سرطان دهانه رحم را جدی بگیرید

سرطان دهانه رحم را جدی بگیرید

سرطان "گردن رحم" یا سرطان "دهانه رحم" (Cervical Cancer) نوعی بیماری است که در آن رشد بافت سرطانی بدخیم از ناحیه گردن رحم نشأت می‌گیرد و به طور نامنظم و فزاینده‌ای تکثیر و منجر به تراریختگی آن می‌شود.
سرطان گردن رحم دومین سرطان رایج در زنان است. هر سال حدود ۵۰۰ هزار زن به این بیماری مبتلا می‌شوند و حدود ۳۰۰ هزار نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند که بیشتر آنها در کشورهای در حال توسعه هستند.

شیوع سرطان جسم رحم عمدتا در سنین پس از یائسگی است و مهم‌ترین مشخصه آن «خونریزی» است که ممکن است این خونریزی پس از یائسگی اتفاق بیفتد یا به صورت خونریزی‌های نامرتب، حول‌وحوش سن یائسگی باشد. اما اگر خیلی جوان هم هستید، توضیه می کنیم که این بیماری را دست کم نگیید چون متاسفانه آمار مرگ و میر در مبتلایان به آن در حال زیاد شدن است و امروزه با انجام تست‌های غربالگری مناسبی به نام «پاپ اسمیر» این بیماری قابل پیشگیری است.
طبق بررسی‌های انجام شده، ویروس پاپیلومای انسانی‌ (HPV) را می‌توان از علل اساسی سرطان دهانه رحم ذکر کرد که دارای انواع پرخطر و کم‌خطر است که نوع کم‌خطر آن اغلب باعث زگیل تناسلی شده و نوع پرخطر آن بیشتر تبدیل به سرطان می‌شود. گفتنی است هر زنی در طول زندگی خود ۷۹ درصد احتمال ابتلا به این ویروس را دارد که حدود ۹۰ درصد این عفونت‌ها به خودی خود بهبود می‌یابند.

معمولا (نه همیشه) سن شیوع سرطان جسم و دهانه رحم از ۵۲ سالگی است و زنانی که هرگز زایمان نکرده‌اند ۲ تا ۳‌برابر سایرین مستعد این بیماری هستند.
یائسگی دیرهنگام ۴/۲ برابر و چاقی و اضافه وزن بیش از ۱۰ کیلوگرم، ۳ تا ۱۰ برابر، فرد را در معرض ابتلا به بیماری قرار می‌دهد.
فشارخون نیز نقش مهمی در بروز این بیماری دارد: در بیماری دیابت ۸/۲ برابر افزایش خطر وجود دارد و درمان با قرص‌های استروژن پس از یائسگی، ۴ تا ۸ برابر، مستعد این بیماری است.
سن پایین ازدواج (سن پایین‌‌تر از ۱۶ سال)‌، می‌تواند از عوامل خطرساز سرطان گردنه رحم باشند، مهم‌ترین عامل آن را عفونت با ویروس ‌‌ (HPV)(ویروس پاپیلومای انسانی)‌، که باعث ایجاد زگیل در دستگاه تناسلی می‌شود، ذکر می‌کند.
وی با بیان این که گونه ۱۶ و ۱۸ این ویروس عامل اصلی سرطان رحم شناخته شده است، یادآور می‌شود که این ویروس فقط بر اثر مقاربت وارد بدن می‌شود و کسانی که مقاربت جنسی ندارند، از این ویروس در امان هستند.

● واکسن سرطان رحم‌
مدتی است که واکسن سرطان رحم و تخمک به بازار آمده است و می‌تواند جان نیمی از زنانی را که به این دو نوع سرطان مبتلا می‌شوند را نجات دهد. تزریق، استفاده و تاثیرگذاری این واکسن ۳‌مرحله دارد و ۵ سال طول می‌کشد.
طبق تحقیقات به دست آمده،‌ چنانچه این واکسن بموقع تزریق شود، نیمی از آمار مبتلایان به سرطان تخمدان و رحم کاسته می‌شود.
واکسن مورد نظر بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال برای دختران تجویز می‌شود، تزریق این واکسن پس از ازدواج فایده‌ای نخواهد داشت.

