نگاهی به فیلم دعوت ساخته ابراهیم حاتمی کیا

نگاهی به فیلم دعوت ساخته ابراهیم حاتمی کیا

ابراهیم حاتمی کیا در شرایطی اولین فیلم غیرجنگی خود - دعوت - را بر پرده سینماها دارد که همین امسال منتقدان او را بهترین کارگردان فیلمهای دفاع مقدس در سی سال پس از انقلاب انتخاب کردند .

البته حاتمی کیا این تغییر مسیر را با ساخت سریال حلقه سبز آغاز کرد. حلقه سبز در جذب مخاطب مردمی نتوانست چندان موفق عمل کند و منتقدان دلیل این عدم استقبال را اشتباه در انتخاب بازیگران دانستند.

حاتمی کیا در دعوت به وضوح تلاش کرده این کاستی را جبران کند و با ارائه فیلمی پر بازیگر این بار حداقل در استقبال مردمی بسیار موفق بوده است. دعوت در هفته اول اکران بیش از صد میلیون تومان فروخت و با وجود کاهش روزانه چند میلیون تومان همچنان با فروش بیش از نیم میلیارد در صدر جدول فیلم های اکران پس از عید فطر قرار دارد.

اما برخلاف مردم حتی منتقدان همیشه طرفدار حاتمی کیا نیز این بار پشت او قرار نگرفتند و همه دعوت را گامی به عقب برای حاتمی کیا دانستند، پسرفتی که ازفیلم قبلی حاتمی کیا، به نام پدر آغاز شد و به نظر می رسد با حلقه سبز و دعوت تثبیت شده باشد.

شاید حتی خود ابراهیم حاتمی کیا هم از نتیجه آخرین فیلمش راضی نباشد چرا که برای اولین بار در دوره فیلمسازی اش، فیلم را پیش از جشنواره فیلم فجر اکران کرد و منتظر ارزیابی داوران نشد. در جشن خانه سینما نیز فیلم با اقبال داوران مواجه نشد و گوهر خیراندیش تنها برگزیده فیلم به عنوان بهترین بازیگر نقش اول زن بود.

دعوت یک فیلم اپیزودیک است با محور "جنینی که به این دنیا دعوت شده نباید سقط شود" حتی اگر مادر آینده یک زن شصت ساله، یک زن بی شوهر (صیغه ای )، یک زن بازیگر که کارش را بیش از فرزند دوست دارد، یک زن آواره در شهر با یک شوهر چاه بازکن یا یک زن بریده ازشوهر باشد .

حاتمی کیا که همیشه در قصه های مردانه اش در نمایش زنان مکمل بسیار موفق عمل کرده و زنان دوست داشتنی مثل مینو ( در برج مینو )، فاطمه ( در آ‍ژانس شیشه ای ) و شیرین ( بوی پیراهن یوسف ) را برای همیشه در ذهن ها ثبت کرده این بار که اتفاقا قصه ای زنانه تر از همیشه انتخاب کرده در ارائه زنان قدرتمند که در خانواده شان نقش محوری دارند رسما شکست خورده است.

زنان دعوت ضعیف هستند و با نگاهی مردسالارانه طراحی شده اند؛ حتی زنان هنرمند، دکتر و مترجم. این نگاه در نمایشنامه چیستا یثربی که در پروژه دعوت به عنوان همکارفیلمنامه نویس در کنار حاتمی کیا حضور داشته مشهود است. آن طور که از مصاحبه های کارگردان و نویسنده برمی آید حاتمی کیا بیش از همه درگیر طراحی قصه های بدیع و جذاب بوده تا درگیر آدم هایش.

دعوت اولین فیلم حاتمی کیاست که شخصیت هایش کاملا از او بیگانه اند. او که در نمایش آدم های جنگ چه در درون جبهه ها، چه در سطح شهر ، چه در هواپیما و چه خارج از کشور توانسته بود مخاطب را راضی و تحت تاثیر قرار دهد، در تصویر زنان و حتی مردان مکمل کاستی های چشمگیری دارد.

داستان اپیزودهای سه تا پنج با کشمکش های ملودراماتیک همیشگی آثار حاتمی کیا، هر کدام به تنهایی قابلیت تبدیل به یک فیلم بلند سینمایی را دارند و اتفاقا همین مساله یکی از دلایل عدم تاثیرگذاری دعوت بر مخاطبان ابراهیم حاتمی کیاست.

اساسا ساختار اپیزودیک فیلم دچار اشکالات عمده ای است، به طوری که دعوت بیش از آنکه یک فیلم واحد اپیزودیک باشد، پنج فیلم کوتاه است. بعضی داستان های انتخابی برای یک اپیزود مناسب نیستند و در کل داستانها وزن یکسانی از نظر جذابیت، محتوای داستانی، انگیزه های مطابق با تم داستان و میزان ملودراما ندارند. از طرفی تقاطعی هم بین داستانها وجود ندارد.

مریلا زارعی، فرهاد قائمیان و گوهر خیراندیش موفق ترین بازیگران فیلم دعوت هستند. در این میان بازی فرهاد قائمیان که در دو سه سال اخیر حضور ناموفقی در سریال ها و فیلم های تلویزیونی داشته بیش از همه به چشم می آید. محمد رضا فروتن که دعوت چهارمین فیلم اکران شده او در سال ۸۷ است،نا موفق ترین عضو این مجموعه است. کمتر نقد یا ارزش گذاری است که به بازی ضعیف فروتن در فیلم اشاره نکرده باشد.

