اختلاف ایران و عراق بر سر یک چاه نفتی

اختلاف ایران و عراق بر سر یک چاه نفتی

دو کشور بعد از پایان جنگ هشت ساله به دلیل از بین رفتن نشانه های مرزی، بارها دچار اختلاف شده اند

بی بی سی : حسین کاظمی قمی سفیر ایران در عراق خبر تصرف یک چاه نفتی ایرانی به وسیله ارتش عراق را رد کرده اما گفته است فقط مشکلی پیش آمده بود که حل شده است.

اختلاف بر سر چاه نفتی "شماره چهار پیچ انگیزه" در منطقه مرزی دهلران است.

به گفته سفیر ایران در عراق، در هفته گذشته یک هیات نفتی از عراق به ایران رفته بود و در مورد مسایل چاه های نفتی دو کشور توافق خوبی صورت گرفته و "اراده دو کشور بر حل مشکلات و یافتن مکانیزم هایی برای حل آنهاست."

این واکنش بعد از آن صورت گرفت که رسانه های ایران گزارش داده اند که یک ماه پیش، ارتش عراق یک چاه نفتی ایرانی را تصرف کرده است.

بنابر این گزارش، نیروهای عراقی بعد از تصرف این چاه نفتی، اقدام به بهره برداری از آن کرده اند و وزارت خارجه و نیروهای مسلح نامه ای به دولت عراق نوشته اند اما نیروهای عراقی همچنان به بهره برداری از این چاه نفتی مشغولند.

بعد از جنگ هشت ساله بین ایران و عراق، میله های مرزی که نشان دهنده خط مرزی است از بین رفته و برخی می گویند که اکنون نیروی ها مرزداری دو کشور در تشخیص خط مرزی با مشکل مواجه شده اند و همین مسئله باعت اختلافاتی شده است.

خبرگزاری های ایرانی به نقل از یک مقام مطلع سیاسی که نامش ذکر نشده، نوشته اند:" به دنبال وقع جنگ تحمیلی علیه کشورمان اغلب میله های مرزی به کلی از میان رفته و از طرفی آثار و عوارض طبیعی خط مرزی (توپوگرافی) نیز تخریب شده اند. لذا پرسنل مرزی ایران و عراق بعضا در تشخیص دقیق خط مرزی با تفاوت دیدگاه مواجه شده و در نتیجه موجبات بروز سوء تفاهماتی را فراهم ساخته اند."

قرار است دو کشور بر اساس توافقنامه 1975 خط مرزی را مجددا مشخص کنند اما به گفته این مقام مطلع" با اتمام کار کمیسیون مختلط مامور ساخت میله های مرزی در مرز زمینی مشترک ایران و عراق تفاوت دیدگاه در خصوص چاه های نفتی واقع در مرکز مشترک از بین برود."

در دهه 1970 اختلافات ایران و عراق بر سر اروند رود به اوج خود رسیده بود که با میانجیگیری "هواری بومدین" رئیس جمهوری وقت الجزایر، دو کشور ایران و عراق در سال 1975 موافقتنامه ای برای حل مناقشه مرزی امضا کردند.

اختلافات مرزی ایران و عراق در حالی علنی شده است که هفته گذشته هیاتی از سوی وزارت نفت عراق به ایران رفته بود تا در باره میدان های مشترک نفتی با آن کشور مذاکره کند.

بنابر توافقی که در جریان دیدار این هیات عراقی از ایران صورت گرفته است، دو کشور در ذخایر تولید و توسعه میدان های مشترک نفت و گاز همکاری خواهند کرد.

علیرضا ضیغمی مدیر عامل شرکت نفت مناطق مرکزی ایران در جریان امضای توافقنامه با هیات عراقی ابراز امیدواری کرده است که "در آینده مشکلات و اختلافات کنونی در مرزهای مشترک رفع شود."

بخشی از میادین نفتی ایران و عراق در میدانهایی قرار دارد که در مرز دو کشور واقع شده است.

