به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس، افشین قطبی مربی جوان و آنالیزوری که در چند سال اخیر با فدراسیون فوتبال کره جنوبی همکاری کرده، گفت و گویی با ما در مالزی انجام داد. وی در این مدت دستیار مربیان برزگی چون گاس هیدینگ، دیک ادووکات بوده و در رقابتهای تازه به پایان رسیده جام ملتهای آسیا سمت دستیار پیم وربیک بود. متن مصاحبه با وی را در زیر میخوانید:
فارس: به نظر میرسد ایام پرفشار ناشی از جام ملتها برای شما به پایان رسیده؟
درست است. من و همکارانم در تیم ملی کره جنوبی، هفته های سختی را پشت سر گذاشتیم. این حالت البته مختص ما در کره نبود چرا که میدانم در تیم ایران، به همکارانم چه گذشته است. در سایر تیمها نیز همین حالت وجود داشت. باور کنید ایام بسیار سختی بود.
فارس: آثار این فشارها در سیمای شما و دیگر مربیان حاضر در جام ملتها نمایان است.
دقیقا همینطوری است که میگویید. شغل مربیگری، حرفهای پراسترس و همراه هیجانات بسیار است. از یک سو، آدم را دایما به سمت خود می کشاند و جذب میکند. شما مرتب فریفته می شوید که در این وادی گام بردارید و توان خود را ارزیابی کنید. از سوی دیگر، با طبیعت و روح انسان چنین می کند؛ یعنی یک نقطه روشن دارد و یک نقطه تاریک.
فارس: ظاهرا این فشار و هیجان منفی، برای شما و کادر فنی ایران در هنگام بازی برابر هم به اوج خود رسید. اینطور نبود؟
همینطور بود.
فارس: توضیح میدهید؟
آن بازی که هیچوقت فراموشش نمیکنم، شرایط خاص و ویژهای داشت زیرا در تیم کره برابر بچههای ایرانی، صفآرایی میکردیم. ایران اصلا تیم کمی در سطح فوتبال آسیا نبود و نیست. تیمی است که در این دوره بیشترین بخت برای قهرمانی برخوردار را داشت. تیمی که آن همه ستاره شاغل در ایران و خارج داشت. میپرسم وقتی هر تیمی مقابل مهدویکیا، هاشمیان، علیکریمی، نکونام یا تیموریان قرار بگیرد، دچار هیجان نمیشود؟
فارس: این هیجان در تیم کره جنوبی وجود داشت؟
بله، رویارویی با تیمی مثل ایران حتی برای کره هم دشواریهایی دارد. گمان نکنم حالا که ایران از راهیابی به مرحله نهایی جام ملتها و در نتیجه تحقق بخشیدن آرزوی قهرمانی بازماند، حتی قهرمان جام هم آرزو کند با ایران روبرو شود. چنین رویارویی دشوار است. به خصوص برای شخصی مثل من که ملیت ایرانی داشته باشد و روی نیمکت تیم مقابل بنشیند.
فارس: از این بابت اذیت نشدید؟
خیلی زیاد. من ایرانی هستم و به ایرانی بودنم افتخار میکنم. در هر کجای دنیا که باشم، دوست دارم تیم کشورم موفق باشد چون قلبم برایش میزند. بدیهی است تحت این شرایط رودرروی ایران نشستن، آدم را اذیت میکند؛ اما چکار کنم که تحت قرارداد با فدراسیون کره بودم. قبل از آنکه ایران و کره در بازی که در ورزشگاه "بوکیت جلیل" انجام گرفت، مقابل هم صفآرایی کنند، خیلی تلاش کردم به نحوی به اطلاع مردم ایران برسانم که از لحاظ حرفهای، در قبال کره مسئولیت دارم. کدام ایرانی است که دلش بخواهد مقابل تیم کشورش حضور یابد؟ خیلی سعی کردم از انجام هرگونه مصاحبه با روزنامهها و جرایدی که در کشورمان منتشر میشوند، خودداری کنم چون احساس میکردم ممکن است از صحبتی که میکنم، برداشت نادرستی شود یا خاطر هموطنانم را آزار دهد.
