آیا دیدگاه ایران نسبت به حق وتو منصفانه است؟

آیا دیدگاه ایران نسبت به حق وتو منصفانه است؟

محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری ایران در جریان برگزاری اجلاس ضد نژاد پرستی در ژنو، بار دیگر از ساختار شورای امنیت سازمان ملل متحد انتقاد کرد و با "تبعیض آمیز" خواندن حق وتو در شورای امنیت، خواستار اصلاح ساختار این شورا و حذف حق وتو شد.

ایران همواره از منتقدان جدی حق وتو بوده و طی سی سال گذشته خواستار تغییر ساختار شورای امنیت و حتی در نظر گرفتن یک حق وتو برای کشورهای اسلامی شده است.

حق وتو پس از پایان جنگ جهانی دوم و تشکیل سازمان ملل، بر اساس اندیشه برتری صلح بر عدالت، در اختیار ۵ عضو دائم شورای امنیت یعنی آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین قرار گرفت و علیرغم تغییر شرایط جهانی نسبت به شش دهه پیش تاکنون تغییر عمده ای نکرد.

در منشور ملل متحد عنوانی با نام وتو قید نشده‌است، اما برای اخذ هر تصمیم لازم است ۹ رای موافق از مجموع ۱۵ رای اعضای شورای امنیت حاصل شود که حتما باید شامل رای موافق ۵ عضو دائم شورا باشد.

به این ترتیب اگر هر یک از اعضای دائم شورا با امری مخالف باشند، تصمیم گرفتن در مورد آن عملا وتو می شود.

در حال حاضر برخی از اعضای سازمان ملل از این امتیازی که در اختیار پنج کشور قرار دارد ابراز ناخرسندی می کنند. مخالفت کشوها با حق وتو معمولا زمانی بالا می گیرد که یکی از قدرت های دائمی شورای امنیت مصوبه ای را که افکار عمومی انتظار تصویب آن را دارد، وتو می کند.

این اتفاق درباره مسائل خاورمیانه و از جمله بحران میان فلسطینی ها و اسرائیل تا کنون چندین بار تکرار شده، زیرا آمریکا تمام قطعنامه های ضد اسراییل را به جز یکی وتو کرده و به آن یکی هم رای ممتنع داده است.

علت اعتراض ایران

ممکن است بسیاری از کشورهای جهان مخالف ساختار کنونی شورای امنیت باشند، اما ایران را می توان یکی از جدی ترین مخالفان ساختار فعلی این شورا دانست.

انوشیروان احتشامی، استاد روابط بین الملل در دانشگاه دورهام در بریتانیا می گوید که یکی از علل این مخالفت این است که ایران ساختار کنونی نظام بین الملل را قبول ندارد و آن را به چالش می کشد و از نظر این کشور یکی از نمادهای این نظام، ساختار شورای امنیت است.

فشار شورای امنیت به ایران بر سر فعالیت ها هسته ای این کشور موضوع دیگری است که دولت ایران را در مورد مخالفت با ساختار این شورا مصمم تر می کند.

ایران می گوید که حق وتو، امتیازی تبعیض آمیز است که با شرایط امروز جهان و نظام بین الملل در قرن بیست و یکم تناسب ندارد.

اما وزارت خارجه بریتانیا در پاسخ به درخواست بی بی سی فارسی برای اظهار نظر در این مورد اعلام کرد که حق وتو یکی از اجزای مهم منشور ملل متحد است که به اشاعه صلح در جهان و پاسداری از آن کمک می کند.

این وزارتخانه افزود: "بریتانیا وظایف خود در قبال سازمان ملل را جدی می گیرد و از حق وتو غیرمسئولانه استفاده نمی کند. بریتانیا از سال 1989 از حق وتو استفاده نکرده است. به علاوه بریتانیا از سال 1970 از حق وتو برای موارد مربوط به خود استفاده نکرده است."

"ادبیات ناسازگار"

منصور فرهنگ، نماینده پیشین ایران در سازمان ملل متحد می گوید که دیدگاه ایران درباره ساختار حقوقی سازمان ملل و شورای امنیت منصفانه است، اما نوع مواجهه ایران با این موضوع چندان با معیارهای دیپلماتیک سازگار نیست.