یک اپیزود فیلم هم پس از فیلمبرداری حذف شده که پژمان بازغی بازیگر اصلی آن بود. بعضی ها ممیزی را دلیل حذف این اپیزود می دانند اما حاتمی کیا دلیل اصلی اش را طولانی شدن زمان فیلم می داند. شخصیت های اصلی اپیزود حذف شده، دو دانشجو بودند. به هر حال در فیلم حاتمی کیا با پنج داستان متفاوت در باره سقط جنین، هیچ جنین نامشروعی وجود ندارد.

در پایان دعوت پنج کودک به دنیا اضافه می شوند. صحنه ای که بابازی مهتاب کرامتی فیلمبرداری شده اما در فیلم وجود ندارد . حالا حاتمی کیا قصد دارد پس از دعوت را بسازد . هنوز هیچ خبری از چگونگی پیشرفت این پروژه در دست نیست. به نظر می رسد این فیلم سرنوشت پنج کودکی باشد که در اپیزودهای دعوت سقط نشدند و به دنیا آمدند. دعوت فیلمی است آشکارا در نکوهش سقط جنین. اگر پس از دعوت نیز بخواهد همین موضوع را دنبال کند، احتمالا شاهد کودکانی هستیم که حضورشان در دنیا لازم است. کودکانی که اگر نبودند خودمان را نمی بخشیدیم .

archam - ایران - تهران من این فیلم را دیدم فیلم زیبایی بود سه‌شنبه 14 آبان 1387

soroush m - ایران - اصفهان فیلم خیلی چیپی بود سه‌شنبه 14 آبان 1387

omidezendegy - ایران - مشهد حاتمی کیا معرکه اس سه‌شنبه 14 آبان 1387

alexteh - ایران - تهران فیلم بی نظیری بود. {soroush m - ایران - اصفهان} شما برو تیارت رشید رو تماشا کن سه‌شنبه 14 آبان 1387

ShiraziolAsl - امریکا - واشینگتن کجا می شه این فیلم رو دید؟ سه‌شنبه 14 آبان 1387

shima87 - فرانسه - پاریس بچه ها شما از کجا این فیلم را دیدید من تاحالا تما م فیلم های حاتمی کیا را به غیر حلقه سبز و این یکی را دیدم خیلی هم دوست اش دارم خیلی باحاله و فیلم هاش واقعا بی نظیره البته اولین فیلم هاش را راست اش دوست ندارم اما بعد از یکی دو تا فیلم اولی تقریبا همه عالیه خودش هم خیلی هنرمند والاییه سه‌شنبه 14 آبان 1387

masoumeh - ایران - تهران در مجموع فیلم خوبی بود اصلا حاتمی کیا هر فیلمی بسازه قشنگه...........چون دنبال مفهوم خاصیه چهار‌شنبه 15 آبان 1387

shabahan.aria - ایران - تهران ShiraziolAsl - امریکا - واشینگتن دوست عزیز فیلم دعوت الان داره تو سینماهای ایران اکران میشه . و فکر کنم تا پایان آبان ماه بتونید از طریق سایت ها این فیلم رو دانلود کنید و ببینید. ولی جدای از سابقه کاری حاتمی کیا که من دوسش دارم ولی این فیلمش به نظر منم اصلا جالب نیست . درسته قصدش از ساخت این فیلم اینکه که به مردم بگه از سقط جنین جلوگیری کنند ولی راستش یه جورایی زشت جلوه داده این قضیه رو . ولی این نظر منه شما هم میتونید ببینید و نظر بدید. چهار‌شنبه 15 آبان 1387

archam - ایران - تهران shima87 - فرانسه - پاریس در این مورد با شما موافقم چهار‌شنبه 15 آبان 1387

سوین - ایران - تهران بزرگ موضوع خیلی کلیشه ای بود ، و اصلا پیام سازنده ای نداشت . به چه قیمت باید یه بچه نا خواسته رو نگه داشت ؟ به قیمت سن مادر بزرگ بودن مادر ؟ به قیمت بزرگ شدن تو یه خونه ای که پدرش چاه بازکنه و حتی یه سر پناه درست حسابی واسه خودش و زنش نداره ؟ به قیمت بی پدر بزرگ شدن یه بچه ؟ به نظر من فیلم مزخرفی بود چهار‌شنبه 15 آبان 1387

salamiran - ایران - شیراز پشت کردن این آقا به ارزشهای دفاع مقدس روگردانی مردم از کارهای سینماپی اش را به دنبال دارد . پنج‌شنبه 16 آبان 1387

soroush m - ایران - اصفهان alexteh - ایران - تهران ببین خوب یه آدم چیپ از یه فیلم چیپ خودش میاد . کسی که تو قرن 21 هنوز فکر میکنه که بچه رو خدا به آدم میده !!! و هیچ اشکالی نمیبینه که بدون برنامه ریزی و سبک سنگین کردن (مثلا در سن 55 سالگی یا از یه شوهر صیغه ای که حاضر نیست پدر اون بچه باشه) بچه دار بشه خوب آدمه چیپیه دیگه ! جمعه 17 آبان 1387