مردم جلوتر از نخبگان , مقاله ای از صادق زیبا کلام

مردم جلوتر از نخبگان , مقاله ای از صادق زیبا کلام

اگر بگوییم اتفاقات پیش آمده، حاصل تفکرات گروهی است که در راس آن خاتمی، موسوی و کروبی قرار دارند و پشتوانه آن هاشمی است و همه این اتفاقات از قبل برنامه ریزی شده است، معلوم می شود نه اصلاح طلبان را شناخته ایم و نه به مختصات سیاسی و اجتماعی ایران واقفیم. به عنوان مثال بنده راهپیمایی عظیم 25 خرداد را حاصل تفکر و برنامه ریزی موسوی و کروبی نمی دانم چرا که تا جایی که به یاد دارم، وقتی با علیرضا بهشتی و دیگر دوستان صحبت می کردیم تا دقیقه 90 مشخص نبود میرحسین موسوی و مهدی کروبی در راهپیمایی شرکت خواهند کرد یا نه. با توجه به اینکه وزارت کشور مجوز برگزاری راهپیمایی را نداده بود، همه دوستان برای شرکت در راهپیمایی مردد بودند.

اما نباید فراموش کرد که همه مردم ما همچون صادق زیباکلام نبودند که مردد باشند. مردم به راه افتاده بودند. مردم کاری نداشتند که بدانند موسوی و کروبی شرکت خواهند کرد یا نه. در آن لحظه دیگر کروبی و موسوی مطرح نبود. «تو، که باشی که کنی یا نکنی؟» مردم با اطمینان در خیابان ها حاضر شده بودند. آنها از ساعت ها قبل در آنجا حضور داشتند،یعنی تنها چیزی که برای آنها مطرح نبود، این نکته بود که آیا موسوی و کروبی و دیگران شرکت می کنند یا نه، مردم منتظر فرمان و دستور کسی نبودند. مردم به حمایت کسی نیاز نداشتند. این همان چیزی است که اعتراف گیرندگان نمی توانند درک کنند و به همین دلیل بنده اطمینان دارم این دادگاه ها و اعترافات، راه به جایی نخواهد برد. اینکه آنها اصرار دارند امثال تاج زاده، رمضان زاده، امین زاده و... را مسوول و بانی اتفاقات اخیر بدانند، نشان دهنده آشنا نبودن مسوولان و مقامات امنیتی و قضایی با جامعه ایران است.

بنده می خواهم یک گام به جلو بردارم و حتی بگویم، موسوی و کروبی بهانه یی بودند تا مردم از طریق آنها اعتراضات و انتقادات خود را بیان کنند. بنده حتی درباره حماسه دوم خرداد هم معتقدم این حماسه حاصل کار سازماندهی شده خاتمی و حجاریان و حلقه کیان و تاج زاده و... نبود. این سخن به مذاق بسیاری خوش نخواهد آمد اما بنده معتقدم این حماسه بیش از آنکه یک «آری» به خاتمی و اصلاح طلبان باشد، یک «نه» بزرگ به جناح مقابل و کاندیدای آن بود.

این داستان این بار نیز اتفاق افتاد. البته بنده شخصاً احترام فراوانی برای آقایان موسوی و کروبی قائلم و هر بار که آنها اعلام می کنند نتیجه انتخابات را قبول ندارند، احترام بنده نسبت به آنها بیشتر می شود.اما اعتقاد دارم اگر فرضاً موسوی، کروبی، هاشمی و... کوتاه می آمدند و نتیجه انتخابات را قبول می کردند، مردم با اطمینان آنها را کنار می زدند و به اعتراضات خود ادامه می دادند، تا بالاخره یک رهبری قاطع در این میان ظهور می کرد و پرچمدار جنبش مردمی می شد. خوشبختانه این اتفاق نیفتاد و وجهه تمام این بزرگان بعد از انتخابات و پس از موضع گیری هایشان، محبوب تر و پر ابهت تر شد.

مساله اصلی و اساسی امواج نارضایتی است که به صورت فراگیر در جامعه به جریان افتاده است و اگر چهره های شاخص اصلاح طلب هم از موضع خود کوتاه می آمدند، اتفاق خاصی نمی افتاد و مردم به مسیر خود ادامه می دادند و این سرخوردگی ها و نارضایتی ها پابرجا بود.

به هر حال اگر این گفته را بپذیریم که احمدی نژاد 24 میلیون رای و کروبی 300 هزار رای کسب کرده، همان حکومت به ما می گوید که موسوی 13 میلیون رای جمع آوری کرده است. حاکمیت باید پاسخ گوید که این 13 میلیون چه کسانی هستند. علاوه بر اقشار مختلف جامعه، اغلب استادان دانشگاه، دانشجویان، پزشکان، مهندسان، نویسندگان و هنرمندان نیز شامل این 13 میلیون می شوند. اینکه بخش اعظم نخبگان مهندس موسوی را به عنوان رئیس جمهور خود انتخاب کرده اند، غیرقابل انکار است. پس باید به این نکته توجه کرد که نخبگان این جامعه از وضع موجود ناراضی اند و درد و سخنی دارند. اینکه مسوولان نخواهند این دردها را ببینند و آن را حاصل دسیسه های امریکا و اسرائیل بدانند، به اعتقاد بنده طفره رفتن از پاسخگویی به ابهامات جامعه است. مسوولان باید بدانند که منشاء واقعی مشکلات چیست؟