به گفته آقای فرهنگ، ایران به جای همکاری با جامعه جهانی و استفاده از ظرفیت های سیاست خارجی اش برای اصلاح ساختار سازمان ملل، با ادبیاتی از این ساختار انتقاد می کند که همگرایی کشورها را سخت تر می کند.

پیشنهاد محدود ساختن حق تو، در اولین گزارش کوفی عنان دبیر کل سابق سازمان ملل پیرامون انجام اصلاحات در شورای امنیت مطرح شده بود.

در جریان جلساتی که درباره اصلاح ساختار سازمان ملل برگزار شد شماری از کشورها پیشنهاد کردند که به جای حذف حق وتو، که اقدامی غیر واقع بینیانه توصیف شده است، شرایط استفاده از وتو را محدود کنند.

به عنوان مثال استفاده از حق وتو می تواند در تصمیم های شورای امنیت در مورد قتل عام، جنایت علیه بشریت و جنایات نظامی غیر ممکن شود.

علاوه بر این بسیاری از کشورها معتقدند که اعضای دائم شورا حق ندارند قطعنامه های مربوط به مسائلی را وتو کنند که خود یکی از طرفین درگیر در آن هستند.

همچنین پیشنهادهایی وجود دارد که تصمیم گیری در شورا در صورتی متوقف شود که مخالفت با آن نه از سوی یک کشور، بلکه از طرف دو عضو دائم شورای امنیت باشد.

چشم انداز اصلاح

انوشیروان احتشامی استاد روابط بین الملل در دانشگاه دورهام می گوید که هرگونه تغییر ساختار شورای امنیت باید به تصویب این شورا برسد و این به معنای آن است که پنج عضو دائم شورای باید با آن موافقت کنند.

اما منصور فرهنگ نماینده پیشین ایران در سازمان ملل متحد می گوید که قدرت های جهانی هنوز توافقی بر سر تغییر ساختار شورای امنیت و ساختار جایگزین آن نداشته اند.

با این حال به نظر می رسد کشورهای عضو سازمان ملل بر این موضوع اتفاق نظردارند که اصلاح ساختار شورای امنیت و بازنگری در حق وتو موضوعی گریز ناپذیر است.

در جریان مجمع عمومی آینده سازمان ملل که اواخر تابستان امسال در نیویورک برگزار می شود قرار است باز هم موضوع اصلاح ساختار این سازمان و از جمله شورای امنیت پیگیری شود.

babakohi - هلند - هلند صرف نظر این اینکه این حرف از دهان احمدی نژاد نالایق در آمده ولی حق وتو حق ظالمانه‌ای است که به ۵ تا کشور زورگو داده شده و اینها هم همیشه از آن به نفع خود استفاده کرده ا‌ند. این قانون مسخره باید روزی برداشته شود. شنبه 5 اردیبهشت 1388

ARTEMIS-SW - سوئد - مالمو این غلطها به حکومت ایران نیامده که خود هر عمل نفرت انگیزی را نسبت به ایرانی انجام داده کشوری که سنگسار در ان است بیجا می کند کلمه ای در مورد انسانیت بر زبان ارد. شنبه 5 اردیبهشت 1388

