شمس الواعظین: سیاست خارجی احمدی نژاد از خاتمی، موفق تر بوده

شمس الواعظین: سیاست خارجی احمدی نژاد از خاتمی، موفق تر بوده

شبکه تلویزیونی الجزیره در چارچوب برنامه نگاهی به ایران با ماشاء الله شمس الواعظین سردبیر روزنامه های توقیف شده «نشاط» و «توس» و همچنین مشاور مرکز تحقیقات استراتژیک خاورمیانه درباره سیاست خارجی احمدی نژاد گفتگو کرد.

به گزارش خبرنگار سرویس بین الملل خبرگزاری «انتخاب»، شمس الواعظین در مورد تغییر سیاست خارجی ایران در دوره احمدی نژاد نسبت به دور قبل یعنی دوره خاتمی ، گفت : با آغاز ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد ، رهبر جمهوری اسلامی ایران حضرت آیت الله العظمی علی خامنه ای به این مساله توجه کرد که سیاست خارجی ایران از موسسات قانونی موجود نظیر وزارت خارجه به شورای عالی امنیت ملی انتقال پیدا کند و در یک مکان تدوین شود چرا که به اعتقاد ایشان ، این شورا دربردارنده همه گروه های سیاسی چه محافظه کار و چه اصلاح طلب است و اگر در مورد مسائل استراتژیک که مرتبط به سیاست خارجی ایران است تصمیمی اتخاذ شود مسلمًا این تصمیم نهایی بوده و همه موسسات از جمله وزارت خارجه باید از آن پیروی کرده و اجرا کنند.

وی در مورد اینکه آیا با این نظر موافقید که سیاست خارجی اصلاح طلب ها نسبت به محافظه کارانی چون احمدی نژاد موفق تر بوده است ، گفت : نخست باید بگویم که من میان سیاست های هسته ای و خاورمیانه ای احمدی نژادتفاوت قائل هستم.مساله این نیست که گفتمان حاکم در ایران اصلاح طلبی یا محافظه کاری باشد چرا که این سیاست ها به دلیل استراتژیک بودن واکنش های جامعه غربی را به همراه دارد . پس از به قدرت رسیدن آقای احمدی نژاد یک انتقال کیفی در سیاست خارجی ایران به وجود آمد و آن انتقال مرکز ثقل دیپلماسی ایران از اروپا به خاورمیانه بوده است ، انتقالی که بسیار مثبت بود. در زمان آقای خاتمی ایران براساس تحولات و مقتضیات این پرونده دو سال فعالیت غنی سازی را به حالت تعلیق درآورد و روش های وی در این زمینه مثبت بوده و به همین دلیل وی در غرب مورد اقبال بوده است .اما نتیجه چه بود؟ ایران از جانب جرج بوش در محور شرارت قرار گرفت. قانون داماتو علیه ایران شدیدتر شد و سیاست محاصره و مهار ایران در دوره آقای خاتمی با شدت بیشتری از جانب امریکا و غرب تعقیب شد.

سردبیر روزنامه های توقیف شده «نشاط» و «توس» گفت: آقای احمدی نژاد و هر آنکه وی را هدایت می کند اعم از رهبر یا شورای عالی امنیت ملی به این نتیجه ساده رسیدند که هرچه با غرب با انعطاف و نرمش رفتار کردیم سیاست های آنها علیه ما شدید تر می شود به همین دلیل سیاست خارجی ایران به سمت رادیکال شدن حرکت کرد و حالت افراطی به خود گرفت و انعطاف و نرمش به سمت جهان عرب سوق پیدا کرد.

این روزنامه نگار تصریح کرد: بنابراین معتقدم سیاست خارجی احمدی نژاد به مراتب موفق تر از سیاست خارجی خاتمی بوده، هر چند سیاست خارجی خاتمی در دوره خود، خوب بوده است.

شمس الواعظین گفت : به نظر من هنگامی که احمدی نژاد این سیاست را نسبت به جهان عرب و منطقه خلیج (فارس) در پیش گرفت اشتباهاتی نیز مرتکب شد. اشتباه نخست این بود هنگامی که فعالیت های دیپلماتیک از اروپا به خاورمیانه در جهت حمایت از جنبش های آزادی بخش نظیر حماس و حزب الله سوق پیدا کرد و هنگامی که وی بر آن شد روابط را با برخی از کشورهای عربی نظیر کشورهای خلیج (فارس) و مصر بهبود بخشد با رژیم های عربی برخورد کرد.

