واکنش ها به گزارش تازه برادعی درباره ایران
واکنش ها به گزارش تازه برادعی درباره ایران
همزمان با انتشار گزارش برادعی ناوگان تازه ای از کشتی های جنگی آمریکا وارد خلیج فارس شد |
در مقابل ایران گزارش تازه محمد برادعی را موید صلح آمیز بودن برنامه اتمی خود تعبیر کرده است.
گزارش آقای برادعی همانگونه که انتظار می رفت ادامه سرپیچی ایران از قطعنامه 1747 شورای امنیت برای تعلیق بخش های حساس برنامه اتمی اش را تایید می کند. ایران این قطعنامه و قطعنامه های قبلی شورا در همین ارتباط را غیرقانونی و "کاغذپاره" خوانده و گفته بود به آنها اعتنایی نخواهد کرد.
زلمی خلیلزاد، سفیر آمریکا در سازمان ملل، در پی ارائه گزارش آقای برادعی گفت که تحریم ها نتیجه دلخواه شورای امنیت سازمان ملل را به بار نیاورده و در روزهای آتی در مورد اقدامات تازه گفتگو خواهد شد.
با این حال او از اظهار نظر درباره تدابیر تازه مورد درخواست آمریکا خودداری کرد و گفت این به عهده شورای امنیت است که تصمیم بگیرد چه تدابیری را باید اتخاذ کند.
گوردون جاندرو، سخنگوی کاخ سفید در امور امنیت ملی، نیز گفت که گزارش آژانس به مثابه اتهام نامه ای ملامت بار علیه ایران است.
وی گفت ارزیابی آژانس بین المللی انرژی اتمی فهرست جامعی از "ادامه تمرد ایران از جامعه بین المللی است و نشان می دهد که رهبران ایران تنها درحال تشدید انزوای مردم ایران هستند."
همزمان با این تحولات ناوگانی از کشتی های جنگی آمریکا به پیشقراولی دو ناو هواپیمابر وارد آب های خلیج فارس شده است. ماموریت این ناوگان پشتیبانی از عملیات نیروهای آمریکایی در عراق و انجام تمرین های نظامی عنوان شده است.
نیروی دریایی آمریکا گفت که تمرین های نظامی این ناوگان ارتباطی با بن بست جاری بر سر برنامه اتمی ایران ندارد و "علیه هیچ کشوری تنظیم نشده است."
با این حال دیک چنی معاون رئیس جمهور آمریکا کمتر از دو هفته قبل درحالی که بر عرشه یک ناو هواپیمابر در فاصله 240 کیلومتری سواحل ایران ایستاده بود با لحنی صریح به ایران هشدار داد.
وی گفت: "با آوردن دو گروه از هواپیمابرهای تهاجمی به خلیج [فارس]، ما قصد فرستادن پیام های روشن برای دوستان و دشمنان را داریم. ما مانع بسته شدن خطوط دریایی خواهیم شد.... و برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی و تسلط بر منطقه کنار دیگران خواهیم ایستاد."
گزارش آقای برادعی تنها چند روز پیش از دیدار برنامه ریزی شده فرستادگان آمریکا و ایران برای گفتگو درباره امنیت عراق منتشر می شود. هر دو طرف تاکید کرده اند که مساله هسته ای، موضوع مباحثات دیدار دوشنبه در بغداد نخواهد بود.
'موید صلح آمیز بودن برنامه ایران'
مقام های مختلف جمهوری اسلامی در پی انتشار گزارش آقای برادعی آن را موید صلح آمیز بودن برنامه اتمی ایران دانسته اند.
علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین، در گفتگو با خبرگزاری فارس گفت: "گزارش برادعی سند دیگری در اثبات صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران است.... در این گزارش بار دیگر بر عدم وجود شواهدی مبنی بر انحراف به اهداف ممنوع و نظامی تاکید شده است."
علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، نیز گفت: "براساس گزارش جدید مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در بازرسی از مواد (هسته ای) موجود در ایران، هیچ گونه اشکالی مشاهده نشده که این مساله نشان می دهد ایران در چارچوب حقوق بین المللی خود حرکت می کند."
مقام های ایرانی به خصوص سعی کردند به این موضوع اشاره کنند که در گزارش آقای برادعی به هیچ موردی از بازفرآوری سوخت اتمی در ایران اشاره نشده است درحالی که این یکی از درخواست های قطعنامه های سازمان ملل از ایران بوده است.
براساس گزارش جدید مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در بازرسی از مواد (هسته ای) موجود در ایران، هیچ گونه اشکالی مشاهده نشده که این مساله نشان می دهد ایران در چارچوب حقوق بین المللی خود حرکت می کند
|
با این حال آنها با توجه به اشارات برادعی در این گزارش به خودداری ایران از همکاری با آژانس در برخی زمینه ها در چارچوب پروتکل الحاقی، گفته اند که اگر پرونده ایران به شورای امنیت نمی رفت چنین اتفاقی نمی افتاد.