آنچه من در نگاه جناح مقابل نمی بینم یافتن پاسخ واقعی مسائل است. متاسفانه آنها تنها به پاک کردن صورت مساله می پردازند و همواره به دنبال پیدا کردن یک سرنخ و جاسوس و توطئه چینی هستند اما هیچ تردیدی نیست که بالاخره روزی آنها متوجه خواهند شد مشکلات عمیق تر از اعتراف گیری ها و یافتن جاسوس و سرنخ و مسائلی از این قبیل است.

آنچه این روزها در صدر اخبار سیاسی کشور قرار گرفته بحث دادگاه چهره های شاخص اصلاحات است که به اتهام های واهی و با اعترافات دروغین و اجباری از تلویزیون پخش می شود. تشخیص قانونی یا غیرقانونی بودن چنین دادگاه هایی را برعهده حقوقدانان می گذاریم اما گذشته از آن بحث اخلاقی بودن چنین اقدامی است. باید بررسی کرد که از دیدگاه اخلاقی قرار دادن افراد در شرایط نامناسب روحی و جسمی و اعمال فشار بر آنها برای بیان اعترافات دلخواه آنها تا چه حد اخلاقی و انسانی است.

بنده وقتی به تدریس مباحث انقلاب اسلامی در دانشگاه ها می پردازم دانشجویان از من می پرسند چرا به خاطرات ارتشبد فردوست استناد نمی کنم. بنده در پاسخ می گویم خاطرات او دارای معضل اخلاقی است و در شرایطی به شاه و سیاست های او انتقاد می کند که بیش از 50 سال رفیق گرمابه و گلستان او بوده است. باید از فردوست پرسید او در تمام این 50 سال به فاسد و زنباره بودن شاه اذعان داشته و در کنار او زیسته و خدمت کرده یا در این سال ها و بعد از رفتن به اوین متوجه آن شده است؟

آیا او قبل از رفتن به زندان اوین به خصوصیات شاه آگاهی نداشته و بعد از رفتن به زندان متوجه آن شده است؟

بنابراین در خاطرات فردوست هر طور که نگاه کنیم به بن بست می رسیم. اکنون نیز نقل این اعترافات است. بزرگ ترین ایراد این اعترافات، بحث اخلاقی آن است چرا که انسان ها آستانه تحمل مختلفی دارند. در دوران قبل از انقلاب نیز چنین مسائلی به وفور مشاهده می شد. گاه افراد رده بالای گروه های مبارز به زندان افتاده و با کوچک ترین فشاری اعتراف می کردند.

به اعتقاد بنده حکومتی که از ضعف های افراد سوءاستفاده کند و پاسخ به ابهامات مردم را بر چنین اعترافاتی استوار کند با دست خود آتش اعتراضات را گسترش می دهد.

بالاخره خیل عظیم معترضان، مشکلات و دردها و سخنانی دارند و وقتی می بینند فردی همچون محمدعلی ابطحی در دادگاه و در چنان وضع جسمی و روحی به نکرده های خود اعتراف می کند و از دسیسه چینی برای کودتا می گوید، تنها بغض و کینه شان افزایش یافته و احساس می کنند به آنها توهین شده است. با چنین اعترافاتی مردم و معترضان ناآگاه، مزدور، بیگانه پرست، خائن و بی شعور خوانده می شوند که پول امیر کویت و پادشاه عربستان و باراک اوباما آنها را به خیابان کشانده است.

چنین اقداماتی حتی قشر نخبه را نیز خشمگین می کند که آنها را ناآگاه و دستمایه دشمنان خوانده اند. حال باید دید دولت فعلی با خار بدنامی چنین اقداماتی در چشم و استخوان اعتراضات در گلو چگونه سکاندار کشتی متلاطم کشور خواهد بود؟
 صادق زیبا کلام , استاد دانشگاه

Alireza88 - ایران - تهران با تشکر از استاد زیبا کلام چهار‌شنبه 21 مرداد 1388

barbud_daneshmand - بلزیک - گنت چنین اقداماتی حتی قشر نخبه را نیز خشمگین می کند که آنها را ناآگاه و دستمایه دشمنان خوانده اند. حال باید دید دولت فعلی با خار بدنامی چنین اقداماتی در چشم و استخوان اعتراضات در گلو چگونه سکاندار کشتی متلاطم کشور خواهد بود؟. من براین باورم که زیبا کلام از بطن جامعه است که این چنین زیبا شرایط جامعه را تفسیر میکند... افرین زیبا کلام. چهار‌شنبه 21 مرداد 1388

