مذاکره ایران و آمریکا در سطح کارشناسی

مذاکره ایران و آمریکا در سطح کارشناسی

تنها گفتگوی مستقیم میان متکی و رایس منحصر به جملاتی کنایه آمیز بر سر میز ناهار بود

هیئتهای ایرانی و آمریکایی با سرپرستی وزیران خارجه خارجه این دو کشور در نشستی در تفریحگاه ساحلی شرم الشیخ در مصر حضور دارند که به منظور یافتن راههایی برای پایان بخشیدن به بی ثباتی و نا امنی در عراق تشکیل شده است.

در این نشست دو روزه، عراق و کشورهای همسایه اش، پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، مصر، آلمان، ژاپن و نمایندگان سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب شرکت دارند که اغلب شرکت کنندگان در سطح وزیر خارجه اند.

با توجه به اختلافاتی که ایران و آمریکا بر سر مسائل عراق دارند و اهمیتی که آمریکا و برخی دیگر کشورها برای نقش ایران در اوضاع عراق قائلند، برگزارکنندگان نشست شرم الشیخ امیدوار بودند این نشست محلی برای گفتگوی رودرروی وزیران خارجه دو کشور باشد تا بدین ترتیب امکانی برای حل اختلافات آنان بر سر عراق و یافتن راه حلی برای مسائل این کشور به وجود آید.

اما طی نشست، تنها گفتگوی مستقیمی که میان منوچهر متکی، وزیر امورخارجه ایران و کاندولیزا رایس، وزیرخارجه آمریکا انجام گرفت منحصر به رد و بدل کردن جملاتی کنایه آمیز بر سر میز ناهار در روز نخست نشست بود و در مهمانی شامی که در پی آن برگزار شد نیز، آقای متکی که محل نشستنش بر سر میز روبروی کاندولیزا رایس بود، مهمانی را در اعتراض به پوشش خانمی که در مجلس ویلون می نواخت ترک کرد.

آقای متکی در سخنانی که روز دوم نشست در جمع شرکت کنندگان ایراد کرد انتقادهای تندی نسبت به آمریکا انجام داد، بی ثباتی و نا امنی در عراق را ناشی از حضور نظامی آمریکا در این کشور دانست و خواستار خروج کامل ارتش آمریکا از عراق شد.

با این حال، هوشیار زیباری، وزیرخارجه عراق در حاشیه نشست به خبرنگاران گفته که کارشناسان ایرانی و آمریکایی شرکت کننده در اجلاس شرم الشیخ با همدیگر دیدار و گفتگو کرده اند اما او نمی داند که در این دیدار چه گفتگوهایی میان طرفین رد و بدل شده است.

آقای زیباری دیداری حتی در سطح کارشناسی میان ایران و آمریکا را نشانه مثبتی خوانده و گفته: "به نظر من این روند به کار بیشتری نیاز دارد، بدگمانیها و بی اعتمادیهای زیادی [میان ایران و آمریکا وجود دارد]".

پیش از نشست شرم الشیخ، منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران امکان مذاکره با همتای آمریکایی خود را رد نکرده اما در عین حال گفته بود: "طبیعتاً مسائل مهمی مانند وضعیت عراق یا اختلافات طولانی بین ایران و آمریکا را نمی توان با شتاب حل و فصل کرد".

محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران نیز گفته بود: "ملت ایران از گفتگوی صادقانه استقبال می ‌کند" اما در عین حال به طور تلویحی به آمریکا هشدار داده بود: "اگر فکر می ‌کنند چون نتوانستند از طریق فشار و تبلیغات حق ملت ایران را ضایع کنند، با مذاکره و گفتگو می ‌توانند به هدفشان برسند، اشتباه می ‌کنند".

در مقابل، وزیر خارجه آمریکا گفته بود که در صورت مواجه شدن با مقامات ایرانی در اجلاس شرم الشیخ، از گفتگو با آنان رویگردان نخواهد بود و در صورت لزوم، دیدگاه دولت خود در مورد مسائل مختلف را برای آنان تشریح خواهد کرد، اما در صورتی که گفتگویی انجام گیرد، منحصر به مسائل عراق خواهد بود.

ماه مارس گذشته، نشستی مشابه اجلاس شرم الشیخ اما در سطحی پایینتر در بغداد برگزار شد که طی آن، سفیر وقت ایالات متحده در عراق گفت با اعضای هیئت ایرانی مستقیما گفتگو کرده است اما معاون وزیر خارجه ایران که سرپرستی هیئت ایرانی را به عهده داشت این خبر را تکذیب کرد و گفت هیچ تماس مستقیمی بین دو طرف در طول نشست انجام نگرفته است.

موفق ربیعی، مشاور نخست وزیر عراق در امور امنیتی که در نشست شرم الشیخ شرکت دارد گفته که هر دو کشور ایران و آمریکا تمایل به مذاکره مستقیم دارند اما آنچه مانع از این مذاکره می شود، "موانع روانی" است.