مذاکرات سوریه و اسرائیل در سایه دادگاه بین المللی
مذاکرات سوریه و اسرائیل در سایه دادگاه بین المللی
 |
| بشار اسد پیش از این تمایل خود را برای مذاکره با اسرائیل اعلام کرده است |
روزنامه عبری زبان "یدیعوت احرونوت" روز جمعه گزارش داده بود که ایهود اولمرت با ارسال پیام محرمانه ای به بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، به بازپس دادن بلندی های جولان در ازای امضای پیمان صلح با سوریه و فاصله گرفتن این کشور از ایران، اشاره کرده است.
هر چند که آقای موفاز محتوای پیام ایهود اولمرت به بشار اسد را افشاء نکرده است، اما صرف تایید ارسال چنین پیامی به مفهوم آن است که دولت اسرائیل از موضع سال‌های اخیر خود برای کمک به انزوای هر چه بیشتر سوریه دست برداشته و آماده مصالحه با آن کشور است.
پیش از این گفته می‌شد که دولت آمریکا با ازسرگیری مذاکرات بین اسرائیل و سوریه مخالف است و مانع اصلی آغاز مذاکرات دو کشور به شمار می‌رود.
کاندولیزا رایس، وزیر خارجه آمریکا، چندی پیش در واکنش به خبرهای مربوط به مخالفت واشنگتن با ازسرگیری مذاکرات دمشق – تل‌آویو اعلام کرد که کاخ سفید با مذاکرات دو کشور مخالفتی ندارد، اما اظهار نظر خانم رایس مانع از آن نشد که مطبوعات اسرائیل به انتشار گزارش‌های خود در باره مخالفت آمریکا با مذاکرات سوریه و اسرائیل ادامه دهند.
طبق نوشته مطبوعات اسرائیل، آمریکا خواهان ادامه فشار بین‌المللی بر سوریه و انزوای فزاینده این کشور است و از همین رو، مذاکره اسرائیل با سوریه را در شرایط کنونی، نامناسب و عاملی برای خنثی سازی فشارهای بین‌المللی علیه دولت آقای اسد می‌داند.
با این همه، هفته پیش رسانه های اسرائیلی از موافقت واشنگتن با آغاز مذاکرات اسرائیل و سوریه خبر دادند، البته با این شرط که در این مذاکرات، بحثی از لبنان به میان نیاید.
به نظر می‌رسد که ارسال پیام آقای اولمرت به بشار اسد در پی چراغ سبز آمریکا صورت گرفته باشد، چرا که دولت اسرائیل نمی خواهد با انجام اعمالی مخالف نظر دولت جورج بوش، روابط استراتژیک خود با واشنگتن را به مخاطره اندازد.
قاعدتا علاقه اسرائیل برای آغاز مذاکرات صلح با سوریه قابل درک است، اما مساله این است که چرا آمریکا در چنین شرایطی با آغاز مذاکرات بین تل‌آویو و دمشق موافقت کرده است؟
 |
مذاکرات سوریه و اسرائیل
برای اسرائیل، قطع حمایت دمشق از حزب الله لبنان و گروه های فلسطینی و فاصله گرفتن آن کشور از ایران، مهم تر از دخالت سوریه در لبنان است
|
پیام محرمانه ایهود اولمرت به بشار اسد درست در زمانی صورت گرفته است که آمریکا توانست به کمک متحدان خود در شورای امنیت سازمان ملل، قطعنامه الزام‌آوری را مبنی بر ضرورت تشکیل دادگاه بین‌المللی برای محاکمه مظنونان به قتل رفیق حریری، نخست وزیر فقید لبنان در مبنای فصل هفتم منشور ملل متحد به تصویب برساند.
طبق قطعنامه ۱۷۵۷ شورای امنیت، تا دهم ژوئیه (۲۰ خرداد) به جناح های سیاسی لبنان فرصت داده شده است تا در باره تشکیل دادگاه بین‌المللی به توافق دست یابند، در غیر این صورت سازمان ملل راساً اقدام به تشکیل دادگاه در خارج از خاک لبنان خواهد کرد.
همزمانی دو رویداد فوق، اتفاقی به نظر نمی رسد و احتمالا آمریکا مترصد آن بوده که پس از تصویب قطعنامه الزام آور شورای امنیت برای تشکیل دادگاه بین‌المللی، جواز ازسرگیری مذاکرات اسرائیل با سوریه را صادر کند.
با الزامی بودن تشکیل دادگاه بین‌المللی، قاعدتا موضع سوریه در مذاکره با اسرائیل ضعیف تر خواهد بود و بنابراین، آمریکا می تواند مجموعه خواسته‌های خود از دمشق را از طریق اسرائیل پیگیری کند.
خواسته‌های روشن آمریکا از سوریه این است که ضمن شناسایی دولت فواد سنیوره، نخست وزیر لبنان، با این کشور روابط دیپلماتیک عادی برقرار کند، حمایت خود را از حزب‌الله لبنان و رهبران گروه های اسلامگرای فلسطینی مقیم دمشق قطع کند، مانع نفوذ افراد انتحاری به داخل عراق شود و مهم تر از همه اینکه از ایران فاصله بگیرد.
برای اسرائیل، قطع حمایت دمشق از حزب‌الله لبنان و گروه های فلسطینی و فاصله گرفتن آن کشور از ایران، مهم تر از دخالت سوریه در لبنان است، اما این نوع اولویت‌بندی از سوی اسرائیل دیگر برای آمریکا نگران کننده نیست چرا که تشکیل دادگاه بین‌المللی برای محاکمه مظنونان به قتل آقای حریری، نفوذ سوریه در لبنان را به طور جدی به چالش می کشد.
در چنین فضایی، آیا بشار اسد مانند ماههای قبل همچنان مشتاق ازسرگیری مذاکرات کشورش با اسرائیل خواهد بود؟
نوع پاسخ آقای اسد به پیام ایهود اولمرت، پاسخ پرسش فوق را مشخص خواهد کرد.