بهروز وثوقی: خروج من از ایران به خاطر انقلاب نبود شاید به ایران بازگشتم
بهروز وثوقی: خروج من از ایران به خاطر انقلاب نبود| شاید به ایران بازگشتم،
بخش دوم گفت وگو: بهروز وثوقی اسطوره ی به یاد ماندنی فیلم های پیش از انقلاب که در آثار بزرگی چون «قیصر»، «گوزن ها»، «داش اکل» هنرنمایی کرده، میهمان امروز «انتخاب» است و به بخشی از سوالات خوانندگان، پاسخ گفته است.
بخش دوم گفت و گوی «انتخاب» با بهروز وثوقی در پی می آید:
آقای وثوقی! انقلاب که شد شما کجا بودید؟
وثوقی:من در امریکا بودم. خروج من از ایران به خاطر انقلاب نبود. دوماه قبل از وقوع انقلاب من برای ساخت فیلمی با آقای زرین دست به آمریکا رفتم وقتی که این فیلم را بازی کردم، انقلاب شد. بعد از آن هم فکر کردم که اوضاع مناسبی برای بازگشت نیست و بدین ترتیب تا به حال ماندگار شدم.
آیا پس از انقلاب تا به حال سفری به ایران داشته اید؟
وثوقی:نخیر نداشتم
در زمانی که ایران تشریف داشتید به کدامیک از شهرهای ایران سفر نکردید و دوست دارید آن شهر هارا ببینید؟
وثوقی:نزدیک به 30 سال است که در ایران نبودم ولی یادتان باشد که من همیشه عاشق ایرانم و از دیدن وجب به وجب آن لذت میبرم و امیدوارم که یک روز این دیدن تحقق بپذیرد.
فیلمی که در هنگام انقلاب در خارج مشغول به ان بودید کدام بود و ایا فیلم موفقی از اب در امد؟
وثوقی: من برای بازی در فیلمی به کارگردانی اقای زریندست به امریکا امده بودم که فیلم بسیار بدی هم از آب درامد و وقتی فیلم به پایان رسید این اتفاق افتاد و من اجبارا در امریکا ماندگار شدم.
آیا در فیلمی پس از انقلاب هم بازی کرده اید؟
وثوقی:اوایل انقلاب که زمان گروگان گیری بود بدلیل ایرانی بودنم فعالیتی نتوانستم داشته باشم، ولی آهسته اهسته شروع بکار کردم و چند فیلم و سریال بازی کردم.
. آیا طی این سال ها، تحصیلات خاصی هم در آمریکا داشته اید؟
وثوقی:خیر
در دنیا به صورت بسیار جدی و وقیحانه تحریفاتی حساب شده و سیاه نمایی های واقعی علیه تاریخ ایران در حال شکل گیریست ازسعی در تغییر نام خلیج فارس گرفته تا ساخت فیلمهای اسکندر و 300 شدیدا در کشور نیازی جدی به ساخت فیلمهای تاریخیست که جلوی این تحریفات و سیاه نمایی هاگرفته شود. برای این منظور نیاز به هنرپیشگانی با تجربه و کارکشته مانند شما را میطلبد در صورت اظهار تمایل فیلمسازان کشور ایا حاضرید فیلمهایی از این نوع بازی کنید?
مسلما, و خب سینمای ایران هم اگر مشکلی نداشته باشد باید فیلمهای تاریخی نیز داشته باشد که تاریخ پر بهای ما را جهانیان بهتر بشناسند .
اخیراً در کاری از هوشنگ توزیع بازی کرده اید، استقبال چطور بود؟
وثوقی:بسیار استقبال خوبی در تمام دنیا داشتیم اقای هوشنگ توزیع از معدود کسانی هستند که بسیار با حساب و اندیشمندانه و پرمعنا مینویسند و در این نمایش هم توانسته بودند نقاط ضعف جامعه ایرانی لس انجلس را هنرمندانه بقلم بیاورند و در موفقیت این نمایش سهم بسزایی داشتند.
آیا فیلم های پس از انقلاب را پیگیری می کنید؟ چه فیلم هایی را دیده ید؟
وثوقی:خیلی زیاد نه چند فیلمی را دیدم آژانس شیشه ای, مارمولک و آتش بس و تعدادی دیگر که نام انها را به یاد ندارم.
