ترور او به بروز نا آرامی در داخل پاکستان منجر شده و واکنش های گسترده داخلی و خارجی را در پی داشته است. در نا آرامی های پاکستان در همین ارتباط، دست کم نوزده نفر کشته شده اند.
نیمروز جمعه، 28 دسامبر (7 دی) پیکر بی نظیر بوتو، که روز گذشته در شهر راولپندی ترور شد، پس از تشییع از اقامتگاه خانواده بوتو در نزدیکی شهر لارکانه، ایالت سند، در کنار گور پدر او در آرامگاه خانوادگی بوتو در روستای گرهی خدابخش به خاک سپرده شد.
دوالفقار بوتو، پدر بی نظیر، که در دهه 1970 میلادی سمت های ریاست جمهوری و نخست وزیری پاکستان را برعهده داشت، در سال 1977 اعدام شد.
خبرگزاری ها از حضور دهها هزار نفر عزادار در مسیر عبور جنازه خبر داده اند که از جمله شعار می دادند "بی نظیر زنده است."
آصف علی زرداری، همسر خانم بوتو که شامگاه پنجشنبه به پاکستان بازگشت، همراه با سه فرزند خود و جمعی از اعضای خانواده بوتو در مراسم تشییع جنازه بی نظیر بوتو شرکت دارند.
آقای زرداری که با اتهاماتی در داخل پاکستان مواجه بود در تبعید خودخواسته در خارج به سر می برد اما شامگاه روز گذشته برای شرکت در مراسم تدفین همسر خود به کشور بازگشت.
بی نظیر بوتو روز پنجشنبه و هنگام بازگشت از یک گردهمایی انتخاباتی در شهر راولپندی هدف سوء قصد قرار گرفت و کشته شد.
براساس گزارش ها، فرد سوء قصد کننده نخست خانم بوتو را هدف شلیک گلوله قرار داد و سپس بمبی را که همراه داشت منفجر کرد.
در این حادثه، علاوه بر بی نظیر بوتو، دست کم بیست نفر دیگر نیز کشته شدند.
در پاکستان سه روز عزای عمومی اعلام شده و پرچم ها بر فراز ساختمان های دولتی در داخل و خارج از این کشور به حالت نیمه افراشته در آمده است.
نا آرامی داخلی
انتشار خبر ترور بی نظیر بوتو، نا آرامی های گسترده ای را در تعدادی از شهرهای پاکستان در پی داشته است.
در بسیاری از نقاط این کشور، جمعیت خشمگین به بانک ها، فروشگاه ها، پاسگاه های پلیس و اتومبیل ها حمله کردند و آنها را به آتش کشیدند.
![]() | ![]() |
نیروهای امنیتی پاکستان برای مقابله با نا آرامی در شهرهای مختلف مستقر شده اند |
گزارش شده است که در این نا آرامی ها، دست کم نوزده نفر، از جمله یک مامور پلیس در شهر کراچی، مرکز ایالت سند، جان خود را از دست داده اند.
به گفته خبرنگار بی بی سی، شرایط به خصوص در شهر لاهور، مرکز ایالت پنجاب، به شدت متشنج است و در شهر پیشاور، مرکز ولایت سرحد شمالغربی که از مراکز فعالیت اسلامگرایان تندرو محسوب می شود، نیروهای ارتشی برای برقراری نظم در خیابان ها مستقر شده اند.
به ماموران امنیتی در شهر کراچی، مرکز ایالت سند، دستور داده شده است تا به سوی کسانی که دست به آشوب می زنند تیراندازی کنند.
همزمان، محمد میان سومرو، نخست وزیر دولت انتقالی، گفته است که با وجود ترور بی نظیر بوتو، در مورد تعویق انتخابات پارلمانی، که برای روز 8 ژانویه برنامه ریزی شده، تصمیمی گرفته نشده است.
وی گفته است که در این مورد با رهبران احزاب مختلف پاکستان مشورت خواهد کرد.
نواز شریف، نخست وزیر پیشین و رهبر حزب مسلم لیگ (شاخه نواز)، ضمن محکومیت ترور بی نظیر بوتو، گفت که برگزاری انتخابات منصفانه در شرایط کنونی امکانپذیر نیست و این حزب انتخابات روز 8 ژانویه را تحریم خواهد کرد.
آقای شریف پیشتر نیز گفته بود که تا زمانی که ژنرال مشرف سمت ریاست جمهوری را در دست دارد، در انتخابات شرکت نخواهد کرد.