میدان های نفتی آزادگان، یادآوران و هویزه مهمترین میادین مشترک دو کشور است که بنابر توافق هایی که صورت گرفته قرار است دو کشور در توسعه این میدانها با هم همکاری کنند.

میدان نفتی آزادگان

یکی از مهمترین میدانهای مشترک ایران و عراق، میدان نفتی آزادگان است. این میدان نفتی که در سال۱۳۷۸ کشف شد در ۸۰ کیلومتری غرب اهواز قرار دارد و ذخیره نفتی آن ۲۶ میلیارد بشکه برآورد شده است.

امتیاز توسعه میدان نفتی آزادگان در جریان سفر محمد خاتمی، رئیس جمهوری وقت ایران، به ژاپن و در ازای دریافت سه میلیارد دلار اعتبار به این کشور واگذار شده بود.

ژاپن سه میلیارد دلار اعتبار را در قالب سه قسط به ایران پرداخت کرد و بر اساس قراردادی که بین دو کشور امضا شده بود، ۷۵ درصد این پروژه به شرکت ژاپنی اینپکس و ۲۵ درصد به شرکت نیکو وابسته به وزارت نفت ایران واگذار شده بود..

میدان های نفتی آزادگان، یادآوران و هویزه مهمترین میادین مشترک دو کشور است که بنابر توافق هایی که صورت گرفته قرار است دو کشور در توسعه این میدانها با هم همکاری کنند.

با بالا گرفتن بحران هسته ای ایران، شرکت اینپکس از این پروژه کنار کشید و سهم خود را از ۷۵ درصد به ۱۰ درصد کاهش داد.

میدان نفتی آزادگان در طول جنگ هشت ساله بین دو کشور ایران و عراق، مملو از میدانهای مین است و شرکت های ایرانی از مدتها قبل تلاش می کنند تا مین های منطقه را جمع آوری کنند.

بعد از کنار کشیدن شرکت ژاپنی، وزارت نفت ایران کار توسعه این میدان نفتی را دنبال می کند.

بر اساس قرارداد بین ایران و شرکت اینپکس، هزینه اجرای این پروژه در فاز اول یک میلیارد و ۲۶ میلیون دلار و در فاز دوم ۹۶۰ میلیون دلار برآورد شده بود. این پروژه در دو مرحله پیش بینی شده بود که بر اساس آن در فاز اول روزانه ۱۵۰ هزار بشکه و در فاز دوم ۲۶۰ هزار بشکه نفت به تولید ایران اضافه می شد.

قرار بود این پروژه به صورت بیع متقابل انجام شود و پیمانکار تمام هزینه های سرمایه ای اجرای طرح را تامین کند و هزینه آن شش سال بعد از از تولید نهایی از محل صادرات نفت پرداخت شود اما اکنون توسعه آن با منابع مالی وزارت نفت انجام می شود.

میدان نفتی یادآوران

وضعیت میدان نفتی یادآوران، دیگر میدان مشترک ایران با عراق نیز روشن نیست. این میدان نفتی دو سال پیش به چین واگذار شد.

ایران و چین برای توسعه این میدان قراردادی به ارزش دو میلیارد دلار برای توسعه این میدان نفتی امضا کردند.

میدان نفتی یادآوران در جنوبی غربی شهر اهواز قرار دارد و ذخیره آن بیش از ۱۸ میلیارد بشکه تخمین زده می شود که حدود سه میلیارد و ۲۰۰ میلیون بشکه آن قابل استخراج است.

پیش بینی شده است که در فاز اول توسعه میدان نفتی یادآوران، روزانه ۸۵ هزار بشکه نفت تولید شود و در فاز دوم نیز ۱۰۰ هزار بشکه به تولید نفت این میدان اضافه شود و در مجموع ظرفیت تولید این میدان به ۱۸۵ هزار بشکه در روز برسد.

قرار است در فاز اول ۴۵ حلقه چاه و در فاز دوم ۹۲ حلقه چاه در این میدان نفتی حفر شود و فاز اول این طرح بعد از چهار سال و فاز دوم نیز سه سال بعد کامل شود.