وی برآن بود که با بهبود روابط با برخی دولت های عربی نوع رابطه ایران را با گروه های مردمی عرب که به سیاست خارجی ایران تمایل دارند به سطح عالی تری برساند. این اشتباه بزرگ سیاست خارجی ایران بوده که احمدی نژاد مرتکب آن شده است. چرا که مبادی رسمی برای ورود وجود دارد و باید از برخی از کشورهای عربی برای بهبود رابطه با کشورهای عربی استفاده و بین ایران و این کشورها اعتماد سازی می شد تا به استراتژی مشترک دفاعی و امنیتی دست پیدا کند و از این نقطه با دشمن اصلی برخورد شود .

شمس الواعظین نرمش در سیاست خارجی ایران در دوره آقای خاتمی نسبت به کشورهای منطقه خلیج فارس را ناشی از نگرانی های مشترک دانست . شمس الواعظین این سوال را مطرح می کند که چگونه می توانیم استقبال کشورهای عربی از اقای احمدی نژاد در کنفرانس شورای همکاری خلیج (فارس) را تفسیر کنیم؟ وی گفت : هنگامی که احمدی نژاد در تلاش برآمد تا این بحران را با قدرت اداره کند ایالات متحده در مرحله اول به موقعیت و نفوذ استراتژیک ایران به طور ضمنی اشاره کرد. نباید به اشتباه تفسیر کنیم که استقبال سابق از آقای خاتمی از جانب اعراب ناشی از رضایت مندی از وی در خاورمیانه یا اتخاذ سیاست های مشترک بوده است.

مشاور مرکز تحقیقات استراتژیک خاورمیانه در مورد خطرهای ناشی از گسترش روابط با گروه های مردمی عرب ، گفت : درست است که در درازمدت گسترش روابط به نفع ایران است اما در کوتاه مدت به ضرر ایران تمام می شود چرا که وقتی رژیم های عربی با این سیاست ایران مواجه می شوند برخوردآغاز می شود.

سردبیر روزنامه های توقیف شده «نشاط» و «توس» گفت : تلاش هایی برای برقرار رابطه با مصر وجود دارد اما آیا به موانع توجه کرده ایم. هنگامی که ایران با برخی گروه های سیاسی مصر که از لحاظ استراتژیک و ایدئولوژیک به ایران گرایش و با دولت های خود مشکل دارند ، رابطه برقرار می کند ، نتیجه چه می شود ؟ این مساله باعث می شود که حکومت مصر پایگاهی دیگر علیه ایران شود و در منطقه صف بندی قوی علیه ایران شکل گیرد. صف بندی که به بیان امریکاییها یکسوی میدان آن میانه روهای منطقه علیه رادیکال هایی نظیر ایران و سوریه قرار می گیرند. وی درخصوص این مساله ، حماس و حزب الله را استثنا کرد.

شمس الواعظین تاکید کرد که حزب الله قدرتی است که به دولت لبنان یاری می رساند. همچنین حماس جزء دولت ضعیف فلسطین است. مشکل اینجاست که پاره ای از کشورهای عربی نظیر عربستان سعودی و مصر و بسیاری از کشورهای عربی که داری موقعیت ژئواستراتژیک در خاورمیانه هستند خواهان این نوع رابطه نیستند. بهبود روابط با کشورهای عربی باید به طور رسمی صورت گیرد و سپس با ایجاد گفتمان مشترک بتوان با خطر برخورد ( قدرتهای بزرگ) و مقابله کرد.

شمس الواعظین در پایان درمورد نظر کلی خود درباره سیاست خارجی احمدی نژاد ، گفت : براساس تحولات بین المللی و منطقه ای سیاست هسته ای احمدی نژاد موفق بوده و توانسته برخی قدرتها را به نفع ایران همسو کند و اعتقاد دارم وی در این پرونده با مهارت بازی کرده اگرچه نمی توان منکر شکستهایش در سیاستهای خاورمیانه ای شد.