فارس: پس به این خاطر بود که هتل محل اقامت خود را تغییر دادید؟
پیش از ورود به محل هتل پرنس، محل اقامت و اسکان تیمها در مالزی، گمان میکردم مورد توجه باشم؛ اما به این حد که نمایندگان رسانههای ایران درخواست گفت و گو داشته باشند. متوجه شدم جهت پرهیز از سوء تفاهمات احتمالی بهتر است در نهایت احترام، از محل اقامت تیم جدا شوم.
فارس: این موضوع را پیم وربیک پذیرفت؟
بله، او یک مربی کاملا حرفهای است. متوجه بود که به من در آن لحظات چه میگذشت. وقتی پیشنهاد کردم موقتا از محلی که تیم و اعضای آن اقامت دارند جدا شوم، فوری استقبال کرد.
فارس: با این جدایی موقت، شرایط برای شما بهتر شد؟
بهتر از این جهت که توانستم جلوی سوءتفاهمات احتمالی را بگیرم. همانگونه که گفتم، یک ایرانی هستم و به ایرانی بودنم افتخار میکنم. متوجه تمام خلق و خوی مردم هستم و احساسات پاک آنها را میدانم.
فارس: با ترک محل هتل، تاثیر منفی روی وظایفی که در قبال کره برای بازی با ایران داشتید، هم گذاشت؟
خیر.
فارس: توضیح میدهید؟
در تیم کره با ایران در مرحله مقدماتی جام ملتها دوبار دیدار کرده بودیم. تک تک نفرات تیم کره،اعم از سرمربی، مربی و بازیکنان، شناخت زیادی از ایران داشتند. من هم در حوزه کار تخصصیام. اطلاعات مربوط به آن بازیها را به صورت مدون در اختیار وربیک گذاشتم.
فارس: قبل از این رویارویی؟
بله، البته این را اضافه کنم؛ زمانیکه در کره جنوبی داشتیم تیم را برای حضور در این مسابقات آماده میکردیم، در یک پرونده کلی، روی تیمهایی مثل ایران، چین، عربستان و ژاپن، مطالعه تحلیل کافی داشتیم. باور میکردیم قهرمان این دوره، از بین این چهار تیم باشد. نه فقط از ایران، که از تیمهای که احتمال قهرمانی میدادیم، اطلاعات جامعی دراختیار داشتیم؛ اما ...
فارس: اما چه؟
وقتی در مرحله یک چهارم نهایی به قرعه بازی با ایران برخوردیم، خیلی سریع مشغول آنالیز این تیم شدم. اطلاعاتی را از بازیهای انجام گرفته برابر ازبکستان، چین و مالزی استخراج کردم و در اختیار وربیک گذاشتم.
فارس: این اطلاعات شامل چه مواردی بود؟
اگر اجازه دهید، در این باره به صورت کامل صحبت نکنم چون مایل نیستم برای همکارانم در تیم ایران، سوءتفاهمی ایجاد شود. در یک نگاه کلی در خصوص موضوعاتی مثل بازیکنان تاثیرگذار در این سه بازی، تغییرات سیستم، نقاط قوت و ضعف خطوط مختلف، اطلاعاتش را به دست آوردم و همه را به صورت مکتوب در اختیار مسئول تیم کره گذاشتم.
فارس: بر اساس این اطلاعات، طرح تاکتیکی شما و روبیک برای بازی چه بود؟
متوجه شدیم برای جلوگیری از قدرت گرفتن ایران که با وجود مهدویکیا، کریمی یا نکونام، بازیکنان کاملا خلاقی داشت، بایستی فضا را از این تیم بگیریم. تحت این شرایط طوری برنامهریزی کردیم که شعاع حرکتی بازیکنان محدود شود چون میخواستیم آنها را خوب کنترل کنیم. به گونهای برنامهریزی کردیم که به خصوص در خط میانی، همیشه صاحب یک بازیکن بیشتر در وقت صاحب توپ شدن ایران باشیم. گمان میکنم در انجام کارمان، موفق بودیم.
فارس: واقعا؟
اگر فیلم آن دیدار را یک بار دیگر ببینید، متوجه منظورم میشوید. آنوقت خواهید دید که چگونه در نیمه اول، ایران را به خوبی کنترل کردیم؛ ولی در نیمه دوم، ایران با خلق موقعیتهاییف خود را نمایاند. در وقت اضافه باز سعی در مهار بازی کردیم.
فارس: وقتی چنین طرح کلی تاکتیکی را به اجرا درآوردید، به کسب نتیجه مقابل ایران باور داشتید؟
به طور قطع خیر، اما در آن لحظات میتوانستم احتمال دهم.