عبدالکوروش1 - ایران - کامبادن به نظر من اینکه 5 تا کشور ( امریکا - روسیه - چین - بریتانیا - فرانسه ) از حق وتو برخوردارن کاملا طبیعیه اگه نفوذ بریتانیا در کانادا و استرالیا رو لحاظ کنیم اونوقت متوجه میشیم که همین 5 کشور یعنی نیمی از دنیا حالا شاید سوال پیش بیاد که چرا این 5 تا کشور باید برای بقیه تصمیم گیری کنند نظر شخصی من اینه که فاتحین جنگ جهانی دوم فاتحین دنیا بودند این 5 کشور همینطور الکی به اینجا نرسیدن در جنگ جهانی دوم فقط 50 میلیون نفر از اتباع این کشورها کشته شدن ( تقریبا اندازه جمعیت ایران ) باید قبول کرد این کشورها ابر قدرتهای دنیا هستند اگه ایران و اقای احمدی نژاد نسبت به این موضوع اعتراض دارن بهتره از درب دیگه ای وارد بشن یعنی خودشونو به عنوان یه ابر قدرت معرفی کنند ( نه با پشتیبانی از تروریست و دستیابی به بمب اتم ) المان و ژاپن همون کشورهایی هستند که در جنگ جهانی دوم مغلوب شدن اما امروز به ترتیب اولین و دومین کمک کننده های مالی به سازمان ملل هستند ژاپن دومین غول اقتصادی دنیاست و المان پویا ترین اقتصاد اروپارو داره این دو کشور چند بار برای عضویت دایم در شورای امنیت تقاضا دادن که تا حالا موفق نشدن اما احتمال موفقیت انها از برزیل و هند ( تامین کننده اصلی سرباز برای سازمان ملل ) و ایتالیا که سایر درخواست کننده ها هستند بیشتره بهتره یه نفر به اقای احمدی نژاد تفهیم کنه که برای ابر قدرت شدن حتما احتیاج به بمب اتمی و مافیای سیاسی نیست والا پاکستان باید 10 سال پیش عضو دایم شورای امنیت میشد در ضمن تاریخچه شورای امنیت نشون داده تا حالا این 5 کشور ( به غیر از روسیه و چین ) از این حق وتو سو استفاده نکردن در واقع روسیه یا شوروی سابق و چین از این حق وتو بر علیه مردم خودشون استفاده کردن نقض حقوق بشر در شوروی و چین و تحمیل خواسته هایشان به مردم تبت و چچن و.... به نظر من اگه روسیه و چین جاشونو به المان و ژاپن و هند بدن عدالت بیشتر رعایت میشه به امید روزی که ایران به عنوان یه ابر قدرت یک کرسی دایم در شورای امنیت تصاحب کنه شنبه 5 اردیبهشت 1388

a-h - ایران - کرمان چند نکته از مطالب بالا! 1)حق وتو یعنی حق زور مداران و قدرتمندان جهان بدون اینکه به هیچ ملت و دولت غیر آنها ربطی داشته باشد!!! 2)برتری صلح بر عدالت خنده دار ترین تعبیر است ! هر جا که دعوایی است به خاطر بی عدالتی است ! لابد صلح بدون عدالت یعنی جنایات اسرائیل!! 3)جالبترین حرف را هم انگلیس زده : از حق خود غیر مسئولانه استفاده نمی کند!!! در کجای دنیا و در کدام محکمه چنین حرف احمقانه ای پذیرفتنی است! حقوق بشر یعنی تصویب حقوقی برای احمقها !!! 4)درود بر رئیس جهمور دلیر و شجاع ایران که با نطق خود به ابرقدرتها نشان داد که اگر تمام دنیا هم احمق یا ترسو باشند . ملت ایران هم شعور دارد و هم دل شیر !! ابرقدرتی مثل آمریکا روزی پشتیبان شاه ملعون بود و روزی حامی صدام جنایتکار بر علیه ملت ایران ! و هر بار پوزه این ابرقدرت با رهبری شجاعانه امام (ره) و شیرمردانه این آب و خاک، به خاک مالیده شد! شنبه 5 اردیبهشت 1388

pahlvan - ایران - کرج واقعا که خیلی عجیبه !! .... و نادانی تا این حد!! من تصور کردم شاید حداقل یک دلیل کوچک در مورد حق وتو وجود دارد که چنین ظلم مسلمی ( تحفه حقوق بشر) به این واضحی بر سر مردم جهان کوبیده اند!! آخر این مطالب صد درصد احمقانه چیست که گفته اندو و جالیتر دفاع یک عده آدم کینه ای از این حق زور !! الیته مسلما اینقدر احمق نیستند! یلکه قلدری و زور خود را قانونی کرده و با دیپلماسی زور و خود خواهی با همه جهان حرف می زنند!! حال می بینیم ایرانیانی را که دم از اقتدار ایران باستان می زدند چطور ذلیلانه در برابر زور و ظلم سکوت کرده و یا ذلیلانه تر ...می گویندو دفاع می کنند! شنبه 5 اردیبهشت 1388

