین فوتبال محروم شد و پس از آن نیز هرگز نتوانست درخشش دوران قبل از محرومیت را تکرار کند.
از پاس همدان، سعید دقیقی ۶ ماه محروم شد.
حسن تقی پور از اعضای کادر فنی ابومسلم مشهد به خاطر تزریق ماده ممنوعه دگزامتازون به سعید بیات، به اتفاق این بازیکن محروم شدند.
مهدی واعظی، دروازهبان تیم پیکان که در اردوی جام جهانی ۲۰۰۶ نیز حضور داشت، محرومیت شش ماهه ای را از سر گذراند.
علی مولایی بازیکن مس کرمان و افشین کمایی بازیکن استقلال اهواز نیز دیگر دوپینگی های پر طرفدار دارترین رشته ورزشی در ایران هستند.
سال ۱۳۸۵ حامد کاویانپور که توسط آری هان از پرسپولیس اخراج شده بود به کایزر اسپور ترکیه پیوست. اما در کمتر از ۳ ماه خبر دوپینگ او در رسانه های ترکیه سر و صدای زیادی به راه انداخت تا ضمن اخراج از باشگاه، یک سال محرومیت نیز نصیبش شود.
یک سال بعد، تست دوپینگ سیامک سرلک در بازی فولاد خوزستان با راه آهن - دیدار پلی آف لیگ برتر- مثبت اعلام شد تا با محرومیت یکساله مواجه شود.
امسال رضا نصیری بازیکن تیم کوثر لرستان ٢ سال از شرکت در کلیه بازی ها محروم شد تا تازه ترین دوپینگی این رشته ورزشی لقب بگیرد.
نمونه گیری از فوتبالیست ها، گاهی جنجال ساز هم شده است؛ کناره گیری های ناگهانی نیکبخت واحدی از تیم ملی که شایعات فراوانی را در رسانه های داخلی دامن زد و البته همواره از سوی او تکذیب شد یک نمونه از موارد بحث برانگیز بوده است.
به عنوان نمونه دیگر می توان به ضرب و شتم مسؤول آزمایش دوپینگ بازى استقلال و سپاهان در فصل ۸۴-۸۵ لیگ برتر اشاره کرد؛ او قصد نمونه گیری از علیرضا منصوریان را داشت اما با این توجیه که "چرا وارد رختکن شد ای؟" توسط برخی بازیکنان مضروب شد. در حالی که طبق مقررات وادا، آزمایش سر زده در منزل ورزشکاران نیز منع قانونی ندارد.
![]() |
مایلی کهن: "وقتی بازیکنی در دقیقه 94 می تواند فاصله 80 متری را با سرعت برود و برگردد ... آیا نباید مشکوک شد؟" |
حادثه اخیر در جریان داربی اهواز حمایت برخی مربیان لیگ برتر فوتبال ایران از موضع مجید جلالی را برانگیخته است.
محمد مایلیکهن می گوید آیا عیبی دارد به دنبال پاکسازی باشیم؟ وقتی بازیکنی در دقیقه ۹۴ می تواند فاصله ۸۰ متری را با سرعت برود و برگردد، اما بسکتبالیستی مانند حامد حدادی برای رفت و برگشت یک زمین بسکتبال مشکل دارد، آیا نباید مشکوک شد؟
مایلی کهن خود نیز در ماجرای درگیری لفظی اش با فیروز کریمی، نام هفت فوتبالیست را به عنوان شاهدان ادعای خود، مبنی بر دست داشتن فیروز کریمی در مساله دوپینگ مطرح کرد. او با یاد آوری آن جنجال ها می گوید: "من شاهدان خود را به کمیته انضباطی معرفی کردم و خواستم که نامشان مخفی بماند. اما فردای آن روز اسامی اعلام شد و این افراد به انحای مختلف مورد تهدید قرار گرفتند."
"در خیلی موارد میبینیم کسانی که پول دارند و کسانی که خلاف میکنند هم تیغشان ُبراتر است و هم زبانشان درازتر و مورد حمایت نیز قرار میگیرند."
محمود یاوری سرمربی شاهین بوشهر هم با دفاع ضمنی از جلالی گفته است: "من به این مورد اعتقاد دارم و باورم بر این است که خیلیها از مواد نیروزا استفاده میکنند. باید در ارتباط با دوپینگ سختگیریها بیشتر شود. اگر سخت نگیریم و فرد خاطی را ببخشیم، روز به روز دوپینگ بیشتر خواهد شد."
بیژن ذوالفقارنسب هم می گوید: "به نظر من باید کنترل مستمر و منطقی بر بحث دوپینگ صورت بگیرد. ما به خاطر قضیه دوپینگ در رشتههای وزنهبرداری و کشتی با مشکلات زیادی روبهرو شدیم، نباید بگذاریم تاریخ دوباره تکرار شود."
گرچه با وساطت مدیرکل تربیت بدنی خوزستان، جلسه ای بین مسئولان دو باشگاه فولاد و استقلال اهواز برگزار شد تا اختلافات برطرف شود و همچنین قرار شد دو بازیکن استقلال اهواز نیز شکایت های خود را پس بگیرند، اما به نظر می رسد بحث حاشیه ساز دوپینگ، در مقاطعی دیگر از روز های باقی مانده لیگ برتر نیز مطرح خواهد شد.
حمید سجادی رییس مرکز توسعه ورزشهای حرفهای و قهرمانی سازمان تربیت بدنی از اعلام دستور خود به مدیرکل دفتر امور مشترک فدراسیونها مبنی بر توجه ویژه به بحث دوپینگ در فوتبال خبر می دهد.
سجادی که قهرمان سابقه دو و میدانی آسیاست می گوید: "ما پس از شنیدن نقطه نظرات صاحبنظران و تاکیدات مجامع بینالمللی احساس وظیفه کردیم که موضوع دوپینگ را جدی بگیریم. متاسفانه برخی فدراسیونها مستقل عمل میکنند. سازمان میخواهد این هماهنگی میان همه فدراسیونها با فدراسیون پزشکی- ورزشی ایجاد شود."
اما احمد هاشمیان مسوول کنترل دوپینگ فدراسیون فوتبال گفت: "به هیچ عنوان قبول ندارم که کمیته پزشکی فدراسیون فوتبال در بحث مبارزه با دوپینگ بد کار کرده است."
او می افزاید: "اگر منظور این باشد که این کمیته میتواند بهتر کار کند مصداق دارد اما این که در کنترل دوپینگ ما ضعیف کار کردهایم را به هیچ وجه قبول ندارم. یقین دارم که دکتر سجادی به عنوان یک همکار علمی تنها به مستندات رجوع میکند و خواهد فهمید که این بحثها فقط نوعی متوجه کردن اذهان به سمت حاشیه است."
علی کفاشیان رییس فدراسیون فوتبال ایران هم گفته است همکاران او در حد توان، کار خود را در برای مبارزه با دوپینگ انجام داده اند. اما قبول دارد که این اقدامات کافی نیست و لازم است فعالیت های بیشتری صورت بگیرد.
مهدی رستمپور - روزنامه نگار ورزشی
|
|
|