فارس: زمانیکه در نیمه اول کره و در نیمه دوم ایران خوب کار کردند، بازی به وقت اضافی کشیده شد. تصمیم وربیک بر این بود که کاری کند که بازی 30 دقیقه وقت اضافی را طی کرده و نتیجه در زدن ضربات پنالتی مشخص شود؟
به هیچوجه ای طور نبود. با آگاهی از اینکه زدن ضربات پنالتی یک سوی خوب دارد و یک سوی بد و اینکه شانس موفقیت هر تیمی پنجاه به پنجاه است، تلاش کردیم در آن 30 دقیقه نتیجه را به سود خود تغییر دهیم. اگر به آن دقایق، بازگردیم و اتفاقاتی را که رخ داد، مرور کنیم، احتمالا خواهید دید که برای کسب نتیجه در جریان بازی، تلاش زیاد داشتیم.
فارس: بعد از آن لحظات دشوار، دیدیم که سرنوشت بازی به ضربات پنالتی کشیده شد. در تیم کره بازیکن یا بازیکنانی بودند که بخواهند از زدن پنالتی سرپیچی کنند؟
نه، خوشبختانه چنین وضعیتی موجود نبود. آنها مصمم به زدن ضربه بودند. شاید یکی از دلایلی که باعث شد در این ضربات موفق شویم، درکنار همه مسائل مربوط و مرتبط به اقبال، موضوع آمادگی روحی بازیکنان باشد. آنها خود ابراز تمایل کردند و این کار وربیک را برای انتخاب پنج نفری که میخواهند ضربه بزنند و نحوه چیدن آنها برای زدن ضربات اول تا پنجم را راحت کرد.
فارس: باوجودی که حتی به زدن پنالتی در تمرین کار کردید، نخواستید در زدن ضربات نتیجه را به سود خود رقم زنید؟
بله، در فوتبال این نکته اثبات شده که شرایط تمرینات با شرایط مسابقه تفاوت دارد. هر کس که در زدن پنالتی خوب عمل کند، احتمال دارد در زدن ضربه، موفق نباشد چرا که شرایط حواشی با تمرین زمین تا آسمان، تفاوت میکند.
فارس: فکر میکنید چرا دو تیم ایران و کره نتوانستند در آن بازی گلی را به ثمر رسانند؟
در مورد تیم ایران زیاد نمیتوانم نظر بدهم چون از مسایل درونی آن مطلع نبودم. در مورد حریف عنوان می کنم شاید چون تدابیر تاکتیکی فشردهای اعمال کردیم یا تمام فضاها را بستیم، قادر به گلزنی نشدند. شاید هم کنترل خط دفاع ما روی خط حمله و میانی ایران زیاد بود. در مورد تیم کره، وضعیت فرق میکرد.
فارس: از چه جهت؟
از این جهت که اصولا کره، گلزن ذاتی نداشت.
فارس: واقعا؟
بله، اعتراف میکنم کره از این حیث مشکل جدی داشت. این تیم تا قبل از بازی مقابل ایران، سه مسابقه کرد که تنها یک گلش را مهاجمین به ثمر رساندند. در فوتبال مدرن میبینیم فرضا در بارسلونا همه نقش مهاجم یا نقش مدافع برعهده دارند؛ ولی بار بیشتر مسئولیت گلزنی، بدیهی است که برعهده مهاجمین است؛ همانگونه که عمده مسئولیت دفاعی را مدافعین و دروازهبان در تیم انجام میدهند. باوجودی که هافبکها و مهاجمین نیز در قبال دفاع مسئول هستند. تیم کره باوجود برخورداری از ویژگی جوانی و باوجود در اختیار داشتن یک دروازهبان فوقالعاده مجرب، از لحاظ تمامکنندگی مشکل داشت.
فارس: برای رفع این معضل تلاشی هم کردید؟
بله، وقتی تیم شما در فوتبال با چنین مشکلی روبرو است، تا حدی میتوانید با اتخاذ تدابیر تاکتیکی و کارهای گروهی منجر به گل، سطح توانایی تیم را افزایش دهید؛ اما مشکل به صورت ریشهای حل نمیشود.