فاتح - ایران - تهران ARTEMIS-SW - سوئد - مالمو واقعا لازمه انقدر از خودت نظر در کنی جاهل السلطنه . شنبه 5 اردیبهشت 1388

saeed1 - کانادا - تورونتو a-h - ایران - کرمان pahlvan - ایران - کرج ببینید. این سیستمی است که جامعه جهانی تا بحال به اینجا رسانده است و حالا باید بتدریج بهتر بشود. اما اینکه فردی مثل احمدی نزاد می آید از آن ایراد میگیرد و میخواهد آنرا نابود کند و جایگزینی هم برای آن نمیتواند توضیح بدهد و فقط میگوید عدالت انصاف دین و... عاقلانه بنظر نمیرسد. شما خودتان آدمهای مثل احمدی نزاد را بهتر میشناسید که چه بلایی بر سر ایران آوردند. سابقه اش را در شهرداری و این 4 سال ریاست جمهوری ببینید. این آدمها فقط در فکر ایرادجویی و تخریب هستند نه سازندگی. هر بچه دبستانی میتواند احمدی نزاد باشد. شنبه 5 اردیبهشت 1388

بابک - ایران - سبزوار حق وتو=حق وحشیگری من مخالف احمدی نژاد هستم شنبه 5 اردیبهشت 1388

saeed-nasi - ایران - تهران وزارت خارجه بریتانیا درست میگه هیچوقت بی جهت از حق وتو استفاده نمی کنن مگر اینکه قطعنامه ای بخواد علیه رژیم صهیونیستی صادر بشه اونوقت زود وتوش میکنن شنبه 5 اردیبهشت 1388

ARTEMIS-SW - سوئد - مالمو فاتح - ایران - تهران جاهل زاده تو در حد من نیستی نظر تو پشیزی ارزش ندارد امثال تو در اوین مسئول شکنجه و تجاوز قبل از اعدام هستند.دم فرو بند فرومایه ی اسلام ننگین. شنبه 5 اردیبهشت 1388

rezanl - هلند - امستردام a-h - ایران - کرمان نشان داد ؟! به کی ؟! مثل اینکه دایره سواد و اطلاعات شما از مسجد محلتون فراتر نمیره؟ چین و ژاپن و کشورهائی مثل همین هلند هستند که بودجه تحقیقاتی دانشگاهاشون از درامد ایران بیشتره و باز تو دنیا اروم کارشون میکنند بعد ایران که اگه 6 ماه نفتشو نخرن از سومالی و سودان بدتر میشه داره کولی بازی در میاره ! همون عربای وحشی از نظر روابط خارجیشون ادم شدن ولی دولت ایران داره از اونا هم عقب می افته. اگه اومدی متوجه میشی که مردم دنیا حکومت ایران رو ادم حساب نمیکنند چه برسه دولتاشون رو. شنبه 5 اردیبهشت 1388

a-h - ایران - کرمان saeed1 - کانادا – تورونتو بهترین جایگزین برای قانون زور حذف آن قانون است . و رعایت عدالت برای همه کشورهای جهان !حل قضیه به همین سادگی است. شما که بچه دبستانی نیستی!! سابقه احمدی نژاد در شهرداری تهران اگر بد بود مردم تهران یک میلیون رای به او نمی دادند تا رئیس جمهور شود. rezanl - هلند – امستردام مثل همیشه در پاسخ سئوال ( حق وتو) در می مانید راحت ترین کارتان این است که بزنید یک کانال دیگر!! اگر کشورهای غربی ایران را آدم حساب نمی کنند پس این همه تحدید و تحریم چیست! این همه جو سازی و تبلیغات چیست ! کشورهای غربی رو هم دیدم ! منتها فقط به زرق و برقش نگاه نکردم!! یکشنبه 6 اردیبهشت 1388