آیا فیلم های ژانر دفاع مقدس را هم دیده اید؟ آثاری مثل آژانس شیشه ای ابراهیم حاتمی کیا. نظرتان در مورد فیلم های این ژانر چیست؟
وثوقی::فیلم آژانس شیشه ای را پسندیدم بخصوص بازی یکدست اقای پرستویی را .
بهترین فیلم ساخته شده بعد از انقلاب به نظر شما کدام است؟
فیلم "زمانی برای مستی اسبها" ساخته بهمن قبادی و فیلم "باد ما را خواهد برد" ساخته عباس کیارستمی.
از کدامین بازیگران و همچنین کارگردانان در سینمای پس از انقلاب، بیشتر علاقمند هستید؟ مثال بیاورید.
وثوقی::آقایان پرویز پرستویی و خسرو شکیبایی
در نشستی که شما در سان فرانسیکو داشتید، انتقاد زیادی از فیلم های پس از انقلاب کردید، این مسئله باعث ناخرسندی بسیاری از هنرمندان داخل وطن شد . لطفا در اینجا به طور خلاصه مهمترین انتقادی که شما به سینما و سینماگران ایران بعد از انقلاب دارید کدام هستند و همچنین چه وجوه مثبتی را در طی این مدت مورد توجه شما قرار گرفته و ناظر آن بودید؟
وثوقی: همانطوریکه اشاره کردم داستان فیلمها یکنواخت است بغیر از دو سه فیلمی که در سال ساخته میشود و در فستیوال ها گذارده میشود , البته این انتقاد من میبایستی سازنده باشد نه اینکه انها را ناراحت کند.
آقای وثوقی، شنیده شد که شما در سال هایی که در آمریکا زندگی می کنید، رو به عرفان آورده اید. با توجه به آن که عکسی از شما منتشر شد که شما را با مو و ریش بلند نشان می داد چه شد که به سوی عرفان رفتید؟ ایا دوری از ایران، یکی از دلایل این مسئله نبود
وثوقی:اولا آن عکس مربوط به نمایش رستمی دیگر و اسفندیاری دیگر است و اینکه چطور شد به مکتب عرفان رو اوردم همیشه دنبال گمشده ای بودم و بالاخره در مکتب عرفان را یافتم .
به هر حال در موقعیت اجتماعی که شما دارید فکر کنم رو به عرفان اوردن و از خود گذر کردن کاری بسیار مشکل ولی ناممکن هم نیست
وثوقی:در عرفان شما از خود گذر نمیکنید بلکه به درون خود سفر میکنید و خود را بهتر خواهید شناخت.
با توجه به این واقعیت که به تصویر کشیدن دوران جاهلیت هر عصری چه جدید و چه جاهلیت قبل و بعد از اسلام لزوما تعهد هنرمند به ارزشهای ارائه شده منفی و مثبت آن رولها نمیباشد و هنرمند تنها پیام رسانی و اجرائ نقش میکند , متاسفانه قشری از جامعه کم لطفی کرده و شخص شما را نماینده فیلمهای جاهلانه دانسته و به شما انتقادهایی دارند, ایا و این میتواند از این باشد که به علت غیبت شما در سینمای بعد از انقلاب این شخصیتها در اذهان ثابت مانده و تصویر هنری شما به علت فعل و انفعالاتی که صورت گرفت نیمه اندام و ناتمام افتاد؟
وثوقی: اولاً من فقط قیصر را کار کردم که شخصیتی در آن زمان از جنوب شهر ما بود و حتی در ان فیلم که کارگردان اصرار داشت کلاه مخملی سرم بگذارم قبول نکردم و بعد هم تصویر هنری من هیچگاه ناتمام نیفتاد بلکه کامل در ذهن همه مردم همیشه منعکس میباشد اگر قبول ندارید از مردم بپرسید. فراموش نکنیم که همیشه مرغ همسایه غازاست تعدادی معدود از ما حاضر نیستیم به اصل پیامی که مثلا در قیصر آن زمان به مخاطب داده میشد توجه کنیم و آن را جاهلانه خطاب میکنیم اما فیلمهای وسترن و هفت تیر کشی جاهلی غربی و بزن بزن های انها را که در بخش فیلمهای سینمایی تلویزیون ایران هنوز سهم بسزایی دارند را می پسندیم و هنوز انها را در این دوره هم مشاهده می کنیم.
