با حذف قلیان که حدود 70 هزار نفر در تبریز از طریق آن ارتزاق میکنند، عملا 90 درصد قهوهخانهها تقلیل و موجب فروپاشی خانوادهها و افزایش جرم و بزه در جامعه و آسیبهای اجتماعی غیر قابل پیشبینی و جبرانناپذیر خواهد شد.
به دنبال اجرای طرح جمع آوری قلیان از سوی نیروی انتظامی، قهوه خانه داران تبریزی طی نامهای علاوه بر غیرکارشناسانه خواندن این طرح، مراتب اعتراض خود را نسبت به اجرای آن اعلام کردند.
در این نامه آمده است: با عنایت به این که حدود 750 واحد صنفی قهوهخانه در تبریز وجود دارد که بهطور متوسط در هر قهوهخانه سه نفر کارگر مشغول به کار هستند، با احتساب هر کدام چهار عائله و صاحبان واحدهای صنفی و سازندگان وسایل مرتبط و توزیعکنندگان مواد لازم اعم از تنباکو، قند، چای و زغال و ...، حدودا 70 هزار نفر در تبریز از این طریق ارتزاق میکنند. آیا مسوولان ذیربط ساز و کار مناسبی را جهت امرار معاش افراد یاد شده در نظر گرفتهاند؟
حذف قلیان از قهوهخانهها به منزله تعطیلی واحدها و نهایتا تعدیل 90 درصدی قیمت سرقفلی محلهای فوق است و مدیریت واحد باید به کارگران و عوامل خود مبالغی تحت عنوانهای مختلف اعم از پایان کار، ارایه کند که در اکثر موارد حتی سرقفلی محل نیز کفاف آن را نمیکند. افراد صنفی فوق که دارای مجوز لازم اعم از پروانه کسب و تاییدیه اداره اماکن و بهداشت را دارند با مشکل فوقالذکر چگونه باید کنار بیایند؟ این نامه میافزاید: در صورت تغییر کاربری اجباری که لازمه آن رضایت ارباب و نیز مستلزم هزینه گزاف است، با توجه به این که اکثرا دارای سرقفلی هستند، تصمیم گیرندگان بخشنامه فوق چه راهکاری را ارایه میکنند؟
با توجه به این که اکثر صاحبان واحدها به دلیل کهولت سن و موروثی بودن شغل، امکان تغییر شغل یا فعالیت تجاری را ندارند و یا عدهای از صاحبان واحدها به دلیل فشارهای مضاعف اداره بهداشت در یک سال اخیر، اقدام به تجهیز واحد صنفی خود از طریق تسهیلات بانکی و غیره کردهاند، چه باید بکنند؟
در پایان این نامه آمده است: همچنین با توجه به این که دولت اصرار به توسعه صنعت توریسم دارد و یکی از جاذبههای توریستی این شهر، قهوهخانههای سنتی آن است که دارای قدمت 200 ساله هستند، آیا این برخورد نوعی کملطفی نیست. در نهایت با حذف قلیان عملا 90 درصد قهوهخانهها تقلیل و موجب فروپاشی خانوادهها و افزایش جرم و بزه در جامعه و آسیبهای اجتماعی غیر قابل پیشبینی و جبرانناپذیر خواهد شد.
گفتنی است قهوهخانهها در ایران با قدمت 400 سال همواره پذیرای اصناف، معتمدین و هیاتهای محلی جهت استراحت، تفریح، رتق و فتق امور و انجام کارهای خیر همانند تهیه جهیزیه و کمک به نیازمندان و همچنین محلی برای جشنهای مذهبی و ملی و در بعضی موارد بهعنوان مرکز اعتراضات مردمیعلیه حکومتهای خودکامه در گذشته بودهاند.
با گذشت زمان و تغییر و تحولات اجتماعی و پیدایش پدیدههای جدید در جوامع، کمکم نقش و کارکرد برخی از اماکن از جمله قهوهخانهها کمرنگ یا دچار تغییر و تحول شده است و بروز و ظهور برخی آسیبهای اجتماعی جدید نیز به این امر دامن زده است؛ چنانچه به اعتقاد خیلی از کارشناسان و جامعهشناسان، با تغییر و تحولات اجتماعی و کمرنگ شدن برخی هنجارها و ارزشها و بروز برخی آسیبهای اجتماعی از جمله اعتیاد و مصرف انواع مواد مخدر سنتی و صنعتی، فعالیت نادرست برخی اماکن، به شیوع بیشتر این معضلات دامن زده است.
از سوی دیگر استعمال مواد دخانی از جمله توتون و تنباکو در این قبیل اماکن، بیشتر رواج داشته است در حالیکه به نظر پزشکان و مجامع و مراکز بهداشتی و درمانی و طبق آخرین تحقیقات پزشکی و علمی، مصرف این قبیل مواد دخانی برای سلامتی افراد در هر جنس و رده سنی کاملا مضر است.