salamiran - ایران - شیراز حق وتو غیر عادلانه ، اشتباه و نافی حقوق کلیه اعضای غیر دارنده این حق در سازمان ملل است . یک پرسش ساده : اگر کشوری از آمریکا شکایت داشته باشد باید به کجا مراجعه کند ؟ یکشنبه 6 اردیبهشت 1388

pesarekordiranzamin - ایران - تهران عبدالکوروش1 - ایران - کامبادن .... تو این اراجیف چیه می گی کجا حق وتو حق منصفانه ای است. یکشنبه 6 اردیبهشت 1388

experthoney - بحرین - بحرین عبدالکوروش1 - ایران - کامبادن برادر چی داری به هم می بافی؟ این مثل که دشمن دشمن من دوستم هست همیشه نمی تونه صدق بکنه، حالا چون من و تو از احمدی نژاد خوشمون نیومده دلیل نیست که هر چی اون بگه یا باهاش موافق باشه اشتباهه و هر کی ضد اون باشه درست می گه. اصولا سازمان ملل یعنی کشک، تا حالا بیاد دارین یه حرکت برای جلوگیری از جنگ، ظلم، تبعیض، قلدری و .... انجام داده باشه؟ سازمان ملل شده بازیچه دست چند تا زورگو، روسیه هر جنایتی علیه مردم چچن می خواد انجام میده بعدش هم هر قطعنامه ای رو وتو میکنه، چین همین بلا رو سر تبت در می آره، فرانسه و آمریکا و انگلیس هم سفت وایسادن پشت اسراییل هر جور جنایتی می خواد میکنه چون کسی نیست که چیزی بهش بگه. اینایی که دم از دموکراسی میزنن اگه راست می گن این حق وتو رو بردارن، هر بحث و جدلی رو بین اعضاء رای گیری کنن میتونن مثلا بگن هر قطع نامه ای باید حداقل 2/3 از کل آراء رو بیاره. اینا حرف زور رو واسه خودشون قانونی کردن افتخار هم میکنن، " اشاعه صلح در جهان" یکشنبه 6 اردیبهشت 1388

moresh63 - ایران - تهران ضمن محکوم کردن حق وتو از آقای کرمانی سوال دارم که چرا احمدی نژاد از مردم اردبیل که روزی فرماندار یا استاندار آنجا بود کمترین رای را آورد؟ یکشنبه 6 اردیبهشت 1388

عبدالکوروش1 - ایران - کامبادن experthoney - بحرین - بحرین pesarekordiranzamin - ایران - تهران من هم مثل شما از اینکه این حق برای چند تا کشور خاص وجود داره متاسفم و شاید مثل شما غرورم جریحه دار میشه وقتی همچین چیزییو می بینم ولی همونطور که گفتم این واقعیته و باید قبولش کرد هر چقدر هم که تلخ باشه اینکه امریکا اونقدر قدرت داره که میتونه خار مادر نصف کشورهای دنیا رو به هم پیوند بده حقیقته محضه حالا شما چند تا دلیل منطقی بیار که چرا امریکا یا روسیه یا ... باید از قدرتشون استفاده نکن ؟ و تصمیم گیری های حساس رو بسپارن به دست کشورهایی مثل موزامبیک و بورکینافاسو و سومالی که با کمک های مالی همینا سرپا وایسادن به نظر من سیستم کنونی شورای امنیت بی نقص نیست اما کم نقصه و اگه قطعنامه هاش جدیت بیشتری داشت نظم جهانی بیشتر و بهتر دیده میشد یکشنبه 6 اردیبهشت 1388

shirmohammadi - ایران - رشت ظالمانه ترین حقی است که قلدر ها سالها بر جهان دیکته کردند و علامت دیکتاتوری و برده داری نوین است که فقط از نظام اسلامی و ضد ظلم ایران و فرزند برومند ایران حاج محمود احمدی نژاد بر می آمد با آن شجاعانه به مخالفت بر خیزند که الحمدلله وجدان های بیدار ملت ها به شایستگی از آن استقبال کردند و این افتخار دیگری شد بر افتخارات بیشمار ایران عزیز و همیشه سر افراز ما سه‌شنبه 8 اردیبهشت 1388