فارس: فکر نمیکنید تیمهای دیگر آسیا نیز با این مشکل روبرو بودند؟
این مشکل، معضل خاص ایران و کره نیست. شامل تیمهای دیگر آسیا هم نمیشود. کم و بیش در سطح جهانی، تیمها اصولا با این معضل روبرو هستند چرا که از شمار گلزنیهای ذاتی واقعی در عصر حاضر کاسته شده است.
فارس: آیا کره از بابت مسئلهای دیگر هم با مشکل روبرو بود؟
شاید باور نکنید؛ اما شمار مشکلات فوقالعاده زیاد بودند. مشکلاتی که ربطی به ما نداشت.
فارس: چه طور؟
برایم واقعا مایه حیرت بود که چگونه مسابقاتی به این گستردگی و اهمیت در سطح بینالمللی انجام میشود؛ ولی کنفدراسیون آسیا آنرا اینقدر ضعیف برگزار میکند.
فارس: ضعیف؟
بله، همانگونه که گفتم، واقعا حیرتانگیز بود که میدیدم چگونه تیمی مثل کره جنوبی، مطابق برنامه تنظیمی و در نظر گرفته شده کنفدراسیون به محل تمرین مراجعه میکند؛ اما میبیند زمین بسیار ناهموار و حتی خاکی است. تازه خطوط کنار آن مربوط به ورزشی دیگر بوده که مقامات مسئول اقدامی در جهت پاک کردن آن نکردهاند.
فارس: ظاهرا انتقادات زیادی به کنفدراسیون آسیا بابت میزبانی دارید؟
من میگویم وقتی امکانات کشورهایی مثل اندونزی و ویتنام در حد بسیار ابتدایی است، از کنفدراسیون می پرسم چه اصراری است که این مسابقات به صورت مشترک، آن هم در چهار کشور انجام شود؟ چهار کشوری که به ظاهر نزدیک هم هستند؛ اما برای تیمهای حاضر، رفتن از این به آن کشور دشوار است، چه برسد به اینکه هوادار تیمی باشید و بخواهید فرضا برای حمایت از کره، از این کشور به کشوری دیگر بروید. وقتی می بیینم در مسابقه برق ورزشگاه دچار اشکال می شود، نباید تعجب کنیم؟ واقعا ایران شرایط خوبی داشت.
فارس: آرزو کردید جای ایران بودید و اول میشدید؟
بله، واقعا دوست داشتیم در گروهمان اول شویم تا با ایران در نهایت در مرحله نهایی روبرو شویم؛ اتفاقی که نیفتاد.
فارس: گذشته از این موضوع، حالا که بحث ایران و فوتبالش از قول شما مطرح شد، بفرمایید داستان حضور شما در پرسپولیس به کجا منتهی شد؟
هیچ جا.
فارس: بیشتر توضیح میدهید؟
اصل قضیه این است که در قبال فدراسیون کره مسئول هستم چون با آن قرارداد دارم. قراردادی که زمان حضور گاس هیدینگ و دیک اددوکات وجود داشته و به این ترتیب، دو سال دیگر هم ادامه مییابد. شامل تیم برزگسالان هم نمی شود زیرا حتی در قبال تیم المپیک هم مسئول هستم.البته.
فارس: چیزی میخواستید بگویید؟
بله، در متن قراردام تبصره ایی گنجانده شده که به من این امکان را میدهد که هر زمان تشخیص بدهم، از کره خارج شوم و فرضا مربیگری تیمی مثل پرسپولیس را بر عهده بگیرم؛ اما وقتی میبینم که هنوز از سوی باشگاه کسی با من تماس جدی نگرفته، بدیهی است که احتیاط کنم.
فارس: اما در سطح رسانهها، طور دیگری موضوع منعکس شده است. به این ترتیب که مذاکراتی جدی داشتهاید و حتی با پرسپولیس تمام نیز کردهاید؟
نه، بحث قطعی شدن مذاکراتمان وجود ندارد زیرا به طور غیرمستقیم به من شرایطی ارایه داده شد که از همین کانال نظرم را بیان کردم. تا وقتی به طور ملموس نبینم در پرسپولیس یا هر تیم دیگری با چه کسی طرف هستم، نمیتوانم پاسخ روشنی بدهم. بایستی ابتدا مسئول مقابل را ببینیم و با تمام نظرات او و شرایطی که فراهم میکند، آشنا شوم. در آن صورت است که میتوان به شرایط انجام همکاری مشترکی رسید.
گفت و گو از محمد رضا سروش