پیشنهاد جدید ایران: پاسخ به سئوالاتی که پرسیده نشد

پیشنهاد جدید ایران: پاسخ به سئوالاتی که پرسیده نشد

از راست سفرای آلمان و سوئیس، وزیر خارجه ایران، سفرای فرانسه، روسیه، چین و کاردار بریتانیا در تهران

متن بسته پیشنهادی جدید ایران به گروه 1+5 که اخیر از سوی منوچهر متکی وزیر امور خارجه ایران، به نمایندگان کشورهای آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان تحویل داده شده شامل پیشنهادهایی از سوی مقام های ایرانی است که محوریت آن ملاحظات اخلاقی و اصلاح روابط انسانی و مناسبات کشورها است.

در بسته پیشنهادی جدید ایران، این کشور خواستار فراهم شدن فرصت مناسب برای مشارکت عمومی همه کشورها در آنچه که "مدیریت جهانی می خواند" شده، است. این روش یعنی تلاش دوباره ایران برای حل و فصل اختلاف ۳۰ ساله ایدئولوژیک که کمتر در اختلاف نظرهای دیپلماتیک مشابه به عنوان راه حل مطرح شده است.

این دومین بسته پیشنهادی ایران است که از بهار سال گذشته به ۵ کشور عضو دائم شورای امنیت به همراه آلمان ارائه می شود.

محتوا و ادبیات بسته پیشنهادی جدید ایران مشابه اولین بسته ای که این کشور یک سال پیش نیز آن را ارائه کرد بود اما جزئیات پیشنهاد جدید ایران تفاوت هایی اندک با بسته نخست دارد و از جمله اینکه پیشنهاد های عملی آن کمتر شده و به مسائل انتزاعی تری همچون " حفظ کرامت انسان ها" به عنوان یک پیشنهاد سیاسی - امنیتی اشاره دارد.

حذف سرفصل اتمی

متن اولین پیشنهاد ایران به گروه 1+5 که سال گذشته ارائه شده بود، شامل سرفصل هایی درباره موضوعات سیاسی و امنیتی ، اقتصادی و سرانجام هسته ای است. این بسته پیشنهاد می کرد که این موضوعات حداکثر ظرف مدت ۶ ماه مورد ارزیابی قرار گیرد و درباره آن تصمیم گیری شود.

اما بسته جدید پیشنهادی ایران که شامل یک مقدمه نسبتا طولانی است بیشتر در زمینه مسائل ایدئولوژیک ایران و تفاوت های آن با جهان بینی غرب اشاره های تلویحی دارد و فرازهای پایانی آن با لحنی نصیحت وار به کشورهای غربی توصیه می کند که از "اشتباهات گذشته" برای موفقیت مذاکرات آتی با ایران دست بردارند.

در بسته جدید پیشنهادی ایران، برخلاف پیشنهاد سال گذشته سرفصل "موضوعات اتمی" حذف شده و سرفصل تازه ای با عنوان "مسائل بین المللی" به آن افزوده شده است.

در این بسته، همچنین همکاری درباره موضوعاتی چون "دزدی های دریایی" مورد توجه قرار گرفته و ایران خواستار مبارزه با آن به عنوان یک "تهدید مشترک" شده است.

در عین حال مهلت ۶ ماهه ای که در بسته پیشنهادی قدیمی تر برای بررسی پیشنهاد های ایران ذکر شده بود، از بسته جدید حذف شده است.

پیش از ارائه این بسته توسط منوچهر متکی وزیر امور خارجه ایران به ۶ قدرت جهانی، محمود احمدی نژاد این بسته را راهکار ایران برای "اصلاح امور جهان" خوانده بود.

به تازگی منوچهر متکی وزیر امورخارجه ایران ارائه بسته را نشانه عزم تهران برای ورود به مباحث کلان دانسته و گفته از اگر اظهارات جداگانه اعضای 1+5 را در کنار هم قرار بدهیم برآیند آن اذعان به وجود محورها اساسی برای شروع یک گفتگوی سازنده و جدی با ایران است.

امیدوار ایران در کنار ناامیدی غرب؟

آمریکا به رهبری باراک اوباما، رئیس جمهوری جدید این کشور که رویکردی ملایمی درباره ایران نسبت به جورج بوش رئیس جمهوری پیشین آمریکا از خود نشان داده است، تا آخر ماه سپتامبر یعنی حدود ۲ هفته دیگر به ایران مهلت داده که گفت و گوهای اتمی را از سر بگیرد یا با تحریم ها و فشارهای بیشتری روبه رو می شود.

بحث و گفت و گو ها درباره موضوع اتمی ایران از حدود یک سال پیش و در جریان نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پس از آن در انتظار نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران، متوقف شده بود.

برخی از تحلیلگران می گویند که مواضع اروپا و آمریکا که پس از انتخاب باراک اوباما به ریاست جمهوری آمریکا متفاوت شده بود در هفته های اخیر بار دیگر به یکدیگر نزدیک شده و احتمال فشار ها و تحریم های تازه برای ایران را محتمل کرده است.

بسته پیشنهادی ایران که از دید کشورهای 1+5 می بایست پاسخی به سئوال "آیا قطعنامه های شورای امنیت را اجرا می کنید یا نه" می بود، عملا به یادآوری ریشه اختلاف کشورهای غربی و جمهوری اسلامی اشاره دارد و خواستار بر طرف شدن انواع تهدیدهایی است که از دید مقام های ایرانی، نزدیک به ۳۰ سال است این کشور را تحت فشار قرار داده است.

مجمع عمومی سالانه سازمان ملل با حضور مقام های عضو این سازمان به زودی در نیویورک آغاز می شود و قرار است در حاشیه آن فرصتی برای مذاکره گروه 1+5 بر سر پرونده اتمی ایران حاصل شود.

سال گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، وزرای خارجه کشورهای 1+5 صدور قطعنامه جدید علیه ایران را تصویب کردند و و شورای امنیت سازمان ملل پنجمین قطعنامه خود را صادر کرد.

بسته جدید پیشنهادی ایران که ظاهرا با هدف جلوگیری از تحریم های بیشتر این کشور و آغاز مذاکرات با 1+5 در آستانه پایان مهلت آمریکا ارائه شده، به نظر نمی رسد که توانسته باشد نظر این شش کشور را جلب کرده باشد اما نشان از اختلاف جهان بینی مقام ها در ایران با کشورهای غربی دارد و فاصله ای را به رخ می کشد که برآمده از ایدئولوژی های حاکم بر رهبران ایران است.