در گزارش آقای برادعی آمده که هرچند ایران با بازرسی ماهیانه و سرزده از تأسیسات اتمی خود موافقت کرده اما از اوائل سال 2006 در برخی زمینه ها همچون نحوه ساخت و نصب دستگاههای سانتریفوژ، بر خلاف گذشته، اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار نمی دهد. این همان زمانی است که پرونده ایران به شورای امنیت رفت.
همچنین بنابر این گزارش، ایران از سیزدهم آوریل (24 فروردین) به آژانس اجازه بازرسی از رآکتور آب سنگین اراک را نداده است. ساخت این رآکتور نیز از مواردی است که در قطعنامه شورای امنیت با آن اعلام مخالفت شده است.
آقای برادعی در پایان گزارش خود نتیجه گیری کرده که تا زمانی که ایران پروتکل الحاقی به پیمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای را اجرا نکند و به پرسشهایی که همچنان بی پاسخ مانده جواب ندهد، آژانس بین المللی انرژی اتمی نخواهد توانست اطمینان دهد که آیا فعالیت اتمی ایران کاملاً صلحجویانه است یا نه.
ایران در گذشته نیز از سر گیری همکاری برای حل مسائل باقی مانده با آژانس را به خروج پرونده اتمی اش از شورای امنیت و بررسی آن تنها در چارچوب آژانس بین المللی انرژی اتمی منوط کرده است.
مقام های ایرانی تا پیش از رفتن پرونده کشورشان به شورای امنیت خواهان خروج آن از دستور کار آژانس اتمی سازمان ملل بودند و یکی از علل رد مجموعه مشوق های اتحادیه اروپا و از سر گیری فعالیت های مرتبط با غنی سازی را به ادامه مفتوح ماندن پرونده در وین نسبت می دادند.
گفتگوهای سولانا و لاریجانی
قرار است خاویر سولانا، مسئول سیاسی خارجی اتحادیه اروپا، به درخواست اعضای دائم شورای امنیت به علاوه آلمان، در روز 31 ماه مه گفتگوهای تازه ای با علی لاریجانی انجام دهد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه نیکلاس برنز، معاون سیاسی وزارت خارجه آمریکا، گفت که آقای سولانا پیشنهاد قبلی قدرت ها به ایران دایر بر همکاری در زمینه یک برنامه انرژی هسته ای غیرنظامی در ازای تعلیق غنی سازی اورانیوم را تجدید خواهد کرد.
وی گفت: "اگر ایران بار دیگر این پیشنهاد را رد کند، فکر می کنم شاهد حرکتی قوی از سوی آمریکا و کلیه دیگر اعضای دائم شورای امنیت برای تصویب قطعنامه تحریمی سومی باشید."
مقام های بلندپایه جمهوری اسلامی به ویژه رهبر ایران و رئیس جمهور این کشور ابهامی باقی نگذاشته اند که قصد عقب نشینی از آنچه حقوق هسته ای خود یعنی غنی سازی اورانیوم می دانند را ندارند.
اورانیوم اگر تا درصد خیلی بالا غنی شود در ساخت سلاح های هسته ای مفید خواهد بود اما ایران اعلام کرده که در تأسیسات اتمی نطنز اورانیوم (با جرم اتمی 235) را تا سطح 4.8 درصد غنی کرده است یعنی میزانی که برای تامین سوخت نیروگاه های اتمی لازم است.
مخالفان برنامه های هسته ای ایران می گویند که از آنجا که ایران سالها از افشای بخش حساسی از فعالیت اتمی خود و اطلاع رسانی شفاف به آژانس خودداری ورزیده بود، لازم است تا قبل از جلب اطمینان جامعه بین المللی از صلح آمیز بودن برنامه خود، از ادامه بخشی از این فعالیتها خودداری ورزد.
اما محمد برادعی چند روز پیش در گفتگو با نیویورک تایمز گفت که کشورهای غربی باید برخی جنبه های فعالیت های اتمی ایران را بپذیرند تا امکان خروج از بن بست فراهم آید. اما نه آمریکا و نه بریتانیا این رویکرد را قبول ندارند.
در قطعنامه 1747 به ایران دو ماه فرصت داده شده بود که غنی سازی اورانیوم و کلیه فعالیتهای مرتبط با آن را متوقف کند اما ایران در این دو ماه نه تنها فعالیت خود در این زمینه را متوقف نکرده بلکه آن را گسترده تر نیز کرده و از آغاز غنی سازی اورانیوم در سطح صنعتی در تأسیسات اتمی خود خبر داده است.