● علائم سرطان دهانه رحم‌
خونریزی غیر طبیعی یکی از علل شایع این بیماری می باشد: در سرطان‌های دهانه رحم، خونریزی پس از مقاربت اتفاق می‌افتد و در مواردی که سرطان پیشرفت کرده باشد، فرد با ترشحات زیاد واژن و کاهش وزن و حتی انسداد مجاری ادراری روبه‌رو است.
«سرطان دهانه در مراحل اولیه بدون علامت است.»
این سرطان فقط از طریق آزمایش پاپ اسمیر قابل تشخیص است که امروزه با روش جدید این آزمایش، به نام (تینپرپ)‌ یا (پاپ اسمیر در محیط مایع)‌، ‌توانایی تشخیص بسیار بالا رفته است و توصیه می‌شود پاپ اسمیر به همین روش انجام شود.

● پیشگیری از بیماری‌
انجام معاینات دوره‌ای سالانهیکی از مهم‌ترین عوامل پیشگیری می باشد: انجام تست پاپ اسمیر به صورت علمی، باید از سنین ۱۸ سالگی یا یک سال پس از اولین مقاربت صورت بگیرد، ولی در کشورهای مسلمان از جمله ایران به دلایل عرفی، زودترین زمان برای انجام این آزمایش، یک سال پس از ازدواج است، چرا که باکرگی یک تابو به حساب می آید.

افرادی که در خانواده سابقه سرطان پستان، رحم، تخمدان، روده و... را دارند، باید به هوش باشند که به محض مشاهده خونریزی‌های نامرتب به پزشک مراجعه کنند.
«کیست»های دهانه رحم که بر اثر زایمان ایجاد می‌شوند، زمینه‌ساز سرطان نیستند، این کیست‌ها باید هر چه سریع‌تر درمان شوند؛ چرا که اگر التهاب آن بیش از حد شود، ویروس‌ (HPV) زودتر وارد سلول‌ها می‌شود،‌ بنابراین یکی از راه‌های درمانی آن، استفاده از کرم‌های واژینال و یا استفاده از «فریز» و ایجاد پوشش مناسب به روی سلول‌هاست.
همچنین این پزشک زنان و زایمان خوردن بیش از حد مواد قلیایی (گرمی‌ها)‌ را سبب افزایش عفونت‌های زنانه ذکر کرده و می‌افزاید: باید توجه داشت که استفاده زیاد از خوراکی‌های سرد نیز باعث ایجاد بیماری‌های قارچی می‌شود. بنابراین رعایت تعادل در مصرف مواد غذایی در این زمینه موثر است.

● درمان‌
در صورتی که بیماری پیشرفته نباشد، درمان دهانه و جسم رحم با عمل جراحی صورت می‌گیرد. حداقل کار که می‌توان برای درمان جسم رحم و تخمدان‌ها کرد، برداشتن آن است ولی در مورد گردن رحم شرایط به گونه دیگری است و زنان جوانی که هنوز باردار نشده‌اند و یا قصد حاملگی مجدد را دارند، می‌توانند با برداشتن ضایعه و قسمتی از گردن رحم، شانس باروری مجدد را داشته باشند، در صورتی که سال‌ها قبل به محض مشاهده سرطان دهانه رحم، عمل جراحی پیشرفته‌ای به نام (ورتهایم)‌ به روی بیمار انجام می‌شد که حتی قسمت‌هایی از روده و مثانه نیز برداشته می‌شد و تقریبا کل لگن تخلیه می‌شد.
وی با بیان این که در موارد بسیار شدید، از شیمی‌درمانی و پرتودرمانی برای درمان سرطان رحم استفاده می‌شود، درصد درمان با شیمی‌درمانی را حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد اعلام می‌کند.

● آزمایشات گران‌
با اشاره به این که در تست جسم رحم وسایل پیشگیری و غربالگری مناسبی وجود نداشته و مقرون به صرفه نیست ،برای تشخیص سرطان جسم رحم تنها راه تشخیصی کورتاژ رحم است که برای نمونه‌برداری از رحم، باید بیمار در بیهوشی کامل باشد، ضمن این که بیهوشی می‌تواند عوارض بدی به همراه داشته باشد. بهترین راه تشخیصی سرطان دهانه را نیز تست پاپ اسمیر می باشد. هر چند آزمایش در تست قدیمی بین ۱۰‌الی ۱۲‌هزار تومان و در آزمایش جدید ۳۰ الی ۳۵هزار تومان است.


● توصیه‌های مفید
خونریزی‌های نامرتب پس از۳۵ سالگی، احتیاج به نمونه‌برداری داخل جسم دارد و زنان باید «ترس» از معاینه را کنار گذاشته و برای سلامتی خود هزینه کنند، همچنین با این که قرص‌های جلوگیری از بارداری احتمال بروز سرطان گردن رحم در زنان را بیشتر می‌کند ولی به طور موثر در جلوگیری و پیشگیری از سرطان جسم رحم و تخمدان موثر هستند.
منبع : ایرانیان فنلاند