azadi - ایران - کرج هر چقدر اعتراضات طولانی تر بشه عمق خواسته های مردم بیشتر خواهد بود احمقانه ترین کاری که سران رژیم انجام دادند قبول نکردن موسوی به عنوان رپیس جمهور بود. اگر موسوی رپیس جمهور میشد دقیقا کار خاتمی در زمان ریاست جمهوریش را انجام میداد یعنی مقدار بسیار زیادی از فشار جامعه را کم میکرد و رژیم به حیات ننگین وپر از تزویر خودش ادامه میداد و اصلاح طلبان سر مست از شکست اصول گرایان میشدند. فراموش نکنیم که رفسنجانی در خطبه های نماز جمعه بعد از انتخابات خاتمی به این نکته که مردم تغییر را با انتخاب خاتمی میخواهند اشاره کرد ولی گوش انحصار طلبان این حرف صادقانه و واقعی را نشنید. به نظر من بهترین گزینه برای نابودی رژیم خود احمدی نژاد هست به این دلیل که چهره واقعی این نظام بی نظم را نشان داد. در عرض این 30 سال هیچ کس نتوانست به اندازه احمدی نژاد با حماقت هایش به این رژیم ضربه بزنه. چهار‌شنبه 21 مرداد 1388

طاطا - ایران - ایران درست لحظه ای که شنیدم احمدی نژاددوباره رییس جمهور شده به همسرک گفتم مردم فردا میریزن توی خیابون واگه به اعتراضشون پاسخ داده نشه جمع کردن غایله کارسختی میشه چون هرروز که بگذره مطالبات مردم بیشتر میشه. این حرکت واین جنبش به نظر من یه فرق اساسی با سال 57 داره وآن اینکه درآن زمان روشنفکران که خودشون هم نمیخواستن چی میخوان مردم رو دنبال خودشون کشونده بودن ولی امروز این مردم هستن که بقول زیباکلام جلوتر از قشر نخبه حرکت میکنند ومطالباتشون رو تحمیل میکنن. البته من درزمان انقلاب 8 سال داشتم ولی برداشتم از صحبتهایی است که شنیدم. دقیقا امروز بحث دیگه بحث کروبی وموسوی نیست و فکر میکنم آقای زیباکلام یک کم دیرمتوجه شدند که مردم از موسوی وکروبی گذر کردند. البته نباید فراموش کنیم که این دوتن نقش بسیار بزرگی دربوجود آمدن این حرکت داشتند و بدون توجه به گذشته اشان نامشان برای همیشه درتاریخ ایران ثبت خواهد شد. چه خوشمان بیاید چه خوشمان نیاید موسوی وکروبی نقش بزرگی داشتند برای شروع این حرکت ولی ادامه آن فقط فقط به مردم بستگی داره وبس چهار‌شنبه 21 مرداد 1388

bahar miayad - المان - المان اقای زیبا کلام تمام مسائلی که عنوان کردید واقعیت های 30 سال اخیر ایران است ولی اگر اقایان میخواستند به رای وخواست مردم توجه کنند منتظر فرمایشات شما نمیماندند و اینهمه پی و جوان به دلیل حقخواهی در زندان ویا در زیر خاک نبودند سیستمی که امیال وغرایزخود را به نام دین به خورد مردم میدهد به هیچ اخلاقی پایبند نیست گر چه همه چیز راخوب میداند اما خود را از همه بالاتر میبیند اینها حتی خدا راهم قبول ندارند المان چهار‌شنبه 21 مرداد 1388

garfild - ایران - تهران به اعتقاد بنده حکومتی که از ضعف های افراد سوءاستفاده کند و پاسخ به ابهامات مردم را بر چنین اعترافاتی استوار کند با دست خود آتش اعتراضات را گسترش می دهد.( موافقمممممممممممم کاملا) . چهار‌شنبه 21 مرداد 1388

بابک - ایران - سبزوار درود بر زیبا کلام پنج‌شنبه 22 مرداد 1388

بابک - ایران - سبزوار درود بر زیبا کلام خاطرات فردوست توسط شریعت مداری کیهان نوشته شده است پنج‌شنبه 22 مرداد 1388

m_h_gol - ایران - ایران آقای دکتر صادق زیبا کلام واقعا که گل گفتی ! تحلیل شما از وقایع اخیر بسیار زیبا و صد درصد درست است. اما در مورد آقای موسوی باید بگویم که ایشان بیش از حد محتاط است و جسارت و شهامت لازم برای رهبری مردم را ندارد - به عنوان نمونه روزی که ایشان به بهشت زهرا رفت ماموران او را به سرعت به داخل اتو موبیلش برگرداندند و نگذاشتند حتی یک فاتحه بر سر قبر ندا قرائت کند - وقتی من این خبر را شنیدم بینهایت حالم گرفته شد. ایشان که می دانست دل و جگر و جسارت و شهامت لازم برای اینگونه امور را ندارد - نمی بایست مردم و بخصوص جوانان را سپر بلا می کرد ! تعداد حد اقل 69 نفر از جوانان عزیز این آب و خاک شهید شدند به دست مشتی جنایتکار که به اصطلاح مسلمانند اما خدا را قبول ندارند ! پنج‌شنبه 22 مرداد 1388