آیا اخبار روز ایران را پیگیری می کنید؟
وثوقی: من از طریق اینترنت تمام مسائل واخبار روز ایران را دریافت میکنم و مطمئنا از هر لحظه که در وطنم میگذرد با اطلاع هستم .
سایت انتخاب چطور است؟
وثوقی:انتخاب را می خوانم، سایت خوب و نسبتاً معتدلی است و بیشتر خبرها دست اول است.
چندی پیش خبری منتشر شد مبنی بر این که شما قرار است با آقای قبادی همکاری کنید. این مسئله چقدر صحت دارد؟
وثوقی:بله من قرار است با اقای قبادی همکاری کنم .
همچنین چندی پیش قرار بود شما در نقش عمر خیام در فیلمی به نام "نگهدارنده" بازی کنید، چه شد؟
وثوقی:آن فیلم را نپسندیدم داستان آبکی داشت .
شنیده شده شما قرار است در کاری به کارگردانی آقای کیومرث پوراحمد که داستان زندگی یک بازیگر سوپر استار سابق است، بازی کنید؟ چقدر این مسئله صحت دارد؟
وثوقی: خیر اینگونه نیست.
کار با آقای غریب پور به کجا رسید؟
وثوقی:در حد صحبت بود و سر انجامی نداشت .
آیا دلیل خاصی برای عدم بازگشت به ایران دارید یا نگرانی خاصی؟
وثوقی: من نگران هیچ چیزی نیستم.
آیا تا به حال از سوی مقامات ایرانی، پیغامی برای شما فرستاد شده مبنی بردعوت از شما به بازگشت یه وطن
بله دعوت زیاد شده ولی اساسی نبوده.
62. با توجه به اینکه یک هنرمند تنها رول یک شخصیت فیلمی را بازی میکند و هیچ نوع اشکال حقوقی بر ان وارد نیست و بسیاری از شخصیتهای فیلم های قبل از انقلاب نیز هنوز در ایران یا مشغول ایفای نقشند و یافیلمسازی اگر هم نیستند به ایران رفت و امد میکنند با توجه به اینکه جشن ملی سینما نزدیک است ایا من میتوانم مجده امدن شما را به دوستداران شما که بیصبرانه منتظر بازگشت شما هستند را از این طریق امسال بدهم و ما شاهد حضور شما در این جشن باشیم .
ج:اگر دعوت رسمی بشود شاید .
اگر به ایران آمدید، اولین جایی که می روید کجاست؟
ج:اولین مکان مقبره پدر و مادرم میباشد .
64. حضرتعالی کتابی در خارج از کشور منتشر کرده اید،و متاسفانه این کتاب علارقم غیر سیاسی بودن ان و رعایت کامل اصولهای تعریف شده قوانین انتشار نتوانست در ایران اجازه نشر دریافت کندایا از لحاظ قانونی واز طریق وکیل پیگیراجازه آن هستید؟ و کلا اگر ممکنه کمی را جع به این کتاب برای ما بگویید کی این کتاب را نگاشتید و چند صفحه است و در مورد چه هست؟
وثوقی:این کتاب حدودا 700 صفحه است و سرگذشت پشت صحنه فیلمهایی است که مردم از آن خاطره دارند و اگر اجازه نشر آن را ندادند شما بهتر است از مقامات مسئول سوال کنید .
اگرامکان دارد خاطره جالبی که از فیلمی و یا اتفاق جالبی که در پشت صحنه افتاد برای ما تعریف کنید خوشحال میشویم
بعد از اینکه فیلم رضا موتوری اکران شد پیش مردم در سینما نشستم و فیلم را تا اخر تماشا کردم مردم وقتی به آخر رسید مردم خیلی ها گریه میکردند من که تحت تاثیر احساس مردم واقع شده بودم نخواستم زودتر سینما را ترک کنم و تا چراقها روشن شد خانم مسنی در میان جمعیت اول او مرا دید فریاد زد خدا رو شکر زنده است خدا رو شکر زنده است و اتفاق پشت صحنه اینکه در فیلم نفس بریده زیر پلی فکر میکنم پل گیشا بود تاره ساخته شده بود زیر این پل فیلم برداری میکردیم و من نقش یک ادم قشی را بازی میکردم و یک صحنه ای مثلا من قش کرده بودم و مردم هم دورم جم شده بودند پیرزنی با دیدن این صحنه هراسون شروع کرد به فحش دادن که خاک عالم به سرتون این جوان داره میمره شما ایستادین ور ..ور تماشا میکنید ببریدش بیمارستان.