در مقابل، حزب مردم به رهبری خانم بوتو در نظر داشت در انتخابات شرکت کند و ظاهرا خانم بوتو انتظار داشت که با کسب تعداد لازم کرسی های پارلمانی، به نخست وزیری منصوب شود.
در پی ترور بی نظیر بوتو، سخنگوی حزب مردم گفته است که این حزب موضوع شرکت در انتخابات ماه ژانویه را در دست بررسی دارد اما هنوز در این مورد تصمیمی نگرفته است.
برخی از مخالفان دولت پاکستان گفته اند که در حالیکه زمامداران پاکستان معمولا در دست گیری قدرت و نادیده گرفتن حقوق سیاسی مردم را با لزوم به حفظ امنیت توجیه می کنند، حکومت ژنرال مشرف نتوانسته است در این زمینه نیز به گونه ای موفق عمل کند.
به گفته آنان، در حالیکه دولت در حفظ جان یکی از رهبران برجسته سیاسی ناکام مانده است، نمی تواند امنیت شرکت کنندگان در انتخابات را تضمین کند
واکنشهای داخلی و خارجی
ژنرال پرویز مشرف، رئیس جمهور پاکستان، در سخنانی ضمن ابراز تاثر از قتل خانم بوتو، این اقدام را به اسلامگرایان تندرو نسبت داده است.
مقامات پاکستانی گفته اند که در مورد خطراتی که جان خانم بوتو را تهدید می کرد به او هشدار داده بودند و شبکه القاعده را مسئول ترور او دانسته اند.
در مقابل، برخی از مخالفان دولت و حامیان خانم بوتو از احتمال دست داشتن عناصر وابسته به تشکیلات دولتی در این توطئه ترور سخن گفته و یا دست کم دولت را به سهل انگاری در حفاظت موثر از جان او متهم کرده اند.
![]() | ![]() |
پرویز مشرف تندروهای اسلامگرا را مسئول ترور بوتو دانسته است |
بی نظیر بوتو در ماه اکتبر پس از حدود هشت سال برای شرکت در انتخابات پاکستان به کشور خود بازگشت و در مسیر حرکت از فرودگاه کراچی هدف بمب گذاری انتحاری قرار گرفت که دهها کشته برجای گذاشت و خانم بوتو احتمال دست داشتن "عناصر خودسر" در آن انفجار را مطرح کرد.
ترور بی نظیر بوتو از سوی مقامات و کشورهای مختلف جهان به شدت محکوم شده است.
در ایران، منوچهر متکی، وزیر خارجه، با ارسال پیامی به مقامات پاکستانی، کشته شدن بی نظیر بوتو و تعدادی دیگر از مردم پاکستان را محکوم دانسته و ابراز امیدواری کرده که "مسببین این اقدام جنایتکارانه به سزای عمل خود برسند."
سفیر ایران در پاکستان نیز در پیامی برای همسر خانم بوتو، با خانواده او ابراز همدردی کرده است.
رئیس جمهور افغانستان به نشانه عزاداری، دستور داده است پرچم های این کشور بر فراز ساختمان های دولتی به مدت بیست و چهار ساعت به حالت نیمه افراشته در آید.
همچنین، اکمل الدین احسان اغلو، دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، با انتشار بیانیه ای ترور بوتو را حمله به ثبات و صلح در پاکستان توصیف کرده و گفته که هدف از این اقدام منحرف کردن تلاش های موجود در پاکستان برای ایجاد وحدت و احیای روند دموکراتیک بوده است.
کوتاه مدتی پس از انتشار خبر ترور بی نظیر بوتو، مقامات غربی از جمله رئیس جمهور آمریکا و نخست وزیر بریتانیا این اقدام را محکوم دانستند و ابراز امیدواری کردند که ترور خانم بوتو به روند احیای دموکراسی در پاکستان آسیب نرساند.
شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز با صدور بیانیه ای قتل خانم بوتو را محکوم دانست و بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل، ابراز امیدواری کرد که مسئولین این حادثه محاکمه و مجازات شوند.
مقامات هندی نیز نسبت به این واقعه ابراز تاثر کرده و نخست وزیر هند با حضور در سفارت پاکستان در دهلی نو، دفتر یادبود خانم بوتو را امضا خواهد کرد.
ترور بی نظیر بوتو نگرانی محافل مالی را در پی آورد و شاخص بهای سهام به خصوص در بازارهای عمده منطقه تنزل کرد.