احمدی نژاد در مقابل رفسنجانی؛ منازعه‌ای با سرانجام نا روشن

احمدی نژاد در مقابل رفسنجانی؛ منازعه‌ای با سرانجام نا روشن

حسین موسویان، نفر اول سمت راست، برای اولین بار بعد از دستگیری به جرم جاسوسی در مجمعی عمومی حاضر شد

آقای احمدی نژاد بدون اسم بردن از افراد مشخصی گفت: "آنها تا جایی جلو رفتند که کسانی را فرستادند که اطلاعات درون سیستم را به طور منظم به بیرون منتقل کنند و هر هفته در ملاقات های خود به دشمنان ملت ایران بگویند که چرا شما کوتاه آمده اید و صدور قطعنامه را عقب می اندازید."

آقای احمدی نژاد اضافه کرد: "اکنون که پرونده آنها به دادگاه رفته، عده ای قاضی پرونده را تحت فشار سنگین قرار داده اند تا جاسوس را تبرئه کنند."

رئیس جمهور ایران تهدید کرد که "ملت ایران اجازه نخواهد داد که شما با نفوذ سیاسی و اقتصادی خود مجرمین را از دست عدالت ملت ایران برهانید و اکنون ما به خاطر حساسیت ها، مراعات کرده ایم."

هر چند که آقای احمدی نژاد در طول سخنرانی خود از کسی اسم نبرد، اما ناظران سیاسی در ایران تردیدی ندارند که منظور وی از "جاسوس"، حسین موسویان عضو سابق هیات مذاکره کننده هسته ای ایران، و مخاطب اصلی او اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس خبرگان و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و متحدان اوست.

همزمان با سخنرانی آقای احمدی نژاد در دانشگاه علم و صنعت، آقای هاشمی رفسنجانی در همایشی با عنوان "اتحاد ملی؛ راهبردها و سیاست‌ها" در حالی که آقای موسویان در صف نخست حاضران در جلسه نشسته بود، نسبت به بروز نزاع در بین جناح های سیاسی در ایران هشدار داد و گفت: "چرا باید در آستانه انتخابات نگران تخاصم و تنازع باشیم؟ اگر هدف خدمت است، راهکارش این است که انسان افکار سازنده خود را با مردم در میان بگذارد و دروغ هم نگوید."

اکنون که پرونده آنها [جاسوسان هسته ای] به دادگاه رفته، عده ای قاضی پرونده را تحت فشار سنگین قرار داده اند تا جاسوس را تبرئه کنند.   محمود احمدی نژاد

آقای هاشمی رفسنجانی همچنین در مخالفت با موضع آقای احمدی نژاد مبنی بر "عادی" بودن شرایط کشور تاکید کرد که "آمریکایی ها به هر جایی که می خواستند، لشکرکشی کردند و نیروهایشان را چیده اند. خطر هست، جدی هم هست."

قرار بود رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم زمان با سخنرانی آقای احمدی نژاد در دانشگاه علم و صنعت، مصاحبه مطبوعاتی برگزار کند، اما دفتر وی، روز یک شنبه از لغو این برنامه خبر داد.

با آن که مقام های بلندپایه جمهوری اسلامی از بروز اختلاف بین جنا‌ح های سیاسی حاکم نگران هستند و اصرار دارند که صدای واحدی از ایران به خصوص در مورد برنامه هسته ای به گوش جهان برسد، اما سخنان صریح و بی پرده آقای احمدی نژاد نشان می دهد که در پشت پرده سیاست ایران مسائلی جریان دارد که وی علاقه مند به افشای آنهاست.

هنوز مشخص نیست که آقای احمدی نژاد با حمله صریح به منتقدان خود در داخل نظام ایران قصد انجام اقدام خاصی علیه آنها را دارد و یا اینکه صرفا با تهدیدهای خود، خواسته است آنها را از انتقاد به سیاست داخلی و خارجی خود باز دارد.

واقعیت این است که سیاست داخلی و خارجی دولت آقای احمدی نژاد سبب نگرانی فزاینده آقای هاشمی رفسنجانی و نیروهای سیاسی نزدیک به وی شده است، به طوری که رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هیچ فرصتی را برای انتقاد تلویحی و غیر مستقیم از عملکرد دولت در دو زمینه داخلی و خارجی از دست نمی دهد.

"حساس" و "خطرناک" توصیف کردن شرایط بین المللی ایران در ماه های اخیر به صورت ترجیع بند سخنان آقای رفسنجانی در آمده است. وی همچنین طی روزهای گذشته برخورد خشن با قشرهای دانشجویی و کارگری و اعمال سانسور در رسانه ها را به باد انتقاد گرفته است.

به نظر می رسد آقای رفسنجانی چانه زنی های پشت پرده ای را برای تایید صلاحیت شمار بیشتری از نامزدهای نزدیک به نیروهای منتقد دولت دنبال می کند.

ظاهرا آقای احمدی نژاد انتقادهای آقای رفسنجانی از عملکرد دولت خود را به تلاش برای کنترل مجلس هشتم شورای اسلامی توسط وی نسبت می دهد و از آن بیم دارد که در صورت تسلط هواداران آقای رفسنجانی و سایر نیروهای منتقد دولت بر مجلس آینده، راه سیاست های دولت او که در نزد بسیاری از نخبگان ایرانی در حوزه خارجی ماجراجویانه و در حوزه داخلی غیرعلمی و مبتنی بر جنجال سازی است، سد شود.

البته آقای رفسنجانی تمایل خود را برای تغییر ترکیب مجلس آینده کتمان نمی کند. بر همین اساس، وی بارها نسبت به سلامت انتخابات آینده هشدار داده و به نظر می رسد چانه زنی های پشت پرده ای را برای تایید صلاحیت شمار بیشتری از نامزدهای نزدیک به نیروهای منتقد دولت دنبال می کند.

به این ترتیب هر چه زمان انتخابات مجلس هشتم که قرار است آخر سال جاری خورشیدی برگزار شود، نزدیک تر می شود و برنامه هسته ای ایران نیز وارد مراحل بحرانی تر خود می شود، شکاف بین دولت آقای احمدی نژاد و منتقدانش در داخل نظام سیاسی که اینک توسط آقای رفسنجانی رهبری می شوند، بیشتر می شود.

به نظر می رسد که اگر آقای احمدی نژاد در عمل بکوشد آقای رفسنجانی و طرفداران آن در درون نظام را به حاشیه براند و نهادهایی چون دانشگاه آزاد اسلامی را به کنترل دولت خود در آورد، تشنج بین جناحی در ایران بالا خواهد گرفت.

به احتمال زیاد رهبر جمهوری اسلامی برای کاهش چنین تشنجی دخالت خواهد کرد. دخالت وی قاعدتا معطوف به دعوت دو طرف به کنار گذاشتن اختلاف های خود خواهد بود، اما این فقط یک راه حل کوتاه مدت است و پس از یک دوره، باز هم اختلاف های دو طرف اوج خواهد گرفت.
با اوج گرفتن اختلاف های دو طرف، حمایت رهبری نظام از یکی از دو طرف منازعه، تعیین کننده اصلی روند تحولات ایران خواهد بود، تحولاتی که به همان اندازه که مستعد یک برخورد شدید با آمریکا و متحدان آن است، احتمال یک سازش و مصالحه تاریخی را نیز در بر دارد.