البته به علت تقاضا های مکرر برای بازگو کردن از این دست خاطرات طنز گونه که پشت صحنه اتفاق میافتاد و جریانهای دیگر پشت صحنه که کم هم نیستند مرا واداشت که آن را بصورت کتاب در اختیار علاقمندان قرار دهم که متاسفانه تا به امروز اجازه انتشار آن در ایران داده نشده.
شنیده شده در صورت برداشتن موانع از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد بهروز وثوقی و فاطمه معتمد اریا در فیلمی به نام "سوار بر طوفان " با کارگردانی اقای بهروز غریب پور بازی خواهند کرد این خبر تا چه اندازه صحت دارد؟ ,
همانطوریکه اشاره کردید صحبتی با خانم معتمدآریا و اقای غریب شد ولی سرانجامی نداشت.
آیا هیچ وقت دوست داشتید فیلم بسازید؟ اصلا تا به حال ساخته اید؟
وثوقی:من در بیشتر فیلمهایم به کارگردانان کمک فکری زیادی میکردم در آن زمان بعلت مشغله زیاد نمی توانستم فیلم مستقلی بسازم ولی حالا با تجربه کافی این سالها اماده این کار هستم .
آقای وثوقی، آیا می دانید شما هنوز هم در میان مردم ایران از پرطرفدارترین و محبوب ترین بازیگر سینمای هستید؟ چه احساسی دارید؟آیا با هموطنان خود در ایران و طرفدارانتان ارتباط دارید؟
وثوقی::هموطنان من همیشه با لطف و محبت خودشان منو شرمنده میکنند و حتی گاهی اوقات اشک بچشمان من میاورند مردم ایران مردم شریفی هستند.
یکی از خوانندگان پرسیده، ماجرای اختلاف و کدورت شما با فروزان در فیلم دالاهو چه بوده؟آایا از ایشان خبر دارید؟
ج:من با ایشان کدورتی نداشتم , دو سه بار تلفنی احوالپرسی داشتیم .
چه احساسی به شما دست می دهد وقتی در مورد شما از واژه "سوپر استار سابق" استفاده می شود؟
وثوقی:من خودم را هیچگاه سوپر استار نمیدانم من یک بازیگر ساده سینمای مملکتم هستم .
اصلاً فرهنگ و تمدن ایرانی چقدر برای شما مهم است؟ دوستداران شما دلشان بسیار برای شما تنگ شده و خیلی ها به بازگشت شما نا امیدند این دوری از ایران، شما را افسرده و دلتنگ نکرده؟
وثوقی: دوری از وطن و هموطنان بسیار آزار دهنده است ,منم دلم برای یک یک هموطنانم تنگ شده .
تا به حال با رسانه ای داخلی دیگری هم شما مصاحبه داشتید یا این اولین مصاحبه ایست که شما با یک سایت داخل ایران دارید ؟
وثوقی: بله رسانه های هنری داخلی با من گفتگو کرده اند و امانت دار خوبی نبودند و من امیدوارم شما هر آنچه گفته شد را چاپ کنید.
.چه آرزویی دارید و اینکه می خواهید نسلهای اینده از شما به چه عنوان یاد کنندو درآ خر اگر صحبتی و یا مطلبی خاص خطاب به دوستدارانتان دارید بفرمایید .
وثوقی:بعد از گذشت هنوز حدود 30 سال، ازنظرمردم انگار نه انگار این زمان گذشته است. مردم حتی نگاه نمی کنند موهای من سفید شده است. به من همان نگاهی را می کنند که سی سال پیش درایران داشتند. به همین خاطر می خواهم دست به گردن مردم وطنم بیاندازم و به ایران برگردم.... بد حادثه سرنوشت را اینطور رقم زده است.... اگر دلم می خواهد درآن مملکت باشم نه اینکه آنجا کار کنم . نه! این اشتباه پیش نیاید. چون هم سنی از من گذشته و یا اینکه کارمناسب من نیست، اما می خواهم در وطنم باشم .
امیدوارم و آرزو دارم روزی برسد که همه هموطنانم از آزادی خوبی برخوردار باشند دیگر اینکه آرزو دارم بتوانم اندوخته نیم قرن تجربه هنری خودم را به رایگان در خدمت جوانان با استعداد ایرانی قرار دهم